مصرف بادام تلخ بسيار مضر است و سعي كنيد قبل از مصرف بادام ابتدا تكه اي از آن را امتحان كنيد و در صورتي كه تلخ نبود آن بادام را ميل نماييد
سارا صرافي زاده - كارشناس تغذيه
روزگار سركه شيره
در گذشته ها قاقالي لي بچه ها چيزهايي بود مثل گردو ، سقز و سوهان عسلي . بچه ها مرتب نق مي زدند كه «مامان جيم جيم » مي خواهند و آنها كه طبعي ديگر داشتند به احتمال ليموعماني.امروزه كه روزگار سركه شيره به سر آمده و نوشابه هاي متعارف كولا (و امثال آنها )و نوشابه هاي غير متعارف و با طعم مولتي ويتامين (وامثال آن)جاي خود را در بين مردم باز كرده و از نوشيدني هاي سنتي دوغ مانده است ،سخن گفتن از خوراكي هاي شب يلدا شايد از مد افتاده باشد و با توجه به قيمت ها نامربوط هم به نظر بيايد. اما اگر مغزهاو دانه ها به قيمت باشند مي توانند جايگزين هله هوله هاي گاه گاه غير بهداشتي شوند.
صفحه درمانگاه امروز خيلي هم پزشكي نشد اما مجموعه اي از اطلا عات سود مند در مورد تندرستي كه به همت يكي از همكاران تحريريه فراهم آمده در كنار تكه هايي از يك نوشته بلند يكي از علاقه مندان روزنامه ،به نام ا مير حسين يادپرور ،صفحه درمانگاه امروز را به جنگي درباره خورد و خوراك بدل كرد.
در قديم رسم بود كه در خوراكي هاي شب يلدا از انار استفاده شود. حال كه علم پيشرفت كرده و با دليل و منطق مي توانيم ارزش اين خوراكي ها را بيان كنيم، بد نيست از نظر علمي به اين مواد و خوراكي هاي خوشمزه نظر افكنيم.
انار به عنوان تزئين سفره شب يلدا
تجزيه انار:
مقدار آب دانه انار ۷۴ درصد مي باشد. ۶۰ تا ۶۶ درصد از حجم انار را دانه آن تشكيل مي دهد. وزن مخصوص آب انار به طور متوسط ۵۱/۱ بوده و در يك كيلو آب انار ۱۴۵ گرم ماده محلول موجود است كه عبارتند از گلوسيدها، پروتيدها، ليپيدهاي آلي و تانن و ويتامينهاي مختلف و املاح محلول.
اسيدهاي موجود در انار عبارتند از:
اسيد تارتريك (كه زياد كننده ترشحات لوزالمعده بوده و با اكسيدهاي فلزي تركيب شده و مواد قي آور درست مي نمايند.) اسيد ساليسيليك كه در بيشتر ميوه جات رسيده وجود دارد (براي ترشحات معده مفيد بوده و اشتهاآور است).
تانن يا جوهر مازو يا اسيد تانيك يا اسيدگالوتانيك يا اسيد دعاتانيك يكي از اسيدهاي موجود در انار مي باشد. تانن چون خاصيت انقباضي دارد لذا در خونريزي هاي مختلف و اسهال هاي ساده و خوني از ۱ تا ۴ گرم در روز مصرف مي شود به علاوه در امراض جلدي به ويژه زردزخم و تعريق زياد جلدي به صورت مرهم مورد استفاده قرار مي گيرد. مقدار ويتامينC انار شيرين تقريبا ۱۵ ميلي گرم در ليتر بوده و اگر انار كهنه و مخصوصا پوسيده باشد مقدارش كم مي شود.
املاح و مواد معدني موجود در انار عبارتند از: آهن، كلسيم، منيزيم، پتاسيم، فسفر، گوگرد و كلر.
راشيتيسم (نرمي استخوان) و كم خوني، رشد كودك را به تاخير مي اندازد، انار چون به صورت تركيب با مواد الي است زودتر جذب شده و در راشيتيسم و كم خوني و ضعف اعصاب موثر است.
انار حاوي آنتي اكسيدان و انواع فيتوكميكال مي باشد و در نتيجه باعث جواني، تصفيه خون، سلامت مزاج و درخشاني و زيبايي چهره مي شود به طوري كه پزشكان قديم معتقد بودند كه در انار اكسير حيات وجود دارد.
يك نكته جالب راجع به انار وجود دارد و آن اين است كه: در صورتي كه فرد گرسنه باشد و انار مصرف كند، از نظر تغذيه اي، مواد مورد نياز بدن وي را تامين كرده است و نكته متضاد ديگر آنكه اگر فردي گرسنه نشود و مشكل در تحريك اشتهاي فرد وجود داشته باشد انار باعث برانگيختن اشتهاي وي خواهد شد و اگر قبل از غذا خورده شود، انسان را گرسنه و متمايل به غذا مي گرداند.
شيخ الرئيس ابوعلي سينا مي فرمايد: «هر اناري كم غذا و خوب غذاست.» يعني آنكه انار به نسبت غذايي كه ما مي خوريم كم است اما در عوض كفايت از انواع غذاهاي رنگين مي كند.
انار و سوء هاضمه:
اسيد تارتاريك (كه در انار به اندازه كافي موجود است) ترشحات لوزالمعده را زياد كرده، قندهاي اضافي را سوزانده و دياستازهاي مربوط به كار هضم را آسان مي كند. قسمت گوشته انار به واسطه داشتن تانن قابض است، ولي اگر با دانه خورده شود برطرف كننده يبوست خواهد بود. همچنين انار چون مي تواند معده و روده ها را پاك كند، جدار روده را براي دفاع و طرد ويروس ها آماده مي سازد، بنابراين سموم، به خون و قلب نمي ريزند، قلب نيز رونق و حيات تازه اي مي يابد.
لازم است بدانيد كه انار حاوي انواع ويتامين هاي گروهB مي باشد و در قديم انار را عاملي براي رفع افسردگي، غم، غصه، كدورت و كسالت مي شمردند.
امام هشتم علي بن موسي الرضا (ع) مي فرمايند:«خوردن انار باعث نيكويي رخسار كودك مي شود.»
اين بدين دليل است انار همه سموم بدن را مي زدايد و خون تازه را در اختيارجنين قرار داده و در نتيجه، نوزاد سالم خواهد بود.
نكته جالب ديگر آنكه انار باعث صاف شدن صدا و خوب صحبت كردن مي شود. اينكه از قديم نيز گفته اند كه انار در تصفيه خون موثر است به خاطر وجود پتاسيم و منيزيم مي باشد. چرا كه فعاليت سلولهاي كبد را زياد كرده و در احتقان كبد موثر است و همچنين در كاهش كلسترول خون، اوره و دفع سموم و تعادل مايعات بدن نقش مهمي دارد.
ساير خواص انار:
- انار گشاينده سدهاي بدن، ملين و مدر و تقويت كننده كبد است.
- انار ضد سرماخوردگي است.
- انار بوي دهان و همچنين زردي دندانها را برطرف مي كند.
- انار ترش و شيرين در تبها و التهابات مفيد است.
فوايد مصرف هندوانه
- منبع خوب ويتامين A:
A ويتامين نقش مهمي در حفظ سلامتي انسان دارد بدين صورت كه:
- افزايش قدرت ديد در تاريكي
- از طريق حفظ سلامتي پوست و بافتهاي بدن، از بروز عفونت جلوگيري مي كند.
- حفاظت از حس هاي شنوايي، چشايي و پايداري رشد نرمال جنين:
لازم است بدانيد كه ۲ فنجان آب هندوانه ۲۰ درصد از نياز روزانه ويتامينA را تامين مي كند.
- منبع خوبي از ويتامينC :
ويتامينC وظايف زيادي در بدن دارد. همانطور كه مي دانيد ويتامينC يك آنتي اكسيدان مي باشد و از سلول ها در برابر تخريب در اثر راديكال هاي آزاد محافظت مي كند.
مطالعات نشان مي دهد تخريب سلول ها توسط راديكال هاي آزاد باعث به وجود آمدن بيماريهاي مزمن مانند سرطان و امراض قلبي مي شود. آنتي اكسيدان هايي مثل ويتامينC باعث اختلال در تاثيرات راديكال هاي آزاد مي شود. همچنينvitc براي توليد و ثبات كلاژن شده و توانايي بدن را در برابر مبارزه عيله عفونت بالا مي برد و باعث حفظ سلامتي مويرگها و لثه مي شود. فنجان آب هندوانه ۳۰ ميلي گرم ويتامينC فراهم مي كند.
توليدكننده پتاسيم:
ثابت شده است غذاهايي كه مقدار پتاسيم بالايي دارند باعث كاهش فشارخون مي شود. همچنين پتاسيم باعث تنظيم مايعات و موادمعدني داخل و خارج سلول مي شود.
كارهاي ديگر پتاسيم عبارت است از:
تاثير در فعاليتهاي ماهيچه اي، انتقال پيامهاي عصبي.
يك مطالعه در دانشگاه هاروارد نشان داد، مرداني كه در رژيم خود از مواد غذايي حاوي ليكوپن مانند گوجه فرنگي و محصولات آن استفاده مي كردند كمتر به سرطان، به خصوص سرطان پروستات مبتلا شده بودند.
۹۲درصد آب دارد:
تامين آب بدن بسيار ضروري است و كمبود آب باعث به وجودآمدن بيماري هاي خاص مي شود. ۹۲درصد ازهندوانه آب است و مي تواند نياز بدن را تا حدودي رفع كند.
كم چربي و بدون كلسترول:
در ميان ديگر خواص، هندوانه بدون چربي و كلسترول است. در كنار اين مطلب متذكر مي شويم دانشمندان اينطور مي پندارند رژيم هايي كه حاوي مقدار متوسط چربي و كلسترول است باعث سلامتي عمومي بدن شده و در جلوگيري از امراض مزمن نقش دارد.
فراموش نكنيد:
هميشه قبل از بريدن هندوانه، آنرا با آب لوله كشي بشوئيد. در صورتي كه اين كار را انجام ندهيد، باكتريهاي موجود در سطح هندوانه وارد آن شده و موجب مسموميت مي شود.
اطلاعات خود را راجع به آجيل افزايش دهيد
پسته شام
بادام زميني در اصل يك نوع از حبوبات مي باشد و مغزه نيست. پوسته رويي بادام زميني قهوه اي مي باشد و بادام زميني بدون پوست را بايد تميز كرد. بادام زميني چربي زيادي دارد و از نظر پروتئين بسيار غني مي باشد.
پسته
پسته پوسته بسيار سختي دارد داخل پوسته مغزه سبزرنگي موجود است. گهگاهي پوسته خارجي پسته را رنگ كرده و به صورت قرمز در مي آورند. وقتي پسته مغز شده مي خريد مطمئن باشيد كه پوسته آن به طوركلي باز بوده چرا كه اگر پوسته سفت خارجي پسته باز نشده باشد دليل آن است كه پسته هنوز نرسيده و خام است. پسته از نظر كلسيم، ويتامين ۱) Bتيامين) فسفات، آهن و ويتامينA غني مي باشد.
بادام
بادام در انواع طعم ها از قبيل شيرين شده، بادام دودي، شور و همچنين تازه و خرد شده موجود مي باشد. تست كردن بادام در قديم بسيار شايع بود و باعث تشديد طعم و صداي خرش، خرش كردن آن در دهان زيادتر مي شد.
بادام منبع غذايي پرقدرتي است و حاوي كلسيم، فيبر، اسيدفوليك، منيزيم، پتاسيم، ويتامين ۲ B(ريبوفلاوين) و ويتامينE مي باشد.
مصرف بادام تلخ بسيار مضر مي باشد و سعي كنيد قبل از مصرف بادام ابتدا تكه اي از آن را امتحان كنيد و در صورتي كه تلخ نبود آن بادام را ميل كنيد.
فندق
فندق نيز از نظر مواد غذايي غني مي باشد. در بسياري از كشورها فندق را در سالاد استفاده مي كنند و در نتيجه خاصيت آن سالاد چند برابر مي شود.
با توجه به راهنماي غذاييUSDA يك سوم فنجان از مغزه ها برابر با يك واحد غذايي گوشت قرمز، ماكيان و ماهي است، چرا كه مقدار پروتئين هاي اين گروه با هم مساوي مي باشند. لازم است بدانيد كه به طور متوسط ۸۵ درصد از مقدار چربي موجود در مغزه از نوع اشباع مي باشد. مقدار و نوع چربي بستگي به مغزه دارد. براي مثال بادام و فندق غني از اسيدهاي چرب تك زنجيره(MUFA) مي باشند.در صورتي كه مقدار چربي چند غيراشباعي(PUFA) به خصوص امگا ۳ (كه معمولا در ماهي موجود است) در گردو به مقدار فراوان وجود دارد.
۱ اونس از گردو برابر ۳ اونس از ماهي آزاد از نظر مقدار اسيد چرب امگا ۳ در نظر گرفته شده است. بسياري از مطالعات نشان مي دهند كه چربي غيراشباعي كه در مغزه ها وجود دارد باعث كاهش كلسترول تام خون و همچنين LDL (كلسترول بد) شده و خطر ابتلا به بيماري هاي قلبي را كاهش مي دهد. مطلبي كه در نشريهAnnals of interna medicin در سال ۲۰۰۰ به چاپ رسيد اين طور مي پنداشت كه افرادي كهLDL و كلسترول تام خون آنها بالا بوده و با استفاده از رژيم حاوي گردو توانسته اند كلسترول وLDL خون را به مقدار قابل توجهي كاهش دهند. همچنين اين مطالعه تاثيرات مصرف بادام و پسته را مشابه مصرف گردو اعلام كرده است.
در مطالعه اي كه در دانشگاه هاروارد در سال ۱۹۹۸ صورت گرفته بود دريافتند خانم هايي كه ۵ اونس مغزه (آجيل) در طول هفته مصرف مي كردند در مقايسه با خانم هايي كه اصلا از اين خوراكي ها استفاده نمي كردند كمتر به سكته قلبي مبتلا شده اند.
البته دانشمندان معتقدند مواد مغذي كه در آجيل ها وجود دارند باعث شده كه از بيماري هاي قلبي جلوگيري كنند. لازم است بدانيد كه مغزه منبع غني اسيد فوليك، ويتامينE ، ويتامين هاي گروهB ، كلسيم، پتاسيم، منيزيم، مس، روي، آهن، سلنيوم، فسفر و فيبر مي باشند. همچنين اين مواد حاوي مقدار زيادي فيتوكميكال (آنتي اكسيدان طبيعي) مي باشند.
در بعضي مطالعات ديده شده كه مغزه ها در مبارزه با سرطان نيز موثر مي باشند. بدين صورت كه تحقيقات نشان مي دهد مصرف انواع آجيل به صورت مخلوط، باعث جلوگيري از سرطان پروستات شده و بسياري از دانشمندان معتقدند كه اين تركيبات باعث جلوگيري از سرطان هاي ديگر نيز مي شود. علت اين خاصيت مغزه ها اين است كه مقدار آنتي اكسيدان وفلاونوئيد در آنها زياد است و هردوي اين خاصيت ها باعث مبارزه عليه سرطان مي شود.
هر مغزه اي خواص مربوط به خود را دارد. براي مثال دانه برزيلي(Brazil not) غني از سلنيوم بوده و سلنيوم آنتي اكسيدان بسيار قوي مي باشد. گردو و بادام زميني حاوي اسيد الاژيك بوده و اين تركيب از بروز سرطان هاي ريه، كبد، پوست و مري جلوگيري مي كند. بادام از نظر ويتامين E (ويتامين ضدپيري) غني مي باشد و بادام زميني حاوي تركيبي است كه از بروز سرطان هاي كولن، پروستات و سينه جلوگيري به عمل مي آورد.
خلاصه خواص غذايي آجيل
مقدار پروتئين و انرژي موجود در انواع آجيل زياد بوده و احتياجات بدن را تامين مي كند.
گردو، پسته، بادام، بادام زميني حاوي مقدار زيادي آرژنين مي باشد و باعث كاهش كلسترول خون مي شود.
آرژنين از جذب چربي در بدن جلوگيري مي كند.
مغزه ها حاوي دو اسيد آمينه تيروزين و تريپتوفان را دارند و اين دو اسيد آمينه براي كار مغز ضروري هستند.
دانه ها و مغزه هاي غني از آرژنين از بروز بيماري هاي قلبي مي كاهد.
اسيد آمينه هاي تيرپتوفان و تيروزين بر نوروترنسميترها و يا مواد شيميايي موجود در مغز تاثيرگذار است.نوروترنسميترها انتقال دهنده هاي شيميايي پيام هاي مغزي اند.
تريپتوفان باعث تحريك سرتونين شده و سرتونين نوروترنسميتري است كه باعث احساس راحتي و آرامش در بدن مي شود.
مغزه ها غني از سلنيم، استرانتيوم، برن و موليبدن است.
سلنيوم باعث بهبود فعاليت پانكراس شده و خاصيت الاستيك در عضلات را تقويت مي كند.
سلنيوم از اكسيد شدن سطح سلول ها جلوگيري مي كند.
استرانيوم يكي از محصولات سيستم ايمني است و جمع آوري مواد زائدي را بر عهده دارد كه ممكن است صدمات زيادي به بدن برسانند.
همچنين استرانيوم يك عامل اصلي در فعاليت هاي خارج سلولي مي باشد كه اين فعاليت ها در اثر محيط تغيير مي كند.
براي تشكيل استخوان هاي محكم استرانيوم در ايجاد باند با كلسيم، فسفر، پتاسيم و سديم دخيل است.
برن (برم) براي برداشت كلسيم و ايجاد استخوان هاي محكم ضروري است.
مقدار كمي موليبدن (نوعي عنصر) براي متابوليسم نيتروژن مفيد است.
موليبدن در فعاليت كبد، استخوان ها و كليه موثر است.
مصرف مغزه ها و دانه ها به مقدار كم باعث كاهش غرايز جنسي شده و از شيوع سرطان و امراض لثه و دهان مي كند.
بادام
خواص تغذيه اي:
داراي مقدار زيادي اسيدچرب تك غيراشباع است.
منبع خوب ويتامينE
بادام يك منبع كلسيم غيرحيواني است.
اكثر پزشكان مصرف بادام را براي بيماران سرطاني توصيه مي كنند.
با اينكه بادام حاوي اسيد چرب تك غيراشباع است ولي كلسترول خون را پايين مي آورد.ويتامينE يكي از قوي ترين آنتي اكسيدانها مي باشد.بادام مغذي و غني از چربي و پروتئين مي باشد. ارزش بيولوژيكي پروتئيني بادام بالاست و جايگزيني مناسب براي گوشت است.
|
منبع تغذيه اي
|
كالري
|
۱ اونس
|
مغزه
|
|
غني از ويتامينE و فيبر
|
۱۶۰
|
۲۲
|
بادام
|
|
منبع خوبي از مس
|
۱۸۰
|
۲۰
|
فندق
|
|
منبع خوبي از اسيدفوليك و همچنين فيتوكميكال و آرژنين
|
۱۶۵
|
۲۸
|
بادام زميني
|
|
منبع خوبي از آهن، منيزيم، مس و ويتامين ۱ B
|
۱۶۰
|
۱۵۸
|
ميوه درخت كاج
|
|
منبع غني از ويتامين 6 B
|
۱۶۰
|
۴۷
|
پسته
|
|
غني از اسيدچرب امگا ۳
|
۱۹۰
|
۷ عدد كامل
|
گردو
|
|
