آلدون رويس حسابدار يك شركت بود. چون به گمان وي شركت حق او را پايمال كرده بود بنابراين با تهيه برنامه اي، قسمتي از پول هاي شركت را اختلاس كرد. انگيزه رويس در اين كار انتقام گيري بود.
مكانيزم كار بدين گونه بود كه شركت محل كار وي يك عمده فروش ميوه و سبزي بود. محصولات متنوعي را از كشاورزان مي خريد و با استفاده از تجهيزات خود از قبيل كاميون ها، انبار و بسته بندي و سرويس دهي به گرو ه هاي فروشندگان آنها را عرضه مي كرد. به دليل وضعيت خاص اين شغل، قيمت ها در نوسان بود و ارزيابي امور تنها مي توانست از عهده رايانه برآيد تا كنترل محاسبات اين شركت عظيم را عهده دار شود.
كليه امور حسابرسي و مميزي اسناد و مدارك و صورت حساب ها به صورت اطلاعات مضبوط در نوارهاي الكترونيكي بود.
رويس در برنامه ها، دستور العمل هاي اضافي را گنجانده بود و قيمت كالاها را با ظرافت خاصي تغيير مي داد. با تنظيم درآمد اجناس وي مبلغي را كاهش مي داد و مبالغ حاصله را به حساب هاي مخصوص واريز مي كرد. بعد در زمان هاي خاص چكي به نام يكي از هفده شركت جعلي و ساختگي خودش صادر و مقداري از مبالغ را برداشت مي كرد. بدين ترتيب وي توانست در مدت شش سال بيش از يك ميليون دلار برداشت كند. اما او بر سر راه خودش مشكلي داشت و آن اين بود كه مكانيزمي براي توقف عملكرد سيستم نمي توانست بينديشد. بنابراين در نهايت خود را به مراجع قضايي معرفي و به جرم خود اعتراض كرد و به مدت ده سال به زندان محكوم شد. از اين جا بود كه مبحث جديدي به نام جرم رايانه اي ايجاد شد.
تاكنون تعريف هاي گوناگوني از جرم رايانه اي از سوي سازمان ها، متخصصان و برخي قوانين ارايه  شده كه وجود تفاوت در آنها بيانگر ابهامات موجود در ماهيت و تعريف اين جرايم است.
جرم رايانه اي يا جرم در فضاي مجازي (ساير جرايم) داراي دو معني و مفهوم است. در تعريف مضيق، جرم رايانه اي صرفاً عبارت از جرايمي است كه در فضاي سايبر رخ مي دهد. از اين نظر جرايمي مثل هرزه نگاري، افترا، آزار و اذيت، سوء استفاده از پست الكترونيك و ساير جرايمي كه در آنها رايانه به عنوان ابزار و وسيله ارتكاب جرم به كار گرفته مي شود، در زمره جرم رايانه اي قرار نمي گيرد.
در تعريف موسع از جرم رايانه اي هر فعل و ترك فعلي كه در اينترنت يا طريق آن يا با اينترنت يا از طريق اتصال به اينترنت، چه به طور مستقيم يا غير مستقيم رخ مي دهد و قانون آن را ممنوع كرده و براي آن مجازات در نظر گرفته شده جرم رايانه اي ناميده مي شود. بر اين اساس اين گونه جرايم را مي توان به سه دسته تقسيم كرد:
دسته اول: جرايمي هستند كه در آنها رايانه و تجهيزات جانبي آن موضوع جرم واقع مي شوند. مانند سرقت، تخريب و غيره.
دسته دوم: جرايمي هستند كه در آنها رايانه به عنوان ابزار وسيله توسط مجرم براي ارتكاب جرم به كار گرفته مي شود.
دسته سوم: جرايمي هستند كه مي توان آنها را جرايم رايانه اي محض ناميد. اين نوع از جرايم كاملاً با جرايم كلاسيك تفاوت دارند و در دنياي مجازي به وقوع مي پيوندند اما آثار آنها در دنياي واقعي ظاهر مي شود. مانند دسترسي غير مجاز به سيستم هاي رايانه اي.
طبقه بندي جرايم رايانه اي
طبقه بندي هاي مختلفي از جرايم رايانه اي توسط مراجع مختلف انجام گرفته است. براي آشنايي شما با آنها موارد مهم به شرح زير اكتفا مي شود.

طبقه بندي شوراي اروپا
كميته منتخب جرايم رايانه اي شوراي اروپا، پس از بررسي نظرات »او.اي.سي.دي.بي« و نيز بررسي هاي حقوقي ـ فني دو ليست تحت عناوين ليست حداقل و ليست اختياري را به كميته وزرا پيشنهاد داد و آنان نيز تصويب كردند.
اين ليست ها بدين شرح هستند:
الف ـ كلاهبرداري رايانه اي.
ب ـ جعل رايانه اي.
ج ـ خسارت زدن به داده هاي رايانه اي يا برنامه هاي رايانه اي.
د ـ دستيابي غير مجاز.
ه ـ ايجاد مجدد و غير مجاز يك برنامه رايانه اي حمايت شده.
وـ ايجاد مجدد غير مجاز يك توپوگرافي.
ليست اختياري
الف ـ تغيير داده هاي رايانه اي و يا برنامه هاي رايانه اي.
ب ـ جاسوسي رايانه اي.
ج ـ استفاده غير مجاز از رايانه.
د ـ استفاده غير مجاز از برنامه رايانه اي حمايت شده.
طبقه بندي اينترپول
سال ها است كه اينترپول در مبارزه با جرايم مرتبط با فناوري اطلاعات فعال است. اين سازمان با بهره گيري از كارشناسان و متخصصين كشورهاي عضو اقدام به تشكيل گرو ه هاي كاري در اين زمينه كرده است. روساي واحدهاي مبارزه با جرايم رايانه اي كشورهاي با تجربه عضو سازمان در اين گروه كاري گرد هم آمده اند.
گروه هاي كاري منطقه ا ي در اروپا، آسيا، آمريكا و آفريقا مشغول به كارند. و زير نظر كميته راهبردي جرايم فناوري اطلاعات، مستقر در دبيرخانه كل اينترپول فعاليت مي كنند.
گروه  كاري اروپايي اينترپول با حضور كارشناسان هلند، اسپانيا، بلژيك، فنلاند، فرانسه، آلمان، ايتاليا، سوئد و انگليس در سال ۱۹۹۰ تشكيل شد. اين گروه ها هر سه سال يك بار تشكيل جلسه مي دهند و در ژانويه سال ۲۰۰۱ سي امين گردهمايي آن در دبيرخانه كل تشكيل گرديد.
تهيه كتابچه  راهنماي پي جويي جرايم رايانه اي، كتاب و سي دي راهنماي جرايم رايانه اي، تشكيل دوره هاي آموزشي براي نيروهاي پليس در طول پنج سال گذشته، تشكيل سيستم اعلام خطر كه مركب از سيستم هاي پاسخگويي شبانه روزي، نقاط تماس دايمي شبانه روزي، تبادل پيام بين المللي در قالب فرم هاي استاندارد در زمينه جرايم رايانه اي واقع و انجام چندين پروژه تحقيقاتي پيرامون موضوعات مرتبط با جرايم رايانه اي از جمله اقدامات گروه كاري مذكور است. گروه  كار آمريكايي جرايم مرتبط با تكنولوژي اطلاعات مركب از كارشناسان و متخصصين كشورهاي كانادا، ايالات متحده، آرژانتين، شيلي، كلمبيا، جامائيكا و باهاما است.
گروه كاري آفريقايي جرايم مرتبط با تكنولوژي اطلاعات مركب از كارشناسان آفريقاي جنوبي، زيمبابوه، نامبيا، تانزانيا، اوگاندا، بوتسوانا، سوازيلند، زنگبار، لسوتو و رواندا در ژوئن سال ۱۹۹۸ تشكيل گرديد. آنها كارشناسان را با برگزاري يك دوره آموزشي آغاز كردند و دومين دوره آموزشي آنها با مساعدت مالي سفارتخانه هاي انگليس برگزار شد.
گروه كاري جنوب اقيانوس آرام و آسيا در نوامبر سال ۲۰۰۰ در هند تشكيل شد و كارشناساني از كشورهاي استراليا، چين، هنگ كنگ، هند، ژاپن، نپال و سريلانكا عضو آن هستند. اين گروه كاري با الگو قرار دادن كميته راهبردي جرايم مربوط به فناوري اطلاعات به منظور ايجاد و هماهنگي ميان اقدامات گرو ه هاي كاري منطقه اي در محل دبيرخانه كل اينترپول تشكيل گرديده است.
سازمان پليس جنايي بين المللي جرايم رايانه اي را به شرح زير طبقه بندي كرده است:
۱ـ دستيابي غير مجاز
۱-۱: نفوذ غير مجاز.
۲-۱: شنود غير مجاز.
۳-۱: سرقت زمان رايانه اي.
۲ـ تغيير داده هاي رايانه اي
۱-۲: بمب منطقي.
۲-۲: اسب تروا.
۳-۲: ويروس رايانه اي.
۴-۲: كرم رايانه اي.
۳ـ كلاهبرداري رايانه اي
۱-۳: صندوق هاي پرداخت.
۲-۳: جعل رايانه اي.
۳-۳: ماشين هاي بازي.
۴-۳: دستكاري ها در مرحله ورودي، خروجي.
۵-۳: ابزار پرداخت (نقطه فروش).
۶-۳: سوء استفاده تلفني.
۴ـ تكثير غير مجاز
۱-۴: بازي هاي رايانه اي.
۲-۴: نرم افزارهاي ديگر.
۳-۴: توپوگرافي نيمه هادي.
۵ـ سابوتار رايانه اي
۱-۵: سخت افزار.
۲-۵: نرم افزار.
۶ - ساير جرايم رايانه اي
۱-۶: سيستم هاي تابلوي اعلانات الكترونيك.
۲-۶: سرقت اسرار تجاري.
۳-۶: ساير موضوعات قابل تعقيب.

قابليت اينترنت براي ترويج فرهنگ كتابخواني

در اينترنت اطلاعات بسيار ارزنده اي در رابطه با توزيع و فروش كتاب وجود دارد و نه تنها مشخصات كامل كتاب را ارايه مي دهد، بلكه تفسيري كامل از كتاب و فهرست مندرجات كتاب و اتصال به سايت نويسنده و سابقه نويسنده را ارايه مي كند.
مهري پري رخ ـ عضو هيات علمي و مسئول كتابخانه مركزي دانشگاه فردوسي مشهد ـ در گفت و گو با ايسنا با بيان اين مطلب افزود: امروزه برخي از ناشران و حتي فروشگاه هاي كتاب به  وجود آمده اند كه به ظاهر نقش ناشر را دارند؛ اما در واقع كارگزاري براي توزيع كتاب هستند و در سايت هاي گوناگون خود اطلاعات كافي را در اختيار متقاضيان قرار مي دهند.
وي تصريح كرد: فرد متقاضي نه تنها با توصيف كتاب مورد نظر خود مي تواند اطلاعات بيشتري در اين زمينه به دست آورد، بلكه چنانچه ديد انتقادي نيز درباره كتاب موردنظر وجود داشته باشد، مي تواند از آن باخبر شود. مسئول كتابخانه مركزي دانشگاه فردوسي اذعان داشت: در اكثر كشورها پس از انتخاب كتاب مورد نظر و پركردن فرم توسط افراد، كتاب توسط مراجع ذي ربط براي آنان فرستاده مي شود.
وي خاطرنشان كرد: متاسفانه در ايران نظير چنين مواردي كمتر وجود دارد و سايت هايي كه به بخش توصيف و نقد كتاب اختصاص يافته باشند، هنوز به طور كامل ايجاد نشده اند.
او افزود: علاوه بر اين در ايران كتابخوان كم داريم و افرادي هم كه بالقوه علاقه مند به كتاب و كتابخواني هستند به دليل نبود امكانات قادر نيستند از اوقات خود به نحو احسن استفاده كنند و به كتابخواني بپردازند.
پري رخ با بيان اين كه ارزش و محتويات كتاب در جامعه ما هنوز شناخته نشده است، تصريح كرد: قيمت كتاب آنقدر زياد است كه وقتي با ساير نيازهاي خانواده مقايسه مي شود، در رديف آخر قرار مي گيرد.
وي افزود: متاسفانه تعداد كتابخانه هاي عمومي نيز در حدكافي نيست؛ تا افرادي كه خود قادر به خريد كتاب نيستند، بتوانند از آنها استفاده كنند.
او ابراز داشت: بر اين اساس اينترنت مي تواند نقش موثري در ترويج فرهنگ كتابخواني ايفا كند و در كنار توصيف و نقد و شناسايي كتاب هاي مختلف به افراد، امكان دسترسي همگاني به كتاب هاي گوناگون را فراهم سازد.
عضو هيات علمي دانشگاه فردوسي در پايان گفت: اينترنت نه تنها اطلاعات كتاب را به طور مفصل در مورد نويسنده و ناشر ارايه مي دهد، بلكه ذهن افراد را براي آن انتخاب باز مي كند و به همين دليل نقش آن بسيار موثرتر از ناشري است كه تنها قادر است يك بروشور بسته را ارايه دهد.

قرن ماهواره ها

امروزه ماهواره ها به بخشي مهم و عمده در زيربناي ساختار ارتباطات و اطلاعات تبديل شده اند، به طوري كه با اطمينان مي توان هزاره سوم ميلادي را قرن ماهواره ها نام گذاشت.
مهدي علايي حسيني معتقد است: تكنولوژي ماهواره، عاملي قوي براي تغيير و دگرگوني است. اين تكنولوژي، مي تواند چون ابزار مفيدي به انسان كمك كند تا با استفاده از آخرين پديد ه هاي علمي، زندگي دلخواه و آرماني، پربار و پرتلاشي داشته باشد. وي در ادامه معتقد است كه امروزه يافته هاي علم، تقريباً در هر ده سال دو برابر مي شود و البته اطلاعات همراه آن در اين مدت ۸ تا ۱۰ برابر افزايش مي يابد. براي اين كه جريان عظيم اطلاعات، به ميليون ها استفاده كننده در جهان به طور درست منتقل شود، به مجراهاي ارتباطي خاصي نياز است كه داراي سرعت مخابره فوق العاده باشند و در اينجاست كه ماهواره ها به كمك مي آيند و با اين تكنولوژي جديد، جريان عظيم اطلاعات به هر جايي از زمين كه زير پوشش ماهواره باشد، روانه مي شود. از اين رو چگونگي استفاده از ماهواره، نقش آن در اطلاع رساني و اهميت استفاده از آن براي كشورهاي جهان سوم، از زمره مسايلي است كه بايد حول وحوش آن تحقيقات گسترده اي صورت بگيرد.

تاكنون ۵۶ تن از رهبران و روساي دولت هاي جهان اعلام كرده اند كه در نخستين مرحله اجلاس جهاني جامعه اطلاعاتي در ژنو سوييس (از تاريخ ۱۰ تا ۱۲ دسامبر ۲۰۰۳) شركت خواهند كرد. در اين اجلاس بيش از شش هزار نماينده از دولت هاي مختلف، سازمان هاي بين دولتي، نهادهاي جامعه مدني، بخش خصوصي و رسانه ها شركت خواهند جست. در اين اجلاس از يك بيانيه اصول براي جامعه اطلاعاتي و از يك نقشه عمل يا طرح اجرايي براي به خدمت گرفتن فناوري هاي ارتباطي و اطلاعاتي در جهت توسعه اقتصادي و اجتماعي مردم سراسر جهان، حمايت خواهد شد. اجلاس جهاني جامعه اطلاعاتي تحت نظارت كوفي عنان، دبيركل سازمان ملل متحد برگزار مي شود و سازماندهي آن به عهده اتحاديه بين المللي ارتباطات دور ITU است.
به گفته «يوشيو اتسومي»، دبيركل اتحاديه بين المللي ارتباطات دور ITU، «اعلام آمادگي اين تعداد از رهبران و روساي كشورها براي شركت در اجلاس بسيار حايز اهميت است. اين نخستين فرصتي است كه مي توان در يك نشست جهاني و در بالاترين سطح سياسي، به چالش هاي پيش روي جامعه اطلاعاتي پرداخت. در توسعه انفجاري فناوري هاي ارتباطي و اطلاعاتي، ثمرات و سودمندي هاي فراواني وجود دارد؛ به خصوص از لحاظ ايجاد شغل و توليد و ثروت. اما اين توسعه انفجاري، نگراني هاي بجا و بحقي را ايجاد كرده است؛ نگراني هايي همچون تضمين دسترسي به فناوري هاي ارتباطي و اطلاعاتي و در عين حال حفظ آزادي ها و حقوق اساسي بشر و همچنين امنيت و حريم شخصي.» در اجلاس جهاني جامعه اطلاعاتي به برخي از اين نگراني ها پرداخته خواهد شد و اميد مي رود كه گروه هاي ذي نفع ضمن پرداختن به چالش هاي جامعه اطلاعاتي به درك مشتركي درباره چگونگي سرمايه گذاري بر روي فرصت هاي موجود نيز برسند.
آقاي اتسومي معتقد است: »در همان حال كه فناوري هاي اطلاعاتي و ارتباطي روزبه روز بيشتر در زندگي ما اهميت مي يابند، اين موضوع نيز حايز اهميت است كه كسي از آن محروم نماند.« در پيش نويس نقشه عمل يا طرح اجرايي اجلاس اين پيشنهاد مطرح شده است كه همه متعهد شوند تمام روستاهاي جهان تا سال ۲۰۱۵ از طريق فناوري هاي اطلاعاتي و ارتباطي به يكديگر متصل شوند و تا آن زمان دست كم نيمي از ساكنان جهان با يكديگر اتصال داشته باشند. كشورهايي كه رهبران يا روساي دولت آنها در اجلاس جهاني جامعه اطلاعاتي شركت مي كنند، علاوه بر دو كشور ميزبان (سوييس و تونس)، عبارتند از: الجزيره، آندورا، ارمنستان، اتريش، آذربايجان، بنگلادش، بلاروس، بلز، بنين، بوتسوانا، بلغارستان، بوركينافاسو، كيپ ورده، كومور، جزاير كوك، كرواسي، كوبا، مصر، فنلاند، فرانسه، گابن، گامبيا، گرجستان، آلمان، غنا، ايران، ايرلند، اردن، كره جنوبي، قرقيزستان، لاتويا، لبنان، لوسوتو، ليختنشتاين، ليتواني، مقدونيه، مالاوي، مالي، مولداوي، موزامبيك، نيجر، نيجريه، پاكستان، پرتغال، روماني، رواندا، سنگال، اسپانيا، سودان، سوريه، تي مور، توگو، تونگا، اوكراين، زيمبابوه و سنت كيتس.

در سي و دومين اجلاسيه دو سالانه كنفرانس عمومي «سازمان آموزشي، علمي و فرهنگي ملل متحد » (يونسكو) كه از ۲۹ سپتامبر تا ۱۷ اكتبر ۲۰۰۳ (۷ تا ۲۵ مهرماه ۱۳۸۲)، با حضور سه هزار نفر نمايندگان دولت هاي عضو اين سازمان و از جمله پنج رييس جمهور و ۳۰۰ وزير از كشورهاي مختلف و همچنين يك هزار نفر ناظران سازمان هاي بين المللي و موسسات غيردولتي برگزار شد، تصميم هاي مهمي درباره مسايل جهاني مربوط به حوزه هاي ماموريت و صلاحيت يونسكو، اتخاذ گرديد و اسناد و ابزارهاي حقوقي تازه اي راجع به برخي از امور بين المللي، به تصويب رسيد.
دكتركاظم معتمدنژاد در خلاصه گزارش خود از سي و دومين اجلاسيه كنفرانس عمومي يونسكو مي نويسد: دولت ايران در اجلاسيه اخير، موفقيت هاي مهمي كسب كرد و به دنبال پايان يافتن دوره رياست دوساله كنفرانس عمومي كه از سوي آقاي دكتراحمد جلالي رييس هيات نمايندگان جمهوري اسلامي ايران (اكتبر ۲۰۰۱ تا اكتبر ۲۰۰۳) تصدي مي شد، براي نخستين بار، به عضويت «شوراي بين الدول برنامه اطلاعات براي همه » انتخاب و پيشنهاد آن براي «تاسيس مركز بين المللي قنات ها و ساختارهاي آبياري تاريخي در يزد» هم، مورد تصويب واقع شد.
در اين اجلاسيه،  در زمينه ارتباطات و اطلاعات نيز مباحثه ها و تبادل نظرهاي جالب توجهي صورت گرفت و دو سند حقوقي پراهميت جهاني، شامل «توصيه نامه مربوط به پيشبرد و كاربرد چندزباني گرايي و دسترسي همگاني به فضاي سايبر» و «منشور حفاظت از ميراث ديجيتال» تصويب گرديد.
مسايل مربوط به ارتباطات و اطلاعات، علاوه بر اشاراتي كه در جلسه هاي جمعي نمايندگان كشورها درباره آنها عنوان مي شد، به طور اختصاصي در كميسيون شماره پنج (كميسيون ارتباطات)، مطرح گرديد و در كنار آن، برگزاري «ميزگرد وزراي ارتباطات كشورهاي عضو يونسكو در مورد جامعه هاي معرفتي (دانش مدار)»، كه در روزهاي ۹ و ۱۰ اكتبر تشكيل شد و اطلاعيه ويژه اي به تصويب رساند، نيز از اهميت خاصي برخوردار بود.
اينترنت توسط سازمان ملل اداره شود
كشورهاي در حال توسعه جهان خواستار اداره اينترنت توسط سازمان ملل متحد هستند. به گزارش ايسنا از برلين، كشورهاي در حال توسعه از نحوه عمل تشكيلات اداره كننده اينترنت موسوم به ايكان Icann راضي نيستند و از اين رو خواستار تغيير نحوه اداره اين شبكه جهاني و سپردن آن به سازمان ملل هستند. در اجلاس سران سازمان ملل متحد كه از دهم تا دوازدهم دسامبر سال جاري در ژنو برگزار مي شود و موضوع آن جامعه اطلاعاتي و همين طور شكاف ديجيتالي در جهان است، كشورهاي در حال توسعه قصد دارند، به هدف خود مبني بر سپردن اداره اينترنت به سازمان ملل در درازمدت دست يابند.
از روز دوشنبه نمايندگاني از ۱۵۰ كشور جهان در ژنو گردهم آمده اند تا درباره پيش نويس بيانيه اجلاس سران و نيز تهيه طرحي درباره از ميان بردن شكاف ديجيتالي در جهان به رايزني بپردازند. نمايندگان كشورهاي در حال توسعه در اجلاس مقدماتي ضمن بيان نارضايتي خود از نحوه اداره اينترنت خواستار آن شدند كه اين رسانه جهاني تحت نظر يك نهاد بين المللي قرار گيرد.
به اعتقاد اين كشورها هم اكنون منافع كشورهاي در حال توسعه در اداره اينترنت مورد توجه قرار نمي گيرد. اتحاديه جهاني مخابرات (ITU) وابسته به سازمان ملل متحد از گزينه هاي مورد نظر كشورهاي در حال توسعه براي اداره اينترنت است. اين در حالي است كه آمريكا و اتحاديه اروپا از ادامه كار ايكان حمايت مي كنند. كشورهاي در حال توسعه همچنين خواستار تشكيل صندوقي براي حمايت از جامعه اطلاعاتي در اين كشورها هستند، در حالي كه كشورهاي ثروتمند كمك هاي توسعه كنوني را براي اين امر كافي مي دانند. در اجلاس جهاني جامعه اطلاعاتي سازمان ملل متحد، شصت تن از رهبران و روساي دولت هاي جهان شركت مي كنند.

۲۳۴ هزار شغل الكترونيكي
در آمريكا از ميان مي رود
انجمن الكترونيك آمريكا در صدد است از حذف ۲۳۴ هزار شغل در صنعت تكنولوژي اين كشور جلوگيري كند.به گزارش شبكه خبري رويتر، انجمن الكترونيك آمريكا اعلام كرد: سال گذشته ۴۵۰ هزار شغل در بخش تكنولوژي در ۴۹ ايالت از ۵۲ ايالت آمريكا شامل واشنگتن دي سي و پتروريكو كه ايالت نيز محسوب نمي گردند، از ميان رفته است.
بنابراين گزارش، مجموع كل اشتغالزايي در اين بخش در سال ۲۰۰۲ ميلادي با ۵/۱ ميليون شغل افت به شش ميليون شغل رسيده است.
براساس آمار ارايه شده در نيمه اول امسال توسط دولت آمريكا، انجمن الكترونيك اين كشور پيش بيني مي كند شمار شغل هاي از ميان رفته در بخش تكنولوژي در سال ۲۰۰۳ ميلادي به ۲۳۴ هزار شغل بالغ شود كه اين تعداد ۵۷ درصد نسبت به سال گذشته كاهش نشان مي دهد.