نيما رسول زاده 
؛ictnews.ir Nima
كارشناسان علوم ارتباطات جهان معتقدند بهترين مقياس توسعه هر كشور، شمارگان روزنامه ها و كتاب هاي هر كشور است. با يك ضرب و تقسيم ساده مي شود فهميد كه مردم هر كشور واقعاً چقدر وقت صرف مطالعه مي كنند.
نگاهي به ليست روزنامه هاي جهان كه ازنظر تيراژ رده بندي شده اند، واقعيت تلخي را به يادمان مي آورد.
در تيراژ روزنامه ها، اختلاف بزرگي بامشابه هاي وطني ديده مي شود كه ديگر با هيچ توجيهي از قبيل عدم توجه به روزنامه ها به دليل وجود فرهنگ شفاهي، نبود گستره مخاطبان جهاني زبان فارسي و موضوعاتي از اين دست، نمي توانند مرهمي باشند بر كم بودن ضريب نفوذ روزنامه ها و نشريات در ميان جمعيت قريب به هفتاد ميليوني كشور.
اما آيا واقعاً تنها مشكل كمبود شمارگان چاپ كشور، بي توجهي مخاطبان و عدم احساس نياز به كالاي فرهنگي در سبد خريدشان است يا روزنامه نگاران نيز در اين بين مقصرند؟
واقعاً تفاوت روزنامه نيويورك تايمز  - پرتيراژترين روزنامه دنيا - با همتاهاي ايراني اش در چيست؟
با هم مروري مي كنيم بر ۱۰ روزنامه پرتيراژ دنيا و نحوه اداره شان و سعي مي كنيم بلكه با نگاهي گذرا به محتوايشان رمز موفقيت آنها و تيراژ ميليوني شان را پيدا كنيم.

روزنامه اي براي روشنفكران جهان، نثر فاخر انگليسي به همراه عكس هاي اختصاصي، گزارش هايي كه بارها و بارها توسط حرفه اي ترين ويراستاران بازنويسي مي شود،  اينها همه دلايلي است كه نيويورك تايمز را در آخرين رده بندي روزنامه ها بر حسب تيراژ به صدر ليست مي برد.
باوركردني نيست اما ۲۳ چاپخانه در ايالات متحده و ۷ چاپخانه در هفت منطقه مختلف دنيا، صرفاً وظيفه چاپ نيويورك تايمز را دارند.
دارو دسته نيويورك تايمز همه جا هستند، آنها تيم وسيعي دارند كه در سراسر كشورهاي دنيا گسترده شده اند و اين تازه تمام ماجرا نيست.
عكاس ها و آژانس هاي عكس هم نوبرانه ها را بهNy Times مي فروشند، به يك دليل ساده؛ البته نيويوركي ها خوب پول خرج مي كنند... .
يكي ديگر از موفقيت هاي اين موسسه مطبوعاتي قدرتمند، تيراژ بالاي روز يكشنبه آن است،  رقمي تقريباً برابر با روزهاي داخل هفته ؛ يك ميليون و ششصد هزار نسخه، آنهم فقط در آمريكا.
نيويورك تايمز درحالي گوي سبقت را از ديگراني مثل سان ديلي و حتي هفته نامه ميرور ربوده است كه هيچ گاه به ورطه عامه پسندبودن نيفتاده و همچنان بر مرز باريك يك روزنامه وزين اما سرگرم كننده حركت كرده ... براي همين است كه دو ميليون و خرده اي نفر هر روز براي خواندن نيويورك تايمز از خواب بيدار مي شوند.
كاملاً معلوم است كه شما هم مثل ما دل توي دلتان نمانده كه اين روزنامه را ببينيد. پيشنهاد مي كنيم حالا كه نسخه چاپي اش گير نمي آيد، سري به وب سايت اين روزنامه بزنيد و خبرها و گزارش هايش را آنجا بخوانيد تا متوجه شويد چرا آنقدر طرفدارش هستيم.

به هر حال پايتخت است ديگر، كاريش نمي شود كرد، كافي است دنبال آخرين اخبار داغ كاخ سفيد باشيد آن وقت بي بروبرگرد كارتان به واشنگتن پست مي افتد.
انگار خبرها زودتر بهشان مي رسد و پشت بندش تحليل است كه دارد آنجا چاپ مي شود از خرسواران (دمكرات) تا فيل سواران محافظه كار و جمهوري خواه و بخشي از مقبوليت سياسي واشنگتن پست هم در اين بي طرفي اش است. دقيقا به همين دليل هم تيراژ آن به شدت متزلزل است و با يك اتفاق جنجالي ممكن است بالا و پايين شود. در ليست پرتيراژترين روزنامه هاي سالهاي اخير، واشنگتن پست مثل فنر بالا و پايين مي پريده است.

فرانسه سرزمين روزنامه هاست. روشنفكرها و متفكرين تمام جهان علاقه دارند بدانند در نشريات فرانسه چه مي گذرد و همين باعث مي شود روزنامه اي مثل لوموند در جمع روزنامه هاي مهم دنيا جاي قابل احترامي براي خود دست و پا كند.
يك نكته جالب درباره اين روزنامه اين است كه تا دو سال پيش صفحات آن را به صورت سنتي و با دست و قيچي مي بستند.شوراي تيتر اين روزنامه هم با حضور دبيران و به صورت سرپايي برگزار مي شود، حداكثر در ۱۰ دقيقه.
لوموند در فرانسه يك روزنامه مرجع است، اگر به اين زبان مسلط ايد، خواندن سايت لوموند را از دست ندهيد. اگر هم فقط فارسي مي دانيد سايت لوموند ديپلماتيك براي شما طراحي شده است.

بايد شنيده باشيد كه سفارت كانادا در نقاط مختلف دنيا تحصيلات عالي را به عنوان يكي از شرايط پذيرش مهاجرت ضروري مي داند. پس طبيعي است كه جماعت بومي و مهاجر كانادا حداقل روزي چند دقيقه از وقتشان را به مطالعه روزنامه اختصاص دهند.
ونكورسان و مونترال گازت (فرانسوي زبان) در اين راه رقابت سنگيني دارند با روزنامه هاي رايگاني كه در مترو، رستوران و ساير اماكن عمومي به صورت محلي يا شهري توزيع مي شوند. بخش ديگري از تلاش آنها، پوشش دادن مفاهيم و مسائل مليت هاي مختلفي است كه در كانادا زندگي مي كنند. فرض كنيد مصاحبه با فلان آدم معروف چيني تبار مي تواند چه فروشي براي روزنامه ايجاد كند؛ كل اهالي محله چيني هاي كانادا آن شماره را خواهند خريد... .

يكي از مهمترين روزنامه هاي اروپايي است كه در آلمان چاپ ومنتشر مي شود.
اين روزنامه با تيراژ۵۰۰ هزار تايي براي مناطق مختلف آلمان، ويژه نامه ها و ضميمه هاي خاص آن مناطق را چاپ مي كند كه ضمائم ورزشي و سياسي آن از شهرت خاصي برخوردار است.
دي ولت روزنامه بسيار محبوبي است كه دليل اصلي  آن پاسخ به نيازهاي اجتماعي و فرهنگي طبقات مختلف در آلمان است.
اين روزنامه نمونه اي كامل و موفق است از يك روزنامه شهري كه البته تعريف گسترده و در عين حال منحصر به فردي از مفهوم شهروندي دارد. ضمنا ترجمه دي ولت هم مي شودجهان.

براي آمريكايي هاي خوشگذران و مدرن، هيچ چيز لذت بخش تر از اين نيست كه يك نفر تمام وقايع شهري را در زمينه هاي مختلف پوشش دهد و برنامه روزانه شان را تدارك ببيند.
يو. اس. اي.تودي، مصداق بارز يك روزنامه متروپوليتن است و همه چيز را از دريچه يك شهروند طبقه متوسط مي بيند، براي همين هم است كه در نظام كاپيتاليست ايالات متحده كه تمام هدفش افزايش قشر متوسط است روزنامه اي مثل يو.اس. اي.  تودي مي گيرد و خيلي ها مشتري اش مي شوند.
اين روزنامه آنقدر محبوب است كه چند موسسه مطبوعاتي تمام درآمدشان از راه توزيع و اشتراك آن براي شهروندان تامين مي شود.
از طرف ديگر درست مثل وضعيتي كه براي همين همشهري خودمان پيش آمده، تجار و بازرگانان و ارائه كنندگان خدمات ترجيح مي دهند پيام هاي خود را از طريق اين روزنامه به مخاطبان منتقل كنند.براي شناختن سليقه آمريكايي ها (از سياست بگيريد تا مثلا وب سايت هاي منتخب) يك هفته خواندن يو. اس. اي. تودي كفايت مي كند.

قلب بورس بازان تمام دنيا، با وال استريت ژورنال مي تپد. اين روزنامه اقتصادي محبوبيت گسترده خود را مديون ارتباط هميشگي و آني خود با بازار بورس يا همان استاك ماركت آمريكا (و در نتيجه دنيا) است.
بزرگترين بورس بازان دنيا در آن مطلب و تحليل مي نويسند و همين باعث شده كوچكترين جانبداري و اظهارنظري از سوي كارشناسان اين روزنامه تاثير گسترده اي بر بازار داشته باشد.
۲ ميليون تيراژ روزانه براي يك روزنامه اقتصادي موفقيت بزرگي است و دقيقا به همين علت است كه وال استريت ژورنال سعي مي كند با حفظ بي طرفي و عدم ورود به جريان هاي سياسي كنترل كننده بازار سرمايه، به كار ژورناليستي خود ادامه دهد.

روزنامه رده بيستم داخلي آمريكا از نظر تيراژ، در ساير نقاط دنيا طرفداران زيادي دارد. چهارصد هزار تيراژ داخلي را مقايسه كنيد با همين ميزان توزيع در خارج از مرزهاي ايالات متحده، فروش روزهاي يكشنبه اش تقريبا دو برابر است و به اين ترتيب مي شود فهميد كه صفحاتArtِlife كه در نشريات عامه پسند به حد وفور يافت مي شوند، اينجا هم وجود دارد. خبرهاي داغ و جنجالي، گزارش هايي با عينك طرفداري از تيم بيسبال محبوب شهر فيلادلفيا از جمله مواردي هستند كه مي توانيد در فيلادلفيا اينگرر پيدا كنيد. تيراژ جهاني اين روزنامه بسته به موقعيت هاي سياسي - اجتماعي و وقايعي كه در دنيا مي گذرد با روزنامه هايي چون لوموند و واشنگتن تايمز رقابت مي كند.
صفحه آرايي و قيافه جذاب فيلادلفيا هم از عوامل ديگري است كه آن را از حد يك روزنامه محلي و ايالتي تا حد يك روزنامه بين المللي بالا برده است.
سردبير:
يك اتفاق: بمب خبري جدا شدن زوج خوشبخت هاليوودي. تام كروز و نيكول كيدمن را خبرنگار اين روزنامه افشا كرد.

تيراژ بالاي اين دو روزنامه را بي بروبرگرد بايد به اهل مطالعه بودن ژاپني ها نسبت داد. آنها آنقدر عجيب و سمج روزنامه مي خوانند كه آساهي و يوميوري هر دو تيراژ خودشان را مديون دو نوبت چاپشان هستند.
رقمي نزديك به يك ميليون و پانصد هزار نسخه صبح ها و يك ميليون و سيصد هزار نسخه چاپ عصر اين دو رقيب ديرينه است كه سايه به سايه با هم حركت مي كنند. اين رقم مدتها است تغييري نكرده و درصد روزنامه هاي فروش نرفته و به اصطلاح برگشتي است كه نشان مي دهد آنها چقدر در كار خود موفق بوده اند.
فقط مانده ايم اين ژاپني هاي چشم بادامي با آن چشم  ها چطور آنقدر زياد مي خوانند. ياد بگيريم، نصف  ما هستند!

دل شير مي خواهد ميان منازعات سياسي حزب كارگر انگلستان و دست راستي هاي متصل به كاخ باكينگهام كار ژورناليستي كردن، اما لندني ها گروه كارداني دارند كه «دلاوريشان» در عرصه مطبوعات به اثبات رسيده.
تيراژ بالاي تايمز همانقدر مديون اين نويسنده ها است كه مديون نويسندگاني از روزنامه هاي ديگر. ابتكار موسسه مطبوعاتي فرانشريه اي، اولين بار توسط تايمزي ها به كار گرفته شد و آنها توانستند با ارائه مطالبي در خصوص انتخاب پارلماني به فايننشال تايمز، در عوض از ايشان مطالبي اقتصادي درخصوص وضعيت بازار اروپا بعد از اتحاد بگيرند.
تايمز كلمه خوش طنيني است و خيلي ها دوست دارند اسم نشريه شان را بگذارند «وقت» يا «زمان». براي همين هم هفته نامه معتبر آمريكايي هم از همين كلمه به عنوان اسم نشريه استفاده برده است و هر دو آنها چقدر خوب از پس چاپ نشريه اي فراخور نامشان برآمده اند.
تيراژThe times چاپ لندن چيزي نزديك به يك ميليون و هفتصد هزار نسخه در روز است و تعداد محدودي از آن خارج از مرزهاي بريتانيا توزيع مي شود.