نظام بانكي در حالي پس از شش ماه انتظار هنوز نتوانسته اين تسهيلات را بپردازد كه سال هاست فروشندگان لوازم مصرفي بادوام نسبت به فروش اقساطي و شرايطي اين كالاها به مشتريان اقدام مي كنند
اگر كمي به حافظه تان اطمينان داشته باشيد، لابد به خاطر داريد كه چند ماه قبل از پايان سال ۸۱، خبري مبني بر پرداخت تسهيلات بانكي براي خريد كالاهاي مصرفي بادوام به صفحه اول مطبوعات راه يافت، و لابد باز هم به خاطر داريد كه از شنيدن اين خبر كه وامي به وام هاي نظام بانكي افزوده شده است، كمي خوشحال شديد.
اما اگر از آن دسته مخاطبان پيگير خبرهاي مطبوعات باشيد لابد حالا مي دانيد كه به رغم اعلام اين خبرها در ماه هاي پاياني سال قبل هنوز هيچ بانكي نسبت به پرداخت وام براي خريد كالاهاي مصرفي بادوام كاري انجام نمي دهد و حتي شايد مسؤولان شعب بانك ها در پاسخ به اين سؤال كه «آيا براي خريد يخچال يا تلويزيون وام پرداخت مي كنيد»؟ با تعجب از شما پرسيده اند «مگر براي اين چيزها هم وام مي دهند»؟ همين سؤال و جواب ساده نشان مي دهد كه هنوز پرداخت تسهيلات خريد كالاهاي مصرفي بادوام به شعب بانك ها ابلاغ نشده و در حد همان خبر صفحه اول مطبوعات در چند ماه قبل از نوروز ۸۲ باقي مانده است.
اما به رغم اين كه مسؤولان شعب بانك ها از پرداخت اين تسهيلات بي خبرند، دكتر شيراني
- مديرعامل بانك سپه- مي گويد: «دستورالعمل وام خريد كالاهاي مصرفي بادوام دو ماه پيش از پايان سال ۸۱ از سوي بانك مركزي به ساير بانك ها ابلاغ شده است».
وي مي افزايد: «بانك سپه دستورالعمل اين طرح را به واحدهاي خود ابلاغ كرده است».
با اين حال حتي شعب بانك سپه نيز كه به گفته مديرعامل آن پرداخت اين وام به آنها ابلاغ شده است خبري از نحوه پرداخت شرايط، سقف و نرخ سود اين تسهيلات ندارند.
اما يكي از مسؤولان اعتبارات بانك سپه در اين باره مي گويد: «دستورالعمل وام خريد كالاهاي مصرفي بادوام از پايان سال ۸۱ به بانك ها ابلاغ شده است اما از آنجا كه نياز به مشخص كردن اقلام و انواع كالاهايي كه اين وام به آنها تعلق مي گيرد، بود، لذا پس از درخواست بانك ها اين اقلام از سوي بانك مركزي مشخص شد».
اين مقام مسؤول بدون اشاره به انواع كالاهاي مشمول پرداخت اين تسهيلات ادامه مي دهد: «تمام مراحل اين دستورالعمل اجرا شده و تنها تأييد آخرين كميته نظارت باقي مانده است».
وي تأكيد مي كند: «پس از تأييد اين كميته، جزئيات دستورالعمل به ساير واحدهاي بانك صادر شده و از سوي بانك اعلام مي شود».
در خوش بينانه ترين حالت، اين كار نزديك به يك ماه ديگر وقت مي برد كه با احتساب چند ماه آخر پارسال و ماه هاي سال جديد، از زمان تصويب پرداخت تسهيلات براي خريد كالاهاي مصرفي بادوام تا رسيدن اين تسهيلات به دست مشتريان نظام بانكي، فرصتي ۵ تا ۶ ماهه از دست رفته است، ضمن آن كه بايد توجه داشت كه اين ۶ ماه معطلي تنها شامل زمان هايي است كه براي ابلاغ و اجرايي شدن دستورالعمل ها صرف شده است.
تجربه ثابت كرده كه با اجراي پرداخت اين تسهيلات، هنوز نيمي از راه طي نشده باقي مانده است كه راه باقي مانده به مراتب صعب العبورتر از ابلاغ بخشنامه ها است.
تهيه و تأمين وثيقه هاي دشوار براي دريافت تسهيلات، بوروكراسي كشنده بانك ها براي تأييد وام و بسياري از موانع اجرايي ديگر، نيمه باقي مانده راه را شامل مي شوند كه كمتر از زمان هاي تلف شده براي ابلاغ تا اجرا زمان نمي برند.
و اين همه، در حالي است كه ميزان وام پرداختي به زحمت طي كردن اين راه صعب العبور بيارزد و بتوان با آن يكي از وسايل و لوازم مصرفي بادوام را خريد.
نظام بانكي در حالي پس از شش ماه انتظار هنوز نتوانسته است اين تسهيلات را بپردازد كه سال هاست فروشندگان لوازم مصرفي بادوام در خيابان جمهوري و سه راه امين حضور و حتي فروشگاه هاي محلي نسبت به فروش اقساطي و شرايطي اين كالاها به مشتريان اقدام مي كنند، ضمن آن كه شرايط فروش اقساطي اين كالاها از سوي فروشندگان به گونه اي است كه مشتريان به راحتي مي توانند از اين تسهيلات بهره ببرند.
به طور معمول فروشندگان لوازم خانگي حاضرند با هر پيش پرداختي اقدام به فروش اقساطي كالاهاي خود كنند، سود معمول در اين بازار نيز بين ۲ تا ۳ درصد در نوسان است و معمولاً تعداد اقساط از يك سال- ۱۲ ماه- تجاوز نمي كند.
بانك هاي كشور تاكنون نتوانسته اند به مهمترين مرجع تأمين نيازهاي مالي و اعتباري مردم تبديل شوند، همين ناتواني است كه باعث شده تا در هر بازاري و براي تهيه هر كالايي روش هايي از سوي فعالان آن بازار ابداع شود.
روش هايي كه از ريسك هاي بالاتري نسبت به نظام بانكي برخوردارند، اما به لحاظ راحت الوصول بودن و كارآيي بيشتر توانسته اند جايگزين بازار رسمي پول شوند و اين واقعيتي است كه بايد از سوي نظام بانكي مورد توجه قرار گيرد.
