دوشنبه ۲۴ آذر ۱۳۸۲
شماره ۳۲۵۴- Dec,15, 2003
علم
Front Page

تأثيرتلويزيون بر كودكان
002288.jpg
ليلي راستگو
پرمخاطب ترين رسانه در هر كشور بي گمان صفحه تلويزيون است. كمتر خانه اي را مي توان يافت كه در آن تلويزيون نباشد و با توجه به جاذبه تصويري و صوتي آن، يكي از مخاطبان اصلي اين جعبه جادويي كودكان و نوجوانان هستند. تفاوت تلويزيون با ساير وسايل ارتباط جمعي در شكل آن است و نه در محتواي آن، جنبه هاي صوري تلويزيون عبارتند از ميزان تفسير، تنوع جنبه هاي سمعي و فنون بصري، برنامه هاي كودكان و آگهي هاي تجارتي براي كودكان، به خصوص سنين پيش دبستاني تنها به علت سيل وقايع سمعي و بصري جاري از صحنه تلويزيون جالب توجه هستند. به اين معنا كه در برنامه اي كه شخصيت هاي بسيار فعالي دارد صحنه ها به تندي عوض مي شوند و از جلوه هاي صوتي و بينايي به ميزان زياد استفاده مي شود(صرف نظر از چگونگي شخصيت هاي برنامه) توجه كودكان را به خود جلب مي كند. (رايت- هوستون ۱۹۸۳)
دنياي تلويزيون دنيايي است بس شگرف كه تمامي كودكان از سن ۲۰ ماهگي به سوي آن جلب و علاقه مند مي شوند. تا سن ۲ سالگي، كودكان قادر به دنبال نمودن يك داستان تلويزيوني و درك رابطه تصاوير آن با يكديگر نيستندو ضمن تماشاي تلويزيون تنها توجهشان به موجوداتي جلب مي شود كه قادر به شناخت آنان هستند.كودكان حيوانات را بيشتر مي پسندند، نام آنها را تكرار مي كنند و به سوي شخصي كه در كنار آنهاست برمي گردند تا از صحت درك خود اطمينان يابند و از اين بابت خوشحال مي شوند. انسان هايي كه در تلويزيون  ظاهر مي شوند، گاه به جاي كساني گرفته مي شوند كه با كودكان محشورند، پس از اين طريق كودك فرصت مي يابد كه دنياي خود را بيشتر مورد دقت قرار دهد. بين ۲ و ۳ سالگي علاقه به حيوانات، كودكان ديگر، افراد نزديك و آشنا ادامه مي يابد. اما اوبيش از پيش تصاوير را با موجودات واقعي يكسان مي پندارد، برنامه اي را ترجيح مي دهند و آن را در بين برنامه هاي ديگر باز مي شناسند. آنان برنامه هاي مربوط به بزرگسالان با مفاهيم خانوادگي را نيز دوست دارند. تبليغات با توجه به حركت دروني خود آنها را جلب مي كند. در ۳ سالگي كودك با روشن و خاموش كردن و تغيير برنامه تلويزيون، تسلط خود را بر اين دنياي پرتحرك به اثبات مي رساند. حدود ۴ سالگي توجه كودك به داستانهاي طولاني تر معطوف مي شود. حوادث اصلي اين داستانها برايش قابل درك است و نقشهاي قابل اجرا را مورد تقليد قرار مي دهد.
بين ۴ و ۵ سالگي كنجكاوي او افزايش مي يابد و آشكارا درصدد شناخت بهتر زندگي بزرگسالان برمي آيد. بدين ترتيب در خلال ۵ سال اول زندگي شخصيت كودك با اين وسيله به سوي آينده اي خاص سوق مي يابد. تا ۳ سالگي اين وسيله تنها به تكميل عناصري مي پردازد كه محيط اجتماعي كودك را تشكيل مي دهد. سپس به نظر مي رسد كه تلويزيون در فرآيند اجتماعي شدن او مؤثر مي افتد و شايد از اين طريق ادراك من و غير من را دچار دگر گوني مي نمايد.
در بين كودكان ۳ تا ۶ سال، تماشاي ممتد تلويزيون موجبات پيدايش نيازي خاص به تصاوير ثابت را فراهم مي آورد. بر طبق تحقيقات شرام لايل و باركر، تلويزيون به خودي خود نه خوب است نه بد. مهم بينندگان، شخصيت و محيط آنهاست. بي ترديد تلويزيون و تأثير آن بر بافت زندگي خانوادگي به عنوان عضوي قابل اعتماد بر پژوهشگران پوشيده نيست. امروزه تماس هاي چهره اي و چشمي و ارتباطات عاطفي در شبكه ارتباطي خانواده محدود شده و منحصربه تلويزيون، اين دوست هميشگي، و رنگي و درخشنده شده است. حال در ادامه بحث سعي مي شود كه اثرات مثبت و منفي اين رسانه بر كودكان مورد بحث قرار گيرد:
اثرات مثبت:
۱- تلويزيون دانش كودكان را افزايش داده است. كودكان قبل از رفتن به مدرسه به اندازه ۵ سال از تلويزيون مطلب گرفته اند.
۲- ديدن آدمهاي تازه، مكانها و ساير رويدادهاي تازه تلويزيون كنجكاوي كودكان را بر مي  انگيزد و روحيه جستجوگري را در آنان افزايش مي دهد.
۳- تلويزيون مي تواند اعتقادات و ارزشها و ويژگي هاي فرهنگي راستين را در كودكان جهت دهد.
۴- برنامه تلويزيوني خاص كودكان مثل كارتونها مي توانند خستگي ناشي از فعاليتهاي آموزشي و تحصيلي كودك را برطرف نمايند.
۵- تلويزيون مي تواند مهمترين منبع اطلاعات علمي، ورزشي و بصري براي كودكان باشد و شخصيت هاي تلويزيوني به آموزگاران اصلي كودك تبديل شوند.
اثرات منفي:
كه در واقع اين اثرات، بيشتر از اثرات مثبت آن تأثيرگذار بوده و روند فعلي استفاده از تلويزيون بيشتر نمايانگر اين اثرات مي باشد عبارتند از:
۱- تلويزيون جايگزين فعاليتهاي فردي و اجتماعي كودكان شده و اوقات فراغت آنان را به خود اختصاص داده و زماني كه كودكان مي توانند به بازيهاي آموزشي و اجتماعي بپردازند، در مقابل تلويزيون ميخكوب شده و مطيع و محو آن مي گردند.
۲- تلويزيون امروز بيش از فعاليتهاي تحصيلي و آموزشي وقت كودكان را به خود اختصاص مي دهد. آمار نشان مي  دهد يك دانش آموز ابتدايي هر سال به طور متوسط ۹۸۰ ساعت در سر كلاس است، در حالي كه همان مدت ۱۳۴۰ ساعت، تلويزيون مي بيند و زماني كه از دبيرستان فارغ التحصيل شده ، ۱۱ هزار ساعت در كلاس و ۲۲ هزار ساعت را پاي تلويزيون سپري كرده است.
۳- تلويزيون، زمان مطالعه كودك را به خود اختصاص داده و كودكان را با مطالعه بيگانه ساخته است. امروزه شاگردان تلويزيون ، تماشاگران بي تفكرونه يك مشاركت جو باقي مي مانند.
۴- كودكان رفتارهاي ضد اجتماعي را حتي با تماشاي برنامه هاي كمدي و فيلم هاي كارتوني از طريق مشاهده ياد گرفته و سعي در نشان دادن آن دارند. ۳۰% از فيلم هاي كارتوني داراي خشونتند، بررسي نشان داده كه به طور متوسط تعداد عمليات خشن در يك ساعت كارتون، شش برابر نمايشهاي بزرگسالان است.
۵- با ديدن فيلم هاي خشونت آميز و جرايم خونين، كودكان نسبت به رنجها و دردهاي انساني و مرگ بي تفاوت خواهند شد.
۶- كودكان با ديدن فيلم هايي چون اعتياد و چگونگي معتاد شدن و يا بسياري از فيلمهاي بزهكارانه، مهارتها را آموخته و با نقش ها، همانند سازي مي كنند. پرونده هاي بزهكاران نشان مي دهد كه نقشها و مهارتها را از تلويزيون يادگرفته اند. (بويژه در دوران نوجواني)
۷- تلويزيون خواب كودكان را تحت تأثير قرار داده و والدين نيز تسليم خواسته هاي نامعقول كودكان شده كه در چنين شرايطي با ديدن سريال هاي كارآگاهي، پليسي آنان دچار ترس و اضطراب شده و پس از آن به رختخواب مي روند و دچار ترس و كابوسهاي شبانه مي شوند.
۸- از آنجا كه تلويزيون، دوستي قابل اعتماد براي كودكان است، آگهي هاي تجارتي، اشتهاي كودكان را براي داشتن و تملك اسباب بازي هاي مورد تبليغ افزايش مي دهد كه نوعي القاي رواني است و والدين كه قدرت خريد كالاي مورد نظر را ندارند، با فرزندان درگير و به چشم فرزندان خود، گناهكار تلقي مي گردند.
۹- بازتاب برنامه هاي تلويزيوني، به خصوص برنامه  هاي ماهواره اي و CDهاي گوناگون و فيلم  هاي ويديويي بر روي كودكان و نوجوانان هنگامي است كه در خيابان ها كودكان و نوجوانان را هر روز آشفته تر از ديروز مي بينيم، با لباسها و موهاي جديد و گويش هاي متفاوت با نسل ديروز ترديدي نيست كه والدين مسئوليت كنترل تماشا كردن تلويزيون از سوي كودكانشان را دارند، تا آ نها از تماشاي برنامه هايي كه در انطباق با شرايط سني كودك نباشد، باز دارند، ولي متأسفانه بسياري از والدين به اين مسئوليت خود آگاه نيستند. آموزش و آگاهي والدين از خطرات و آسيب هاي رواني و اجتماعي تلويزيوني ضرورتي انكارناپذير است.
حال با در نظر گرفتن مطالب فوق، يك رشته استاندارد براي تماشاي تلويزيون كودكان پيشنهاد مي شود:
۱- محدوديت زماني: براي كودكان پيش دبستاني حداكثر ۹۰ دقيقه در روز، بين ۷ تا ۱۰ سال حداكثر ۱۲۰ دقيقه در روز و سنين بين ۱۰ تا۱۲ سال، حداكثر ۱۵۰ دقيقه در روز (حداكثر تماشا نبايد در هر بار بيش از ۹۰ دقيقه باشد)
۲- كيفيت و ارزش برنامه: زماني كه والدين در ارزشهاي يك برنامه شك دارند، بايد كودكان را از تلويزيون دور كنند.
۳- كنترل تماشا: بچه ها نبايد بدون اجازه والدين،  تلويزيون تماشا كنند.
۴- برنامه هاي ناهنجار: بچه ها بايد از ديدن برنامه هاي خشن،  نژادپرستانه و برنامه هايي كه به شكل غيرواقعي مسايل خانوادگي را طرح مي كنند، منع شوند.
۵- پيامهاي بازرگاني: تا حد ممكن بچه ها از ديدن آگهي ها بازداشته شوند.
۶- حداكثر ساعت تماشا: پس از صرف شام، كودكان مجاز به ديدن تلويزيون نباشند. بنابراين والدين با درك قدرت آموزش تلويزيون و نقش آن در شكل گيري اعتقادات و باورهاي كودك و اثر آن بر سلامت و بهداشت رواني او، بايد رفتار خود و نگرش خود را در اين زمينه بازسازي و به كودكان كمك كنند كه با سلامت فكري و نشاط به بلوغ و پختگي برسند.

سايه روشن رسانه
«خاك  تابان » در اصفهان 

تصويربرداري  مجموعه  تلويزيوني «خاك  تابان » به  كارگرداني  «فريبرز صالح » در اصفهان  آغاز شد.
به گفته «داريوش  ارجمند» بازيگر اين  مجموعه  ، در مجموعه  خاك  تابان  زندگي  مشاهير اصفهان  در قالبي  داستاني  با اشاره  به  آثار و فعاليت هاي  آنها به  تصوير كشيده  مي شود.
بازيگر فيلمهاي  «اعتراض »، «سگ  كشي » و «مسافر ري » افزود: اين  مجموعه  تلويزيوني  در ده  قسمت  پنجاه  دقيقه اي  ساخته  مي شود ولي  با توجه  به  تعدد مشاهير و فرهيختگان  ايران زمين ، ممكن  است  تعداد قسمتهاي  اين  مجموعه  بيشتر شود.
اين  بازيگر خاطرنشان  كرد: بسياري  از نوابغ  و مشاهير ايراني  براي  مخاطبان  ناشناخته  مانده اند و انتخاب  اين  افراد و ايجاد بستري  براي  به تصوير كشيدن  گوشه هايي  از تلاشها و فعاليت هاي  اين  بزرگان  در رسانه ها ضرورت  دارد.
002290.jpg

۱۴۰ بازيگر در مختارنامه
به گفته داوود ميرباقري  كارگردان  تئاتر، سينما و تلويزيون ، قرار است  تا پايان  امسال  مجموعه «مختارنامه » را با حضور بيش  از ۱۴۰ بازيگر مطرح  كشور جلوي  دوربين  ببرد. مجموعه «مختارنامه » ششمين  مجموعه  تلويزيوني  است  كه  ميرباقري  جلوي  دوربين  مي برد. اين  مجموعه  شامل  ۲۶ قسمت  ۵۰ دقيقه اي  است  و زندگي  «مختار ثقفي »، رهبر يكي  از مهمترين  قيام هاي  شكل  گرفته  پس  از واقعه  عاشورا را روايت  مي كند.
داستان  اين  مجموعه از زمان  خلافت  امام  حسن (ع ) آغاز مي شود و در مقطع  اول  با مرور وقايع  منتهي  به  شهادت  امام  حسن (ع ) در زمان  جواني  مختار پايان  مي يابد. در برش  دوم  نيز كه  ۱۶ سال  از زندگي  مختار را دربر مي گيرد، وقايع  مختلفي  همچون ، مرگ  معاويه ، ادعاي  خلافت  يزيد، وقايع  منتهي  به  قيام  عاشورا و همه  رويدادهاي  مرتبط با قيام  مختار را از زمان  شكل گيري  قيام  تا به  قدرت  رسيدن  وي  و در نهايت  شهادت  مختار و يارانش  به  تصوير كشيده  مي شود.
«محمود فلاح » تهيه كننده  اين  مجموعه  كه  پيش  از اين  مجموعه هايي  همچون  «تفنگ  سرپر» و «خوش  ركاب » را تهيه  كرده  است ، گفت : «در حال  حاضر، به  موازات  ساخت  دكورها، ميرباقري  در حال  انجام  آخرين  مراحل  بازنويسي  فيلمنامه  در شمال  كشور است . »به  گفته  وي ، گروه  دكور نيز در منطقه  احمدآباد مستوفي  در جنوب  غربي  تهران ، ساخت  دكور را پيگيري  مي كند كه  با تكميل  دكور مسجد كوفه ، كاخ دارالعماره ، خانه ها و... تا پايان  امسال  فيلمبرداري  اين  مجموعه  در اين  لوكيشن ها آغاز و ساير بخش هاي  دكور نيز همزمان  با فيلمبرداري  تكميل  خواهد شد.

آن سوي مرزها
اعتراض  به  تلويزيون عراق

در عراق  جنگ  و جدال  جديدي  سواي  جنگ  با توپ  و تفنگ  جريان  دارد كه  اين  جنگ  از بالاي  منبرها و تريبون ها در مورد برنامه هاي  تلويزيون  شبكه  اطلاع رساني  عراق  است .
بنا به گزارش شبكه  تلويزيوني  الجزيره  در اين  جنگ  از يك  سو مجلس  اعلاي  انقلاب  اسلامي  عراق  و از سوي  ديگر شبكه  اطلاع رساني  عراق  ارگان  نيروهاي  ائتلاف  در اين  كشور قرار دارد و مجلس  اعلا تهديد كرده  است  كه  مردم  را عليه  اين  شبكه  تحريك  خواهد كرد.
مجلس  اعلا همچنين  تهديد كرد كه  اگر اين  شبكه  تلويزيوني  از ادامه  برنامه هايي  كه  به گفته  خود مصداق  فسق  و فجور است  دست  بر ندارد از مراجع مذهبي  فتواهايي  براي  تحريم  اين  تلويزيون  اخذ خواهد كرد.
به گفته يك  سخنگوي  مذهبي  مجلس  اعلا اگر تلويزيون  اطلاع رساني  عراق  برنامه هاي  خود را تغيير ندهد، مردم  را به  دليل  دفاع  از اسلام  عليه  اين  شبكه  تحريك  خواهد كرد.الجزيره  با اشاره  به  اينكه  تلويزيون  اطلاع  رساني  عراق  پس  از سقوط صدام  برنامه هاي  خود را آغاز كرد گفت : به  رغم  اينكه  اين  كانال  تنها كانالي  است  كه  بدون  نياز به  آنتن  ماهواره  دريافت  مي شود ولي  بر اساس  يك  نظر سنجي فقط ۴۰ درصد از مردم  عراق  از برنامه  اين  شبكه  استفاده  مي كنند.
002286.jpg

اولين سايت مطبوعاتي افغانستان 
به گفته مقامهاي  وزارت  اطلاعات  و فرهنگ  افغانستان ، اولين  سايت  خبري  مطبوعاتي  افغانستان  به زودي  توسط چيني ها راه اندازي  خواهد شد.
بنابر گزارش «عبدالحميد مبارز» معاون  مطبـوعاتي  وزارت  اطلاعـات  و فــرهنگ  افغانستان، مقامهاي  وزارت  اطلاعات  و فرهنگ  افغانستان  ايـن  سايت  را بـراي  راهيابي  مطبوعات  افغانستان  بــه  شبكه  جهــاني  در نظر گـرفته اند تا مطالب  و اخبار روزنامه هاي  دولتي  كشور در دسترس  جهانيان  قرار گيرد. وي  گفت : هم  اكنون  اخبار افغانستان  فقط از طريق  رسانه هاي  خارجي  در جهان  منتشر مي شود اما دولت  با راه اندازي  اين  سايت  و همچنين  راه اندازي  سايت  مخصوص  براي  راديو تلويزيون ، در نظر دارد اخبار دولتي  نيز به سراسر جهان  منعكس  شود. اين  تلاش  دولت  افغانستان  در حالي  انجام  مي شود كه  «باختر» تنها خبرگزاري  دولتي  اين  كشور از داشتن  يك  سايت  اينترنتي  محروم  و حتـي  سيستم  تلكس  اين  خبرگزاري  نيز در طول  چنــدين  سال  جنگ  داخلي  آسيب  ديده  و اكنون  اخبار اين  خبرگزاري  از طريق  خط تلفن  و دورنويس  در اختيار متقاضيان  قرار مي گيرد.

|  ادبيات  |   اقتصاد  |   انديشه  |   سياست  |   علم  |   فرهنگ   |
|  هنر  |

|   صفحه اول   |   آرشيو   |   بازگشت   |