آئين يك بطن در
شد منتشر ايران موسيقي سالنامه
منتشر سال 80 در موسيقي كتاب عنوان 192
شد
آئين يك بطن در
ايران نواحي موسيقي پژوهشگر جاويد هوشنگ با گفت‌وگو
مازندراني نواز وا لله طيبي ، حسن استاد
باغچغي يحيي استاد
صفوتي كريم خليفه استاد
فرهنگ از مهم بخشي ايران مذهبي -آئيني موسيقي:اشاره
بروز و حضور سرزمين اين گوشه‌گوشه در كه ماست موسيقايي
و نوازندگان خاص اخلاقي و مذهبي تقيدات دليل به داردو
ويژه نفوذي و رسوخ توانسته منطقه هر بومي خوانندگان
همين جاودانه‌اي‌بر نغمه‌هاي و ملوديها و باشد داشته
كه آئيني موسيقي پژوهشگر جاويد هوشنگشود ساخته اساس
پژوهش و تحقيق مذهبي -آئيني موسيقي در سال به 20 نزديك
-آئيني موسيقي جشنواره نخستين همچنين و كرده ميداني
پرسشهايي به گرفته ، پاي جاري سال در وي كوشش به مذهبي
.است گفته پاسخ موسيقايي اين‌گونه درباره
اي تقسيم‌بندي و تعريف با را گفت‌وگو باشد بهتر شايد *
?كنيم شروع مي‌دهيد ارائه آئيني موسيقي از كه
صورت به موسيقي اين.است زندگي موسيقي آئيني ، موسيقي -
انسانهاي حالات و آداب مراسم ، تمام در و مختلف آهنگهاي
...و رسانه‌ها تهاجم دليل به امروزه اما بود ، جاري جامعه
و گرفته خود به فراموشي رنگ موسيقي از نوع اين متاسفانه
.است اضمحلال حال در
را آن مي‌توان آئيني ، موسيقي تقسيم‌بندي مورد در اما و
بلايا ، و حوادث خاص ، ايام سوگ ، سور ، موسيقي:انواع به
نيايش ، فراغت ، اوقات پيكار ، و مبارزه ويژه ، اعياد عزا ،
.كرد تقسيم‌بندي...و سفر وصل ، آئين‌هاي توسل ،
احيا در مي‌تواند حد چه تا موسيقي جشنواره‌هاي برپايي *
?شود واقع موثر آئيني موسيقي فراموشي از جلوگيري و
و نگهدارنده نوعي به مي‌تواند آئيني موسيقي جشنواره -
كردن پيدا يا و باقيمانده‌ها ضبط و ثبت براي بشود آرشيوي
چاوش‌خواني نغمات مثال عنوان به.است مرگ حال در كه آنچه
با اما است ، رفتن بين از حال در حاضر حال در ايران در
اين مي‌توان بازمانده افراد شناسايي و تحقيق پژوهش ،
تبليغ و است مذهبي روح با شاديانه نغمه نوعي كه را نغمات
روي و معرفي جوان نسل است ، به نهفته آن در خداگرايانه
موسيقي نام به چيزي مثلا بتوان تا كاركرد آن نغمات
كه چرا آورد ، پديد حاضر عصر براي استقبال موسيقي و بدرقه
و آمده به‌وجود منظور همين به آئيني ، هنر اين گذشته در
.است داشته كاربرد
موسيقي از نوع اين معين ، آموزشي روش نبود رغم به *
هر صورتي به است توانسته موسيقي‌ها ، ديگر انواع برخلاف
هيچ اما دهد ، ادامه خود حيات به گذشته از كمرنگ‌تر چند
به آيا تفاسير اين با نيست ، درآينده آن بقاي براي تضميني
براي شده تعريف و آموزشي روشي تدوين نيازمند نمي‌رسد نظر
كه مطلب اين يادآوري ضمن باشيم ، آئيني موسيقي‌هاي
راه در قدم‌هايي مسعوديه محمدتقي دكتر چون موسيقي‌داناني
?بودند برداشته آواها اين‌گونه نت‌نويسي و ثبت
آنها در جديد سيستمهاي توارد دليل به فرهنگها اصولا -
اما بود ، ققنوس‌وار فرهنگ ميرايي گذشته ، در.هستند ميرا
ديگر مي‌ميرد دليل هر به كه فرهنگي نيست ، اين‌طور امروزه
به فزاينده شتاب تئوري با جهان كه چرا نيست ، احيا قابل
ما و مي‌رود پيش جهاني دهكده مفهوم آن و شدن جهاني سوي
نه.كنيم كند فعلي شرايط در را آن آهنگ مي‌توانيم فقط
نه و داريم مبارزه اين‌گونه براي شده‌اي تعريف فرمول
استادان نتيجه در كرده‌ايم ، تعريف خود براي آتشي ديوار
آن بدون مي‌ميرند ، كهنسال ورزان آئين قالب در بازمانده
.باشند گذاشته جاي به خود از شاگرداني كه
براي آئين ، پرچمدار هر مرگ با كه شده پليدي قرن قرن ،
اتفاق اين از گريز براي.مي‌افتد خاك به پرچم آن هميشه ،
به رسد چه است دير بعد ساعت يك نجنبيم ، دقيقه همين اگر
.فردا
پژوهشي منبعي عنوان به مي‌تواند حد چه تا آئيني موسيقي *
موسيقي پژوهشگران...و ايراني گمشده نغمه‌هاي يافتن در
?دهد ياري را
روز ، به كارآمد و صحيح پژوهش با مي‌تواند آئيني موسيقي -
پيدا را خود جريان بعد نسلهاي و معاصر انسان زندگي در
سيستمهاي ماشين ، از خسته انسانهاي لحظات تمام در و كند
خلاص لحظاتي براي زندگي ، اين از ناشي استرسهاي و ماشيني
با و گسترده عميق ، بسيار پژوهش ;قضيه اين قاعده و شود
.مي‌كند طلب را حمايت
?كساني چه جانب از حمايت *
هنري و فرهنگي دستگاههاي سوي از مي‌تواند حمايت اين -
عالي آموزش سازمانهاي و اسلامي ارشاد و فرهنگ بويژه كشور
آموزش سازمان در كه آن جاي به مثلا.بپذيرد صورت كشور
بيگانه هنرهاي به را دانشجويان هنري ، رشته‌هاي در عالي
در را خود پايان‌نامه‌هاي باشند مجبور آنها و كنند راغب
سالي چند براي مساله اين بنويسند ، بيگانه هنرهاي زمينه
متوني و ايراني هنرهاي به زمينه‌ها همه در كه باشد مطرح
متون در بازنگري همين‌طور و است خوردن خاك حال در كه
صورت اين به.بپردازند آنها از غلطيابي و شده نوشته
را دست‌اندركاران هم مي‌تواند كه مي‌آيد به‌دست منابعي
و فرهنگ از جوانان هم و كند ياري اهدافشان به رسيدن براي
دانشجويان بايد بنابراين.نشوند بيگانه خود هنرهاي
سوي به هنري پايان‌نامه‌هاي براي را هنري مختلف رشته‌هاي
اصلي متن از منبع تهيه و ايران خاك در زدن قدم و گردآوري
و ريزه‌كاريها همه با او طريق بدين تا واداشت ، محل در
شود ، آشنا سرزمين اين كهن هنر در نهفته رمزهاي و راز
هيچ آرشيوي پژوهشهاي و كتابها روي از متن نوشتن والا
آن تكرار با استادان و نمي‌كند دوا ما دانشجوي از دردي
در چه را ، باستان كهن فرهنگ از چيزي گذشته متون
بر كه آنچه و نمي‌كنند منتقل ملي چه و مذهبي زمينه‌هاي
.كاغذ بر است خطي مي‌ماند ، جاي
آموزش زمينه در به‌ويژه را فرهنگي دست‌اندركار عزيزان
تا ثاني شهيد از ((منيه‌المريد)) رساله به مي‌دهيم ارجاع
به سينه روشهاي كه بدانند و كنند مطالعه آن‌را بار يك
.چه يعني سينه
رديفي و نواحي موسيقي‌هاي با آئيني موسيقي مشترك فصل *
?است حد چه تا ايران
است ، زندگي موسيقي آئيني ، موسيقي مي‌گوييم كه وقتي -
نواحي موسيقي به‌عنوان كشور نواحي در كه آنچه يعني
سور ، آيينهاي يعني.است جاري موسيقي اين در مي‌شناسيم
در را موسيقي از نغماتي ديگر ، آيينهاي از بسياري و سوگ
به‌نام بعضي مانده ، باقي آن از چيزي اگر كه دارند خود
...و ((هوا)) نام به هم بعضي ،(پرده يعني) شناخته‌اند مقام
رديف روح آن‌را مي‌توان كه است چيزي همان موسيقي اين پس
.دانست مي‌شناسيم امروزه كه نواحي موسيقي و ايران موسيقي
تمامي در و كرد حفظ را آيينها بايد كه است دليل همين به
.كرد مطالعه آن زواياي
اخير دهه‌هاي در فرهنگها ميان ارتباطات گسترش اثر در*
بر فرهنگهاست تاثيرگذاري و تاثيرپذيري آن پيامد كه
سوي از ((هويت بحران)) نام به بحثي كشيدن پيش سبب يكديگر ،
حد چه تا بحران اين گرديده ، فرهنگي مجامع و افراد برخي
?كند كمرنگ‌تر را آييني موسيقي توانسته
يكي است ، شكل دو داراي اين مي‌آيد ، پيش هويت بحث وقتي -
آن در و مي‌كند زندگي اجتماع يك در كه كسي فردي هويت
.جامعه پنهان هويت بحث ديگري و است سهيم
است ممكن مي‌گيرند قرار هم كنار در وقتي انسانها
با نقطه يك در اما باشند ، داشته مختلفي افكار و ديدگاهها
و نيكوكاري شرف ، تعصب ، روح اين‌كه مثلا.همفكرند هم
مجموع و مي‌گيرد شكل جامعه يك در لحظه يك در فداكاري
هم ابراز را آن و مي‌رسند واحد هويت يك به افراد
براي زدن آزاديخواهي داد نمونه به‌عنوان ;مي‌دارند
فكر در انسانها براي اينجا در هويت.مظلوم كشورهاي
ازطريق بايد بلكه نمي‌گيرد ، قرار تهديد مورد واحدشان
راهنمايي هم را هويت اين حاضر ، زمان در جمعي رسانه‌هاي
نوع در نيست ، هويت در بحران پس.تقويت هم و كرد
امروز ، جوامع در.است دولتي سيستماتيك نگرش و برنامه‌ريزي
دست‌اندركاران سوي از هويت اين نشناختن و بي‌برنامگي
و است جامعه يك هويت شيميايي بمباران مانند فرهنگي
:است رسيده امروز به و گفته‌اند پيشينيان كه همان‌گونه
ما براي شيطان باشيم ، نداشته برنامه‌ريزي ما كه وقتي))
((.مي‌كند برنامه‌ريزي
مطرح كه موسيقي در حتي هويت ، بحران به‌عنوان كه آنچه پس
رسانه‌ها ، وارداتي ، سيستمهاي گناه حقيقت در مي‌كنيم ،
هويت تا كرد پيدا بايد را ريشه‌ها نيست ، .. و ماهواره
.شود تقويت ديگر مراحل چه و آيينها حفظ در چه جامعه يك
روزآمدي براي راهي مي‌كنيد فكر آيا تفاسير ، اين با *
جامعه روز خواسته‌هاي و شرايط به توجه با هنرها اين‌گونه
?باشد داشته وجود
شعار كه ، سالهاست جوانان فراغت اوقات كردن پر براي -
گذشته در فراغت اوقات آيينهاي حالي‌كه در مي‌دهند ،
كودكان ، خدمت در كه آن شاخص يك كه بوده خاصي موسيقي داراي
در.است ((حكمت‌خواني)) بوده ، جوانان و نوجوانان
آنكه ضمن موسيقايي داستانهاي نقل با خنياگر حكمت‌خواني ،
نوعي به مي‌كرده ، پر را نوجوانان و جوانان فراغت اوقات
با را نسلها و مي‌داده معرفتي و گفتاري رفتاري ، آموزش
اما مي‌كرده ، آشنا مذهبي و ملي شكل دو در قوي ميراث‌هاي
شهر چه خانه‌ها ، در رسانه‌اي اسباب حضور به‌دليل امروز
و رفته ميان از مساله اين نزديك و دور نقاط چه و روستا و
كه كرده رخنه جامعه ميان در ((برنامه)) به‌نام چيزي عوض در
نداشتن و سرگرداني دچار اصلي هسته در برنامه اين خود
.است تعريف
رحيم‌خاني شكرالله:گفت‌وگو
شد منتشر ايران موسيقي سالنامه
.شد موسيقي 1381منتشر سالنامه
تولد سال يكصدوسي‌امين بهانه به سالنامه1381 ،
غلامحسين ايران ، موسيقي كامل استاد و بزرگ آموزگار))
هنر نيم و قرن يك به ((درويش‌خان به معروف درويش ،
از مختصري اطلاعات صفحه هر در و است پرداخته تارنوازي
ديگر از مختصرتري مطالب و جوان و پير تارنوازان
.است گذاشته علاقه‌مندان اختيار در را هنرمندان
پيشين سالنامه در آنچه هنرمندان‌با اين از برخي اسامي
پيشين سال به نسبت جالبتر نكته اما.است يكي بود آمده
.است نفيس كتاب اين قطع تغيير
مير -يادداشت اين نويسنده و مولف زعم به)) كه آنجا از
باشدو زندگي متن در بايد و است زنده ما موسيقي -نقي علي
باقي زيبا ، قاب يك در نمي‌تواند:فرخزاد فروغ تعبير به
اندكي موسيقي‌كشورمان ، تخصصي سالنامه تنها ،((بماند
استفاده براي تا شد كوتاه‌تر كمي آن داخل مطالب و بزرگتر
.باشد داشته داشته كارايي روزمره
منتشر سال 80 موسيقي‌در كتاب عنوان 192
شد
حوزه در ، سال 80 كه‌در مي‌دهد نشان كتب نشر آمار
.شد منتشر كتاب عنوان موسيقي 192
تعداد اين از عنوان كتاب ، 76 خانه سايت آمار براساس
شده ترجمه آثار به عنوان و32 تاليفي كتابهاي شامل
.دارد اختصاص
موسيقي ، آموزش شامل كتابها اين بيشتر كه است درحالي اين
.است مختلف سازهاي به مربوط آهنگهاي و قطعات
سال 79 ، دراست داشته افزايش گذشته سال به نسبت آمار اين
را آن عنوان كه77 بود موسيقي حوزه در كتاب 160
.مي‌داد تشكيل اول چاپ كتابهاي
|
