Hamshahri Newspaper

مهندس هوشيار، مديرعامل شركت صنايع هوايي ايران (وابسته به سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران) است.وي در گفتگو با شبكه تحليلگران تكنولوژي هوافضاي ايران (وابسته به مركز مطالعات دانشگاه صنعتي شريف) به بيان مأموريت و دستاوردهاي اين شركت پرداخته و به پرسش هاي مطرح در اين زمينه پاسخ گفته است. در ادامه برخي نكات اين گفتگو مي آيد:
* چرا ساخت هواپيماي ۵۰ نفره كه در ابتدا قرار بود در شركت صنايع هوايي ايران انجام شود و در استراتژي اين شركت نيز گنجانده شده بود،به شركت هسا منتقل شد؟
- قبل از پاسخ گويي به سئوال شما، لازم است به يك نكته تأكيد كنم و آن اين است كه لازمه موفقيت در صنعت هوافضا اين است كه به اين صنعت با ديد ملي نگاه كنيم. متأسفانه تاكنون به هوافضا به چشم بخشي و سازماني نگاه شده است. ما بايد اين نكته را دريابيم كه با نگاه ملي، مي توان به اهداف سازماني نيز دست يافت و هيچ وقت نبايد اهداف و منافع ملي را فداي اهداف سازماني نمود.
اين پروژه حدود يك سال و نيم در اين شركت پيگيري شد و آن موقع طرف خارجي براي ساخت اين هواپيما، شركت كازاي اسپانيا بود؛ ولي به دو دليل عمده اين انتقال از شركت صنايع هوايي ايران به هسا در اصفهان صورت گرفت:
۱- امكانات وسيع و بالقوه اي در بخش دفاعي موجود بود كه در واقع پيش نياز ساخت هواپيما محسوب مي شد و اين امكانات در شركت صنايع هوايي ايران موجود نبود. اين عامل، فاكتور مهمي در سوق دادن اين پروژه به بخش نظامي بود.
۲- عدم هماهنگي مطلوب ميان دو وزارتخانه صنايع و دفاع در آن زمان و نگاه بخشي به اين پروژه، عامل دوم بود.
ما معتقد بوديم (و هستيم) كه ورود به ساخت هواپيماي مسافري (Civi1) بايد از طريق تشكيلات غيرنظامي باشد. به عبارت ديگر امكانات بخش دفاعي در امر ساخت هواپيماي مسافربري بايد پشتيباني كننده باشد و چهره و سيماي كار بايد غيرنظامي باشد؛ اما متأسفانه ما نتوانستيم وحدت لازم را بين وزارت دفاع و صنايع ايجاد كنيم. اگر ما به اين پروژه به چشم ملي نگاه مي كرديم و به آن شكل و ظاهر غيرنظامي مي داديم، شايد اين مشكلات فعلي را نداشتيم. در حال حاضر هرچند هواپيماي ايران ۱۴۰، يك هواپيماي مسافربري است، اما چهره و سيماي آن نظامي است و اين مي تواند براي آن مشكل ساز شود، همچنان كه تاكنون بوده است.
* ساخت هواپيماي دو نفره آوا ۲۰۲ كه از پروژه هاي مهم آن شركت به شمار مي آيد، در چه مرحله به سر مي برد؟
- با انگيزه پاسخ به نياز كشور در زمينه هواپيماي سبك، براي آموزش خلبان و حمل و نقل محموله هاي سبك و گشت هوايي، هواپيماي دو نفره آوا ۲۰۲ طبق آيين نامه JAR-VLA طراحي و ساخته شده است. اين هواپيما گواهينامه نوع را دريافت كرده و هنوز در مرحله پروتوتايپ است و به توليد انبوه نرسيده است. تاكنون ۳ فروند از اين هواپيما توليد شده است. مشكل اصلي اين پروژه در بازاريابي است كه حمايت مسئولين براي حل اين مشكل را مي طلبد. متأسفانه بعضي از مسئولين مي گويند: چون بازار نداشته ايد، به دنبال ارتقاي كيفيت محصول خود باشيد. اين گفته در هواپيما و طراحي هواپيما مفهوم فني ندارد، چون در اين حرفه همه طبق استاندارد پيش رفته ايم و كيفيت تضمين شده است. يعني رعايت استانداردها دقيقاً انجام مي پذيرد، چه هواپيما در ايران ساخته شود، چه در فرانسه، چه در مالزي و چه در پاكستان، زيرا همه مكلفند از استانداردهاي بين المللي JAR يا FAR تبعيت كنند. آنچه كه تعيين كننده است، مزيت رقابتي مثل نام و عنوان (Brand) يا تضمين خدمات پس از فروش يا ساير تسهيلات و امكانات اضافي است كه براي كشوري مثل ايران كه در ابتداي راه اين صنعت است، بدون حمايت و پشتيباني دولت قابل حصول نيست.
* بازار استفاده از هواپيماهاي سبك را در آينده ايران چگونه پيش بيني مي كنيد؟
- ساخت و استفاده از هواپيماهاي سبك در كشور يك تقاضاي پنهان است كه اگر بستر اجتماعي و اقتصادي لازم فراهم شود و سرمايه گذاري در آن صنعت پذيرد، بهره برداري مناسبي از اين صنعت خواهد شد؛ زيرا قيمت هواپيماهاي فوق سبك در حد خودروهاي لوكس ساخت داخل است و امكان مالكيت خصوصي، تعمير و نگهداري و يادگيري مقررات سهل و آسان آن فراهم است. چنانچه آيين نامه هاي استفاده از هواپيماهاي شخصي به تصويب برسد بازار پررونقي براي اين صنعت بوجود خواهد آمد.