محمد صفايي 
در سال هاي اخير سبزترين و پردرآمدترين صنعت جهان روزگار را به سختي مي گذراند، روزهاي تاريك صنعت توريسم از ۱۱ سپتامبر آغاز شد و با سارس به اوج خود رسيد، به نوعي كه در اوايل ماه ژوئن اعلام شد كه بيش از سه ميليون نفر از شاغلان در اين بخش در هنگ كنگ، چين، سنگاپور و ويتنام كار خود را از دست داده اند.
به گزارش بلومبرگ كشورهاي منطقه در سال ۲۰۰۳ احتمالاً بيش از ۱۰ ميليارد دلار از رهگذر كاهش تعداد مسافران خارجي زيان خواهند ديد و اين به معني فاجعه براي كشورهاي شرق آسيا محسوب مي شود. به عنوان مثال از اين بحران مي توان به اشغال ۱۵ درصد از اتاق هاي هتل با شكوه «گريت ايگل» در هنگ كنگ اشاره كرد كه به طور معمول ۸۲ درصد اتاق هاي آن پر است. تأثير سارس بر صنعت توريسم چهار مقصد مهم جهانگردان در آسيا يعني چين، هنگ كنگ، ويتنام و سنگاپور به حدي است كه كارشناسان شدت آن را ۴ تا ۵ برابر بيش از تأثيرات ۱۱ سپتامبر بر اين صنعت در اين نقطه از جهان مي دانند و با اين وضع هيچ تعجبي نيست اگر درآمد يك راهنماي تور در هنگ كنگ بيش از ۹۰ درصد كاهش يافته باشد. هتل ها، رستوران ها و حتي رانندگان تاكسي از ديگر زيان ديدگان اين بخش هستند. يكي از كارشناسان چيني در اين مورد گفت: سارس افراد را نكشت، سارس اقتصاد را نابود كرد.

تنها مشكل توريسم سارس نيست
اگرچه بيماري سارس باعث ركود اين صنعت در بخش هايي از جهان شده است اما كارشناسان معتقدند اين تنها عامل ركود نيست.
به گزارش بي بي سي ركود اقتصاد جهاني، حوادث ۱۱ سپتامبر، جنگ افغانستان و عراق همه و همه به ركود بيشتر كمك كرده است.
بنابر اين گزارش، گسترش خدمات مسافرتي شامل هتل ها، تورهاي مسافرتي و هواپيماها در سال جاري به يك تا ۵/ ۱ درصد خواهد رسيد كه اين ميزان در دو سال قبل معادل ۳ تا ۴ درصد بوده است. رشد اقتصادي ناشي از توريسم نيز در سال جاري به حدود ۹/۲ درصد خواهد رسيد كه اين ميزان در سال هاي قبل و در دوران اوج اين صنعت به ۵ درصد مي رسيد. حتي در ايالات متحده نيز كه بيشتر متكي به توريست داخلي است اين آمار شديداً كاهش يافته چرا كه مردم ترجيح مي دهند بيشتر به سفرهاي كوتاه و مسيرهاي نزديك مسافرت كنند. در همين زمينه يكي از دست اندركاران جذب توريست در آمريكا با اشاره به وخامت اوضاع گفت: در حالي كه رشد اقتصادي كندي را تجربه مي كنيم ما در بخش هاي تفريحي هزينه هاي بسياري را صرف كرده ايم، اما براي مردم در موقعيت كنوني پرداختن به مسائل تفريحي بسيار سخت است. با اين حال او پيش بيني كرد كه تا سال ۲۰۰۵ وضعيت بسيار درخشاني را در اين بخش شاهد باشيم.
از سوي سازمان تجارت جهاني ايالات متحده آمريكا با جذب سالانه ۴۵ ميليون گردشگر مقام سوم را در ميان كشورهاي جهان داراست. اين در حالي است كه در اين جدول فرانسه با ۷۶ ميليون گردشگر و اسپانيا با ۵۰ ميليون گردشگر در مكان اول و دوم قرار دارند. پس از آمريكا، ايتاليا با ۳۹ ميليون گردشگر و چين با ۳۳ ميليون در رتبه هاي بعدي قرار گرفته اند. در اين گزارش همچنين بيشترين رشد گردشگران با ۳۰ درصد افزايش مربوط به دبي بود و پس از آن آفريقاي جنوبي با يك رشد ۱۰ درصدي قرار دارد.

آفريقا هم متضرر شد
مشكلات ناشي از كمي تعداد گردشگران حتي به آفريقا و به كشور كنيا هم رسيده است. در كنيا بيش از ۱۲ درصد درآمدهاي اقتصادي اين كشور از بخش توريسم تأمين مي شود كه  در صورت بحران در آن سريعاً سراسر كشور را در بر خواهد گرفت. با اين تفاوت كه جنس ركود در اين كشور اندكي متفاوت از ديگر نقاط جهان است.
به گزارش بي بي سي با گذشت بيش از ۶ ماه از بمب گذاري  در يك هتل اسرائيلي در كنيا تعداد بازديدكنندگان از اين كشور شديداً كاهش يافته و در صورتي كه اعتماد نسبت به آرامش اين كشور بار ديگر جلب نشود تأثيرات جبران ناپذيري بر اقتصاد كنيا خواهد گذاشت. در كشوري كه بيش از ۵۰۰ هزار نفر در بخش توريسم درگيرند، ركود مي تواند به معني فاجعه تلقي شود. تنها بيش از يكصد هزار گردشگر انگليسي سالانه از كنيا ديدن مي كنند كه اين به معني ۵۰ ميليون دلار درآمد ارزي براي اين كشور شرق آفريقا است.

خواب هاي طلايي مراكش
اما برخي كشورها در حال فراموشي دوران ركود توريست و برنامه ريزي براي پس از آن هستند كه از آن جمله مي توان به مراكش اشاره كرد.
به نوشته گلف نيوز اين كشور شمال آفريقا قصد دارد با اجراي يك برنامه بلندپروازانه تا سال ۲۰۱۰ بيش از ۱۰ ميليون گردشگر خارجي را در سال جذب كند.
بنابراين گزارش اين كشور قصد دارد به جاي كشورهاي اروپايي بيشتر بر كشورهاي حاشيه خليج فارس تمركز كرده و توريست ورودي از اين كشورها را از يكصد هزار نفر كنوني به ۳۵۰ هزار نفر برساند. مقامات مراكشي معتقدند توريست هاي كشورهاي عرب حاشيه خليج فارس، پس از توريست هاي فرانسوي، بيشترين پول را در اين كشور هزينه مي كنند. ۱۴ درصد كل درآمد حاصل از توريست مراكش از كشورهاي عضو شوراي همكاري خليج فارس، مصر، لبنان و سوريه تأمين مي شود. به اين منظور دولت مراكش قصد دارد با افزايش تعداد هتل ها به اين روند سرعت بخشد.
بنابراين گزارش در چند سال آينده بيش از ۶۵ هزار اتاق در شهرهاي ساحلي و ۱۵ هزار اتاق در شهرهاي داخلي كشور ساخته خواهد شد. در اين رابطه يكي از مسؤولان دفتر جذب توريست مراكش در دبي با اشاره به هدف اين كشور براي جذب بيشتر جهانگردان تفريحي و تجاري از اين منطقه گفت: ما بايد براي مسافران آينده خود تسهيلات بيشتري فراهم كنيم. در سال ۲۰۰۳ مراكش در تلاش است توريست هاي ورودي از خاورميانه را تا ۱۵ درصد افزايش دهد. اين درحالي است كه در سال گذشته توريست هاي ورودي از كويت ۲۶ درصد و از امارات متحده عربي ۱۴ درصد افزايش داشته است.

مصر، به دنبال جهانگردان عرب
اما رويكرد مصر هم مانند مراكش نسبت به جذب توريست تغيير كرده و اين كشور تلاش بيشتري براي جذب جهانگردان كشورهاي عربي به خرج خواهد داد.
گلف نيوز به نقل از يكي از مسؤولان بخش جهانگردي مصر در مورد ضرورت جذب جهانگردان عربي نوشت: اين جهانگردان نسبت به توريست هاي اروپايي هم مدت زمان طولاني تري حضور دارند و هم پول بيشتري خرج مي كنند.
شهروندان كشورهاي عضو شوراي همكاري خليج فارس، سوريه، اردن و ليبي در تمامي مبادي ورودي مصر به راحتي ويزا دريافت مي كنند.

شركت غيرانتفاعي راه آهن انگليس دو هزار نفر از نيروي كار خود را اخراج مي كند.
به گزارش خبرگزاري فرانسه مسؤول شركت غيرانتفاعي شبكه راه آهن انگليس كه اقدامات ساختاري شبكه راه آهن كشور را در حيطه كار خود دارد دليل اين كار را كاهش هزينه ها اعلام كرد.
به دنبال افزايش تصادفات در خطوط راه آهن انگليس و تأخير زياد قطارها به دليل فرسودگي خطوط، اين شركت مجبور به تعويض خطوط ريلي شد كه هزينه بسيار بالايي را بر آن وارد كرد.
در پي افزايش هزينه ها اين شركت مجبور به تصويب طرحي شد مبني بر اين كه تا سال ۲۰۰۷، هر ساله ۲۰ درصد از هزينه هاي خود بكاهد و از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۰ نيز ۳۰ درصد از هزينه هاي خود را كاهش دهد.
بنابر اين گزارش، اين شركت حدود ۱۴ هزار پرسنل دارد كه اخراج ۲۰۰۰ نفر رقم قابل توجهي 
به شمار مي رود. مسؤولان اين شركت هزينه تعويض خطوط و تعمير آنها طي هفت سال آينده را ۸۹ ميليارد دلار برآورد كردند.

در سه ماه نخست سال ۲۰۰۳ بيش از ۹ هزار و ۷۴۷ شركت آلماني ورشكست شدند.
به نوشته روزنامه لاتريبيون، سازمان فدرال آلمان اعلام كرد كه اين رقم نسبت به مدت مشابه در سال ۲۰۰۲ ميلادي ۴ / ۹ درصد افزايش داشته است.
در سال ۲۰۰۲ ميلادي ۳۷ هزار و ۶۰۰ شركت در آلمان ورشكست شدند. رشد اقتصادي بزرگترين اقتصاد حوزه يورو در سال ۲۰۰۲ ميلادي ۲۰/۰ درصد بوده است. با توجه به وضعيت اقتصادي در حال حاضر، احتمالاً اوضاع در سال جاري چندان بهتر نخواهد بود.
پيش بيني مي شود در سال ۲۰۰۳ ميلادي تعداد شركت هاي ورشكسته آلماني به حدود ۴۰
هزار تا ۴۲ هزار شركت برسد.

سعودي بريتيش بانك در يك گزارش اقتصادي از دو برابر شدن توليد نفت عربستان تا سال ۲۰۲۰ خبر داد.
به گزارش عرب نيوز، سعودي بريتيش بانك در اين گزارش تأكيد كرد: عربستان با بهره گيري از فناوري پيشرفته و منابع نفتي غني مي تواند ميدان هاي نفتي خود را توسعه دهد و حجم توليد خود را تا سال ۲۰۰۲ به ۱/۲۲ ميليون بشكه در روز برساند.
بنابراين گزارش، قيمت نفت خام عربستان در بازار جهاني در سال جاري به طور متوسط ۲۳ دلار در هر بشكه بوده است.
در ادامه اين گزارش آمده است: قيمت بالاي نفت در چهار ماه اول سال جاري ميلادي كه ناشي از بروز جنگ در عراق بوده، كسري بودجه ۳۹ ميليارد دلاري عربستان را تا حد زيادي كاهش داده است.

دولت آرژانتين ۱۵۰ ميليارد دلار به طلبكاران داخلي و خارجي بدهكار است.
به گزارش داوجونز، «گيلرمونيلسن» وزير اقتصاد آرژانتين براي اولين بار پس از انتشار اوراق قرضه در سال ۲۰۰۱، حجم بدهي هاي دولت آرژانتين ناشي از انتشار اين اوراق را ۱۰۲ ميليارد دلار اعلام كرد.
بنابر اين گزارش، از اين ميزان اوراق قرضه منتشر شده در آرژانتين برآورد مي شود كه ۵۰ تا ۶۰ ميليارد دلار آن متعلق به خارجي ها باشد.
علاوه بر اين ۱۰۲ ميليارد دلار كه ناشي از انتشار اوراق قرضه داخلي و خارجي است، ۵۰ ميليارد دلار نيز صندوق بين المللي پول، بانك جهاني و ديگر مؤسسات پولي دنيا به اين كشور وام داده اند كه هنوز موفق به دريافت آن نشده اند