چهارشنبه ۶ اسفند ۱۳۸۲ - سال يازدهم - شماره ۳۳۱۹
خوش تر از تو چيزي هست؟
مايه حيات و مسبب جنگ
بر طبق تحقيقات و آماربرداري هاي صورت گرفته، مصرف آب آشاميدني بهداشتي، نيمي از موارد اسهال ونود درصد از موارد وبا را از بين مي برد
003483.jpg
به خاطر داشته باشيم تنها ۰۳/۰ درصد از آبهاي شيرين زمين در دسترس ماست 
كره اي آبي، سياره اي كه بيش از هفتادو پنج درصد سطحش از آب پوشيده شده با اينحال مي رود تا در كنار جنگ  هاي سرد و گرم و ... جنگ آب را نيز تجربه كند.
چرا كه تنها سه درصد از اين مقدار آب، شيرين است!
و بدتر از آن از كل اين مقدار، هفتاد و نه درصد به قله هاي يخي و بيست درصد آبهاي زيرزميني است كه به راحتي در دسترس نيست و تنها يك درصدش شامل درياچه ها و رودها و چاههاست كه قابل دسترس است و البته آن هم به طور يكسان در سراسر زمين گسترده نيست و متاسفانه در اين ميان ايران جزو كشورهايي است كه با اقليم گرم و خشك، سهم كوچكي از اين آب را در خود دارد.
ولي حتي با در نظر داشتن اين اعداد و ارقام و باتوجه به ارزش حياتي آب به دليل سهل الوصول بودن دسترسي به آن، توجه و برنامه ريزي جهت پايش آن نه تنها در ايران، بلكه در اكثر كشورهاي دنيا صورت نمي گيرد. نيمي از مردم دنيا كه در كشورهاي در حال توسعه زندگي مي  كنند به خصوص براي مناطق روستايي با تمام ضرورت ها، آب حتي به ميزان مصرف نيز در دسترشان نيست.
بيش از ۴۰ درصد از جمعيت دنيا وابسته به آبي هستند كه از كشورهاي مجاور وارد خاكشان مي شود مثل هيرمند كه بخش اعظمي از استان هاي شرقي كشور را مشروب مي كند و از افغانستان سرچشمه مي گيرد. يا رودخانه زامبري كه از ۸كشور عبور كرده و بيشتر از ۲۰ ميليون نفر درآب آن سهم دارند اما فقط ۳/۱ ميليون نفر از آنها مي توانند از اين آب براي آشاميدن، مصرف خانگي و بهداشتي استفاده كنند و بقيه در مناطق خشك و صحرا متمركزند.
در دنيا حدود يك ميليارد و۶۰۰ميليون نفر فاقد آب قابل شرب بهداشتي هستند و در اين ميان سالانه يك ميليارد و ۲۰۰ ميليون نفر به بيماري اسهال ناشي از آب آلوده و ۲۲۰ ميليون نفر به بيماري شيروتوميازين مبتلا مي شوند. شيروتوميازين بيماري افسردگي است كه در بين مردم مناطق استوايي شايع است و عامل آن انگل هاي موجود در حلزون هاي آلوده كننده آب هاي شيرين و آبهاي مربوط به آبياري و آب جاري است.
و با تمام اين حساسيت ها حفظ آن جدي گرفته نشده و هر ساله ميلياردها تن تركيبات شيميايي، زباله هاي صنعتي، فاضلاب ها و هرزآب هاي كشاورزي وارد منابع سطحي آب شيرين يعني رودخانه ها و درياچه ها شده و آنها را مسموم مي كند كه در بيشتر موارد اين آلودگي ها محدود به درون مرز كشورها نشده و ضرر و زيان هاي بسيار زيادي را به منابع آبي كشورهاي مجاور وارد مي كنند و حتي در برخي موارد به خاطر بهره برداري  هاي بدون برنامه ريزي باعث قطع منابع آبي سالم يك كشور مي شوند.
از طرف ديگر تاثيرات غيرمستقيم مثل قطع جنگل هاي بالادست رودخانه ها كه باعث بروز سيل و يا كمبود آب در پايين دست مي شود خود بحث مفصلي است.
به طور كلي آب شيرين موجود در جهان به مصارف مختلفي مي رسد كه عمده ترين آنها به اين شرح است: ۷۵ درصد براي آبياري، ۲۰ درصد مصرف صنعتي و ۵ درصد آن جهت مصارف خانگي است كه البته به روايتي در كشورهاي صنعتي سرانه مصرف آب ۷۰ برابر كشورهاي در حال توسعه است.
با توجه به حساسيت موضوع، اخيرا پروژه ها و برنامه هاي ملي و بين المللي بسياري در جهت حفظ اين منبع ارزشمند حيات ارايه شده است كه از آن جمله مي توان به برنامه آبي بين المللي يونسكو(IHP) و برنامهUNEP در زمينه مديريت صحيح زيست محيطي آب هاي درون مرزي(EMINW) اشاره كرد كه اهداف عمده اي را بخصوص در بخش مديريت آب، به عنوان شاخه اي از مجموعه محيط زيست، در نظر گرفته است كه اصلي ترين محورهاي آن، حفاظت از جنگل و خاك، كاشت گياهان، جهت مصارف سوختي (براي جلوگيري از بهره برداري هاي بي رويه و در نتيجه نابودي پوشش گياهي مناطق)، آبخيزداري، پروژه هاي انرژي، حفاظت از منابع ژنتيكي و حيات وحش، كنترل آفات، پروژه هاي شيلات و كنترل كيفيت آب و در راس آن آب آشاميدني و بهداشتي قرار دارد.
سامان بخشيدن به حفظ و كنترل و بهره برداري اصولي از منابع آب شيرين، سياست هايي را طلب مي كند كه از جمله آنها بهبود مديريت منابع آبي در جهت حفظ آنها از آلودگي هاي مختلف است. بر طبق تحقيقات و آماربرداري هاي صورت گرفته، مصرف آب آشاميدني بهداشتي، نيمي از موارد اسهال، نود درصد از موارد وبا و اكثر بيماري هاي ناشي از آب آلوده را از بين مي برد. در مرحله بعد بهبود مديريت آبياري، به منظور آبياري به روش هاي صحيح و در نتيجه پيشگيري از هدردهي آب، شورشدگي خاك و فرسايش مدنظر است. كاهش بهره برداري از منابع طبيعي از طريق بازيافت و استفاده از فاضلاب شهري براي آبياري مي تواند يكي از نقاط توجه باشد. اما اينها همه در سطح ملي و كلان است. ما به نوبه خودمان چه كمكي مي توانيم به حفظ اين منبع ارزشمند كنيم.
مثلا استفاده از آب فاضلاب خانگي براي آبياري گياهان، كاشت درخت و گياه براي افزايش ارتفاع سطح ايستايي آب در زمين، آموزش و تشويق دوستانمان به حفاظت از آب و حتي استفاده از دوش به جاي وان، در موقع استحمام و ... همگي مي تواند گامي هر چند كوچك اما موثر در جهت حفظ منابع ملي آبي كشور باشد.

شب تربچه ها
003486.jpg
امروزه مردم كشورها،  شهرها و حتي كوچ نشينان و قبايل آفريقايي نيز با درك اهميت توريسم و درآمدهاي حاصل از آن، مي كوشند توان فرهنگي، سنتي و ... خود را تا حد امكان افزايش داده و جاذبه هاي تازه اي براي جلب توريست هرچه بيشتر، پديد آورند. تربچه هاي كشاورزان اوكزاكا نيز از اين قاعده مستثني نيست.
كشاورزان شهر مكزيكي اوكزاكا بيش از صد سال است به توليد تربچه هايي بزرگ با شكل هاي عجيب و غريب مشهورند و از سال ۱۸۹۷، شبي به نام «شب تربچه ها» نام گذاري شده كه كشاورزان در آن شب تربچه هاي عجيب و غريب توليدي خود را به نمايش مي گذارند و همه ساله به برنده، جايزه نقدي ارزشمندي تعلق مي گيرد. تربچه براي اولين بار توسط استعمارگران اسپانيايي به اين ناحيه وارد شد و اكنون به شكل هاي عجيب و اندازه هاي بزرگي تا نيم متر طول و بيش از ۱۲ سانتيمتر قطر توليد مي شود.
در دوران استعمار، صنعتگران خوش سليقه شروع به تراشيدن و ساختن پيكره هايي از تربچه با تم هاي مذهبي كردند و اكنون اين سنت ادامه يافته و مجسمه هاي جورواجوري با تربچه ساخته مي شود كه سرانجام به برنده شدن يك نفر در هر سال منتهي مي شود. در مراسم سال گذشته «شب تربچه ها» كه طبق معمول سنواتي، در ۲۳ دسامبر برگزار شد، تنديس رقصنده اي كه در عكس ملاحظه مي كنيد برنده شد.
جالب اينكه اين مراسم، طرفداران فراواني دارد و توريست هاي فراواني براي شركت در اين جشن سعي مي كنند برنامه  سفر خود را طوري تنظيم كنند كه بتوانند از برنامه هاي اين شب پرشور استفاده كنند.

طرح جامع گردشگري ايلام
ايلام يكي از استان هاي مرزي كشور است كه به دليل واقع شدن در مرز غربي كشور روزانه بين ۱۸ تا۲۰هزار گردشگر و زاير را جهت عبور از مرز مهران در خود جاي مي دهد و قطعا نيازمند برنامه ريزي مناسب جهت ساماندهي بخش گردشگري است. در اين راستا و به منظور كاربردي و اجرايي كردن طرح جامع گردشگري، استان ايلام با دانشگاه ايلام قرارداد ۱۸ ماهه اي را بسته است كه در آن مقرر شده در اين مدت راهكارهاي مورد نياز و امكانات جذب گردشگران بررسي و تدوين شود.
مشخص كردن تمام آثار تاريخي، فرهنگي و جاذبه هاي جهانگردي و گردشگري اين استان و فراهم كردن امكانات و تسهيلات مورد نياز آنها مانند هتل، حمل و نقل ، سرويس هاي بهداشتي و ... از اهداف اوليه طرح جامع گردشگري استان ايلام است.
شريفي مدير سازمان ايرانگردي و جهانگردي ايلام گفت:ظرف مدت معين شده و با ارايه راهكارها، طرح جنبه اجرايي پيدا مي كند و دستگاه ها موظف مي شوند نيازها و كمبودهاي گردشگران را تامين كنند، همچنين مبلغ ۹۰ ميليون تومان نيز به طرح جامع گردشگري اختصاص يافته است.
وي در ادامه افزود: باتوجه به بازبودن مرز مهران وعبور زايران از اين مرز، سال گذشته يك ميليون و ۸۰۰ هزار نفر گردشگر از استان ايلام ديدن كرده اند و همچنين در حال حاضر نيز، روزانه بين ۱۸ تا۲۰ هزار نفر براي عبور و يا تفريح به اين استان مي آيند كه اين آمار نسبت به سال هاي گذشته افزايش چشمگيري داشته است. شريفي با اشاره به ضعيف بودن تاسيسات گردشگري در استان گفت: براي رفاه حال گردشگران و زايراني كه از اين استان عبور مي كنند، ۱۲۰زايرسرا احداث شده است ومبالغي نيز وام در اختيار افراد متقاضي قرار داديم تا مراكز اقامتي را راه اندازي و تجهيز كنند. به گزارش مهر، وي عمده ترين مشكل صنعت گردشگري كشور را غيبت بخش خصوصي دانست وافزود: در صورتي كه بخش خصوصي با اطمينان وارد عرصه كاروعمل شود و همچنين دولت نيز صنعت توريسم را كانون توجه خود قرار دهد، مي توانيم شاهد ارتقا وپيشرفت اين صنعت در كشور باشيم.

تراپين هاي نجات يافته
تراپين(Terrapin) نوعي لاك پشت آبي است كه بيشتر در آب هاي شيرين آمريكاي شمالي زيست مي كند و عده اي گوشت آن را مي خورند. معروف ترين نوع آن تراپين پشت الماسي است.
در ماه ژوئن، تراپين هاي پشت الماسي ماده زادگاه باتلاقي خود را ترك مي كنند تا در ماسه هاي بادآورده تخم گذاري كنند. اما بسياري از محل هاي تخم گذاري اين لاك پشت در نيوجرسي به علت توسعه ازبين رفته است. ماده هايي كه به اين منطقه مي روند ناخودآگاه به سمت حصارهاي گذرگاه هاي ساحلي مي روند و بسياري از ماده ها از اين موانع بالا مي روند و روي جاده مي افتند و زير چرخ هاي اتومبيل ها كشته مي شوند. سال گذشته پژوهشگران انستيتو وتلند بسياري از قربانيان را درحالي پيدا كردند كه تخم هاي آنها هنوز سالم و قابل بازشدن بود،  به همين جهت عده اي از طرفداران محيط زيست داوطلب جمع آوري تخم هاي لاك پشت ها شدند تا در ماشين هاي جوجه كشي قرار دهند.
بين ۳۵ تا ۴۰ درصد اين تخم ها سرانجام به لاك پشت تبديل شده و وقتي طول آنها به سه اينچ (۵/۷ سانتيمتر) مي رسد، دوباره در وحش رها مي شوند.

ماجراهاي طبيعت
حيوانات شگفت ز ندگي من
003495.jpg
قسمت سوم 
علاقه من به مارها به سرعت رشد كرد. به زودي به مجموعه داري آماتور از مارهاي سمي تبديل شدم. سرانجام خانواده ام كه بيماري ام را لاعلاج تشخيص دادند، تصميم گرفتند با من كنار بيايند، اتاقي در طبقه بالاي خانه سنگي بزرگمان در اختيارم گذاشتند تا كلكسيون مارهاي سمي ام را آنجا نگهداري كنم.
پيشرفت هاي ديگري هم حاصل آمد. پيش دكتر هنري ليپزيگر، مسوول برنامه هاي سخنراني شبانه مدارس عمومي نيويورك رفتم و از او خواستم برنامه اي براي من بگذارد تا درباره مارها صحبت كنم. با اينكه نسبت به قضيه خيلي مشكوك بود و نمي توانست تصور كند نوجواني به سن و سال من بتواند از عهده سخن گفتن درست و حسابي درباره مار برآيد، اما بزرگوارانه به من اجازه اين كار را داد و خودش هم براي استماع سخنراني من آمد. براي ارايه هر چه بهتر موضوع، چندين نمونه زنده در كيسه هاي پارچه اي با خودم به سالن بردم و ضمن صحبت راجع به وجوه مختلف مار، نمونه هاي زنده را بيرون مي آوردم و نشان مي دادم. اگر دكتر ليپزيگر مي دانست برنامه سخنراني من قرار است با اين ترتيبات انجام شود، گمان نكنم اجازه مي داد. مع هذا، سخنراني به يك موفقيت بزرگ و پر سر و صدا تبديل شد. افسون مار اينجا هم موثر افتاد.
كار يكنواخت من در انستيتو علمي هيچ ارتباطي با مار نداشت. بايد كاري مي كردم كه فعاليتم جنبه هاي موثرتري پيدا كند و ضمنا وقت بيشتري براي سرگرمي مورد علاقه ام داشته باشم. با اعلام اينكه مي خواهم وارد حرفه روزنامه نگاري شوم فاميل را شگفت زده كردم. آنها با خوشحالي از اين خبر استقبال كردند و پرسيدند چه وقت از شر مارها خلاص خواهم شد؟ اما احساس آرامش شان چندان طول نكشيد.
با غرور نامه هايي كه از دكتر اس.ويرميچل، سم شناس معروف بين المللي كه به مجموعه مارهاي من اظهار علاقه كرده و حتي حاضر شده بود براي ديدن نمونه هاي سمي من از فيلادلفيا به نيويورك سفر كند؛ و نيز از شخصيت معروف دكتر گوستاولانگمن، كه پيشنهاد كرده بود در پژوهش هاي سم شناسي با من همكاري كند، دريافت كرده بودم نشان دادم. بدون شك هر دو شخصيت برجسته فكر كرده بودند من پژوهشگري باتجربه و در سن و سال خودشان هستم. اگر چه پدر و مادرم هر دو دانشمند را خوب مي شناختند، اما از ديدن نامه ها چندان خوشحال نشدند. علاوه بر اين، نامه هايي از هند، جزاير آنتيل و برزيل مي رسيد كه اغلب هدايايي هم به همراه داشت، هدايايي كه كار را بدتر مي كرد؛ جعبه هايي محتوي موجوداتي رنگارنگ و چنبره زده با طرح هايي شگفت كه از قسمت جلو شيشه اي جعبه ها مي شد آنها را به خوبي ديد و حالاتشان را مطالعه كرد. روز به روز بر تعداد مارهاي من افزوده مي شد و اعتراض پدر و مادرم بالاتر مي رفت، اما ذره اي از عشق مارها در من كاهش نمي يافت و حتي اميد اينكه روزي بتوانم از آنها دست بكشم وجود نداشت. اما دست سرنوشت قهارتر بود!

حيات وحش ايران
۱۷ -خرس قهوه اي
003498.jpg
گونهUrsus arctos :
خانواده:خرس هاURSIDAE
راسته: گوشتخوارانCARNIVORA
رده: پستاندارانMAMMALIA
خرس قهو ه اي بزرگترين گوشتخوار ايران است و به خرس قهوه اي معروف است، ولي در سنين و در مناطق مختلف به رنگ هاي متفاوت ديده مي شود و از قهوه اي تا زرد بوده. در مناطق غربي رنگ اكثر خرس ها روشنتر از مناطق شمالي كشور است. وزن آن بين ۱۰۰ تا۲۵۰ كيلوگرم است و طول بدنش به ۵/۲ متر مي رسد. در دو رشته كوه البرز و زاگرس زندگي مي كند؛ از شمال خراسان تا آذربايجان ، لرستان، خوزستان و فارس.
003501.jpg

بسيار قوي است و مسافت زيادي را مي تواند بدود. در مواقع بازي و نزاع، روي دوپايش مي ايستد. قادر است از درختان بالا برود و شناگر ماهري هم هست.
درست است كه در راسته گوشتخواران قرار دارد ولي همه چيز خوار است. بيشتر از مواد گياهي مثل ميوه، ريشه دانه، جوانه و مواد حيواني از قبيل حشرات، مهره داران كوچك، نوزاد پستانداران بزرگ، ماهي ، دام، لاشه حيوانات و زباله تغذيه مي  كند. به خوردن عسل علاقه زيادي دارد. حتي در فصل بهار كه گياهان مي رويند، مانند علف خواران از علف هاي تازه تغذيه مي كند. اما با اينحال هيچگاه سعي نكنيد به آنها نزديك شويد و يا با خرس ها ارتباط برقرار كنيد، چرا كه رفتارشان بسيار غيرقابل پيش بيني است و ازچشمان ريز و نزديك به هم و مدفون در زير موهاي صورت قطعا هيچ چيز نخواهيد فهميد، تنها با يك ضربه دست قدرتمندش به سرتان...
ولي اگر كاري به كارش نداشته باشيد، جز در مواقع زخمي شدن و يا احساس خطر براي بچه هايش، حمله نمي كند.
ناخن هاي بلند و خميده اي دارد و با استفاده از آنها، حشرات را از زير پوست درختان و شكاف سنگ ها بيرون مي كشد ولانه جوندگاني از قبيل ول ها را مي كند و آنها را شكار مي كند.
خرس ها به دليل استفاده از منابع غذايي مختلف، زندگي درمناطق دور از دسترس و صعب العبور جنگلي و كوهستاني و شب گرد بودن و نداشتن دشمن طبيعي، از جمعيت نسبتا خوبي برخوردارند و در حال حاضر خطري جدي نسل آنها را تهديد نمي كند.

شادي سبزهاي كانادا
003489.jpg
باز هم منطقه حفاظت شده ديگري به مناطق حفاظت شده جهان اضافه مي شود. گالي، يك منطقه بزرگ در ساحل كانادايي آتلانتيك (اقيانوس اطلس) كه محل زندگي گونه كمياب و در معرض خطر نهنگ بطري بيني و بسياري از ديگر گونه هاي آبزي است به عنوان منطقه حفاظت شده دريايي اعلام شد. اين اولين منطقه حفاظت شده ساحل اقيانوس اطلس در كانادا به شمار مي رود.
رابرت تيبالت، وزير شيلات و اقيانوس كانادا با اعلام اين خبر موجي از شادي در محافل طرفدار محيط زيست و حيات وحش پديد آورد.
او گفت:«گالي يك جواهر واقعي بر تاج  آب هاي كاناداست. اكنون مي توانيم مطمئن باشيم در آينده نه توسعه صنعتي و نه اجتماعي و نه هيچ خطر ديگري وال هاي بطري بيني كه منطقه آبي گالي را خانه خود مي دانند، تهديد نخواهد كرد.
گالي بيش از ۲هزار كيلومتر مربع مساحت و دربعضي نقاط بيش از ۲كيلومتر عمق دارد و بزرگترين دره زيرآب در ساحل شرقي آمريكاي شمالي محسوب مي شود.
طرفداران محيط زيست كانادا طي شعارهايي، روز اعلام اين خبر را «روز خوب نهنگ هاي بطري بيني» نام گذاشتند.

محصولات تغيير ژن يافته
003492.jpg
تا پايان تابستان آينده ،محصولات تغيير ژن يافته،وارد بازار اروپا مي شوند .
در حالي كه دروازه هاي اروپا تا هفته هاي پاياني سال ۲۰۰۳ ميلادي به روي محصولات تغير ژن يافته بسته بود، اينك خبر مي رسد كه آلمان قانوني را در دست تدوين دارد كه با تصويب آن، كشاورزان آلماني مي توانند به كشت ، پرورش و عرضه ذرت شيرين تغيير ژن يافته مبادرت كنند. منابع آلماني پيش بيني مي كنند كه با توليد رسمي و قانوني چنين محصولي در كشتزارهاي آلمان، راه ورود آن به بازارهاي اتحاديه اروپا نيز گشوده مي شود.
در عين حال «حزب سبز» فرانسه ضمن ابراز مخالفت با اين تصميم آلمان، هشدار داده است كه دولت آلمان ظاهرا خطرات محصولات تغيير ژن يافته براي بهداشت و سلامتي انسان را نمي بيند. حزب سبزهاي آلمان كه در دولت ائتلافي اين كشور سهم دارد نيز در زمره مخالفان كشت و پرورش محصولات تغيير ژن يافته است.
مقامات آلماني تاكيد كرده اند براي كشاورزاني كه نمي خواهند كشت سنتي آنها ناخواسته از طريق اين نوع محصولات آلوده شود، محافظت هاي لازم را معمول مي دارند. مدافعان پرورش و توليد محصولات تغيير ژن يافته در آلمان، با اين استدلال كه بايد به مصرف كنندگان آزادي و حق انتخاب داده شود، در تدارك قانون مربوط به مجازشناختن كشت محصولات تغيير ژن يافته، تلاش زيادي به خرج داده اند.
از سوي ديگر مهلت ممنوعيت اين قبيل فرآورده ها در اروپا، امسال به پايان مي رسد و تصميمات نهايي مقامات اين اتحاديه درباره چنين محصولاتي بزودي اعلام خواهد شد.

سفر و طبيعت
آرمانشهر
ايرانشهر
تهرانشهر
حوادث
در شهر
درمانگاه
زيبـاشـهر
|  آرمانشهر  |  ايرانشهر  |  تهرانشهر  |  حوادث  |  در شهر  |  درمانگاه  |  زيبـاشـهر  |  سفر و طبيعت  |
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |