طرح توسعه نيشكر و صنايع جانبي آن از مهمترين طرح هاي برنامه اول توسعه است كه تاكنون به دليل تأمين نشدن به موقع اعتبارات، روند اجراي آن با وقفه هاي زيادي مواجه شده است. تا اين كه در آذرماه سال گذشته و پس از مذاكرات بسيار طولاني ۸۰ درصد سهام اين طرح از وزارت جهاد كشاورزي به دو بانك ملي و صادرات انتقال يافت. البته در سال هاي ۸۰ و ۸۱ براي اين طرح ۱۲۰ ميليارد تومان اوراق مشاركت عرضه شده است. اكنون با واگذاري قسمتي از سهام طرح به بانك ها، به نظر مي رسد كه مشكلات مالي در حال مرتفع شدن هستند و عمليات اجرايي طرح سرعت بيشتري به خود گرفته است.
حدود ۹۰ درصد از عمليات اجرايي بخش كشاورزي اين طرح عظيم تمام شده است. در حال حاضر حدود ۳۶ هزار هكتار از اراضي زيركشت نيشكر هستند كه ۲۴ هزار هكتار آن قابل برداشت است.
طبق برنامه قرار است تا آخر شهريور سال جاري ۷۰ درصد اراضي زير كشت بروند و با ۱۳ هزار هكتاري كه به آن افزوده مي شود سطح زيركشت طرح به ۵۰ هزار هكتار مي رسد.
به نظر مي رسد ركود حاكم بر بزرگترين طرح صنعتي- كشاورزي تاريخ ايران شكسته شده و دوران پويايي آن آغاز شده است. به طوري كه پيش بيني ها حاكي از آن است كه توليد شكر دوره آينده اين طرح به ۳۳۰ هزار تن مي رسد و اين رقم چيزي حدود ۴۰ درصد بيشتر از سال قبل است. اين رقم با توجه به توليد يك ميليون تني شكر در كشور، رقم درشتي را تشكيل مي دهد و طرحي كه تا چند وقت پيش فقط هزينه بر بود، امسال يكي از منابع درآمدي به حساب مي آيد.
از مهمترين دستاوردهاي طرح توسعه نيشكر و صنايع جانبي آن مي توان به اين موارد اشاره كرد: ايجاد حدود ۵۰ هزار فرصت شغلي (۲۷ هزار شغل مستقيم و ۲۳ هزار فرصت شغلي غيرمستقيم)، ايجاد ۷ واحد كشت و صنعت نيشكر هر كدام به مساحت ۱۲ هزار هكتار، توليد ۷۰۰ هزار تن شكر با احداث ۷ كارخانه هر كدام به ظرفيت ۱۰۰ هزار تن، ۷۰۰ هزار تن خوراك دام با احداث ۷ كارخانه به ظرفيت ۱۰۰ هزار تن،  توليد ۳۵۰ هزار تن كاغذ با احداث ۴ كارخانه ۵/۸۷ هزار تني، توليد ۱۰۰ هزار تن تخته صنعتي (فيبر نيمه سنگين يا (M.D.F، توليد ۱۰ هزار تن خميرمايه خشك فعال و توليد ۲۴ هزار تن الكل اتيليك.