جشنواره جهانگردي و «اما» و «اگر»هاي بي شمار
آلاچيق خالي گردشگري
|
|
جهان با سرعتي شتابان به سمت پيشرفت توريسم به ويژه اكوتوريسم در حركت است. كشورهايي كه بيش از سيصدسال سابقه تاريخي ندارند و يا كشورهايي با وسعت كم، در صدد هستند به هر نحو ممكن خود را در دايره اين صنعت جاي دهند. گردشگري، تمدن ها را به يكديگر نزديك كرده، مرزهاي جغرافيايي را از بين مي برد و باعث نزديكي افكار ملت هاي مختلف مي شود، مردم در اين تقابل ها مي آموزند و آموزش مي دهند بدون اين كه دوره اي خاص در آموزشكده اي ديده باشند.
عصر روز شنبه اختتاميه جشنواره روز جهاني جهانگردي در كاخ سعدآباد برگزار شد و عشاير شركت كننده در جشنواره با نمايش سمبليك آثار بزرگان، لوازم و ابزارآلات كشاورزي، جنگ و نوع پوشش و لباس هاي محلي، معرف آداب و رسوم عشيره اي در قوم خود بودند. همچنين با پايكوبي به همراه موسيقي محلي در هر بخش مراسم، شادي را به عرصه در آوردند.
از آنجا كه اين اولين دوره برگزاري جشنواره، همزمان با كشورهاي ديگر جهان بود، مي تواند به عنوان گامي مثبت در جهت توسعه صنعت گردشگري تلقي شود و مي توان اميدوار بود كه ايران نيز در جهت جذب توريست اقدام قابل توجهي انجام دهد. اين بدين معناست كه با برگزاري چنين جشنواره اي ايران به عنوان كشوري همساز با ديگر كشورها در زمينه توريسم معرفي مي شود. اما نكته اي كه قابل بحث است اين است كه با وجود برگزاري اين جشنواره و اقدامات سازمان هاي ذيربط، مشكلات و اشكالات و كمبودها هنوز سدي بزرگ در راه برگزاركنندگان وجود دارد. مشكلاتي كه نمي توان به سادگي از كنار آنها گذشت و ناديده شان گرفت.
مشكلات موجود نشان مي دهد گرچه اين مراسم برگزار شده اما هماهنگي هاي مربوطه مثل قبل، يا انجام نشده و يا اگر شده در زمان مناسب انجام نگرفته است.
خانم جهانگيري به نمايندگي از سرپرست ايل قشقايي در كاخ سعدآباد در اين مورد گفت: با توجه به اهميت عشاير در جذب توريست و صنعت گردشگري، سازمان هاي برگزاركننده اين جشنواره امكانات مناسب را در اختيار غرفه قرار ندادند، تا جايي كه ما براي تحويل يك ميكروفون بايد ساعت ها كاغذ بازي كنيم.
در صورتي كه اين امكانات بدون هيچ زحمتي بايد در اختيار غرفه ها قرار گيرد. احساس مي كنم اين مشكلات سبب از دست دادن انگيزه عشاير براي شركت درجشنواره هاي بعدي خواهد شد. جشنواره هاي استان فارس به مراتب با كيفيت بهتر و امكانات كاملتري نسبت به پايتخت برگزار مي شود و اين جاي تأسف دارد.
تركمن ها نيز از برنامه ريزي ها راضي نبودند. پوري، مسئول غرفه تركمن، در اين رابطه اظهار داشت: چون جشنواره براي اولين بار تشكيل شد قابل تقدير است و اين شروع قابل توجه است، اما بايد بيشتر از اين به امور عشاير پرداخت. در اين چند روز هيچ كس جوابگوي مشكلات ما نبود.
اكثر بازديدكنندگان جشنواره از برگزاري آن در كاخ اطلاع نداشتند و به قصد بازديد از كاخ، با صداي موسيقي به اين قسمت رجوع كردند. حتي بعضي از سفراي كشورها گمان مي كردند جشنواره روز شنبه شروع شده است. نكته اي كه قابل توجه است اين كه گروه موسيقي ما بدون هيچ انتظاري مسافتي را طي كرده و به قصد شركت در جشنواره به تهران آمده اند اما با مشكلاتي جدي از جمله سيستم صوتي، يا محدوديت هاي نواختن آهنگ مواجه شدند.
در اين كه جشنواره باعث ايجاد انگيزه براي كارهاي بهتر و بيشتر مي شود ترديدي نيست، اما مسأله اين است كه فرصت كم است و كار كردن به اين فرم در صنعت توريسم باعث عقب ماندگي از قافله بزرگ اين صنعت است. انگيزه بايد سالها پيش از اين بوجود مي آمد و اكنون زمان تكان دادن جدي پيكره اين صنعت است و نكته ديگر اين كه بايد اجازه دهيم بازديدكنندگان و عشاير شركت كننده و به طور كلي عناصر توريسم، نظر دهند و نظرات آنان محترم شمرده شود، چيزي كه تا به حال وجود نداشته است.
يكي از بزرگترين مشكلات جشنواره همان مشكل هميشگي يعني تبليغات بود. به راستي چرا مراسمي با اين اهميت نبايد به حد كافي تبليغات داشته باشد به طوري كه حتي روزنامه هاي كثيرالانتشار به آن نپردازند و بدتر اين كه سفراي كشورهاي مختلف از آن بي خبر بمانند. خوب مي دانيم كه تبليغات تا چه حد در صنعت توريسم مؤثر است و قبل از هر چيز بايد به آن پرداخت. عشاير با تمام مشكلاتي كه دارند با كمال ميل و بهتر است بگوييم با دل و جان، از جشنواره و شركت در آن استقبال مي كنند اما تبليغات آنقدر كم است كه تعداد بازديدكننده بسيار ناچيز است! اين يكي از ويروس هاي جدي در پيكره بي جان توريسم ماست كه لازم است به طور جدي به آن پرداخته شود.
نكته ديگري كه بايد به آن توجه داشت اطلاع رساني به عناصر برگزاركننده جشنواره است. اغلب غرفه ها از نقص در اطلاع رساني سازمان شكوه دارند، تا جايي كه گروه موسيقي ايل قشقايي روز شنبه، يعني آخرين روز، از استان فارس به تهران مي رسند و سازمان هاي مربوطه يك روز قبل از برگزاري جشنواره، عشاير قشقايي را دعوت كرده اند. تركمن ها و كردها نيز سازمان ايرانگردي و جهانگردي را مقصر مي دانند و در نتيجه به سياه چادر يا آلاچيقي بسنده مي كنند و مسئول تركمن حاضر در جشنواره اظهار مي دارد: ضرب المثلي در بين تركمن هاست كه مي گويد: «ماهي به آب زنده است و تركمن به چاي» بهتر بود سازمان زودتر از اين به ما اطلاع مي داد تا حداقل با مهيا كردن سماوري مناسب، امكان پذيرايي از ميهمانان را فراهم مي آورديم و گوشه اي از فرهنگ خود را معرفي مي كرديم!
به راستي چه كسي مسئول اين كاستي هاست؟ چرا با وجود برنامه ريزي هاي قبلي، بعضي عشاير كشورمان اصلاً در جشنواره شركت نكردند؟ آيا جز اين است كه هيچ اطلاعي از آن نداشتند؟ آيا نه بدان سبب كه ما هنوز در توسعه اين صنعت به طور جدي تصميم نگرفته ايم و آن را به عنوان صنعت جايگزين نفت فرض نمي كنيم؟
كشورهاي مختلف جهان، حتي آنهايي كه پتانسيل ها و جاذبه هاي خاص جهانگردي را دارا نيستند، درصدد پيشرفت و توسعه آن برآمده اند، ولي با وجود تمام امكانات و با دارا بودن رتبه دهم در بخش توريسم و رتبه پنجم در بخش اكوتوريسم هنوز چنان كه بايد و شايد، اهميت كار را در نيافته و اين صنعت را جدي نگرفته ايم...
حسين يگانه
|