نيس، شهر ساحلي فرانسه، يكي از جذاب ترين نقاط جهان براي جهانگردان است. جذاب براي كساني كه مي خواهند در محيطي آرام تعطيلات زمستاني يا تابستاني خود را به خوشي بگذرانند و طبيعي است كه چنين جايي بايد براي هر سليقه اي جذابيت هاي خاص خود را داشته باشد كه نيس دارد. آب و هواي معتدل، معماري و شهرسازي زيبا، موزه ها و مكان  هاي ديدني، جشن هاي باشكوه و آثار باستاني بي نظير، نظر بسياري از جهانگردان را به خود جلب كرده است.
هارموني عصر زيبايي با آب و هواي مديترانه اي
در تاريخ كشور فرانسه دوره اي وجود دارد كه به آن «عصر زيبايي» گفته مي شود. مشخصه هاي اصلي اين حركت هنري عبارت است از خلاقيت  و پويايي. اين حركت، عناصر اصلي خود را از جامعه اطراف و از ميان مردم مي گيرد. اين حركت تا هزاره سوم ميلادي نيز جريان يافته و هنر ديروز، امروز و آينده را در هم مي ريزد و با يكديگر ادغام مي كند.
اهميت نيس امروز، بيش از آن كه ناشي از مركزيت استان ريويرا باشد، بيشتر به ميراث فرهنگي و تاريخي آن است. آنچه كه نيس امروز به ما عرضه مي دارد بازتابي از فعاليت هاي مهم در عصر زيبايي است. طي تاريخ فرهنگي مردم بومي وبخصوص خارجياني كه در نيس اقامت گزيده اند، هنر ومعماري اين شهر دستخوش تغييراتي اساسي شده است. شهر نيس كه به طور سنتي دروازه هاي خود را به روي جهانيان گشوده است، با آغوشي باز از حركت هاي زيباسازي و زيبايي نمايي استقبال مي  كند.
جنبش عصر زيبايي اثر خود را بر سالن هاي اپرا، تئاتر و كتابخانه هاي اين شهر گذاشته است به طوري كه بسياري از معماران ، طراحان و هنرمندان بر سرخلق آثار هنري زيباتر با يكديگر به رقابت پرداخته اند. هنر معاصر مردم شهر نيس را مي توان در موزه ها و گالري هايي نظير ويلاآرسون و موزه ملي هنر معاصر مشاهده كرد. به تازگي برنامه تبادل آثار هنري ميان اين گالري ها با نمايشگاه هاي آثار هنري در كشور آمريكا به اجرا درآمده است. همين جنبش هنري باعث ايجادپويايي در بخش هنري اين شهر شده و مشخصه هاي نيس را متفاوت از ديگر شهرها مي نماياند.
در سده اخير رشد شهر نيس آنقدر زياد بوده كه امروز تحليلگران مي پندارند نيس شهري است كه حركت مي كند، رشد مي كند، تغيير مي يابد، بهتر مي شود و به منبعي از انرژي تبديل مي شود.
در حدود ۲۰۰ سال است كه آب و هواي شهر نيس دچار تغيير چنداني نشده است با وجود آنكه اين شهر دركنار دريا واقع شده،  به دليل آنكه اطراف شهر را كوه هاي استرال درغرب و كوه هاي مركانتور در شمال غربي احاطه كرده اند، از وزش بادهاي تند در اين شهر جلوگيري شده است. نسيم خنكي كه از دريا به سمت خشكي مي وزد باعث شده تا زمستان اين شهر معتدل باشد و گرماي تابستان آن نيز كمتر شود. اگر در ماه فوريه به هر يك از شهرهاي فرانسه برويد ناگزير هستيد تا خوب لباس بپوشيد اما در اين ماه مي توان در شهر نيس با يك بلوز آستين كوتاه گردش كرد.
اين نمايشگاه دايمي است و تغييري در آثار به نمايش درآمده، داده نمي شود. مكان آن خانه شخصي زيبايي است كه در سال ۱۸۷۶ ساخته شده است. مجموعه بزرگي از آثار نقاشي قرن هفدهم (عموما نقاشان ايتاليايي)، قرن هجدهم (وان دو، هابرت رابرت، فراگونارد) و قرن نوزدهم (رمانتيسم، رئاليسم، اورنيتاليزم، سمبوليسم و امپرسيونيسم: داگاس، بودين، دافي، سيسلي و غيره) در اين موزه وجود دارد.
موزه ماتيس 
اين موزه كه بسياري از آثار قرن ۱۷ را در خود جا داده است نام خود را از يكي از بزرگترين هنرمندان تاريخ نقاشي جهان دارد. ماتيس كه در سبك فاويسم نقاشي مي كرد از سال ۱۹۱۷ در نيس زندگي كرد و در همين شهر در سال ۱۹۵۴ درگذشت. مجموعه آثار شخصي ماتيس نيز در همين نمايشگاه قرار دارد. صاحبان اين موزه با قسمت بندي آثار ماتيس و تقسيم دوران زندگي او به دوره هايي مشخص، توانسته اند تا ديدگاه جالبي را نسبت به اين نقاش بزرگ در بازديدكنندگان ايجاد كنند. ماتيس از اولين نقاشي هايي كه در سال ۱۸۹۰ كشيده بود تا زماني كه شهرت يافت ۲۳۶ تابلو نقاشي ديدني خلق كرده بود. به غير از آن ۲۱۸ تابلوي بزرگ نيز از اين هنرمند به نمايش گذاشته شده است.
جشن هاي پرشكوه مردم نيس 
جشن سن جان 
اين جشن در ۲۰ ژوئن هر سال و در ساعت ۶ بعدازظهر كنار لنگرگاه كوچك كاراس برگزار مي شود. اين جشن در واقع بزرگداشت طولاني ترين روز سال است. بسياري از نهادهاي دولتي و غيردولتي و به خصوص نهادها و آژانس هاي توريستي سعي در هر چه باشكوه تر برگزار كردن اين جشن دارند. در اين بعدازظهر گرم اتفاقات زيادي مي افتد نوازندگان بسياري بهترين آثار خود را به اجرا در مي آورند، پسرها و دخترها به رقصيدن مي پردازند، بازي ها و نمايش هاي بسياري براي سرگرمي مردم اجرا مي شود و حدود ۲۰۰ كودك از مقطع كودكستان و ابتدايي، بهترين برنامه هاي آوازخواني خود را به نمايش مي گذارند. در پايان نمايش، اين جشن با اجراي مراسم آتشبازي پايان مي گيرد.
جشن سن پيير
در بيست و هشتم و بيست و نهم ژوئن و در كنار ساحل نيس اين جشن برگزار مي شود. جشن سن پيير به واقع جشن ماهيگيران است. ايشان جمع مي شوند تا دريا و نعمت هاي آن را جشن بگيرند. تنها در همين دو روز اتفاقات زيادي مي افتد. گفته مي شود كه بسياري از مردم اين شهر در كليسا گردهم مي آيند و حضرت سن پيير آنان را مورد مرحمت خود قرار مي دهد و حتي در اين روز دريا نيز مورد لطف اين قديس بزرگ قرار مي گيرد.
در ميان اتفاقات و حوادث بسياري كه در اين شهر رخ مي دهد مي توان از نبرد كشتي هاي ايمان آورندگان و گمراهان ياد كرد. در سپيده دم، نوازندگان به اجراي موسيقي محلي مي پردازند. بازي هاي بسياري در طول روز به اجرا در مي آيد، حركت هاي نمايشي شعبده بازان و رقص جوانان. در پايان، رقص مخصوص مردم محلي با نواي آكاردئون به جشن پايان مي دهد.
جشن تاكستان 
اين جشن در ماه سپتامبر و در باغ هاي سي ميه برگزار مي شود. از آنجا كه در ماه سپتامبر فصل چيدن خوشه هاي انگور فرا مي رسد اين جشن به خداوندگار اساطيري شراب (باكوس) تقديم مي شود و اكنون به صورت جزيي از سنت اين منطقه درآمده است. اين جشن در حال حاضر به صورت شادماني هاي خانوادگي برگزار مي شود. به طوري كه بزرگسالان عطش خود را با نوشيدن عصاره انگور برطرف مي كنند و با نواي موسيقي به پايكوبي مي پردازند. در اين جشن ها بازي هايي نيز براي كودكان برنامه ريزي شده است. مسابقه و غيره، رقص هاي محلي نيز از اجزاي لاينفك اين جشن ها هستند.
جشن ماه مي 
در اول، هجدهم، نوزدهم و بيست و پنجم ماه مي اين جشن از ساعت ۱۱ صبح تا ۷ بعدازظهر در باغ هاي سي ميه برگزار مي شود. در اينجاست كه مردم نيس فرا رسيدن بهار را جشن مي گيرند. سنت اجراي چنين جشن هايي به روزگاران كهن باز مي گردد، يعني زماني كه باروري الهه زمين را مبارك مي داشتند. طي اين مراسم درخت كاجي را از جنگل مي برند، سپس آن را با گل وروبان تزيين مي كنند و در معبد قرار مي دهند. اين درخت كاج نمادي از خداوند آتش است، خدايي كه طي شب هاي بلند زمستان در خواب به سر برد و با الهه سيبل در بهار بيدار شده است تا اين روزهاي قشنگ را جشن بگيرند. اين سنت به جاي مانده از روزگاران كهن امروزه محبوبيتي همگاني يافته است. در دوران قرون وسطي مردم اين شهر به دور درخت كاج مي رقصيدند و به پايكوبي مي پرداختند. دست نوشته هايي كه از سال ۱۹۲۱، يعني دوران شاه ويكتور امانول به جاي مانده نشان مي دهد كه در آن روزگار مردم تاچه اندازه از اين جشن ها لذت مي برده اند.

نيس يكي از باستاني ترين شهرهاي اروپاست و از مشخصه هاي بارز اين شهر آن است كه بقاياي انسان هاي ماقبل تاريخ در اين شهر يافت شده اند.
نمونه هاي جالب اين بقايا در موزه «تراآماتا» به نمايش گذاشته شده است. شهر باستاني نيس بر تپه شاتو بنا شد. اين تپه در ميان بندرگاه و شهر قديمي نيس قرار دارد.
تنها بناهاي دوران كهن همان قطعات سراميكي است كه از دوران حضور يوناني ها در مارسي بجامانده است؛ يعني چيزي در حدود ۲۵۰۰ يا ۲۶۰۰ سال پيش. بازمانده ابنيه و كليساهاي قرن دهم را هنوز هم مي توان مشاهده كرد. در سه كيلومتري شمال تپه شاتو، بقاياي استاديومي باستاني از عصر ليگوريا به چشم مي خورد. زماني كه يوناني ها در اراضي فرانسه بسر مي بردند و به احتمال زياد مستعمره يوناني نيكايا در جايي قرار داشت كه امروز به آن نيس قديمي گفته مي شود. نام نيكايا از واژه نيك به معني پيروزي آمده است. پس از شكست قوم ليگوريا، يوناني ها مي پنداشتند كه بهترين نام براي اين شهر، نيكايا يا همان پيروزي است. با وجود آن كه يوناني ها يك بناي اكروپوليس را بر تپه شاتو ساختند، اما شواهد تاريخي نشان مي دهد كه يوناني ها و مردم ليگوريا در كنار هم زندگي مي كرده اند و با يكديگر همكاري داشته ا ند. چهارده سال پيش از ميلاد مسيح روميان سر رسيدند و بسياري از مناطق فرانسه كنوني را فتح كردند و كمي بالاتر از تپه لوشاتو شهري به نام سه مه نولوم را برپا كردند. شهر سه مه نولوم تبديل به شهري بي اهميت شد. ديواري در اطراف شهر وجود نداشت و از دروازه نيز بي بهره بود. ديگر نه سالن اجلاسي وجود داشت و نه معبدي. تا قرن چهارم ميلادي اين شهر چنان دور افتاده بود كه هيچ يك از قدرت هاي بزرگ آن روزگار هوس حمله به اين شهر را نداشتند.
در قرن چهارم ميلادي سر و كله بربرها پيدا شد و آنان هر چه را كه سر راه خود يافتند با خاك يكسان كردند. در همين زمان بود كه سلطه روميان بر اين سرزمين پايان يافت. از عصر روميان يك آمفي تئاتر باقي مانده كه بقاياي آن را امروزه مي توان در پارك سيميه ديد.
مهم ترين بناي روميان را مي توان در بخش سيميه مشاهده كرد. اين مكان امروزه به صورت يك موزه درآمده است. سيستم انشعاب و توزيع آب به سبك رومي در اين بنا به خوبي مشاهده مي شود. اين موزه پر است از حمام هاي سنتي روميان.
ظهور تمدن قرون وسطايي در اطراف كليساي بنا شده بر تپه شاتو شكل گرفت. در قرن دوازدهم ميلادي رايموند برنگر پنجم بر شهر نيس حكم مي راند. علي رغم اين كه نيس جزيي از فرانسه محسوب مي شود ولي اين بخش از كشور هميشه در طول تاريخ، خود را مستقل از ديگر بخش ها دانسته است. هويت مردم نيس امروز، بيانگر تفاوت آنان با ديگر مردم فرانسوي است. به همين منظور مردم اين بخش از كشور كه علاقه زيادي به استقلال دارند طي سال هاي متمادي سعي كرده اند تا سنت هاي خاص خود را حفظ كنند وجشن هاي ويژه خود را با شوق و اشتياق بسيار برپا دارند.
زني كه نيس را نجات داد
در سال ۱۵۴۳ هنگامي كه ترك ها قصد داشتند تا به نيس حمله كنند جنگ سختي در اين منطقه درگرفت. اما اين كه جنگ ها تا سال ۱۵۵۲ نيز ادامه يافت آنچه كه امروز از كتاب هاي تاريخ بر مي آيد اين است كه زني رخت شور به نام كاترين سه گوران تصميم گرفت تا اسلحه به دست گيرد و با ترك ها بجنگد.
تاريخ نگاري به نام اونوره پاستوروي در كتاب خود بخش بزرگي را به اين زن رخت شوي اختصاص داده است.
خانم كاترين سه گوران اكنون مظهر شجاعت و ايستادگي مردم نيس است. واژه فرانسوي (سه گا) از نام اين زن آمده است كه معني آن برداشت محصول و يا تكه تكه كردن است. در تاريخ كشور فرانسه زنان بسياري وجود دارند كه فرماندهي ارتش را در زمان جنگ با بيگانگان بر عهده گرفته اند. از جمله ژان هاشت، زني كه از شهر بووا در مقابل حمله بورگونيون ها دفاع كرد.
زن ديگري كه در تاريخ كشور فرانسه نامي جاودان از خود به جاي گذاشته، ژاندارك است كه امروزه از وي به عنوان قهرمان ملي ياد مي كنند.

در اواخر سال۲۰۰۰ هنگامي كه فرانسه رياست دوره اي اتحاديه  اروپا را بر عهده داشت، نشست سران كشورهاي عضو اين اتحاديه در نيس برگزار شد.
در اين نشست قرار بود راجع به تغيير نهادهاي اتحاديه اروپا بررسي هاي لازم را به عمل آورند. اما ديري نگذشت كه بسياري از گروه هاي چپ گرا و به ويژه طرفداران فرانسوي كمونيسم و همچنين شماري از طرفداران و اعضاي جدايي طلبان باسك اسپانيا و تندروهاي انگليسي خودشان را به نيس رساندند و همصدا با بسياري از مردم اين شهر تظاهراتي بزرگ بر پا كردند. نيروهاي ژاندارمري، پليس ويژه، پليس ملي و حتي پليس جزايي نيز براي مقابله با استمرار خشونت و ناامني به شهر نيس اعزام شده بودند.
اين تظاهرات با عنوان مخالفت با جهاني شدن اقتصاد برگزار شد و طي آن شماري از عاملان تظاهرات بازداشت شدند. اين در حالي بود كه پليس ايتاليا از عبور ۱۵هزار نفر از چپگرايان اين كشور از مرزها جلوگيري كرده بود. تظاهرات آن روز خيابان هاي مركزي شهر نيس و مناطق نزديك به محل برگزاري نشست سران اروپايي را به صحنه رويارويي خشونت بار ميان مخالفان جهاني شدن اقتصاد و نيروهاي پليس فرانسه مبدل ساخته بود.
در اين درگيري ها تظاهركنندگان با شكستن شيشه مغازه ها و به آتش كشيدن يك شعبه بانك فرانسوي كه آن را نماد سرمايه داري مي خواندند و همچنين وارد آوردن خسارت به خودروهاي پارك شده، مخالفت خود را با برگزاري نشست نيس و حركت سران اروپا به سوي اقتصاد جهاني ابراز داشتند، اما باوجود همه اين قيل و قال ها منشور حقوق اساسي اروپاي متحد به امضا رسيد.

يكي از ويژگي هاي مهم شهر نيس وجود موزه اي است كه اختصاصا براي نابينايان طراحي شده، در اين موزه نابينايان با دنياي شگرف آشنا مي شوند. جهاني كه پر است از برجستگي، زبري و لطافت. بسياري از آثار هنري مشهور جهان در حجم هاي واقعي خود خلق شده اند به طوري كه فرد نابينا مي تواند اثر هنري را لمس كند و به ماهيت آن پي ببرد. علاوه بر اين نمايشگاه، كارگاهي نيز وجود دارد كه نابينايان مي توانند در آن حضور داشته باشند و مشاركتي فعال را دنبال كنند. بروشورها و كاتالوگ هاي اين نمايشگاه به خط بريل است و كف سالن هاي آن طوري طراحي شده كه نابينايان به راحتي مي توانند، جهت رفت و آمد خود را بيابند.

وضعيت آب و هوايي نيس به گونه اي است كه زمستان هاي معتدل و تابستان هاي گرم دارد. زيبايي مناظر اطراف شهر به ما مي گويد كه مردم اين شهر مديترانه اي چگونه زندگي مي كنند. هيچ يك از اين مردم به خانه هاي خود منگنه نشده اند، بلكه انگار به جامعه اطراف خود تعلق دارند و اغلب اوقات خود را در بيرون از خانه مي گذرانند. كوچه هاي باريك به جا مانده از نيس كهن، ميادين و پارك هاي عمومي جنبه هاي مسالمت آميز زندگي اجتماعي مردم نيس را به نمايش مي گذارند. شب هاي تابستان به مردم نيس اين فرصت را مي دهد تا كمي استراحت كنند و در جلو در خانه ها به صحبت با يكديگر بپردازند. در زمستان مردم نيس به دور يكديگر جمع مي شوند تا گرمي بخش دل هاي مهربان هم باشند.

پس از آنكه در سال ۱۹۶۰ طي اكتشافات باستانشناسي معلوم شد كه قديمي ترين ساختمان هاي جهان متعلق به شهر نيس است ، كارشناسان توانستند قدمت اين ساختمان ها را برآورد كنند و دريابند كه زمان ساخت آنها مربوط مي شود به ۴۰۰ هزارسال قبل از ميلاد مسيح. قبرستان هاي قديمي نيز از دل زمين سربرآوردند. اما آنچه كه باعث حيرت بازديدكنندگان امروزي است ، قبرستان ديجيتالي اين شهر است. در اين قبرستان رايانه هاي بسياري وجود دارد كه نه تنها مشخصات متوفي را نگهداري مي كنند بلكه مراسم عزاداري وي را نيز تحت نظارت دارند. امكان يافتن اجساد و قبرها در اين قبرستان خيلي راحت انجام مي گيرد و همه مي توانند به راحتي از زنده و يا مرده بودن آشنايان خود آگاه شوند!

مردم نيس و به خصوص بازديدكنندگان از اين شهر علاقه بسياري به حضور در سالن هاي تئاتر، اپرا و موسيقي دارند. براي همين هم به هر يك از خيابان هاي نيس كه سري بزنيم تالاري براي اجراي موسيقي و يا تئاتر در آن مي يابيم. بسياري از هنرمندان بزرگ جهان در سالن هاي تئاتر اين شهر يا ايفاي نقش كرده اند و يا اينكه به كارگرداني مشغول بوده اند. بسياري از اين سالن هاي نمايش امكانات ويژه اي براي افراد معلول دارند كه به ايشان كمك مي كند تا به راحتي وارد سالن و يا خارج شوند.
طبيعي است شهري كه در آن نابينايان بتوانند به موزه بروند و معلولان به سالن هاي نمايش، محبوب همه باشد.

شهر نيس باغ ها و پارك هاي بسياري دارد كه هر يك از آنها به خاطر ويژگي هايي كه دارند، شهرت يافته اند. باغ آلبرت اول در حد فاصل بخش قديمي و بخش مدرن شهر واقع شده است. اين باغ به شكل يك نوار دو كيلومتري از ميانه شهر مي گذرد و تا درياي مديترانه امتداد مي يابد.
پارك فونيكس بزرگ ترين مجموعه گياهان جهان را دارا است. در اين پارك يك باغ فضايي ايجاده كرده اند. مجموعه بزرگي از پروانه هاي رنگارنگ، پرندگان و ماهي ها نيز در اين پارك به نمايش گذاشته شده است. مهمترين ويژگي اين پارك برخورداري از معبد مايا و همچنين جزيره عصر آينده است. قسمت به قسمت اين پارك را با گل هاي زيبا پوشانده اند.

صنايع شهر نيس، وابستگي زيادي به محصولات و توليدات منطقه دارد. براي ساخت ظروف آشپزخانه از چوب زيتون استفاده مي كنند. در ميان كالاهاي ويژه اي كه در شهر نيس به فروش مي رسد اغلب مي توان زيتون، روغن زيتون، گل ميخك، ميوه هاي در شكر خوابانده، ادويه جات و گياهان معطر را ديد. اين قبيل چيزها شهرتي نسبي دارند و اغلب به كشورهاي ديگر نيز صادر مي شوند. اما مردم نيس هنوز ترجيح مي دهند كه دانش مربوط به توليد اين محصولات را افشا نكنند. وجود همين عصاره ها و چاشني هاي ويژه است كه طبخ غذا را در نيس از ديگر شهرهاي فرانسوي متمايز مي كند. به طوري كه بسياري از تازه واردين به شهر نيس عاشق طعم بعضي از غذاها مي شوند.