مسابقه اي برگزار شد ، طرحي برگزيده شد، اما به اجرا در نيامد، تا ميداني را با چهره تازه تر نبينيم
آ. مهاجر
ب. هوشيار يوسفي- كارشناس ارشد معماري
مسلما ما افراد متخصص و كارآمد درواحدهاي مختلف شهرداري و خارج از آن كه مي توانند در زمينه هاي مختلف طرح هاو ايده هاي قابل توجهي را ارايه ونيز اجرا كنندكم نداريم؛ شايد به خاطر بياوريد كه دو سال پيش شهرداي منطقه ۷ تصميم به تغيير آبنماي ميدان شهيد نامجو گرفت و براي بهره گيري از توان وامكانات همين نيروهاي متخصص طراحي آبنماي اين ميدان را به مسابقه گذاشت.
سينما كوچ در حاشيه ميدان
شهرداري منطقه ۷ هدفش از برگزاري اين مسابقه را در آگهي آن كه روز ۲۴/۶/۱۳۸۰ در روزنامه همشهري چاپ شده بود،رسيدن به يك ايده وجواب مناسب با توجه به هزينه و زمان در نظر گرفته شده، ايجاد فضاي بصري مناسب براساس فضاي ميداني خاص وبا توجه به ابعاد و اندازه پيراموني ميدان و برخورد معمارانه با طبيعت موجود عنوان كرده بود؛ضرورتهايي هم براي اين طراحي در نظر گرفته شده بود كه طبق آن شركت كنندگان در مسابقه مي بايست نكات خاصي را در طراحي آبنما مد نظر داشته باشند، از جمله اين نكات مي توان به اين موارد اشاره كرد:طراحي آبنماي ميدان مي بايد در همخواني با بستر و كالبد و در بر گيرنده كل طرح باشد،با توجه به قدمت خيابا ن ضروري است طرح ازاصالت خاصي برخوردار باشد ،طرح آبنما هماهنگ با محيط پيرامون وهمزيستي وتلفيق با فضاي سبز موجود تهيه شود ،از طرحهاي جديد حركتهاي آب بهره بگيرد،براي دوام و پايداري آبنما مصالح مقاومي را انتخاب كنند،جزييات اجرايي نقشه ها روي طرح ارايه شود ، نظارت بر مراحل اجرايي طرح هم بر عهده طراح است و... اين مسابقه يك مرحله اي بود و قرار بر اين بود كه طرح برگزيده در ميدان شهيد نامجو اجرا شود. برگزاري يك مسابقه براي طراحي يك بنا روشي هوشمندانه است كه اين فرصت راايجاد مي كند از همه قابليت هاي موجود در عرصه طراحي بهره گرفته شودبه خصوص اگر اجراي طرح نيز به مناقصه گذاشته شود ،در اين صورت امكان صرفه جويي درهزينه و زمان هم فراهم مي شود؛ ولي اگر طي اين دو سال واندي گذرتان به ميدان شهيد نامجو افتاده باشد( كه حتما افتاده) متوجه شده ايد نه تنها آبنماي جديدي در اين ميدان ساخته نشده بلكه آبنماي قديمي آن هم تخريب شده است!
|
|
|
بدنه سازي حاشيه ميدان
پي گيري هاي ما براي آگاهي از سرنوشت اين مسابقه و طرح برگزيده آن(در صورت برگزاري) نتايج قابل تاملي داشت؛خوشبختانه برخلاف تصور و پيش زمينه هاي ذهني ما( ! ) كساني كه در شهرداري منطقه ۷ برگزاري اين مسابقه را بر عهده داشتند ، چنين مسابقه اي را به ياد مي آوردند والبته براي دسترسي ما به اطلاعات دقيق هم بسيار تلاش كردند ، امانبودن يك سيستم مناسب براي دستيابي سريع به منابع و اطلاعات موجود در آرشيوشهرداي منطقه۷ ما را از دستيابي به اطلاعات مورد نظرمان محروم ساخت.ولي متوجه شديم اين مسابقه در زمان وعده شده، برگزار ويكي از طرح ها هم به عنوان طرح برگزيده انتخاب شده بود هر چند كسي از نام فرد برنده واين كه آيا وي جايزه يا دستمزدي دريافت كرده ، چيزي به خاطر نمي آورد. صديقه سلمان رييس وقت واحد زيبا سازي شهرداري منطقه ۷ درباره اتفاقاتي كه در جريان بر گزاري اين مسابقه رخ داد مي گويد:« از مدتها پيش شهرداري منطقه تصميم داشت آبنماي اين ميدان را تغيير بدهد چون آبنماي آن بسيار قديمي وفرسوده شده بود و كسي تا آن زمان اقدام اساسي براي آن انجام نداده بود ، با پيشنهاد معاونت مالي، ما ( من به همراه معاون خدمات شهري منطقه خانم نور افكن وچند نفر از همكارانم ) طرح اين مسابقه را بررسي كرديم؛ به مدت ۴۵ روز روي اين طرح و چگونگي اجراي يك مسابقه و شكل برگزاريآن فكر كرديم و بعد هم پس ازچاپ آگهي مسابقه، طرح هاي رسيده را مورد ارزيابي قرار داديم پس از ۴۵ روز كه همه طرح هاي رسيده را بررسي كرديم يكي از طرح ها انتخاب شد .جلساتي هم با طراح برگزيده داشتيم و حتي ايشان به خواست ما بخشهايي از طرح را تغيير داد؛ اما متاسفانه واحد عمران منطقه معتقد بود كه اين طرح به دليل تناقض آن امكان اجرا ندارد لذا با اجراي اين طرح موافقت نكرد واين پروژه كه قرار بود تا پايان سال ۱۳۸۰ به طور كامل به انجام برسد ازا ين مرحله پيش تر نرفت.»
در باره سرانجام اين طرح مي گويد:« با وجود جلسات متعددي كه با حضور طراح برگزيده و كارشناسان معاونت عمران منطقه برگزارشد وتلاشهايي هم براي انجام يك مناقصه صورت گرفت ولي چون در نهايت اجرا را بايد واحد عمران بر عهده مي گرفت و همكاران ما در اين واحد معتقد بودند كه طرح قابليت اجرايي ندارد،همه تلاشهاي ما تا آن زمان بي نتيجه ماند، در حالي كه با تجربياتي كه من و همكارانم داشتيم مطمئن بوديم طرح قابل اجراست و خود طراح هم با توجه به اين كه مدير يك شركت عمراني بود، توان اجراي طرح را داشت و در اين مورد اظهار تمايل مي كرد، همه نقشه هاي اجرايي طرح را هم ارائه كرده بود.
محور هاي حركتي كنار ميدان
شايد پيدا كردن جواب اين سؤال كه چه چيزي باعث ميشود چنين اتفاقاتي در نهادها، سازمانها،ادارات و.... ما بسيار رخ بدهند، نياز به بررسي موارد بسياري از جمله روحيات ماايراني ها داشته باشد ولي در اين باره ما كار ديگري نمي توانستيم انجام بدهيم به جز گفت و گو با كساني كه از نزديك با اين مساله در ارتباط بوده اند؛ متاسفانه گفت وگو با مهمترين فرد اين ماجرا يعني طراح برگزيده ميسر نشد و فراطي زاده معاون عمراني شهرداري منطقه ۷ هم در اشاراتي كاملا متضاد با گفته هاي صديقه سلمان در اين باره مي گويد:«طرحي كه در اين مسابقه برنده شد به عقيده من بسيار عجيب بود ، اين طرح فقط زيبا بود وبه هيچ وجه قابليت هاي اجرايي لازم را نداشت؛ با اين وجود ما مشكلي نداشتيم و مي خواستيم طرح اجرا شود ولي هرگز ديتلهاي آن ارايه نشد يعني به فاز دو نرسيد، شايد چيز هايي كه روي كاغذ طراحي مي شود به لحاظ زيبايي جذابيت هاي لازم را داشته باشد ولي آيا قابل اجرا هم هست؛ البته من هرگز در جلساتي كه با اين طراح برگزار شده بود شركت نكردم ولي همكاران كارشناس واحد فني طرح را كاملا ارزيابي كرده بودند با وجود مشكلات اجرايي آن از طراح خواسته بودند ديتل هاي اجرايي آن را هم ارايه كند كه اين كار را نكردند....»
از آنجايي كه طبق گفته هاي صديقه سلمان، طراح براي اجرا ي طرحش اظهار تمايل كرده بود و در صورت مسابقه نيز اجراي آن به عهده طراح گذاشته شده يود، اين سوال ايجاد مي شود كه چرا اجراي طرح به خودطراح واگذار نشد؟ فراطي زاده در پاسخ اين سؤال مي گويد:« ما در اين موارد بايد تابع ضوابط باشيم؛ در چنين مواردي يا كار به يكي از شركت ها ي وابسته به شهرداري كه صد در صد سهامشان به شهرداري تعلق دارد واگذارمي شود يا اين كه كار از طريق مناقصه به يك شركت سپرده ميشود ؛ در صورتي كه طرح به آغاز مرحله اجرايي مي رسيد مي بايست طي يك آگهي مناقصه در يكي از روزنامه هاي كثير الانتشار كانديداها را مشخص مي كرديم ، قيمت مورد نظرمان را محاسبه سپس با حضور اعضاي كميسيون ماده ۱۳ پاكت هاي مناقصه را باز مي كرديم و در صورت تاييد اعضا، كار را به شركتي كه در مناقصه برنده مي شد، مي سپرديم كه البته ممكن هم بود شركتي كه طراح برگزيده آن را اداره مي كرد يا مي كند برنده اين مناقصه ميشد و شايد هم نميشد..»
البته اين مساله كه بررسي اين طرح ( لااقل به خاطر زمان و هزينه هايي كه تا همان مرحله هم برايش صرف شده) پي گرفته شود ، به دلايل بسيار قابل پيشنهاد هم نيست ولي اميدواريم شهردار فعلي منطقه با توجه به اين كه از دانش آموختگان رشته معماري هم هستند در راستاي انجام وظايف اين نهاد در زمينه زيبا سازي شهر واجابت نياز ها و حقوقي كه شايد هرگز مردم منطقه آن را باز خواست نكرده اند؛ طراحي واجراي آبنماي ميدان شهيد نامجو را به سرانجامي شايسته برساند.
پي نوشت :
با تشكر از مسوولان محترم شهرداي منطقه ۷ و ساير عزيزان كه نهايت همكاري را در تهيه اين مطلب مبذول داشتند.
