شد گشوده جهان به جميني هاي چشم
(22)تندرستي بحران
ساخت ديگرببايد عالمي
ها نوبليست
شد گشوده جهان به جميني هاي چشم
فرهاديان سليمان
شيلي آند كوههاي در (Cerropachon) سروپاكون ارتفاعات در
هر از دور به و متروك منطقهاي در متري ارتفاع 2737 در و
قلوي دو خواهر كه دارد قرار جميني جنوبي تلسكوپ آبادي ،
اين.دارد قرار هاوايي در كه ميشود محسوب شمالي جميني
بنابراين و گرفتهاند قرار استوا خط طرف دو در تلسكوپ دو
از هم را آسمان تمام تا ميسازد قادر را دانشمندان
.باشند داشته نظر زير جنوبي نيمكره از هم و شمالي نيمكره
بتوانند كه شدهاند ساخته و طراحي طوري جميني تلسكوپهاي
موجهاي طول در جهان از دقيق و واضح بينهايت تصاويري
تلسكوپها اين ساخت و طراحي در.دهند ارائه قرمز زير
.داشتهاند شركت كشور چندين
ميسازد قادر را دانشمندان سرخ فرو موجهاي طول بررسي
تشكيل منطقه هستي ، جهان تار و تيره غبارات وراي از تا
.كنند مشاهده را دوردست كهكشانهاي مركزي هسته و ستارگان
قدرت كه دارد آينهاي تلسكوپها اين از كدام هر
نور جمعكنندگي قدرت برابر حدود 10 آن نور جمعكنندگي
.است (HST) فضاييهابي تلسكوپ
نوري سيستمهاي به تلسكوپها اين كه آنجايي از
از حاصل اغتشاشات كه هستند مجهز ويژهاي تنظيمكننده
اين لذا ميكند ، خنثي را زمين جو متلاطم جريانات
همانند كه دهند ارائه تصاويري ميتوانند تلسكوپها
در.است واضح و شفاف فضايي تلسكوپهاي از حاصل تصاوير
رييس هاليدي يان پروفسور جنوبي جميني افتتاحيه سخنراني
تحقيقات و ذرات فيزيك انجمن ستارهشناسي صندوق
براي مهمي روز امروز ، ":گفت (pparc) ستارهشناسي
جامعه كل براي مهمي روز همچنين و جميني تلسكوپهاي
عضو هفت بين در بريتانيا.است بريتانيا ستارهشناسان
در آنكه براي ".است بزرگ سهامدار دومين جميني كنسرسيوم
بريتانيا دانشمندان پروژه اين مثل بينالمللي پروژههاي
كه ميكند خاطرنشان pparc باشند داشته محوري نقش
جهاني پيشرفته تجهيزات و امكانات به بريتانيا دانشمندان
كشفيات و تحقيقات در قادرند لذا و دارند دسترسي
.باشند پيشقدم جهان سطح در ستارهشناسي
Mountain) (Matt مونتين مت دكتر جميني پروژه مدير
راه در جديدي مرحله به ما پيش ماه يك حدود":ميگويد
هم و شمال جميني هم زمان آن در رسيديم ، نجومي تحقيقات
مختلف آزمايشهاي از زمان يك در مشاهداتي جنوب جميني
براي قسمتها اين از كدام هر رصد كه دادند انجام آسمان
patrick روشه پاتريك دكتر "بود غيرممكن ديگر تلسكوپ آن
من":ميگويد جميني پروژه دانشمندان از ديگر يكي Roche
قرمز زير تصاوير كه هستم كساني اولين جزء كه اين از
زيرا ميكنم خوشوقتي احساس كردم دريافت را اوريون نزديك
دريافت اوريون از تاكنون كه تصاويري ساير از تصاوير اين
اين":ميگويد ادامه در وي ".است كاملتر بود شده
ميسازد آشكار ما براي را جالبي و نو ساختارهاي تصاوير
.است نداشته سابقه تاكنون و است همراه زيادي جزئيات با كه
پيشروي علمي كشفيات از سودمند و طولاني مرحلهاي اكنون
".ماست
تصاوير نيز دارد قرار هاوايي در كه جميني شمالي تلسكوپ
نوري سال ميليون فاصله 30 در كه كهكشان يك از مهمي بسيار
.است كرده تهيه دارد قرار زمين
بيانگر تصاوير اين بالاي كيفيت ميگويند ستارهشناسان
اين به اخيرا كه است تجهيزاتي بالاي بسيار قابليت
طيفنگار تلسكوپ اين جديد حسگراست شده متصل تلسكوپ
تا است قادر حسگر اين.دارد نام GMOS يا جميني كاره چند
براي امر اين و نمايد ثبت تصوير يك در را جسم صدها طيف
اين.است مفيد بسيار ستارهشناسي شاخههاي از بسياري
در كه اجسامي از عكسبرداري براي ميتواند تجهيزات
ابرنواخترها مثل هستند واقع هستي جهان نقاط دورترين
شده مشاهده جزئياتگيرد قرار استفاده مورد (supernova)
خوشههاي همانند جنبههايي (MV يا 4) NGC كهكشان 628 از
نشان وضوح به را غبار خطوط و گازي ابرهاي ستارهاي
.ميدهد
جميني پروژه مدير (Jean Rene Roy) جينرنهروي دكتر
از زيادي بسيار جزئيات قادريم ما اينكه":ميگويد شمالي
را دارد فاصله ما از نوري سال ميليون كه 30 كهكشاني
تصوري تا ميكند كمك ما به و است مهم بسيار كنيم مشاهده
در جميني همانند تلسكوپي اگر كه باشيم داشته امر اين از
ما كهكشان كند ، تصويربرداري ما از و باشد كهكشان اين
MV كه 4 ميشود زده تخمين ".رسيد خواهد بهنظر چگونه
كهكشان از بنابراين و باشد ستاره ميليارد حدود 100 شامل
.است كوچكتر جزيي ما شيري راه
:جهان تاريخ
پايان تا را علمياش كارهاي GMOS كه ميشود پيشبيني
گروه ستارهشناسان هنگام اين در.كند شروع سال همين
علمي تحقيقات از بسياري انجام براي تجهيزات اين از جميني
.ميكنند استفاده
اينكه":ميگويد (Inger Jorgensen) يورگنسن اينگر دكتر
مشاهداتي از وسيعي گستره آينده ماه چند طي در ميتوانيم
دهيم انجام بود شده برنامهريزي GMOS براي قبلا كه را
من":افزود همچنين وي ".است هيجانانگيز بسيار ما براي
بهوسيله دوردست كهكشانهاي رصد در كه هستم خوشحال بسيار
ماشين" بهعنوان ميتواند جميني زيرا ميكنم شركت جميني
از جوانتر جهانهايي مشاهده براي و كند عمل ،"زمان
به ميبينيم ، خودمان بر و دور امروز ما كه جهانهايي
".برگردد گذشته زمانهاي
و اورهام دانشگاه از (Roger Davies) ديويس راجر پروفسور
من كه كاري زمينه يك":ميگويد GMOS بريتانيايي تيم مدير
مطالعه دارند ، مزيت و برتري تجهيزات اين ميكنم فكر
ما كه وقتي.است دور بسيار كهكشانهاي در ابرنواخترها
ميتوانيم آوريم بهدست ستارگان اين از طيفهايي بتوانيم
".باشيم داشته هستي جهان از بهتري درك
اين بود خواهيم قادر ما":ميگويد ادامه در وي
كهكشانها اين گويي كنيم مشاهده راحتي به را كهكشانها
طيفسنجي اطلاعات اين از ما اكنونهستند ما همسايگي در
مشخص را آن اجزا تركيب و اندازه جرم ، و كرده استفاده
در آنها چگونه ديد خواهيم گذشته به نگاهي با و ميكنيم
".كردهاند تغيير هستي جهان تاريخ طي
(22) تندرستي بحران
دهنده آرامش تنفس
بهزاد محمود دكتر
.است بسيار استرس رفع در دهنده آرامش تنفس اثر
متوجه را حواستان تمامي ببنديد ، آهسته را چشمهايتان
و (سوراخها لبه با آن تماس) بيني سوراخهاي به هوا ورود
دم هواي گرماي تفاوت بخصوص-آنها از بازدم گرم هواي خروج
چون كه است آن تمرين اين در مهم نكتهكنيد - بازدم و
ميشود ، ديگري امر متوجه ذهنتان دقيقه دو يكي از بعد
.بازگرديد بازدم و دم هواي گرماي تفاوت احساس به فورا
صبحها دقيقهاي چند تمرين اين براي موقع بهترين
.است رختخواب ترك از قبل و شدن بيدار از پس بلافاصله
ميروند ، هدر بيهوده كه اوقاتي از استفاده - انتظار بازي
براي وقتي كه بهانه اين به غالبادارد نام انتظار بازي
خودداري آنها اجراي از نداريم آرامش كسب تمرينهاي
.است مرده اوقات از استفاده انتظار بازي ولي ميكنند
.ميرود هدر به كه جهت آن از مرده
چراغ شدن سبز براي انتظار گوناگون ، صفهاي در انتظار
نوبت ، رسيدن براي پزشك مطب در انتظار چهارراهها ، راهنماي
براي انتظار پول ، دادن يا گرفتن براي بانك در انتظار
چيزهاي براي انتظار دقايق دهها و تاكسي يا اتوبوس رسيدن
دچار انسان آن طي كه است روزمره رويدادهاي از مختلف
يا حالت آنكه بدون ميشود نگران دلواپس ، ناراحت ، و استرس
ما در استرس.باشد داشته استرسزا عامل در تاثير كوچكترين
را خودمان چرا پس !نميبرد بين از را استرسزا عامل
براي است لحظات از استفاده راه بهترين كنيم؟ ناراحت
.استرس از پيشگيري
ديگران به اگر هستيد ، اتوبوس انتظار به كه موقعي مثلا
مرتبا ميخوانيد ، بيحوصلگي آنها قيافه در كنيد نگاه
يا است آمدن حال در دور از اتوبوس ببينند كه ميكشند سرك
!ميكنيد را كار همان باشيد متوجه آنكه بدون هم شما.نه
!نميآورد زودتر را اتوبوس شما كار اين
.كنيد كار بدنتان نفع به دقايق آن در بياييد
يك ببنديد ، را چشمهايتان بياوريد ، پايين را شانههايتان
بيرون بعد و كنيد حبس شماره چهار را آن بكشيد ، عميق نفس
تا عمل ، اين تكرار بار چند به تمرين ، آغاز از.بدهيد
حالات در آن ، تكرار اثر بر ولي داريد نياز اتوبوس رسيدن
استرس ميني نوع اين از عميق نفس بار دو يا يك با مشابه ،
.يافت خواهيد رهايي
چيست؟ بيوفيدبك
سهولت براي ميگيرند ، انجام ما بدن در كه را اعمالي
آگاهي بدانها كه اعمالي:كردهاند دسته دو به بررسي
و زبان و لبها و تنه و پاها و دستها حركات مثل داريم ،
كه اعمالي و هستند نيز ارادي عموما كه بازدم و دم
قلب ، ضربان نحوه غده ، جذب و هضم مثل نداريم آگاهي بدانها
بر و درونريز و گوارشي غدههاي كار ادرار ، و صفرا ترشح
.قياس اين
بدانها كه اعمالي از فرد هر كه است خبري بيوفيدبك
در خبرها نوع اين از ما همه.ميكند كسب نداريم آگاهي
داريم ، تب وقتي مثلا.ميآوريم دست به خود روزمره زندگي
را آن بعد ميدهيم ، قرار زيرزبان كه را (درجه) دماسنجي
ميآوريم ، دست به اطلاع بدن دروني رويداد يك از ميخوانيم
را خود نبض ضربانهاي دويدن از بعد و قبل وقتي
وقتي.ميكنيم اطلاع كسب دروني رويداد يك از ميشماريم ،
كننده تعيين كاغذ باريكه (قند مرض) ديابت به مبتلا بيمار
آن رنگ تغيير از و ميبرد فرو ادرار در را قند ، مقدار
رويداد يك از ميشود ، خود ادرار قند نسبي مقدار متوجه
شما فشارخون فشارسنج با پزشك وقتي.است يافته آگاهي بدن
گوش قلبتان صداهاي به گوشي با و ميگيرد اندازه را
اگر.مييابد آگاهي بدنتان داخلي رويداد دو از ميدهد ،
خواهيد آگاهي شخصا دهيد انجام را كار دو اين خودتان شما
در كاري آنها مانند و گوشي سنج ، فشار دماسنج ، .يافت
دروني اوضاع از خبرهايي فقط بلكه نميدهند انجام بدنتان
مثل وسيلهها اين از يك هر.ميرسانند شما اطلاع به
همان اينميكند منعكس را دروني اوضاع كه است آينهاي
صورت بدن درون كه كارهايي از آگاهي يعني است ، بيوفيدبك
.بياطلاعيم آنها از ما معمولا و ميگيرند
شده اختراع حساسي بسيار وسايل تكنولوژي پيشرفت نتيجه در
و كنند ثبت را دروني تغييرات كمترين ميتوانند كه است
سه وسايل اين.گردند احساس راحتي به تا دهند جلوه بزرگ
:دارند ارزنده بسيار خصوصيت
;حملاند قابل آساني به (1
;اعتمادند قابل (2
فيدبك نور يا صدا اندازه وسيله به را دروني تغييرات (3
.ميكنند
ضربانهاي درجه ، صدم يك تا دهم يك از را دما تغييرات
تغييرات دقيقه ، در ضربان دو يكي اندازه به حتي را قلب
به را عضلاني تنش تغيير و مقدار كمترين در را خون فشار
.مينمايند فيدبك دقيقا نور يا صدا صورت دو از يكي
ساخت ديگرببايد عالمي
براي.ميشود نوسازي بنيادي طور به بريتانيا ستارهشناسي
شده استفاده موجود تجهيزات و تلسكوپها از كار اين انجام
ذخيره جديد بينالمللي پروژههاي جهت مربوطه وجوه و
.ميشود
و ستارهشناسي تحقيقات موسسه كه معناست اين به سخن اين
تحقيقات هزينههاي عمده كه موسسهاي (pparc) ذرات فيزيك
هزينه تهيه در ميكند تامين را بريتانيا ستارهشناسي
.كرد خواهد صرفهجويي ستارهشناسي تجهيزات
مشهور راديويي رصدخانه همه از بيش تحولات و تغيير اين
و قناري جزاير در كه نوري رصدخانههاي و بانك جودرل
.داد خواهد قرار تاثير تحت را هستند واقع هاوايي
پوند ميليون از 5 بيش تا ميشود وارد pparc بر فشارهايي)
تا شود پرداخت مليتي چند كنسرسيوم به و كرده تهيه
.(كند استفاده پيشرفته تلسكوپهاي از بتواند بريتانيا
كنسرسيوم به بتواند بريتانيا تا شود پرداخت بايد مبالغي
بتواند نهايت در و شده ملحق (ESO) اروپا جنوبي رصدخانه
جنوبي آمريكاي در پارانال رصدخانه در موجود امكانات از
از گذشته نوامبر در ESO در عضويت به تصميم.كند استفاده
عمده قسمت دولت است قرار و شد اتخاذ بريتانيا دولت سوي
.بپردازد را عضويت حق مبلغ
و فعاليت از مجددي ارزيابي pparc است قرار اينهمه با
ستارهشناسي ميگويند كارشناسان.آورد عمل به هزينههايش
چشمگيري پيشرفتهاي اخير دهه يك جريانات اثر در بريتانيا
نوري تلسكوپ بزرگترين به اكنون اينكه مخصوصا است ، نموده
.دارد دسترسي نيز جهان
پيشرفتهترين از تا دو به بريتانيايي ستارهشناسان
دسترسي جنوبي جميني و شمالي جميني يعني جهان تلسكوپهاي
است شده ساخته متحده ايالات با مشترك طور به كه دارند
.نميرسد نظر به كافي اينها اما
در آمريكا همانند نيز ESO مليتي چند موسسه حال عين در
پروفسور.ميباشد رصدخانهها اين از سري يك ساخت حال
ويژه كميته رئيس كه لايسستر دانشگاه از وارد مارتين
:ميگويد BBC به است مربوطه وجوه تامين روشهاي بررسي
نظر به كننده نگران حتي يا مشكل كمي شرايط اين شايد"
زيرا داريم مسايل اين به نسبت مثبتي نگرش ما اما برسد ،
از آينده در بريتانيا ستارهشناسي كه است اين ما هدف
:ميگويد ادامه در وي ".شود برخوردار مناسبتري جايگاه
راه تنها و است بينالمللي و هزينهبر جديد ستارهشناسي"
به بريتانيا ستارهشناسان دسترسي از اطمينان براي
از عضوي هم ما كه است اين پيشرفته تجهيزات و تلسكوپها
درخواست 6/8 قبلا pparc"باشيم مليتي چند گروه يك
مجموعه تلسكوپهاي تجهيز براي بانك جودرل پوندي ميليون
كنوني شرايط در و نشود تجهيز مرلين اگر.كرد رد را مرلين
.بود نخواهد انتظارش در مطلوبي چندان آينده بماند باقي
كه هستند مطمئن بانك جودرل ستارهشناسان همه اين با اما
تهيه ديگر منابع از را اينكار براي لازم مبلغ ميتوانند
استرالين - آنگلو تلسكوپ به سال 2005 تا pparcكنند
حدود 4/1 پسانداز معناي به اين و كرد نخواهد كمك (AAT)
در AAT كه آنجايي از.بود خواهد سال هر در پوند ميليون
ستارهشناسي تاريخ در گرفت قرار بهرهبرداري مورد 1974
تلسكوپ داراي چه اگر و دارد قبولي قابل پرونده بريتانيا
كه آنجايي از اينهمه با اما است پيشرفته تجهيزات با عالي
از زيادي حدود تا AAT شدهاند ساخته جديدي رصدخانههاي
عملكرد ، بهبود با ميرود انتظار.است شده خارج دور
بريتانيا مهم تلسكوپ سه بهرهبرداري و نگهداري هزينههاي
:از عبارتند بريتانيا مهم تلسكوپ سهيابد كاهش
قناري جزاير در لاپالما در (WHT) هرشل ويليام تلسكوپ _
(JCMT) ماكسول كلارك جيمز تلسكوپ _
(UKirt) كبير بريتانياي قرمز زير تلسكوپ -
براي راه يك است شده واقع هاوايي در اخير مورد دو كه
دتكتورهاي تعداد از كاستن بهرهبرداري ، هزينههاي كاهش
.است تلسكوپها به متصل
كريسمس درخت به كه همانطور":ميگويد وارد پروفسور
نيز تلسكوپ به سابقا ميكنند ، آويزان چراغ زيادي تعداد
متصل دتكتورهاي تعداد چه هر.بود متصل زيادي دتكتورهاي
مصرف بيشتري هزينه و انرژي وقت ، شود زياد تلسكوپها به
".ميشود
كه ميرويم سمتي به امروزه ما":ميگويد ادامه در وي
صورت اين در كه باشيم داشته تخصصيتري تلسكوپهاي
صرف نيز كمتري هزينه نتيجه در و شده سادهتر تلسكوپها
".ميشود
خاتمه
تلسكوپ.نيست خوشايند تلسكوپ يك آينده چشمانداز اما
مگر.است شدن تعطيل شرف در متري آينه 5/2 با نيوتن ايساك
تلسكوپ اين دانشگاهي دپارتمان يك يا ديگر گروههاي آنكه
.نمايد آغاز را آن از مجدد استفاده و گرفته تحويل را
تلسكوپ عنوان به تلسكوپ اين از كه است اين پيشنهاد يك
زمين كره براي كه سياركهايي مورد در تحقيق براي اصلي
كارشناسان.شود استفاده ميشوند محسوب بالقوه تهديد
اين براي راه تنها بريتانيا ستارهشناسي نوسازي ميگويند
نقش آينده بزرگ تلسكوپهاي ساخت در بتواند كه است كشور
ستارهشناسي بزرگ جامعه براي بتواند و باشد داشته
.نمايد فراهم را تجهيزات بهترين به دسترسي امكانات
شود ساخته نوري تلسكوپ يك تا است انجام حال در مطالعاتي
.باشد بزرگتر موجود تلسكوپهاي تمام از كه
_ است شده ساخته كوچكتر آينه چندين از تلسكوپ اين آينه
- است جهان در موجود تلسكوپ بزرگترين كه كك تلسكوپ مثل
.دارد قطر متر حدود 50 و
ها نوبليست
مايكلسن آبراهام آلبرت
(1852- 1931) آمريكايي فيزيكدان
Albert Abraham Michelson
نور1907 فيزيكسرعت
به (لهستان در واقع كنوني Strzelno) Strelno در مايكلسن
آمريكا به خانوادهاش همراه سالگي دو در.آمد دنيا
آمريكا Naval نوال آكادمي از در 1873.كرد مهاجرت
شيمي و فيزيك در تحصيل ادامه براي اما شد فارغالتحصيل
روي بر را كارش آن از پس سال پنجماند همانجا
مطالعه منظور به و كرد آغاز نور سرعت اندازهگيري
سفر اروپا به برلين و هايدلبرگ كولژدوفرانس ، در نورشناسي
و گفت ترك را دريايي نيروي آمريكا به بازگشت از پس.كرد
در.شد فيزيك استاد كليولند ، Case School اسكول كيس در
.زد تخمين ثانيه در مايل حدود 186320 در را نور سرعت 1882
ده تا و زمان آن تا كه بود اندازهگيري دقيقترين اين
وي خود نيز آن از پس حتي.بود آمده دست به آن از پس سال
.كند محاسبه را نور سرعت از دقيقتري مقدار توانست
نيز را تداخلسنج توانست كار اين انجام ضمن در مايكلسن
به را نور باريكه يك كه است ابزاري تداخلسنج.كند تكميل
سوي دو به آنها داشتن گسيل از پس و ميكند تقسيم بخش دو
دو چنانچه.ميكند تركيب هم با را آن ديگر بار متفاوت
را يكساني مسافت متفاوت ، سرعتهاي با نور از باريكه
متفاوتي مسافت يكسان ، سرعتهاي با برعكس يا و بپيمايند
تداخلي فريزهاي برسند يكديگر به ديگر بار و كنند طي را
را تداخلسنج مايكلسن.ميكنند ايجاد پرده روي بر را
زمين سطح جهت در كه نوري سرعت كه نظريه اين آزمودن براي
بر عمود كه است نوري سرعت از آهستهتر بسيار ميكند حركت
به نتيجهگيري اين.گرفت بهكار ميكند حركت زمين سطح
اتر.ميداد قرار آزمايش بوته در را اتر وجود موثري طور
اتمسفر دورتادور فضاي تمامي ميرفت گمان كه است مادهاي
كلي طور به اتر كه آنجايي از و است فراگرفته را زمين
نتيجه در.ميكند حركت اتر درون در زمين است ، حركت فاقد
آهستهتر ميكند حركت زمين سطح امتداد در كه نوري سرعت
.ميكند حركت زمين سطح بر عمود كه است نوري از
در در 1881 را آزمايش اين نخستينبار براي مايكلسن
كه بود ترتيب بدين آمده دست به نتيجه كه داد انجام برلين
بر مبني مدركي بنابراين ندارند ، وجود تداخلي فريزهاي
.ندارد وجود نيز متفاوت سرعتهاي با نور باريكه دو وجود
تكرار بسيار دقت با و ديگر بار چند را آزمايش اين او
(1838- 1932) E.Morely مورلي ادوارد با در 1887.كرد
انجام را آزمايش زمين جو به نزديك شرايط در و ديگر بار
بدين.نشدند اتر كردن پيدا به موفق هم بار اين.داد
رسيدند نتيجه اين به جدي طور به فيزيكدانان كه بود ترتيب
فيزيكي نظريههاي نتيجهگيري اين.ندارد وجود اتري كه
با اينشتاين سرانجام آنكه تا.برد زيرسوال نيز را مرسوم
.يافت نور سرعت ثبات براي توضيحي خود نسبيت نظريه
بررسيهايش خاطر به را فيزيك 1907 نوبل جايزه مايكلسن
.داد اختصاص خود به نور سرعت درباره
دانشمندان از تعدادي نور سرعت ثبات شدن معلوم از پيش تا
تفاوت براي را اندازهگيري قابل اختلاف كه كردند اعلام
.يافتهاند نور سرعت
استاد ،(1866- 1941) D.Millerميلر ديتون جمله از
ثانيه در مايل حدود 6 در را اختلاف اين اسكول ، كيس فيزيك
اثر در ميلر نتيجهگيري كه شد ثابت بعدهازد تخمين
.بود شده ايجاد متفاوت دماي شرايط
را نجومي اندازهگيريهاي براي تداخل تكنيكهاي مايكلسن
مقايسه طريق از را سماوي اجرام قطر توانست و گرفت كار به
اين بر علاوه.كند محاسبه آنها سوي دو از شده منتشر نور
وي.داد ادامه نيز را نور سرعت دقيقتر اندازهگيري كار
واحد عنوان به نور موج طول از كه كرد پيشنهاد
در ايريديوم - پلاتينيوم متر جاي به طول اندازهگيري
نوري امواج در 1960 سرانجام.شود استفاده پاريس ، موزه
مورد طول اندازهگيري واحد عنوان به كريپتون بياثر گاز
.گرفت قرار پذيرش
|