معصومه موسي وند
بسياري از شما يا دختر و پسر دم بخت هستيد و يا دختر و پسر جواني داريد كه بايد بزودي بساط عروسي بچينيد. قديم ترها وقتي جواني كمبودهاي مالي را بهانه پرهيز از ازدواج قرار مي داد، بزرگترها مي گفتند آستين بالا  بزن، هزينه هايش با ما. اما امروز هزينه مخارج شب عروسي به حدي بالا رفته كه بسياري از بزرگترها هم توصيه اي براي ازدواج به جوانان نمي كنند. شام عروسي يكي از بخش هاي پرهزينه و مهم عروسي ها شده و در حال حاضر يكي از معيارهاي مهم در ارزيابي كيفيت مراسم عروسي بلحاظ چشم و هم چشمي و برداشت هاي سطحي، نحوه پذيرايي از ميهمانان و نوع شام چيده شده روي ميز قلمداد مي شود! طبيعي است هر كسي دوست دارد مراسم عروسي اش به نحو مطلوبي برگزار شود. اما هرقدر برگزاري اين مراسم با ميزهاي پرزرق و برق براي قشر مرفه سهل و ساده است، براي قشر متوسط بسيار دشوار است و قرض به بار ميآورد. آن چه براي افرادي با درآمد بالا  بديهي است براي قشر ضعيف جامعه روياي به نظر مي رسد.
اكنون وقتي صحبت از هزينه و مخارج عروسي مي شود اكثراً معتقدند شام عروسي بسيار گران تمام مي شود و به عبارتي مردم معتقدند قسمت اعظم مخارج عروسي به تهيه شام آن باز مي گردد.
الهه معماري يكي از تازه عروسان در اين زمينه گفت: شايد بتوان هزينه آرايشگاه، دسته گل و جا را به طرق مختلف كاهش داد اما شام عروسي چيزي نيست كه بتوان هزينه هاي آن را چندان كم كرد. چرا كه قيمت مرغ و ماهي كم نمي شود.
وي افزود: متأسفانه در اين گونه موارد با كاستي هاي فرهنگي روبه رو مي شويم. شام عروسي با هداياي روز پاتختي ارتباط دارد! به اين ترتيب كه اگر شام عروسي مفصل باشد هدايا و كادوهاي سنگين تري جمع مي شود در غير اين صورت افراد فاميل هداياي خود را با قيمت يك پرس چلوكباب يا زرشك پلو با مرغ تنظيم مي كنند!
يوسف عمراني نژاد نيز گفت: سال گذشته تنها هزينه غذا براي ۱۲۰ نفر ميهمان، ۲ ميليون تومان خرج روي دستم گذاشت. اين درحالي است كه به عنوان يك سرباز،به صورت پاره وقت شاغل هستم و به غير از هزينه شام هزينه هاي خريد عروسي و تهيه مسكن را نيز به عهده داشتم. من پس از سال ها نامزدي بايد مراسم عروسي را برگزار مي كردم، اما زماني كه فشار مالي بر دوشم سنگيني مي كند با خود مي گويم اي كاش عروسي نمي گرفتم.
تعدادي از مردم معتقدند يك شب هزار شب نمي شود و بنابراين براي هزينه كردن شام عروسي نبايد خست به خرج داد. حتي اگر لا زم باشد بايد قرض كرد و مراسم را به بهترين شكل برگزار كرد. اين عده معيار قضاوت ميهمانان و خانواده طرف مقابل را همين جزئيات ذكر مي كنند. اما عده ديگري از مردم معتقدند كه برگزاري شام عروسي به صورت مفصل و چشمگير به هزينه بالا  احتياج ندارد، كافي است برنامه ريزي شود و مطابق با آن برنامه ريزي حركت صورت گيرد. اين عده مي گويند: اگر جوانان و حتي والدين يكي دو ماه قبل از مراسم عروسي برنامه  ريزي منسجمي داشته باشند مي توانند كل مراسم عروسي، از هزينه خريد لباس تا شام عروسي را با ۵/۲ ميليون تومان به سرانجام برسانند. نبايد اسراف كرد و اساساً مقوله شام در جريان عروسي اهميتي ندارد.
مهرداد موسوي يكي از تازه  دامادان در اين زمينه گفت: شعار من اين است: كم ترين هزينه، با شكوه ترين عروسي.
وي افزود: بسياري از هزينه ها در مراسم عروسي سنتي ما وجود دارد كه لا زم نيست هم اكنون اجرا شوند. به عنوان مثال در گذشته خريد آيينه و شمعدان يا لباس عروسي ضروري بود. اما امروزه مردم مي توانند با اجاره كردن اين وسائل جلوي هزينه هاي غيرضروري را بگيرند و آن را در جاي ديگري صرف كنند.
وي در خصوص هزينه شام عروسي گفت: يكي از هنرهاي زنان ايراني در گذشته و حال اين است كه با كمترين هزينه بهترين سفره شام را بر پا مي كردند. به عبارتي سفره را با ماست، انواع سالا د، سبزي، نان و ترشي تزئين مي كنند كه تهيه اينها نيز هزينه زيادي ندارد. در خصوص شام عروسي نيز همين امر صدق مي كند. به اين ترتيب كه لا زم نيست هزينه بسيار زيادي صرف چند نوع دسر و سالا د شود. اگر برنامه ريزي وجود داشته باشد والدين و يا بستگان نزديك عروس و داماد مي توانند اجاره ظروف، هزينه خريد بستني، ژله، نوشابه و ... را به عهده گيرند. اما متأسفانه فرهنگ تعاون در عروسي ها از بين رفته و فرهنگ اسراف و تجمل گرايي جاي آن را گرفته.
وي تأكيد كرد: شركت هاي خدمات رساني در مراسم عروسي باتوجه به درگيري والدين و وابستگان نزديك عروس و داماد از اين فرصت سوءاستفاده مي كنند و بابت خدمات بسيار كم خرج، هزينه هاي گزافي را از مردم مي گيرند.
شركت هاي تهيه غذا
اين شركت ها معتقدند كيفيت و تنوع شام عروسي به هزينه اي برمي گردد كه عروس و داماد مي پردازند.
آنها عاميانه مي گويند هر چي پول بدهي آش مي خوري.اما به راستي چنين است؟
در حال حاضر مي توان براي هر نفر از ۲ تا ۲۰ هزار تومان در يك نوع غذا پرداخت و اين سواي از هزينه دسر و پذيرايي است.
در حقيقت متناسب با پولي كه پرداخت مي شود نحوه پذيرايي متفاوت است.
مدير يكي از شركتهاي خدمات رساني در اين باره گفت: از آن جا كه والدين عروس و داماد دغدغه هاي بسياري دارند نمي توانند راساً سرويس دهند، لذا شركتهاي خدماتي و تالارها بهترين گزينه براي اجراي خوب مراسم هستند و كتمان اين امر ناديده گرفتن حقيقت است. بايد توجه كرد اين امر هم يك تخصص بشمار مي رود.
وي با بيان اين نكته كه هزينه هاي اين دسته از شركتها بسيار بالا ست، افزود: تزئين مكان عروسي، تزئين شام و دسر، هزينه دستمزد آشپز و مهماندار بسيار بالا ست؛ اما در عين حال بايد خاطرنشان ساخت كه در اين كار سود تقريباً بالا يي نيز وجود دارد. چرا كه اگر سود نبود تعداد اين شركتها روزبه روز زيادتر نمي شد.
وي در خصوص سود حاصل از ارائه اين گونه خدمات گفت: معمولا ً مسؤولا ن طبخ غذا، ظروف را با اجاره پاييني كرايه مي كنند در حالي كه با مشتري به قيمت اصلي و يا حتي بالا تر حساب مي كنند اين امر در مورد شركتهاي اجاره اي ظروف نيز وجود دارد. به اين ترتيب كه اين شركتها غذاها را با قيمت بسيار بالا تري به مردم مي دهند. در حقيقت بين آشپزان و صاحبان ظروف يك رابطه و تعامل وجود دارد. اگر كسي مي خواهد هزينه شام عروسي را كم كند مي تواند ظروف را از يك شركت و غذا را از شركت ديگري تهيه كند. به بيان ديگر همه خدمات اعم از تهيه ظروف و پخت غذا به عهده يك شركت نباشد.
وي افزود: در مورد نحوه پذيرايي نيز دستمزد واقعي مهماندار شبي ۷ الي ۸ هزار تومان است. در حالي كه در شركتهاي خدماتي افراد با زدن كراوات يا پوشيدن لباس يكدست اين هزينه را به ۱۲ تا ۱۴ هزار تومان در شب مي رسانند.آن چه كه در حيطه تجمل گرايي قرار گرفته و ارتباط مستقيمي با كيفيت غذا ندارد.
در حالي كه هيچ نوع تغييري در نحوه و ارائه پذيرايي از ميهمانان صورت نمي گيرد شكل افراد است كه تغيير پيدا مي كند.
وي ادامه داد: ما نيز معتقديم كه با كمترين هزينه مي شود بهترين عروسي را به راه انداخت.
در جامعه ما دليل ولخرجي در برگزاري مراسم عروسي برگرفته از گذار جامعه سنتي به جامعه مدرن است.
در جامعه سنتي ما و در ۶۰ تا ۷۰ سال گذشته مردم سالي يكبار برنج مي خوردند و جشن برگزار مي كردند و به تفريحات ديگر هم چندان توجه نداشتند. در حقيقت جشن عروسي تنها مراسم جشن يك زوج بود. بنابراين گاهي تا ۶ الي ۷ شبانه روز ادامه مي يافت؛ اما در جامعه امروزي كه سطح درآمد برخي افراد بالا است برگزاري مراسم جشن و ميهماني مناسبت نمي خواهد. معمولا ً ميهماني هاي دوره اي وجود دارند و افراد لزومي نمي بينند در اين ميهماني هاي دوره اي هزينه زيادي صرف پوشاك، خوراك و آرايش كنند. در ايران در عين اين كه مردم به سمت پديده هاي مدرن در برگزاري مراسم عروسي روي آورده اند، همانند عكاسي و فيلمبرداري ديجيتالي؛ اما همچنان به صرف هزينه هاي سنتي همچون خريد آيينه و شمعدان و دعوت از همه اقوام و آشنايان نيز مصرند. نتيجه ماجرا اين شده است كه در جامعه در حال گذار هزينه عروسي چند برابر شود، آن چه كه در جامعه سرمايه داري غرب هم وجود ندارد.
زهره نيكوگفتار، يكي از تازه عروسان گفت: بهترين راه براي برگزاري مراسم متناسب با درآمد افراد اين است كه همانند كشورهاي اروپايي شام داده نشود؛ بلكه افراد به صرف خوردن ميوه، شيريني، شربت و شادي كردن دور هم جمع شوند. اگر هزينه شام عروسي حذف شود، كماكان حدود ۷۰۰ تا ۹۰۰ هزار تومان هزينه مي شود.
وي افزود: شام عروسي به فراموشي سپرده مي شود آنچه باقي مي ماند فيلم و عكس است. بنابراين عروس و داماد بجاي هزينه كردن در شام مي توانند در ماشين عروس، لباس،آرايشگاه، فيلم و موسيقي هزينه كنند كه ماندگارتر است.
عليرضا حسيني نيز گفت: عروسي كه شام نداشته باشد مي شود نامزدي. برا ي نامزدي مردم دسته گل يا هداياي كوچك مي آورند. اگر عروس و داماد و خانواده هاي آنها توقع و انتظار كادو و هدايا را نداشته باشند، ندادن شام مسأله اي نيست.
عروس و داماد بايد توجه كنند كه برگزاري هر مجلسي و صرف هزينه هاي آن بستگي به درآمد آنها دارد. بدون توجه به سقف درآمد صرف هر نوع هزينه اي آنها را متحمل عواقب سنگيني مي كند كه ممكن است تا چندين سال آنها را از نظر مالي عقب بيندازد. به عنوان مثال كارمندي كه ماهانه ۱۵۰ هزار تومان حقوق دارد و در سال مجموعاً به يك ميليون و ۸۰۰ هزار تومان مي رسد در دخل و خرج زندگي اگر برنامه ريزي نداشته باشد قطعاً با مشكلا ت زيادي روبه رو خواهد بود.
عده زيادي از جوانان بدون توجه به درآمد خود هزينه هاي هنگفتي صرف مراسم عروسي مي  كنند و سپس تا ۲ الي ۳ سال زير بار قرض مي روند و پولي را كه با زحمت به دست آمده بابت چيزي مي پردازند كه ۲ تا ۳ سال پيش اتفاق افتاده ! اين دسته از افراد به دليل محاسبه نكردن هزينه هاي زندگي مشترك از ابتدا با مشكلا ت مالي زيادي روبه رو خواهند بود.
مهدي عبادي، يكي ا ز شهروندان گفت: حدود ۹ ماه پيش عروسي كردم؛ نتيجه اين عروسي يك ميليون و ۲۰۰ هزار تومان قرض شد. هرچند به شدت مشغول كار هستم و تا يكي دو ماه ديگر قسط هايم تمام مي شود؛ اما اگر در هزينه ها صرفه جويي بيشتري مي كردم، قطعاً صاحب يك دستگاه خودرو پيكان يا هيلمن شده بودم و مي توانستم با مسافركشي درآمد بيشتر و سود چشمگيرتري را بدست آورم. وي افزود: همسرم معتقد است قسط عروسي سرانجام تمام مي شود؛ اما اگر عروسي بد برگزار شود تكرار آن شدني نيست. بنابراين صرفاً به خاطر همسرم زير بار يك ميليون و ۲۰۰ هزار تومان قرض رفتم.
مجموع مخارج عروسي من نزديك به ۴ ميليون تومان شد. در حالي كه درآمد سالا نه ام تقريباً ۶ ميليون تومان است.
به هرحال گرچه چيدن چيزهاي مجلل حكايت از صرف هزينه هاي سنگيني دارد؛ اما مي توان با برنامه ريزي و مشاركت خانواده ها شام مفصلي تهيه كرد كه پشت آن به جز تعريف، حرف و حديث ديگري نباشد. فقط كافي است برنامه ريزي كنيد و مطابق برنامه ريزي با توافق يكديگر نه تنها مراسم عروسي بلكه هزينه زندگي مشترك را بپردازيد. باور كنيد زندگي بدون تجمل گرايي آسان تر و لذت بخش تر است.
قابل ذكر است؛ شركتهايي كه ۲۰ نوع غذا را براي هر نفر ۲۵۰۰ تومان محاسبه مي كنند يكي از غذاهاي برنجي (زرشك پلو يا چلوكباب) را به عنوان غذاي اصلي در نظر مي گيرند و به تعداد ميهمانان سفارش مي دهند؛ اما مابقي غذاها را به تعداد ۱۵ الي ۲۰ نفر صرفاً براي تزئين ميز سرو مي كنند.قيمت انواع دسر، بستني و ... با غذا محاسبه مي شود.
هزينه براي ۱۲۰ نفر

۳۰۰۰۰۰ تومان هر نفر ۲۵۰۰ تومان ۳ نوع غذا ۶۰۰۰۰۰ تومان هر نفر ۵۰۰۰ تومان ۵ نوع غذا ۷۸۰۰۰۰ تومان هر نفر ۶۵۰۰ تومان ۸ نوع غذا يك ميليون و ۸۰ هزار تومان هر نفر ۹۰۰۰ تومان ۱۲ نوع غذا يك ميليون و ۴۴۰ هزار تومان هر نفر ۱۲۰۰۰ تومان ۱۵ نوع غذا يك ميليون و ۸۰۰ هزار تومان هر نفر ۱۵۰۰۰ تومان ۱۷ نوع غذا ۲ ميليون و ۴۰۰ هزار تومان هر نفر ۲۰۰۰۰ تومان ۲۰ نوع غذا

قيمت غذا به طور متوسط از ۲۵۰۰ تا ۲۰ هزار تومان متغير است.

در پي درج گزارش بازارچه مورخ ۲۲ آبانماه شماره ۳۲۲۴ كه در آن صحبتها و درددلهاي برخي واحدهاي توليدي شير در كنار حرف مصرف كنندگان گنجانده شده بود، شركت سهامي صنايع شير ايران توضيحاتي را به دفتر بازارچه ارسال داشته كه عيناً از نظر شما خوانندگان گرامي مي گذرد.
۱- در اين گزارش تعدادي از مسئولا ن واحدهاي توليدي كه حاضر به معرفي خود و شركت تحت پوشش نشده اند، اعلا م كرده اند كه صنايع شير ايران با افزايش قيمت خريد شيرخام از دامداران در ۶ ماهه دوم، عامل گراني فرآورده هاي شيري شده است. در اين رابطه ذكر سه نكته ضروري مي نمايد:
الف: پرداخت قيمت واقعي شيرخام به دامداران از سياستهاي راهبردي صنايع شير ايران و از عوامل تضمين كننده استمرار توليد، ارتقاي كيفيت و تأمين امنيت غذايي كشور است. عجيب است كه اين سياست شفاف و مؤثر مورد نقد اين همكاران مجهول الهويه قرار گرفته است.
ب: افزايش قيمت شيرخام در ۶ ماهه دوم در طي چند سال گذشته همواره اعمال شده و موضوع جديدي نبوده است كه به ادعاي اين افراد موجبات گراني خارج از قاعده معمول را فراهم كند. معمولا ً در ۶ ماهه دوم سال، كشور با كاهش توليد شير و عرضه آن مواجه بوده و از سوي ديگر تعليف دام تنها به صورت دستي و با استفاده از علوفه سيلويي و انباري صورت مي گيرد كه هزينه بيشتري به دامدار تحميل مي نمايد. لذا تعيين و اعمال دو قيمت دردو نيمه سال كاملا ً طبيعي و براساس روال معمول سالهاي گذشته صورت پذيرفته است. نرخ متوسط در مجموع سال برابر با نرخ شيرخام مصوب شوراي محترم اقتصاد برآورد مي شود.
ج: همانگونه كه دوستان بدون نام در مصاحبه ذكر كرده اند آنها در ۶ ماهه اول نيز شيرخام را گرانتر از صنايع شير ايران و بالا تر از نرخ مصوب خريداري نموده و در ۶ ماهه دوم براي پاسخگويي به تقاضاي زياد بازار مجبور به افزايش مجدد قيمتهاي خريد شيرخام در حد غيرمتعارف شده اند. لذا براي جبران اين هزينه ها گزينه افزايش قيمت فرآورده ها و انتقال مشكل به مصرف كنندگان را انتخاب و به جاي پاسخگويي شفاف به افكار عمومي راه حل آسانتر يعني متهم كردن صنايع شير ايران را برگزيده اند. صنايع شير ايران تنها مي تواند اميدوار باشد كه اگر همكاران اين صنعت تصميمي مي گيرند شهامت توضيح و اقناع افكار عمومي را داشته و از طريق فرافكني هر وسيله اي را براي نيل به هدف مورد استفاده قرار ندهند.
۲- در بخشي از اين مصاحبه ها و به نقل از مسئول يك واحد عمده توليد فرآورده هاي لبني اعلا م شده كه چون صنايع شير ايران از «حمايت هاي دولتي برخوردار است» ايشان مجبورند شيرخام را به قيمتي فراتر خريداري و قيمت فرآورده هاي خود را ۱۰ تا ۱۵ درصد افزايش دهند. صنايع شير ايران از ايشان كه ارتباط مقدمه با نتيجه گيري بحث خود را بدون آنكه ارتباطي داشته باشند اين قدر ماهرانه جمع كرده اند توقعي ندارد؛ اما حداقل انتظار آن بود خبرنگار محترم مصداقي از حمايتهاي دولت از صنايع شير ايران را از ايشان سؤال مي كردند تا حق پاسخگويي براي ما محفوظ باشد.
فقط به ذكر اين نكته بسنده مي كنيم كه طي سالهاي گذشته صنايع شير ايران همواره پشتيبان سياست هاي دولت خدمتگزار در زمينه حمايت از مصرف كنندگان و توليدكنندگان بوده و در اين رابطه متحمل ميلياردها تومان هزينه شده است. به اين همراهي كه نتيجه آن خدمت به مردم بوده افتخار مي كنيم و در ادامه راه نيز بر آن پاي خواهيم فشرد و صد البته صنعت شير كشور آنقدر توانا هست كه با اتكا به منابع داخلي به توسعه همه جانبه دست يافته و متوقع هيچ گونه حمايت ويژه خارج از قاعده و قانون نباشد.
۳ - صنعت شير كشور در دوره بسيار حساس گذر از شرايط سنتي مديريت توليد شيرخام و فرآوري به دوره مديريت علمي و صنعتي است. عدم تعادل عرضه و تقاضا اتفاقي ميمون است كه همه بخشها را براي عبور اجباري از يك توقفگاه حداقل ۲۵ ساله در گذشته به سوي افقهاي روشن ۲۰ ساله آينده بسيج خواهد كرد. در مقابل، بخشي نگري و توجه به منافع آني بزرگترين آفتي است كه مي تواند اين حركت ملي را دچار وقفه كند. افزايش بي رويه قيمت شيرخام در نهايت به زيان تمام بخشها اعم از دامداران، صنعت شير كشور و مصرف كنندگان خواهد بود. همراهي و همدلي دولت و ساير بخشها و برنامه ريزي منسجم و كلا ن بهترين و مفيدترين راه استفاده از شرايط ايجاد شده فعلي و تبديل تهديدها به فرصتهاي طلا يي براي شكوفايي اقتصاد ملي است. باشد كه اين گونه بينديشيم و شايسته آنچه هستيم عمل كنيم.
مدير روابط عمومي و امور بين الملل