Hamshahri Newspaper

مرجان نماينده
با خانه تكاني به پيشواز سال نو مي رويم، با خريد لباس نو و تنقلا تي مثل آجيل خود را براي جشن بهاره آماده مي كنيم.
گاهي آنقدر در خريد افراط مي كنيم كه تا مدتها بعد از ايام عيد هم مجبوريم اين تنقلا ت را استفاده كنيم.

به هرحا ل آ شنا ترين عنصرپذيرايي نوروز، شيريني است و خيلي ها نوروز را با شيريني مي شناسند، حداقل بچه ها.

به راستي خريد فراوان شيريني براي نوروز تا چه حد ضروري است؟
اگر فقط براي شيرين كامي است، پس چرا اين قدر زياد؟ يك تكه شيريني كوچك هم براي شيرين كام شدن كافي است.

تنوع شيريني ها
قيمت شيريني ها بين ۱۴۰۰ تا ۱۶۵۰ براي هركيلو متغير است. شيريني خشك نيز به قيمت ۱۰۰۰ تا ۱۸۰۰ تومان به فروش مي رسد. شيريني خشك دانماركي به عنوان شيريني ارزان معمولا ً هركيلو ۱۲۰۰ تا ۲۱۰۰ تومان قيمت دارد .
در عين حال شيريني خشك مشهدي حدود كيلويي ۶۰۰ تومان به فروش مي رسد. همين چند قلم نمايانگر متغير بودن قيمت شيريني باتوجه به كيفيت آن از يك سو و محلي كه به فروش مي رود از سوي ديگر است.
قيمت شيريني در نقاط مختلف تهران متفاوت است. قنادان دليل اين امر را فقدان تعرفه اي مشخص از سوي اتحاديه مي دانند. يكي از قنادان مي گويد: قيمت شيريني ها در مناطق مختلف براساس توافقي است كه ميان چند قناد منطقه صورت گرفته است. در غير اين صورت نزديك به دو سال است اتحاديه قيمتي را اعلا م نكرده است و اين به ضرر فروشندگان است. زيرا اگر قيمت ها را كمي بالا تر بگويند كسي نمي خرد و اكنون نيز باتوجه به نرخ شكر و روغن چنين قيمت هايي براي ما صرف ندارد.
از سوي ديگر خريداران مي گويند شيريني هايي كه با مواد بسيار خوب درست شده اند گران هستند و شيريني هاي معمولي هم نه تنها در بدو خريد چندان قابل خوردن نيستند، بلكه پس از يك روز عملا قابل مصرف نخواهند بود. مثل هميشه كيفيت خوب مترادف با قيمت بالا است و مصرف كنندگان در دو راهي «پول كمتر، جنس نازل تر» و «پول بيشتر، محصول مطلوب تر» قرار دارند.
ُمحجوبي، مشتري يكي از قنادي هاي سطح شهر است. او مي گويد: شيريني به عنوان هديه مناسب هر مجلسي است. ولي باتوجه به اين كه قيمت آن گران است، اصلا ً به چشم نميآيد و معمولا ً در كنار آن بايد هديه ديگري نيز تهيه كرد. شيريني هاي تر قيمت بيشتري دارند و مجلسي تر هستند و براي خريد آنها بايد از نظر مقدار، صرفه جويي كرد. او مي گويد: اكنون براي خريد ۳ كيلو شيريني حدود ۵ هزار تومان هزينه كرده ام كه به هر حال قيمت بالا يي به شمار مي رود.
در اين روند كيك هاي خامه اي و شكلا تي كه قيمت آن ها در اكثر قنادي هاي شمال شهر تا كيلويي ۳۰۰۰ تومان است جلب نظر مي كند. آنچه كه نياز به بررسي جداگانه اي در دل شيريني ها دارد.
افزايش قيمت شيريني هاي نوروزي
با اين همه بازار خريد شكلا ت و شيريني شب عيد داغ است، خصوصاً در روزهاي آخر اسفند كه خريد شكلا ت و شيريني رونق بيشتري دارد. قنادي ها شيريني هاي مخصوص عيد را به مشتريان عرضه مي كنند. اين شيريني ها معمولا ً كوچك تر از حد معمول هستند و در وزن هاي ۵/۲ تا ۳ كيلوگرمي بسته بندي مي شوند. قيمت هر يك كيلو از اين شيريني ها بين ۱۵۰۰ تا ۳۰۰۰ هزار تومان متغير است. قيمت اين شيريني ها كه مخصوص ايام نوروز است تفاوت چنداني با ديگر فصول سال ندارد اما بين۲۰۰ تا ۵۰۰ تومان گران تر عرضه مي شود.
از ديگر اقلا مي كه در نوروز به عنوان شيريني مورد استفاده قرار مي گيرد انواع شكلا ت ها ، سوهان عسلي و گز است. شكلا ت ها به صورت بسته بندي شده و فله به فروش مي رسند و قيمت آنها باتوجه به وزن و نوع بسته بندي است. قيمت شكلا ت ها و آبنبات هاي فله اي هر كيلو ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ تومان است.
انواع سوهان عسلي بادامي، كنجدي و پسته اي نيز در وزن هاي مختلف بسته بندي شده اند كه قيمت شان ۱۴۰۰ تا ۲۵۰۰ تومان است.
گزها هم در جعبه هايي با وزن هاي مختلف به فروش مي رسند و قيمتي بين ۱۲۰۰ تا ۳ هزار تومان دارند. گزهاي فله اي در بعضي قنادي ها هر يك كيلو۱۴۰۰ تا ۴۰۰۰ تومان عرضه مي شود. شيريني هاي ديگري هم هستند كه هر كدام قيمت متفاوتي دارند.
قنادي ها كار عرضه شيريني هاي نوروز را از هفته آخر اسفند آغاز مي كنند. علوي، يكي از قنادان جنوب تهران مي گويد: از بيست وششم به بعد شيريني هاي مخصوص نوروز را توليد مي كنيم و در اين مدت ديگر شيريني هاي تر تهيه نمي كنيم. براي پخت شيريني هاي نوروزي ابتدا از شيريني هايي شروع مي كنيم كه ماندگاري بيشتري دارند. شيريني هايي كه طي يكي دو هفته از بين نروند و مزه شان تغيير نكند و نگهداري شان هم آسان باشد. او مي گويد: هر كس باتوجه به درآمدش خريد مي كند و آشكارا قدرت خريد مردم متفاوت است. بنابراين هر قنادي با توجه به بافت اجتماعي و اقتصادي منطقه اش قيمت هاي خود را تعيين مي كند.
يكي ديگر از قنادان مي گويد: بعد از عاشورا شروع مي كنيم به پخت شيريني هاي نوروز. اين شيريني ها معمولا ً ريزتر از ديگر شيريني ها هستند تا باتوجه به وزن، تعداد بيشتري داشته باشند. يكي ديگر از قنادان گفت: گاهي عده اي بيشتر از مصرفشان خريد مي كنند و از گراني شيريني ها نيز شكايت مي كنند. در صورتي كه همين قيمت ها نيز براي ما سود چنداني ندارد.
چقدر شيريني مي خريد؟
با اين كه خانواده ها رضايتي از قيمت شيريني ها ندارند، اما خريد آن را از ملزومات مهماني هاي نوروزي مي دانند و معمولا ً براي اين ايام اقدام به خريد انواع شيريني مي كنند چنان كه حتي اين مقدار گاهي بيش از نياز اصلي شان هم هست.صبوري، خانمي سالخورده در مورد لزوم خريد شيريني براي نوروز مي گويد: از قديم مرسوم بوده و هر كس باتوجه به وسعش براي اين ايام خريد مي كند ولي امروز اين موضوع موجب چشم و هم چشمي عده اي شده. فكر مي كنند هرچه مخلفات پذيرايي بيشتر باشد، بهتر است. در صورتي كه در گذشته آنهايي كه از طبقه متوسط يا ضعيف جامعه بودندخودشان اقدام به پخت شيريني مي كردند.
او مي افزايد: پيش ترها هميشه خودم شيريني هاي عيد را تهيه كردم. بنابراين هميشه تازه بود و همچنين در قسمتي از هزينه هاي خانواده صرفه جويي مي شد. اوافزود: شيريني هاي نوروز لا زم نيست شكلا ت هاي مارك دار يا آبنبات هاي رنگارنگ باشد. در گذشته مردم از نقل هم به عنوان استفاده مي كردند كه امروزه به كلي فراموش شده است.
آن چه او مي گويد نه تنها مسائل فرهنگي روز را مطرح مي كند، بلكه سبد خانواده را هم مورد اشاره قرار مي دهد. اگر باور كنيم بزرگتر و كوچك تربودن ظرف شيريني امتيازي نميآورد قدم بلندي برداشته ايم...
يكي ديگر از شهروندان مي گويد: خريد شيريني در سياهه خريدهاي نوروزي جايگاه ويژه اي دارد؛ البته نمي دانم تا چه حد لا زم است ولي همين قدر مي دانم كه ديگر عادت شده، حتماً بايد در كنار سفره هفت سين يك ظرف شيريني هم باشد.
خريد شيريني هاي نوروزي به عادتي تبديل شده، عادتي كه خانواده ها خود را ملزم مي دانند اين خريد را انجام دهند و نه فقط به اندازه نياز بلكه هرچه بيشتر، بهتر.
ولي خريد شيريني براي نوروز تا چه حد الزامي است و اختصاص دادن چه ميزان از درآمد خانواده براي اين منظور عاقلا نه است؟
عاقلا نه تر بخريد
عجله نكنيد.. هيجان زده نشويد. نوروز يعني ديد و بازديد، يعني نزديكي دل ها. بقيه اش حواشي به شمار مي رود.
صابري، يكي از شهروندان تهراني مي گويد: سعي مي كنم شيريني هايي كه براي عيد تهيه مي كنم از نظر حجم كوچك باشد. شيريني هاي ريزي مثل نخودچي، برنجي و ... كه ماندگاري بهتري هم داشته باشد. امروزه علا وه بر شيريني ها شكلا ت هاي رنگارنگ با مارك هاي مختلف را هم خريداري مي كنند.
او ادامه مي دهد: نمي دانم لزوم خريد شيريني براي نوروز تا چه حد است ولي هر سال نزديك ۵ تا ۷ هزار تومان صرف خريد شيريني مي شود كه اين باتوجه به حقوق كارمندي و ديگر مخارج نوروزي ، هزينه قابل توجهي است.
قوامي از ديگر شهروندان تهراني مي گويد: هر سال حدود سه جعبه شيريني مي خرم تا تركيب متنوعي داشته باشد. سعي مي كنم شيريني هايي كه مي خرم خيلي درشت نباشد. مثل شيريني نخودچي، بهشتي، نارگيلي و غيره.
او مي گويد: هر سال حدود ۲۰ تا ۲۵ هزار تومان هزينه خريد انواع شيريني مي كنيم كه البته اين مبلغ بدون به حساب آوردن هزينه خريد شكلا ت هاست. .
محمودي كه كارمند يك شركت خصوصي است، مي گويد: درآمدم نزديك عيد حدود ۳۰۰ هزار تومان مي شود. ولي اين مبلغ باتوجه به مخارج عيد رقم زيادي نيست. هر سال حدود ۳ تا ۵ كيلو شيريني مي خرم و مبلغي كه صرف خريد شيريني و انواع تنقلا ت مي شود نزديك به ۶۰ هزار تومان است.
او ادامه مي دهد: مخارج عيد به شيريني و ميوه و شكلا ت ختم نمي شود؛ خريد گوشت و مرغ و برنج نيز به آن افزوده مي شود. بنابراين شايد مجبور شويم مقداري هم از پس اندازمان خرج كنيم.
يكي ديگر از شهروندان مي گويد: براي عيد معمولا ً شيريني ريز تهيه مي كنم تا از نظر تعداد بيشتر باشد به اين ترتيب كمي در هزينه ها صرفه جويي شود.
هزينه اي كه هر خانواده برا ي تأمين مايحتاج نوروزي خود صرف مي كند باتوجه به درآمد ماهانه اش است. اما بسياري از خانواده ها در اين زمينه افراط مي كنند و بيشتر از نيازشان خريد مي كنند.
اين باعث مي شود تا مبالغ بيشتري صرف خريد شيريني ها شود. به هر حال هر سال قسمتي از هزينه هاي نوروزي خانواده ها صرف خريد شيريني ها مي شود بي آن كه بدانند چه ميزان از اين خريد به اندازه نياز واقعي شان است و حتي دليل خريد اين همه شيريني را هم نمي دانند؛ بلكه فقط از روي عادت اين كار را انجام مي دهند.