فيضعلي مداح- مدرس دانشگاه
متاسفانه در جامعه ما، ارزش انسان وقتي شناخته مي شود كه حوادث غيرمترقبه، مانند سيل، زلزله، انواع بيماري ها و نظائر آن به طور ناگهاني و بدون اطلا ع قبلي عده بسياري از مردم را با يك چشم به هم زدن به ديار ابدي بفرستد. در قديم، مردم عادي اين نوع بلا يا را خشم خداوندي و انتقام از ستمكاران و زورمندان و متجاوزان به حقوق ملت ها تلقي مي كردند، ولي امروزه علم ثابت كرده است كه خداوند با هيچ مخلوقي سر ناسازگاري و دشمني ندارد، چه، اگر نسبت به انسان دشمني داشت او را خلق نمي كرد. پس خداوند در صدد انتقامجويي و كشتن و نابودن كردن مخلوقات خود نيست.
استحكام ديوارها، سقف ها، به كار بردن سيمان، آهن، آجر، ملا ت و ساير مصالح ساختماني مرغوب به همراه فناوري و مهندسي و نظارت و محاسبات دقيق و علم خاك شناسي و بهره گيري از مفتول و شناژ و بسياري عوامل ديگر خطر تخريب «زلزله» را به صفر مي رساند.
براساس گزارش كارشناسان مسكن، پس از وقوع زلزله، در ظرف مدت ۲۰ ثانيه همه ساختمان هاي ساخته شده از خشت و گل با بافت قديمي به طور صد درصد تخريب شده و تقريبا همه ساكنان منازل، كارگاهها، بازار و ورزشگاهها زير خاك رفتند، ولي ساختمان هاي جديد با بافت نوساز بيش از پنجاه درصد خرابي و خسارت نداشتند و اين خود نشان از فوايد استفاده از فن مهندسي و نظارت در سازه ها(Civil Engineering) دارد.
انسان هايي كه در زير خاك مدفون شدند، از همه گروه ها و طبقات اجتماعي، علمي و فرهنگي و گنجينه هاي عظيم و گران كشور جمهوري اسلا مي بودند و عده اي از مصدومان و زيرآوار مانده ها، سرمايه هاي ثابت و عظيم ايران و جهان به حساب ميآمدند و جايگزيني اين عزيزان به آساني مقدور نيست. مثلا  هنرمند معروف مرحوم ايرج بسطامي كه صداي گرم و گوشنواز او نفس ها را در سينه حبس مي كرد، يكي از سرمايه ها و گنجينه هاي ارزشمند كشورمان بود. بر ماست كه براي حفظ اين گونه افراد شاخص و ساير انسان ها ارزش قائل شويم و با تمهيدات و ساز و كارها و امكاناتي كه در اختيار داريم، از قبل خانه ها، كارگاهها، ورزشگاه ها، بيمارستان ها، درمانگاهها، پادگانها، آسايشگاهها، خوابگاهها وديگر اماكن عمومي را طوري بسازيم كه در مقابل زلزله مقاوم باشند.
مسئوليت جان انسان در دست نهادهاي ناظر و اجرايي دولتي است و دولت مكلف است براي حفظ ميراث فرهنگي و ارزش گذاري دست آوردهاي انسان، براي «جان» و «مال» و «دانش» انسان بيشترين ارزش را قائل شود. با تكنولوژي جديد و محاسبات دقيق مي توان فشارها و لرزه ها(Trembles) و پس لرزه ها(Post- Trembles) را محاسبه كرده و پايه  ها و استحكامات را از قبل، بر اساس جدول ها و آيين نامه ها و ضوابط فني و مهندسي به كار گرفته شده در كشورهاي زلزله خيز نظير ژاپن طراحي كرد. كشور ژاپن، يك منطقه زلزله خيز است، مهندسين اين كشور با استفاده از تجربيات گذشته، به مطالعه و مقاوم سازي ساختمان ها پرداختند و براي «جان انسان» احترام قائل شدند. زلزله >بم< با بيش از ۴۰ هزار كشته و صدها مفقود الا ثر و مجروح و دست و پا شكسته و هزاران كودك يتيم و بي سرپرست و ميلياردها تومان خسارت مالي، حادثه كوچكي نيست و اين همه «انسان» هاي زير خاك خفته، حتما ارزش آن را خواهند داشت كه يك سرمايه گذاري كلا ن در بخش مسكن و شهرسازي انجام پذيرفته و مردم را نسبت به آينده شان روشن و اميدوار سازند.
شهرهاي تهران، اصفهان، كاشان، سمنان، دامغان، نمونه هايي از بافت قديم شهرسازي هستند كه متاسفانه مورد غفلت واقع شده اند. سمنان هنوز در محله ليتيار، شترخان و رفسنجان، دالان ها و تاق ها و ديوارهايي از خشت و گل و سقف تيرچوبي و تفال كوبي دارد. با يك زلزله كمتر از ۵ ريشتر ممكن است اين شهر ويران شود. جمعيت سمنان در حال حاضر به ۴۰۰ هزار نفر رسيده و مردم كه بر اثر فقر مالي قادر به مهاجرت يا كوچ كردن به شهرك هاي جديد نشده اند از دولت انتظار دارند تا هر چه سريع تر به نوسازي بافت قديم شهر پرداخته و قبل از روبه رو شدن با زلزله و زيرخاك رفتن هزاران انسان بي گناه تدابير لا زم را اتخاذ كند.
اگر منصف و حسابگر باشيم، خسارت هاي ناشي از وقوع زلزله را كه به مراتب كوچكتر يا كمتر از سرمايه گذاري در پيشگيري حوادث غيرمترقبه است با دقت محاسبه مي كنيم. يك خانه يا اداره دولتي هنگامي كه خراب مي شود، انسان و اموال دولتي با هم در زير خاك مدفون مي شوند و ارزش انساني آن قابل محاسبه نيست. اگر ضايعات انساني را كنار بگذاريم و به اموال زير خاك رفته عنايت داشته باشيم، مي بينيم كه اين خسارت، صدها برابر بيش از هزينه پيشگيري و محكم سازي اماكن مسكوني و اداري است. پس چرا علا ج واقعه را قبل از وقوع نكنيم؟ تأكيد مي شود كه بافت هاي قديم شهرها، به ويژه شهر تهران و سمنان، نياز به بازسازي دارند و هر نوع غفلت در اين امر خيانت بزرگ به دولت و ملت است. پس بياييم قدري به آينده و به مردم و امنيت جان و مال مردم فكر كنيم و از هم اكنون به فكر چاره جويي و سرمايه گذاري و پيشگيري باشيم.

افزايش سقف وام مسكن به تصميم شوراي پول و اعتبار بستگي دارد. اما در آستانه تصميم گيري در اين زمينه اين سوال مطرح شده كه آيا اين كار به نفع آرزومندان خريد خانه است؟
وزير امور اقتصادي و دارايي اعلا م كرده است كه تصميم گيري در باره افزايش سقف وام مسكن از هفت ميليون به ۱۰ ميليون تومان يا هر رقم ديگر به جلسه بعدي شوراي پول و اعتبار موكول شده است.
در همين حال يك عضو اين شورا از موافقت اعضا براي افزايش سقف وام خبر داده است.
به گفته نديمي موضوعات متعددي مانند منابع محدود بانك مسكن، افزايش قيمت زمين و مسكن در شهرهاي بزرگ و احتمال افزايش قيمت ها پس از افزايش سقف وام بايد در جلسه اين شورا بررسي شود.
گرچه خواست و آرزوي بسياري از مردم افزايش سقف اين وام است، اما حالا  بيشتر متقاضيان با ترديد به اين موضوع نگاه مي كنند.
رحمتي، كارمند بيمارستان كه منتظر افزايش سقف اين وام است مي گويد: بعد از اينكه شنيدم احتمال دارد سقف وام افزايش پيدا كند، دست نگه داشتم تا سال آينده اين وام را دريافت كنم، اما حالا  فكر مي كنم اگر قرار باشد قيمت آپارتمان بعد از اطلاع بنگاه داران از اين موضوع بالا  برود به اين نتيجه مي رسم كه افزايش وام هيچ دردي را دوا نمي كند.
بسياري از كارشناسان نيز چنين نظري دارند. آنها مي گويند بخشي از سرمايه هاي سرگردان از بخش مسكن خارج شده و ركود اين بخش نيز به همين دليل است. اما افزايش سقف وام مسكن ممكن است شوكي به بازار وارد كند كه به زيان همه متقاضيان خريد مسكن منتج شود.