اكولوژي عليه اكونومي
جهان 2002
اقتصاد بازتاب
ميخواهد پول چقدر افغانستان بازسازي

اكولوژي عليه اكونومي
بينالملل اقتصاد
فخرطاولي كوروش:ترجمه
شود كافيثروتمند اندازه به جامعهاي آنكه محض به ميدهد نشان متعدد تحليلهاي
است قطعي هوا آلودگي جامعهاز آن رهايي وقت آن كند خرج پول زيست راهمحيط در تا
از اكولوژي جنبش سران هشداردهنده اظهارات با دانماركي ، اقتصاددان لومبرگ ، بيورن
نظرات و ايدهها تحليل به مقاله اين در او.ميكند مخالفت طرف اين به دهه 1970
مجادلات كه نظرات اين ;ميپردازد پرداخته ، آنها به كتابش آخرين در كه تحريكآميزي
اكولوژيست" كتاب در برانگيخته ، غرب زيستمحيطي و اقتصادي محافل در را بسياري قلمي
.است آمده ،"زمين كره حقيقي وضع تعيين:شكاك
* * *
دو هر تبارشناسي باشد چه هر.ميكنند حركت جهت يك در (اكونومي) اقتصاد و اكولوژي
هر اين بر علاوه و - است "خانه" معناي به يوناني زبان در (eco) اكو است يكي كلمه
اين ، وجود با.دادهاند قرار بشريت خوشبختي و رفاه تحقق را هدفشان رشته دو
جهان اقتصاددانها ، زعم به.ندارند توافق هم با اغلب اقتصاددانها ، و اكولوژيستها
را عقيدهاي چنين عكس اكولوژيستها ، از بسياري كه حالي در ميشود ، بهتر و بهتر
.ميكنند مطرح

گروه 135 -جوادمنتظري:عكس
از براون ، لستر و استانفورد ، دانشگاه از ارليش ، پل مثل كهنهكاري اكولوژيستهاي
:كه ميكنند تكرار مرتبا جهاني ، ديدهبان موسسه
;است پايان به رو طبيعي منابع *
;يابد كاهش پيوسته موجود غذايي منابع ميشود باعث جهان جمعيت مداوم رشد *
و ميروند بين از جنگلها:ميكند تهديد را پرشماري گونههاي نابودي خطر *
;ميشود كم مرتبا درياها ماهيهاي
.ميشود آلودهتر پيوسته زمين كره *
و ميكند نابود را زيست محيط بشري فعاليت كه دارند عقيده عده اين ترتيب اين به
مسئله اماميشود تمام نابودياش قيمت به باشد ، مستدام راه اين در بشريت اگر
يك به يك اينجا.ندارد قرار عيني واقعيات پايه بر ابدا هشدارها اين كه اينجاست
.ميپردازيم طبيعي منابع نابودي به نخست.ميكنيم بررسي را آنها
مدرن صنايع به موجوديتاش كه معدني منابع شدن تمام نگران آغاز در اكولوژيست جنبش
كاهش مطمئنا زمين كره در موجود معدني و فسيلي سوختهاي كيفيت.بود داشت ، بستگي
آن از بيش زمين ذخاير اما.نيست نامحدود فضاي يك زمين كره باشد چه هر.است يافته
.بباورانند ما به ميخواهند اكولوژيستها از بسياري كه است چيزي
به دسترسي هزينه اين و ميشود تمام گران طبيعي ، منابع ذخاير ميزان و مكان تعيين
نه ميشود ، محسوب آنها از بهرهبرداري برابر در مانع اصليترين كه است منابع اين
.آن بودن ناياب يا كمياب
نيست جدي تهديد
كه است چيزي آن از بيش امروز اقتصاد ، براي مهم فلزات اغلب و فسيلي سوختهاي ذخاير
باشگاه ;آوردهاند "رشد محدوديتهاي" معروف گزارش در سال 1971 در رم باشگاه اعضاي
.است سياستمداران و تاجران اقتصادي ، كارشناسان شامل شده ، تشكيل سال 1968 در كه رم
معقول هزينههاي با بهرهبرداري قابل نفت ذخاير ميزان نفت ، مورد در مثال عنوان به
كفايت -فعلي مصرف آهنگ با ديگر سال مدت 150 به جهان اقتصاد رونق و توسعه براي
در خورشيدي انرژي استحصال هزينه كه باشيم داشته توجه نيز نكته اين به اگر.ميكند
چنان آن انرژي ، كمبود كه گفت ميتوان صورت آن در شده ، نصف سال ده هر اخير ، سال سي
.زيست محيط براي نه است اقتصاد براي جدي تهديدي نه ميگويند ، اكولوژيستها كه
روي ، و ازت طلا ، مس ، آهن ، آلومينيوم ، :است صادق ديگر اوليه مواد مورد در مطلب همين
- مواد اين مصرف افزايش وجود با.ميدهند تشكيل را اوليه مواد جهاني مصرف درصد 75
.است يافته افزايش عملا موجود ذخاير - پيش قرن نيم به نسبت برابر ده تا دو
غذايي - كشاورزي توليدات افزايش
نيز كودكان ترس باعث حتي كه نيست داستاني ديگر جمعيتي فاجعه كه است اين دوم نكته
The) "جمعيت بمب" به موسوم پرفروشاش كتاب در ارليش دكتر سال 1968 ، در.شود
در.خوردهايم شكست بشريت تغذيه نبرد در ما":بود كرده پيشبيني (Population Bomb
صد چند و كرد خواهد پيدا جهان كل در باري فاجعه ابعاد گرسنگي و قحطي هفتاد ، دهه
بلكه ، .است نداده رخ اتفاقي چنين كه است معلوم "مرد خواهند گرسنگي از نفر ميليون
حال در كشورهاي كشاورزي سرانه توليد كه است كرده محاسبه متحد ملل سازمان برعكس
تا 1998 ، سال 1961 از.است يافته افزايش درصد طرف 52 اين به سال 1961 از توسعه ،
تا ميشود پيشبيني و است رسيده به 2650 كالري از 1932 روزانه كالري مصرف سرانه
از توسعه حال در كشورهاي گرسنه جمعيت سهم ترتيب همين به.برسد كالري به 3020 2030
سال 2010 در ميشود پيشبيني و رسيده حاضر حال در درصد به 18 سال 1949 در درصد 45
اين.ميشود بيشتر روز هر جهان در غذا توليد ديگر عبارت به.كند سقوط درصد تا 12
غذا 90 هزينه طرف ، اين به سال 1800 از.ميكنيم مشاهده نيز قيمتها در را گرايش
پايينترين در سال 2000 در غذا قيمت جهاني ، بانك گزارش بنابر و يافته كاهش درصد
.است داشته قرار سطح
.شدهاند اشتباه دچار جهان جمعيت افزايش مورد در مالتوس توماس و ارليش دكتر
مواد توليد رشد و تصاعدي جهان جمعيت رشد كه بود كرده پيشبيني پيش سال مالتوس 170
نيز را خودش خاص اداره مكانيسم جمعيت ، رشد.ميكرد اشتباه او اما.است خطي غذايي
شمارتر كم فرزندان داشتن به شدند ، سلامتتر و ثروتمندتر مردم وقتي:كرد ايجاد
از انساني جمعيت رشد نرخ:ميرساند اثبات به را پديده اين آمار.كردند پيدا تمايل
حاضر حال در درصد به 26/1 (دهه 1960 اوايل در سال در درصد از 2 بيش) اوجاش نقطه
پيشبيني ملل سازمان.يابد كاهش درصد به 46/0 سال 2050 در ميشود پيشبيني و رسيده
پس آن از جهان جمعيت و ميرسد پايان به عملا سال 2100 در جهاني جمعيت رشد ميكند
.شد نخواهد نفر ميليارد از 11 بيشتر
پيشرفت ، اين لطف به.بود نگرفته نظر در را كشاورزي فنون پيشرفت همچنين مالتوس
و پيشرفتها همين لطف به و است يافته افزايش هكتار واحد در بهرهبرداري ميزان
.است گرفته پيشي جمعيتي رشد از غذا توليد كه است انسان هوشمندي البته
.است زيستي تنوع نقصان ميدهند ، هشدار آن مورد در اكولوژيستها كه سومي نكته
نيمي تقريبا جنگلها ، درصد رفتن 90 بين از با جديد ، تقريبسنجي شيوههاي براساس
هشداردهنده با اكولوژي متخصصان كه است حالي در اين.ميروند بين از گونهها از
بين 20 سالانه كه ميكردند پيشبيني استوايي ، مناطق در جنگلزدايي روند كردن توصيف
دو يا يك طي كه داشتند انتظار اكولوژيستها اغلب *.برود بين از گونه هزار تا 100
.برود بين از گونهها از نيمي نسل ،
هوا آلودگي مورد در شده مطرح فاجعهبار پيشبينيهاي وجه هيچ به موجود دادههاي
درصد دو تا يك اندازه به جنگلها قرن ، دو طي متحده ايالت شرق در.نميكند تاييد را
جنگلها اين در پرندگان گونه يك تنها اما رسيدند ، آنها ، پيدايش آغاز در جنگلها كل
طي فقط است ، شده نابود آن اوليه جنگلهاي درصد كه 99 پورتوريكو در.رفت بين از
قرن در.است رفته بين از آن در موجود پرندگان گونه از 60 گونه هفت سال صد چهار
از درصد فقط 12 و رفتند بين از برزيل آتلانتيك حاشيه استوايي جنگلهاي نوزدهم ،
استفاده مورد تقريبسنجي شيوه براساس ;است مانده باقي جنگلها اين اوليه مساحت
جهاني اتحاديه وقتي اما.باشند رفته بين از گونهها از نيمي بايد زيستشناسان ،
را جنگلها اين در شده شناخته گونه برزيل 291 حياتوحش جمعيت و (UICN) طبيعت
.نرفتهاند بين از آنها از كدام هيچ كه شد معلوم كردند ، شمارش دوباره
هوا آلودگي:چهارم مسئله
ميدهد نشان متعدد تحليلهاياست شده اغراق بگوييم بايد نيز هوا آلودگي مورد در
كند ، خرج پول زيست محيط راه در تا شود ثروتمند كافي اندازه به جامعهاي آنكه محض به
آلودگي لندن ، مثل شهري مورد در.است قطعي هوا آلودگي از جامعه آن رهايي وقت آن
سال 1585 مثل شهر اين هواي اكنون اما رسيد ، خودش اوج به سال 1890 در آن هواي
در آنچه.يابد تعميم توسعه حال در كشورهاي تمام به ميتواند پديده اين.است پاكيزه
وضع مشابه شرايطي ميكنيم ، مشاهده توسعه حال در كشورهاي امروز هواي آلودگي مورد
يا عقبمانده صنعتي نظر از كه كشورهايي.است صنعتيسازي مرحله در پيشرفته كشورهاي
آلودگي وضع به ميتوانند شدن ثروتمند و عقبماندگي جبران با هستند ، نيافته توسعه
.نمايند رسيدگي نيز شهرهايشان هواي
داده جهان در محيطي زيست فاجعه مورد در كه شعارهايي ميكند ثابت شد گفته آنچه همه
كره زيست محيط ميكنند فكر كه هستند كساني غرب در هم باز اما ;نيست جدي ميشود ،
.دارد دليل چهار باور اين.ميشود تخريب بيشتر روز هر زمين
مورد در اغراقگويي و دارد زيادي هزينه امروز علمي تحقيقات كه اين اول دليل
سازمانهاي اينكه دوم ;دولتهاست سوي از بودجه تامين لازمه محيطي زيست مشكلات
و هزينهها بتوانند تا كنند مطرح رسانهها وسيله به را خودشان بايد اكولوژيست
.است درك قابل اغراقگويي به آنها تمايل بنابراين.كنند توجيه را دريافتي بودجه
.خوب اخبار تا هستند بد اخبار خواهان بيشتر مردم.رسانههاست رفتار سوم ، علت
اين اگر حتي آمادهاند ، مردم تقاضاي به پاسخگويي براي نيز تلويزيون و مطبوعات
كه كنيد توجه نينو ال پديده به مثال عنوان بهشود تمام واقعيت قلب قيمت به مسئله
تمام علت عنوان به سرعت به اقليمي پديده اين رسيده آمريكا به 1997- سال 98 در
در برف بارش كاهش آلرژيها ، افزايش جهانگردان ، مسافرت كاهش:شد مطرح بدبختيها
...و اسكي پيستهاي
زباله مرتبا چون آمريكا مردم مثال عنوان بهاست فردي اطلاعات كمبود چهارم عامل
را كشورشان مساحت از زيادي سطح زباله اين مثلا كه ميكنند فكر ميكنند توليد
;داشت نخواهد وجود زباله دورانداختن براي جايي ديگر زودي به و كرد خواهد اشغال
تا نيز كشور اين جمعيت و يابد افزايش آمريكا در زباله توليد اگر حتي بگوييم بايد
زميني برروي قرن 21 ، در كشور اين توليدي زباله كل هم باز شود ، برابر دو سال 2100
.شد خواهد جا آمريكا ، مساحت هزارم دوازده يك معادل مربع ، كيلومتر مساحت 28 به
انسان ميليون دو نجات يا كيوتو توافقات نجات
زيست خطرات از ترس اما سازد ، فراهم را غلط قضاوتهاي زمينه ميتواند بياطلاعي
حقيقي مشكلات از را توجهات همچنين ميتواند است ، بيپايه زيادي اندازه تا كه محيطي
كاهش و بنزين در سرب كاهش مثل محيطي زيست سياستهاي برخي.نمايد منحرف
سياستگذاريها گونه اين اغلب اما.باشد موثر ميتواند گازوييل در دياكسيدگوگرد
و سياستگذاريها اين كارآمدي بين رابطه حال اين با.است شده انجام قبلا
عرصهها اين در كه هزينههايي از بسياري.نيست معقول ميشود ، آن صرف كه هزينههايي
كيسه دادن قرار مثل) جاني امنيت سياستهاي به يافتن تخصيص با ميتواند ميشود ، خرج
.شود پرشمارتري افراد جان نجات باعث (واكسيناسيون سياستهاي يا خودروها ، در هوا
.ندارد شك مورد اين در كس هيچ و ميشود زمين شدن گرم باعث دياكسيدكربن گاز انتشار
جاري قرن در زمين دماي ميشود پيشبيني گمانهزنيها ، و تحليلها بهترين براساس
بر ويژه به را انكارناپذيري مشكلات و يابد افزايش سانتيگراد درجه تا 3 بين 2
به 5000 زمين شدن گرم از ناشي خسارات كلنمايد تحميل توسعه حال در كشورهاي
بيشتري هزينه بيماري اين درمان آيا كه اينجاست پرسش اما ;ميشود بالغ دلار ميليارد
.نميطلبد
دياكسيدكربن اساسي كاهش هزينه ميدهند نشان اقتصادي تحليلهاي كه است اين واقعيت
دماي در زندگي با مردم همه هماهنگسازي براي تلاش هزينه از بيشتر خيلي جهان در
مورد اثر شود ، اجرا هم كمال و تمام كيوتو ، پيمان اگر حتي وانگهي ، .است بالاتر
از يكي ويگلي ، تام گزارش براساس.گذاشت نخواهد جاي بر جهان هواي و آب بر را انتظار
حالت در هوا دماي هوايي ، و آب تغييرات درباره ملل سازمان گزارش اصلي نويسندگان
سانتيگراد درجه اندازه 1/2 به سال 2100 تا - كيوتو پيمان اجراي بدون - عادي
كره دماي نيز كيوتو پيمان مفاد ، كامل اجراي صورت در كه حالي در مييابد ، افزايش
نتيجه در ديگر عبارت به.مييابد افزايش سانتيگراد درجه سال 2100 ، 9/1 تا زمين
بدون است قرار كه اتفاقي دقيقتر عبارت به و.ميافتد تاخير سالي چند فقط نهايي
.ميافتد تاخير به ناقابل سال فقط 6 كيوتو پيمان با دهد ، رخ زمين براي كيوتو پيمان
صرف پيمان اين تحقق براي - متحده ايالات جز به - جهان در كه هزينهاي عوض در
ميتوان ;سازد ممكن شرب قابل آب به را انساني موجودات همه دسترسي ميتواند ميشود ،
آمار زبان به.ساخت ممكن را درمان و بهداشت به جهان مردم همه دسترسي پول ، اين با
.داد نجات را نفر ميليون سالانه 2 كيوتو ، پيمان اجراي به مربوط هزينه با ميتوان
حدود به آن اجراي هزينه هم باز شود ، اجرا ناكارآمد گونهاي به كيوتو پيمان حتي اگر
كل شرب آب تامين براي لازم هزينه برابر پنج يعني.ميشود بالغ دلار ميليارد هزار
در.جهان كل در درمان و بهداشت استانداردهاي تامين به مربوط هزينه و بشر افراد
.است دلار ميليارد سالانه 50 سوم ، جهان به كمك براي جهاني بودجه كل مقايسه ، مقام
شعارهاي به كردن بسنده كنيم ، اتخاذ آينده براي را تصميمها بهترين بخواهيم اگر
همه نيست آن بر نگارنده.نميكند كفايت دروغين زيستمحيطي فاجعه مورد در بدبينانه
گاهي اما نمايد ، انكار را زيست محيط حفظ مورد در سياستگذاريها و پيشنهادات
از را ما عرصه ، اين در سرمايهگذاريها و نميخواند هم با نتايج و هزينهها
بودن خوشبين زيادي.بازميدارد بشري حيات ديگر مهم عرصههاي در سرمايهگذاري
.است ويرانكنندهتر شك بدون بودن ، بدبين زيادي اما است ، ويرانكننده
.است شده ترجمه اصلي متن از عينا*
اكونوميست:منبع
جهان 2002
مصرفكنندگان جديد نسل
نصير رضايي غلامرضا:ترجمه
خود كه ثروتمندي سال ميان فرد:باشيد سال 2002 در مصرفكنندگان از جديدي نوع منتظر
تصميم و است كرده خريداري سالها طي كه ميبيند چيزهايي انبوه محاصره در را
گذاشته كنار چشميها هم و چشم و لوكس خريدهاي.كند ساده را خود زندگي ميگيرد
و ميشوند تمام زود كه خريد خواهد چيزهايي بيشتر فردا پيشگام مصرفكننده.شد خواهد
اقتصادي شكوفايي.كرد خواهد امتناع خانه براي سنگين لوازم و جاگير چيزهاي خريد از
فراهم را لوكس كالاهاي به دسترسي امكان و زد دامن بيشتر مصرف به دهه 1990 سالهاي
روي مشهور افراد و ثروتمندان زندگي شيوه و لاتاري بازيهاي به نفر ميليونها.آورد
تعويض براي پاييني لايههاي به فشار ميشدند ، ثروتمندتر اغنيا چقدر هر.آوردند
گرانتر كالاهاي آنها چقدر هر و ميشد بيشتر گرانتر كالاهاي با داراييهايشان
دوم ، خانه خريد.مييافت افزايش بيشتر خريد براي اغنيا بر فشار ميخريدند
خانههاي زيربناي.يافت رواج ورزشي اتومبيلهاي آخرين و بزرگ صفحه تلويزيونهاي
كه ساخت سياتل حومه در دلاري ميليون كاخي 50 گيتس بيل و گذاشت افزايش روبه مسكوني
از بيش مسكوني منازل از درصد حدود 30 سال 2000 در.داشت مساحت مربع فوت هزار 40
.بود درصد فقط 18 سال 1986 براي رقم اين مقايسه در داشتند ، زيربنا مربع فوت 2400
سفر در را وقتشان نصف كه بود كساني به متعلق كه كاخها اين تعداد كه آن طرفه
.مييافت افزايش آمريكايي ، خانوار متوسط كاهش با ميگذراندند ،
سازندگان براي خوبي خبر اين و ميشد پر بيشتري اشيا با بايد بزرگ خانههاي اين
سود وضعيت اين از هم فروشيها خواروبار حتي.بود مبلمان صنعت و خانگي لوازم
جذب را بيشتري خوراكي مواد بزرگتر ، يخچالهاي با بزرگتر خانههاي.ميبردند
شركتهاي كار كسادي باعث توسعهيافته ، كشورهاي در مواداوليه نرخ كاهشميكرد
وسايل كه ميشود باعث محصولات كيفيت بهبود.است شده دوام با مصرفي كالاهاي سازنده
ساخت:دارد بستگي چيز دو به دوام با كالاهاي فروش بنابراين.ميشوند خراب ديرتر
نيازهاي با تنظيم قابل موارد اغلب در و بيشتر ويژگيهاي با گرانتر جديد ، محصولات
با را خود موجود لوازم تا سازد متقاعد را مصرفكنندگان بتواند كه مشتري خاص
منازل به چاپگر و نمابر مثل اداري لوازم راهيابي همچنين و كنند عوض جديد محصولات
.كرد خواهند ظهور مصرفكنندگان از جديدي گونه جهان ، اقتصاد افت با همراه.مسكوني
آنها اولهستند ويژگي چهار داراي آنها.مينامم "ريزان بيرون" را گروه اين
به هم باز است ممكن البته.كردهاند جمع خود دور وسايل نياز حد از بيش كه معتقدند
اما دهند ، ادامه سرگرمي عنوان به سراميكي مجسمههاي مثل خاصي چيزهاي جمعآوري
نميداند كس هيچ" كه اجناسي با را خود زيرزمينهاي يا زيرشيرواني اتاقهاي مطمئنا
.نميكنند پر "خورد خواهند درد به وقت چه
كالايي جاي به آشنايان و دوستان به آنها ثروت ، نه ميكنند ، جمع تجربه آنها دوم ،
.نيست ماندگار و است گذرا تجربه كه برسد نظر به چنين شايد.ميكنند هديه تجربه خاص ،
عوض در اما ;فيلم يا عكس يك صورت به جز البته.كرد صورتبرداري آن از نميتوان
ارضا را غرايز سريع خيلي و ندارند احتياج نگهداري به نميسازند ، خود اسير را آدم
ورزش يك فراگيري خارجي ، سفرهاي رستوران ، در شام صرف قبيل از تجربههايي.ميكنند
آنها شرمساري باعث اثاثيهشان و اسباب سوم ، .بود خواهند افزايش به رو همگي جديد
چرا نيست ، ويژهاي اجتماعي جايگاه از نشان ديگر آنها رنجرور اتومبيلهاي.ميشود
مصرفكننده مهر كه اين بدتر.است شده حد از بيش جادهها در آنها تعداد كه
مطمئن قدر آن بيرونريزان گروه ثروت چهارم ، .ميزند خود صاحب به بنزين بيمسئوليت
.بكشند ديگران رخ به را آن ندارند نيازي كه است
خوشحالي با و ميكنند اجاره ويلا تعطيلات ، براي و كرايه اتومبيل سفر ، براي آنها
اصرار برخلاف بيرونريزان.ميكنند تامين بيرون از را زندگي جنبههاي تمام
اجتماعي كالاهاي ديگر و بهداشتي خدمات آموزش ، صرف بيشتر را خود پول بازاريابان
.مايملك خريد تا كرد خواهند
با را خود گرانقيمت و بزرگ اتومبيلهاي كه هستند مصرفكنندگاني ريزان بيرون
استفاده غيرمورد فضاي كردن گرم از آنهاميكنند تعويض كممصرف ورزشي اتومبيلهاي
را خاص معماري با كوچكتر خانههاي اكنون و شدهاند خسته غارمانند خانههاي در
صورت به را تعطيلات نميتوانند و است پراكنده آنها خانوادهميدهند ترجيح
كه ببرند ارث به را چيزي سنگين بار نميخواهند آنها.بگذارنند منزل در خانوادگي
بلكه نميكنند ، كالا خريد صرف را خود ثروت آنهاكرد نخواهند استفاده آن از هرگز
مشغول ثروتمندترينها هماكنون از ميكنند ، خرج سرمايهگذاري شركتهاي در را آن
.هستند كوچك خانوادگي بنيادهاي پايهريزي
.است كرده راحتتر بيرونريزان براي را اضافي اجناس از شدن خلاص نوين اقتصاد
حراج ، مخصوص اينترنتي سايتهاي و خانگي حراجهاي الكترونيكي ، معادلهاي
به كنند كسب را بيرونريزي عنوان تا است مانده هنوز كه را آنهايي و بيرونريزان
.است ساخته نزديكتر هم
آنها.ميدهند قرار بازاريابان فراروي جديدي چالش - بيرونريزان - جديد گونه اين
به هستند قائل كميت به نسبت بيشتري ارزش كيفيت ، براي كه هستند ثروتمندي افراد
باعث جنوا و سياتل خيابانهاي در تظاهركنندگان از بيشتر بيرونريزان زياد احتمال
سازنده مليتي چند شركتهاي و شد خواهند توسعهيافته كشورهاي در تقاضا رشد كاهش
هنوز كالا آنها در كه كنند نوظهوري بازارهاي صرف را خود هم بايد مصرفي كالاهاي
.است پادشاه
اقتصاد بازتاب
"اقتصاد به مهندسي نگاه" بازخواني
صالحي مازيار
عنوان تحت مطلبي خرداد 1381 چهارشنبه 29 روز اقتصادي يادداشت در همشهري روزنامه
نويسنده.است ظريفي بسيار نكات حاوي كه است كرده درج "اقتصاد به مهندسي نگاه"
گرفت خود به واقعيت صورت زماني غرب اقتصادي معجزه" كه معتقدند يادداشت اين محترم
.شد ترجمه عمل زبان به نظر زبان از اسميت آدام نام به علمي ابرمردي انديشههاي كه
علمي ناب منطق كارگيري به با وي...نبود بياهميتي و كوچك كشف اسميت ، آدام كشف
منافع با تضادي هيچ شخصي منافع تعقيب در مردم گذاشتن آزاد تنها نه كه كرد ثابت
حداكثر را عمومي منافع ميتوان كه است ابزار اين با تنها و تنها بلكه ندارد ، جامعه
را بشريت و كرد عوض را تاريخ مسير غرب ، جامعه در ناب انديشه اين عمومي پذيرش.كرد
وعده وي به عالم پروردگار كه داد قرار آفرينشهايي و خلاقيتها پرتحول مسير در
اقتصاد به مذكور مكانيزه ضروريات و ويژگيها برشمردن از پس ايشان ".بود داده
بوروكراتهايي [ايران اقتصاد] نظام اين در" كه ميدارند اظهار و برگشته ايران
به علمي نگرش بر را اقتصاد به مهندسي نگاه كه گرفتهاند دست در را امور سررشته
.دارند مهندسي آكادميك تحصيلات اينان بيشتر آنكه جالب ميدهند ، ترجيح اقتصادي مسائل
دولتي مهندسان علاقه مورد نگرش به نيز اقتصادخواندهها بيشتر كه گفت بايد البته
و پرداخته اقتصاد به مهندسي نگرش ويژگيهاي برشمردن به سپس ايشان ".وابستهاند
تنها و ميشود شمرده مذموم شخصي منافع پيگيري اقتصاد به مهندسي نگرش در" مينويسند
.ايران اقتصاد مهندسان...است جامعه منافع پيگيري آن و ميشود اعلام مقدس هدف يك
اجازه كه نيز ايران اقتصاد بودن بسته و دارند اقتصاد به سختافزاري نگاهي..
...ميكند كمك آنان به است ، كرده سلب مردم از را خدمات و كالاها دموكراتيك تقاضاي
به مربوط نخست بخش:كرد تقسيم بخش دو به ميتوان را محترم نويسنده اين ديدگاههاي
يادداشت محترم نويسنده نگرش متاسفانه.است آن در اسميت آدام نقش و غرب تمدن تاريخ
نگرش به ميتوان كه ايرادي نخستيناست بياهميت چندان نه ايراد چند گرفتار مذكور
وهله در.است غرب اقتصادي مكانيزم به اسميت نظرات "دانستن مقدم" دانست وارد مذكور
كردن كشف كه چرا است ، اسميت آدام نظرات ناميدن "كشف" با تناقض در ديدگاه اين اول
آنند از حاكي تاريخي شواهد بعد وهله در.دارد وجود كه است واقعيتي مشاهده مستلزم
...و تلسكوپ قطبنما ، بخار ، ديگ اختراع همچون بزرگي آفرينشهاي و خلاقيتها كه
مكانيزم اسميت آدام ديگر عبارت به.بود پيوسته وقوع به اسميت آدام از پيش همگي
فوق نگرش دوم ايراد.است كرده ترجمه نظر زبان به عمل زبان از را انگلستان بر حاكم
علمي ناب منطق كارگيري به با وي":معتقدند محترم نويسنده كه است نهفته نكته اين در
در اسميت كه دهد نشان كسي اگر بود خواهد ممنون سطور اين راقم "..كه كرد ثابت
وي است مشخص كه آنجا تا.كنند اثبات را فوق مدعاي توانستهاند چگونه و كتاب كدام
تجربي علوم احكام از بسياري همانند مذكور مدعاي آن ، بر علاوه و نكرده را كار اين
بيشتر كه) شده اثبات احكام حيطه از و بوده ابطالپذير كه ميگنجد نظرياتي قالب در
به قضيه هر كردن اثبات اصولا.دارند فاصله فرسنگها (است رياضي احكام به مربوط
مناقشات مورد تاكنون مذكور مدعاي آنكه حال است ، آن بر پايان نقطه نهادن معني
كه ايرادي سومين.ميكند طي را خود تكامل مراحل هم هنوز و گرفته قرار بسياري
آدام به "اقتصادي فردگرايي" نظريه كردن منتسب دانست وارد مذكور ديدگاه به ميتوان
و رشد به مالا كه بسياري ديني و اجتماعي جنبشهاي اسميت از پيش سالها.است اسميت
نظريهپردازي) منكرتين آنتوان.بودند آمده پديد شدند ختم اقتصادي فردگرايي تحكيم
جايزه را سود كسب هدف با و فردي انگيزه با كار (ميزيسته لاك جان از پيش كه
در (اسميت آدام تولد از پيش سال يعني 18) در 1705 مندويل برنارد و ميدانسته
شخصي نفع ويژه به خود ، نفسانيات از انسانها پيروي كه شد مدعي عسلها زنبور منظومه
نفع به آن نتيجه كه ميشود هماهنگي نظم به منتهي كار تقسيم بر مبتني نظام هر در
اين در اسميت آدام ظهور از پيش كه ديدگاههايي از انبوهي بيان.است جامعه آحاد همه
تقسيم" مبحث محترم نويسنده اگر كه بسا چه.نيست مقدور اينجا در داشته وجود خصوص
اسميت آدام به را ملل ثروت نتيجتا و كار نيروي بهرهوري افزايش در آن اهميت و "كار
.بود راحتتر بسيار آن قبولاندن ميكرد ، اعلام غرب ثروت منشا را آن و كرده منتسب
آزادي هماهنگي" دانستن صادق كرد وارد ميتوان مذكور ديدگاه به كه چهارمي ايراد
به براي ابزار تنها" آزادي اين اينكه اعلام حتي و "عمومي منافع تعقيب در مردم
تورقي را خرد اقتصاد پايه كتب كه كسي هر.ميباشد "است عمومي منافع رساندن حداكثر
.آشناست...و خارجي عوارض نامتقارن ، اطلاعات انحصارات ، مانند مسائلي با باشد كرده
مانع كه هستند مسائلي جمله از دارند ، وجود واقعي اقتصاد هر در كه مسائل ، اين همگي
هر در نتيجتا.كند عمل كامل رقابتي بازار صورت به بازار مكانيزم ميشوند آن از
افراد بودن آزاد كه شد مدعي نميتوان ديگر باشد داشته وجود فوق مسائل كه اقتصادي
گواه معاصر ايران تاريخ به نگاهي.بود خواهد جامعه كل سود به شخصي منافع تعقيب در
علمي گزاره هر مانند جامعه و فردي منافع همسويي به مربوط بحث اصولا.مدعاست اين
آيا.ميشوند تلقي گزاره آن فروض كه است مشخصي شرايط وجود به مشروط و منوط ديگر
هستند مدعي (نكردهاند فروض آن به اشارهاي هيچ كه) مذكور يادداشت محترم نويسنده
ميباشند؟ صادق كاملا فروض اين موجود واقعا اقتصادهاي ساير يا و ايران اقتصاد در كه
نقش خصوص در كه است مطلقيتي كرد وارد مذكور نگرش به ميتوان كه ايرادي پنجمين
محترم نويسنده كه است كافي.است قايل غرب اقتصادي رشد در "منفعتطلبي آزادي"
و اقتصادي رشد تئوريهاي جديدتر متون به (ايشان همانديشان و) مذكور يادداشت
برندگان از كه نورث داگلاس نظرات جمله از) جديد نهادگرايان نظريات عليالخصوص
خويش انديشه بر كمتري حرارت با تا كنند مراجعه (ميباشد اقتصاد نوبل 1993 جايزه
ميشود تلقي غرب تمدن اركان از يكي عنوان به امروزه كه آنچه.كنند فشاري پاي
.ندارند جايي مذكور انديشه در كه هستند اجتماعي _ اقتصادي نهادهاي
ميخواهد پول چقدر افغانستان بازسازي
خالقي فاطمه:ترجمه
به.داشت دربرخواهد هزينه ميزان چه افغانستان بازسازي كه نيست معلوم درستي به هنوز
تامين خارجي كشورهاي سوي از بايد باشد كه قدر هر افغانستان بازسازي هزينه حال هر
شرقي تيمور و بوسني لبنان ، در آمده دست به تجربيات به توجه با جهاني بانك گردد ،
.است دلار ميليارد دو تا يك حال هر در افغانستان بازسازي هزينه كه است كرده اعلام
رئيس براون ، مالوخ مارك.نيست واقعبينانه چندان ديدگاه اين ميرسد نظر به اما
بازسازي هزينه محاسبه براي را سادهاي بسيار فرمول متحد ملل سازمان توسعه برنامه
هزار افغاني شهروند هر براي بايد كه است باور اين بر او.است كرده تدوين افغانستان
خواهد دلار ميليون حدود 25 افغانستان بازسازي هزينه ترتيب بدين گرفت نظر در دلار
كشورهاي علاقه زود خيلي مبادا كه است نگران بابت اين از براون كه جايي آن ازبود
براي ساله پنج برنامه يك دارد نظر در امر همين براي ببازد ، رنگ افغانستان به جهان
كمتري مبالغ آغازين مراحل در است قرار اساس اين بر.كند تدوين افغانستان بازسازي
مراحل در و شود تزريق افغانستان به اداري تشكيلات و زيرساختها بازسازي هدف با
.شود كمك افغانستان به بيشتري مبالغ بازسازي پروژههاي اجراي براي بعدي
افغانستان در بازسازي اولويتهاي مورد در بلندبالايي ليست شده انجام نشستهاي در
ميان برابري پرورش ، و آموزش چون بخشهايي افغانستان در بازسازي است گرديده تدوين
و سربازان بازگرداندن خصوصي ، بخش اقتصاد و كشاورزي از حمايت آب ، تامين مرد ، و زن
خانه ساخت خيابان ، و جاده احداث ضدنفر ، مينهاي جمعآوري عادي ، زندگي به جنگجويان
در است قرار.دربرميگيرد را موارد ساير و انرژي تامين و مسكوني مجتمعهاي و
در.گيرد قرار اولويت در كشور اين در پرورش و آموزش نظام افغانستان بازسازي
.بروند مدرسه به توانستهاند دختران از درصد و 3 پسران از درصد تنها 29 افغانستان
اگر.ندارد وجود كافي اندازه به عرصه اين در چيزي هيچ تقريبا كشور اين در
و آموزشي مواد.ندارد پنجره و در يا سقف معمولا باشد ، افغانستان در مدرسهاي
معلمان از درصد ندارد ، 85 وجود كافي اندازه به افغانستان در آموزشي نيروي همچنين
.دادهاند دست از را خود جان داخلي جنگ طي اينكه يا گريختهاند كشور از يا افغاني
فراواني اهميت از نيز افغانستان درماني و بهداشتي سيستم بازسازي ديگر سوي از
كشورهاي ميان در را كودكان مير و مرگ نرخ بيشترين اينك هم افغانستان.است برخوردار
سالم آشاميدني آب به افغانستان مردم از درصد است750 داده اختصاص خود به جهان
ندرت به.كردهاند ترك را افغانستان آب مهندسان تمام تقريباندارند دسترسي
.يافت را پزشكي ميتوان
ديسايت:منبع
|