اسكناس به عنوان رايج ترين وسيله خريد، داراي جايگاه و اهميت ويژه اي است خصوصاً در كشورهايي مانند ايران، اما در كشورهاي پيشرفته ورود كارت هاي اعتباري و تجارت الكترونيك به عرصه مبادلا ت باعث به حاشيه رفتن اسكناس شده است.
استفاده از كارت اعتباري به اين شكل است كه صادركننده كارت با در نظر گرفتن سوابق و اعتبار فرد متقاضي كارت اعتباري را با سقف اعتبار مشخص صادر مي كند.
دارنده كارت با استفاده از كارت اعتباري از حمل پول بي نياز مي شود چرا كه براي هر نوع خريد مي تواند از كارت اعتباري خود استفاده كند يعني با استفاده از كارت اعتباري، اسكناس خود به خود از چرخه مبادلا ت حذف مي شود.
بعد از پيروزي انقلا ب و اسلا مي شدن نظام بانكي كشور، هيچ گاه بحث استفاده از كارت هاي اعتباري به صورت جدي مطرح نشد. چون ساختار استفاده از اين كارت ها به اعتقاد برخي با اساس بانكداري اسلا مي مغايرت دارد.
به اين شكل كه صادر كننده كارت براساس اعتبار دارنده كارت در برخي موارد حساب وي را بدهكار مي كند يعني از وي طلبكار مي شود و براي تسويه اين طلب، صادر كننده صورت حسابي براي دارنده كارت مي فرستد كه وي بايد بعد از مدت معيني نسبت به پرداخت رقم اين صورت حساب اقدام كند.
نكته اي كه باعث مغايرت ساختار كارت اعتباري با نظام بانكداري اسلا مي است سودي است كه صادر كننده بابت فاصله زماني خريد تا تسويه صورت حساب از دارنده كارت دريافت مي كند؛ چرا كه در بانكداري اسلا مي اين سود به عنوان ربا تلقي مي شود.
دكتر غلا مرضا سلا مي، صاحب نظر مسائل پولي و مالي دربارهِ
كارت هاي اعتباري معتقد است: ربا تلقي شدن پرداخت اين سود موضوعي است كه مي توان آن را رفع كرد.
وي گفت: در شرايطي كه نظام بانكي كشور در مرحله‡ گذار از بانكداري سنتي است مي توان با در نظر گرفتن موارد قانون بانكداري اسلا مي، زيرشاخه هاي بانكداري الكترونيك كه كارت اعتباري از آن جمله است را در كشور اجرا كرد.
سلا مي افزود: البته مانع اساسي براي ترويج كارت اعتباري مشكل ربوي بودن آن نيست؛ بلكه در حال حاضر سيستم مخابراتي كشور نيز آمادگي تأمين زيرساخت هاي لا زم را ندارد.
وي خاطرنشان كردOnline : بودن ارتباط، پيش شرط اساسي براي استفاده از كارت هاي اعتباري است كه اين امكان در حال حاضر در كشور وجود ندارد.
وي درباره مزيتهاي كارت پول گفت: بي نيازي از حمل پول مهمترين دستاورد كارت اعتباري است. به عنوان مثال اگر شما بخواهيد يك خودروي ۲۰ ميليون توماني بخريد ديگر نيازي نيست آن حجم پول را با خود جابه جا كنيد؛ بلكه مي توانيد با استفاده از كارت اعتباري به راحتي وجه مورد نظر را به حساب فروشنده واريز كنيد.
سلا مي درباره‡ برخي تبليغ ها كه كارت اعتباري را در كشور ترويج مي كنند، گفت: اين كارت ها اعتباري نيست بلكه مطالبه اي است، به اين شكل كه شما پولي را به صادر كننده مي سپاريد و در ازاي آن كارت را دريافت مي كنيد.
وي تأكيد كرد: علا وه بر اين انجام عمليات برداشت از كارت هاي فعلي در پايان وقت كاري كه حساب ها بسته شده انجام مي شود در حالي كه در كارت هاي اعتباري انتقال پول بلا فاصله انجام خواهد شد.