سفر هفته پيش نخست وزير پاكستان به تهران كه با مذاكرات مقامات ايران و فرستادگان قدرت هاي بزرگ اروپا همزمان شد، در مطبوعات ايران در حاشيه قرار گرفت اما در پاكستان بازتاب وسيعي داشت.
ميرظفرالله خان جمالي نخست وزير پاكستان براي مذاكره با مقامات عاليرتبه ايراني ، بويژه بحث پيرامون مسائل اقتصادي كه درماههاي اخير مورد تأكيد اسلام آباد قرار گرفته ، سه شنبه گذشته به تهران سفر كرد و به رايزني و تبادل نظر پرداخت .
سفر نخست وزير پاكستان به ايران در حالي صورت گرفت كه دو كشورمهم پاكستان و جمهوري اسلامي ايران به سبب برخي مشكلات ، موانع و سوءبرداشت ها كه بويژه در زمان حكومت طالبان در افغانستان وجود داشت ، هنوزنتوانسته اند از پتانسيل و توان بالقوه اي كه براي توسعه روابط برخوردارهستند، بخوبي بهره گيرند.
به عنوان مثال سازمان اكو و بازار گسترده آن و لزوم تقويت اين سازمان كه همواره مورد تأكيد اعضاي اين سازمان بوده است ، عرصه اي گسترده باظرفيتهاي فراوان است كه تاكنون دو كشور از منافع و منابع آن بهره برداري نكرده اند.در حالي كه سازمان اكو مي تواند به يك بلوك مهم اقتصادي در منطقه تبديل شود، برخي اختلاف نظرها و مشكلات اداري و بوروكراسي نه تنها مانع ازتحقق اين امر شده بلكه دامنه همكاريهاي تهران و اسلام آباد را محدود ساخته است .
بر اساس آنچه كه در جريان اين سفر اعلام شد ، طرح انتقال گازايران به هند، فعال ساختن گمركات مرزي و اجراي طرحهاي مواصلاتي از جمله موضوعاتي است كه دو كشور را علاقمند به همكاري با يكديگر مي سازد.
هر چند كه گفته مي شود مشكل عمده بر سر راه طرح انتقال خط لوله گازايران به هند، مسئله تضمين امنيت اين خط لوله در خاك پاكستان است و اين دهلي نو و اسلام آباد هستند كه در زمينه برداشت از مفهوم امنيت اين خط لوله با يكديگر اختلاف نظر دارند.
آنگونه كه پاكستاني ها عنوان كرده اند وضع مقررات گمركي به منظورافزايش مراودات تجاري ، بهره گيري از امكانات توليد انرژي برق ايران وانتقال گاز ايران به هند از مسير پاكستان اولويتهاي مهم اسلام آباد براي همكاري ميان دو كشور است .
در بيانيه مشتركي كه در پايان ديدار نخست وزير پاكستان از تهران صادرشد تأكيد شده است كه ايران و پاكستان از پيوندهاي عميق فرهنگي ، تاريخي ، اقتصادي و منافع استراتژيك مشترك برخوردار مي باشند.
اين بيانيه مي افزايد: طرفين تصميم خود را به تقويت هرچه بيشترروابط از طريق افزايش همكاريهاي نزديكتر در تمام زمينه ها از جمله سياسي ، امنيتي ، اقتصادي ، بازرگاني ، فرهنگي ، اطلاعات ، علوم و تكنولوژي موردتأكيد قرار دادند.
براساس همين بيانيه دو كشور تصميمات مهمي را در خصوص افزايش همكاريهاي اقتصادي دو جانبه اتخاذ كردند از جمله اين كه موافقتنامه تجارت ترجيحي به منظور تسهيل تجارت دوجانبه ميان دو طرف منعقد خواهد شد.
همچنين كميته كاري مشتركي از كارشناسان بخش انرژي براي نهايي سازي ترتيبات احداث خط لوله گاز تا مرز ايران و پاكستان و در صورت امكان توسعه آن در خاك پاكستان تشكيل مي شود.
در عين حال ايران برق مورد نياز بخشهاي چاغي و دالبندين درايالت بلوچستان پاكستان را تامين خواهد كرد و طرفين تبادل منظم هيأتها وكارشناسان فني و اقتصادي را براي افزايش ميزان همكاريهاي اقتصادي تسهيل خواهند نمود.
در همين بيانيه اعلام شد كه معاون وزير خارجه ايران و قائم مقام وزارت خارجه پاكستان علاوه بر مشورتهاي منظم دوجانبه ، جهت شناسايي راهكارهاي لازم به منظور افزايش ميزان همكاريهاي اقتصادي دوجانبه بزودي با يكديگر ديدار خواهند كرد.
شكي نيست كه علايق و روابط دو ملت مسلمان ايران و پاكستان فراتر ازروابط سياسي است و دو كشور تاريخ و سابقه مشتركي در عرصه هاي فرهنگي ، ديني و تاريخي دارند.علاوه بر اين همكاري دو كشور در راه نهادينه ساختن صلح و امنيت درافغانستان و كمك به بازسازي اين كشور مقوله ديگري است كه به تقويت مناسبات سه جانبه تهران ، اسلام آباد و كابل كمك مي كند.
بديهي است كه تبادل نظر و مذكرات مستمر ميان مقامات عاليرتبه دو كشورزمينه هاي لازم براي هر نوع گسترش و توسعه مناسبات دو كشور مسلمان وهمسايه را در عرصه هاي مختلف سياسي ، اقتصادي و فرهنگي فراهم مي سازد وانجام مذاكراتي كه به نزديك ساختن ديدگاههاي دو كشور كمك مي كند از جمله نتايجي است از كه از اين ديدارها حاصل مي شود.
مير ظفرالله خان جمالي نخست وزير پاكستان كه روز سه شنبه وارد ايران شده بود در تهران با رهبر معظم انقلاب ديدار كرد و همچنين با آقاي خاتمي رئيس جمهوري و هاشمي رفسنجاني رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام به گفتگو وتبادل نظر پرداخت .
وي روز پنجشنبه با بدرقه رسمي دكتر محمد رضاعارف معاون اول رئيس جمهوري تهران را به قصد مشهد ترك كرد.
نخست وزير پاكستان را در اين سفر شيخ راشد وزير اطلاعات ، همايون اختر وزير بازرگاني ، نوروز شكور وزير نفت و منابع طبيعي و نيز جمعي ازنمايندگان بخش خصوصي پاكستان همراهي مي كردند.در پي اين سفر مهم، روزنامه اردو زبان جنگ چاپ راولپندي در تيتر اول خود نوشت :پاكستان و ايران توافق كردند تجارت دو كشور را سالانه تا يك ميليارد دلارافزايش دهند.
به گزارش جنگ ، ايران موافقت كرد برق مناطق مشترك مرزي با پاكستان راتهيه كند و دو كشور تصميم گرفتند، يك راه زميني مرزي ديگر براي حمل كالااحداث كنند.
اين روزنامه به نقل از نخست وزير پاكستان نوشت : سفر من به ايران باعث رفع تيرگي روابط دو كشور شده است .همچنين روزنامه اردو زبان نواي وقت چاپ اسلام آباد روز جمعه در تيتراول خود با درج اظهارات بفيه از صفحه ۷
نخست وزير پاكستان نوشت : پاكستان و ايران در بازسازي افغانستان حريف يكديگر نيستند بلكه شريك هم به شمار مي آيند.
به گفته ميرظفرالله خان جمالي ، ايران در ارتباط با مساله كشمير از پاكستان حمايت مي كند و دو كشور خواهان خاتمه مشكلات مردم عراق هستند.
اين روزنامه همچنين نوشت : ايران با احداث خط لوله گاز تا مرز پاكستان توافق كرده و قرار است كارشناسان فني در آينده نزديك مذاكرات مربوطه راآغاز كنند.
روزنامه خبرين چاپ اسلام آباد نيز در همين ارتباط نوشت : ايران وپاكستان در بيانيه مشترك خود خواستار خروج سريع نيروهاي خارجي از عراق وواگذاري حاكميت به مردم آن كشور شدند.
اين روزنامه اضافه كرد: نخست وزير پاكستان در پايان سفر به ايران ، مذاكرات خود با مقامات ايراني را بسيار مثبت اعلام كرد.
همچنين روزنامه اردو زبان اوصاف چاپ اسلام آباد با انتشار اظهارات نخست وزير پاكستان در فرودگاه اسلام آباد نوشت : دو طرف توافق كردند، مبادله هيأت هاي بلندپايه حداقل يك بار در سال ميان دو كشور انجام شود.
علاوه بر روزنامه هاي اردو زبان ، مطبوعات انگليسي پرشمارگان چاپ پاكستان نيز تيتر اول مطالب امروز خود را به اظهارات نخست وزير پاكستان اختصاص دادند.
روزنامه اكسپرس علاوه بر گزارش هاي خبري در سرمقاله اي تحت عنوان همكاري پاكستان و ايران در زمينه گاز نوشت : پيشنهاد ايران براي احداث خط لوله گاز تا مرز پاكستان گام مثبتي براي توسعه روابط اقتصادي است .
به نوشته اين روزنامه ، پروژه مذكور مي تواند باعث بهبود وضعيت ساكنان مناطق مرزي شود و چنانچه در آينده خط لوله گاز از پاكستان به هند كشيده شود، موجب پيشر فت اقتصادي منظقه نيز خواهد شد.
سرمقاله اكسپرس با اشاره به اين كه ايران و پاكستان دو كشور برادر وهمسايه هستند، خاطرنشان كرد: علاوه بر همكاري در زمينه نفت و گاز، دو كشورمي توانند در زمينه دفاعي ، فرهنگي و رسانه اي نيز همكاري خود را گسترش دهند.
در اين سرمقاله ضمن استقبال از سفر اخير نخست وزير پاكستان به ايران ابراز اميدواري شده است كه سفر مير ظفرالله خان جمالي باعث گسترش روابطو رفع سوء تفاهمهاي موجود ميان دو كشور شود.
روزنامه اكسپرس همچنين ابراز اميدواري كرد، اين سفر نتايج پايدار ودرازمدتي دربر داشته باشد.
از سوي ديگر دكتر عارف معاون اول رئيس جمهوري گفت : با توسعه روابط تجاري و اقتصادي بين دوكشورايران و پاكستان در آينده نزديك ، سطح اين روابط به يك ميليارد دلارخواهد رسيد.
به گزارش ايرنا، محمدرضاعارف هنگام بدرقه رسمي نخست وزير پاكستان ، توسعه روابط اقتصادي و تجاري با پاكستان را از اهداف مهم اين سفر عنوان كرد.
وي افزود: با مذاكراتي كه ميان مقامات دو كشور انجام شد در زمينه هاي مختلف اقتصادي و تجاري توافقاتي بعمل آمد كه با پيگيري كميسيون مشترك همكاريهاي دو كشور، در آينده نزديك زمينه اجرايي شدن اين توافقات فراهم خواهد شد.
معاون اول رئيس جمهوري توافق براي انتقال گاز ايران به پاكستان رايكي از مهمترين دستاوردهاي اين سفر در زمينه انتقال انرژي دانست و اظهارداشت : اميدواريم با عملي شدن اين توافق بتوانيم در زمينه تامين انرژي پاكستان مشاركت داشته باشيم .عارف خاطرنشان كرد: با انتقال گاز از ايران به پاكستان مي -توانيم از طريق همين خط لوله ، بحث قديمي تر انتقال گاز ايران از طريق پاكستان به هند را با مشاركت سه كشور دنبال كنيم .
به گفته معاون اول رئيس جمهوري در زمينه برق رساني نيز ايران براي تامين برق بيشتري براي شهرها و مناطق مجاور ايران اعلام آمادگي كرد.
عارف ديدگاههاي دو كشور در زمينه هاي سياسي و مسائل منطقه اي رابسيارنزديك بهم دانست و گفت : دراين سفر توافق شد، ايران و پاكستان درارتباط بامسائل منطقه اي و بين المللي باانجام رايزنيهاي بيشتر، ديدگاههاي مشترك و نزديكتري در مجامع بين المللي داشته باشند.
نخست وزير پاكستان نيز توافقات بعمل آمده در سفرش به ايران را بسيارباارزش خواند و گفت : انتظار داريم كه بتوانيم راهكارهاي اجرايي بهتري درمورد اين توافقات ايجاد كنيم .
ميرظفرالله خان جمالي بااشاره به سه ياداشت تفاهم همكاري كه دراين سفربه امضا رسيد، افزود: بحث اين نيست كه ما اسناد بيشتري امضا كنيم بلكه مهم اين است كه چطور بتوانيم اين توافقات را به مرحله اجرا بگذاريم .
نخست وزير پاكستان روابط دو كشور را بسيار خوب توصيف كرد و ملاقات بامقامات عاليرتبه ايران و ديدار با مقام معظم رهبري را نشانه وجود روابط صميمانه بين دو كشور عنوان كرد.
جمالي گفت : در ملاقاتهايي كه با مقامات ايراني داشتيم ، توافقاتي براي اجرا در يك چارچوب زماني مشخص صورت گرفت و قرار شد، كارشناسان مربوطه دو كشور، ظرف مدت دو ماه زمينه اجرايي شدن اين توافقات را فراهم كنند.
نخست وزير پاكستان خاطرنشان كرد: كشورهاي مسلمان منطقه با يكديگرپيوند تنگاتنگي دارند و با هم مرتبط هستند، ما بايد ببينيم كه اگر حلقه مفقوده اي در اين روابط وجود دارد كجاست و در حل اين مشكل ، راهكار مناسب را پيدا كنيم .
جمالي با اعلام اين كه شخصا فعاليت كميسيون مشترك اقتصادي دو كشور راپيگيري خواهد كرد، اظهاراميدواري كرد در ملاقاتهاي بعدي ، زمينه هاي اجرايي شدن توافقات اين سفر فراهم شده باشد.در اين سفر، دو كشور ايران و پاكستان همچنين در بيانيه مشتركي برارتقاء همكاريهاي دو جانبه بويژه در زمينه اقتصادي تأكيد كردند.
موافقتنامه تجارت ترجيحي جهت تسهيل تجارت دو جانبه ، تشكيل كميته كاري مشترك براي نهايي سازي احداث خط لوله گاز، تامين برق مورد نيازپاكستان و گشودن مرز ايران و پاكستان در مناطق پنجگور و سراوان ايالت بلوچستان پاكستان درآينده نزديك از جمله توافقات دو كشور است كه در اين بيانيه به آن اشاره شده است .
وزير بازرگاني پاكستان نيز در بازگشت به كشورش گفت: تهران و اسلام آباد در ماه دسامبر سال جاري ميلادي ( ۱۰ آذرتا ۹ دي ماه سال جاري شمسي ) به منظور توسعه بازرگاني ميان دو كشور قرارداد تجارت ترجيحي امضا مي كنند.
همايون اختر به خبرنگاران گفت :محمد شريعتمداري وزير بازرگاني ايران به منظور امضاي اين قرارداد به پاكستان سفر مي كند.وي همچنين گفت : با امضاي اين قرارداد، نرخ تعرفه تجاري ميان دو كشورطي پنج سال به ۱۰ درصد كاهش پيدا مي كند.
اين مقام پاكستاني كه به همراه نخست وزير پاكستان به كشورمان سفر كرده بود، افزود: موانع بلند غيرتعرفه اي در ايران برطرف مي شود و با بهبودرويه هاي گمركي ، قوانين قرنطينه كالا نيز هماهنگ خواهد شد.
به گفته همايون اختر با امضاي اين قرارداد محدوديت اعمال شده براي توليدات كشاورزي پاكستان نيز رفع مي شود.
وزير بازرگاني پاكستان با اعلام اين مطلب كه انتظار مي رود برداشت محصول برنج از شاليزارهاي اين كشور امسال با افزايش قابل توجهي همراه باشد، گفت ، اسلام آباد درحال مذاكره با تهران به منظور صادرات ۲۰ هزار تن برنج درسال است .وي در پاسخ به سوال يكي از خبرنگاران گفت ، مساله محدوديت هاي گمركي واجتناب از اخذ ماليات مضاعف نيز در ملاقات ميرظفرالله خان جمالي نخست وزير پاكستان با مسئولان ايراني مطرح شد.
همايون اختر اضافه كرد: معاون وزارت امور خارجه ايران و قائم مقام وزارت خارجه پاكستان در ماه دسامبر سال جاري در پاكستان ملاقات مي كنند تادرخصوص شش موضوع مشخص از جمله مساله اجتناب از اخذ ماليات مضاعف مذاكره كنند.به گفته وزير بازرگاني پاكستان ، پيشنهاد اين كشور در ارتباط با اجتناب از اخذ ماليات مضاعف به طرف ايراني تسليم شده ولي هنوز پاسخي به آن داده نشده است .
وي با اشاره به قاچاق فرآورده هاي سوختي از كشورمان به پاكستان گفت : باتوجه به اين كه يارانه سنگيني براي سوخت در ايران اختصاص يافته است ، قاچاق اين فرآورده ها به پاكستان امر بسيار رايجي است .
همايون اختر اظهار اميدواري كرد، با امضاي قرارداد تجارت ترجيحي ارزش كالاهاي بازرگاني مبادله شده بين دو كشور به يك ميليارد دلار بالغ شود.وي اضافه كرد، پاكستان قرارداد مشابهي را با كشور تركيه امضا خواهدكرد.
وزير بازرگاني پاكستان خاطرنشان كرد، امضاي قرارداد تجارت ترجيحي ازمصوبات آخرين نشست وزارتي سازمان همكاري اقتصادي (اكو) است و اعضاي اين سازمان بايد در مدت هشت سال نرخ تعرفه تجاري ميان يكديگر را به ۱۵ درصدكاهش داده و در مسير آزادسازي تجاري حركت كنند. (ايرنا)
