همزماني تعطيلا ت رسمي آغاز سال و تعطيلي ۱۴ روزه مدارس در نيمه اول فروردين در ايران، وسوسه سفرهاي دور و نزديك را بين خانواده هايي كه مي توانند از اين موقعيت استفاده كنند، لحظه اي رها نمي كند.
از سفر داخل كشور و خارج كشور، از سفر به نزديك ترين شهر تا آن سوي مرزها و آن سوي آبها، سفر به دورترين نقطه جهان.
چه برنامه اي براي اين سفرها داريد؟
به كدام شهر سفر مي كنيد؟ به كدام ييلا ق مي رويد؟
فرزندانتان را به تماشاي كدام بناي تاريخي مي بريد؟
اين پرسش ها را با عده اي از شهروندان كه امسال براي تعطيلا ت نوروز از طريق تورها در تدارك سفر هستند در ميان گذاشته ايم. حرفهايشان خواندني است اگر چه قبول دارند كه مي توان هزينه هاي سفر را در راههاي مناسب تري هم خرج كرد. مي دانند خيل عظيمي از هموطنان، امسال هم مثل سال هاي قبل، امكان يك سفر دو روزه هم در تعطيلا ت برايشان ميسر نيست...
مسافر اصفهان
«... اصفهان زيباترين شهر ايران است. طبيعت دلنشيني دارد. ابنيه تاريخي اش بي همتا است و امكانات توريستي اش نيز در ايران نمونه دومي ندارد. ما با تور چهار روزه اي در طول نوروز به اين شهر سفر مي كنيم و نفري ۷۰ هزار تومان كه شامل بليت هواپيما نيز مي شود مي پردازيم.»
پدر ۴۵ ساله اي در مورد قيمت خدماتي كه قرار است در طول سفر به او و خانواده اش- يك همسر و دو فرزند جوان- ارائه شود، مي گويد:«تاكنون يك بار با تور مشابهي به شيراز رفته ايم و از كيفيت خدمات مربوطه راضي هستيم. ببينيد همين كه دغدغه برنامه ريزي براي تهيه بليت، يافتن محل اسكان و مسأله غذا نداريد، بسيار آرامش بخش است و سفر بايد با آرامش همراه باشد.»
او در مورد فرهنگ رويكرد به تورهاي مسافرتي مي افزايد: «پيش از اين ها به صورت سنتي به سفر مي رفتيم، يعني در دوران بچگي ام، پدرم ما را با اتوبوس روانه مشهد، شيراز يا اصفهان مي كرد و در خاطراتم مشكلا ت مربوط به يافتن جا و رفتن از يك محل به مكان ديگري را فراموش نمي كنم. توريسم يك علم است و بايد به افراد ذي صلا ح در آن ميدان داد، اين امر هزينه هاي ما را در مجموع كاهش مي دهد. بلي مي توان سفرهاي ارزاني هم براي خانوارهاي كم درآمدتر تدارك ديد.»
مسافر مشهد
«... قرار است با تور سه روزه اي در انتهاي هفته اول نوروز به مشهد مقدس برويم. سه نفر هستيم و هزينه هر نفر حدود ۹۰ هزار تومان خواهد شد. پيش از اين به خانه آشنايان مي رفتيم، ولي مدت ها است خانه آنها بدل به آپارتمان كوچكي شده و توانايي پذيرايي از ما را ندارند. من به زيارت خو گرفته ام و خوشبختانه امكان سفر به مشهد مهيا شده است.»اين جمله را خانم مسني بر زبان ميآورد. او در مورد هزينه اين سفر مي گويد:«۹۰ هزار تومان براي سه روز كم نيست، ولي هزينه هتل هاي مشهد، شبي ده تا بيست هزار تومان است و در طول نوروز هم نمي توان محلي براي اسكان به دست آورد. به اين ها هزينه رفت و برگشت با هواپيما را اضافه كنيد. بنابراين در مجموع فكر مي كنم اين رقم براي ما معقول است.»
او در مورد كيفيت و هزينه پذيرايي شهرهاي زيارتي طي نوروز مي گويد: اكثر آن هايي كه تعطيلا ت خويش را در شهرهاي زيارتي مي گذرانند، تاحدي نگاه متفاوتي به مسأله گردش و تفريح دارند. آن ها از اين كه سال نو را در محيط مذهبي مي گذرانند راضي هستند، بنابراين به شرايط حداقلي هم تن مي دهند. مثل صدها مسافري كه اين روزها را در فضاي آزاد شهرهاي مذهبي سر مي كنند.
مسافر قشم
«... هواي جزيره قشم در طول نوروز بسيار دلپذير است. به كرانه آب هاي نيلگون خليج فارس خيره مي شويد. در جنگل حرا گردش مي كنيد. امكان ماهيگيري وجود دارد. جزيره هرمز بسيار زيبا است. ضمناً بازار قشم هم چيزهايي براي خريد دارد.»
اين جمله ها را پدر يك خانواده پنج نفري - شامل همسر و چهار فرزندش - بر زبان ميآورد و مي افزايد:« هميشه در هر سال فرزندانم را به نقاط مختلف ايران مي برم، بايد چهار گوشه كشور خود را بشناسيم و هزينه آن را هم بپذيريم. آن ها تاكنون به اين مناطق سفر نكرده اند، ولي من مي دانم اين خطه چه زيبايي يگانه اي دارد و از سوي ديگر در صورت گرم شدن هوا امكان سفر به آن جا به عنوان توريست وجود ندارد. نوروز بهترين فرصت براي ديدار از قشم و هرمز است.»
او در مورد هزينه سفر با يك تور مسافربري مي گويد : « قرار است حدوداً نفري صد هزار تومان بپردازيم، يعني جمعاً نيم ميليون تومان. طول سفر ما چهار روز خواهد بود كه مدت مناسبي است. مطمئن هستم دستاورد سفر براي بچه هايم بيش از اين ها است. آن ها با فرهنگ مردم اين خطه كاملا ً بيگانه هستند.»
او در مورد گراني يا ارزاني هزينه چنين سفري مي گويد: ببينيد اگر بخواهيم نقاط مختلف و متنوع كشور خود را زنده نگاه داريم، بايد هزينه اش را بپردازيم. هيچ چيز مفت و ارزان به دست نميآيد. ولي در صورت افزايش امكانات در اين مناطق، قيمت ها هم كاهش مي يابند.
مسافر كيش
«... من و همسرم كه به تازگي ازدواج كرده ايم- پيش از محرم- براي اولين سفر خود به كيش مي رويم. به يك هتل پنج ستاره با هزينه هر نفر ۲۳۰ هزار تومان. اين هديه اي است كه به همسرم داده ام.»
اين جمله را مرد جوان سي ساله اي در دفتر يكي از تورهاي مسافرتي و گردشگري اظهار مي كند. وقتي از او در مورد بالا بودن هزينه سفرش مي پرسيم، پاسخ مي دهد: «... خير، اين رقم در مقايسه با سفرهاي خارج بسيار هم خوب است. كافي است به آن سوي آب برويد، مثلا ً به دبي تا براي همين مدت نفري نيم ميليون تومان از شما بگيرند. ما بايد به جاي گرايش به سفرهاي خارج از ايران، به نقاط توريستي كشور خود برويم.»
او با كنايه مي افزايد:« فكر مي كنيد هزينه سفر به اروپا، هند يا مالزي هر چقدر باشد معقول است؟ و هزينه سفر به مكان بسيار زيبا و قشنگي كه امكانات خدمات و تفريحي خوبي هم دارد بالا به شمار مي رود؟ اميدوارم دچار عقده فرنگ زدگي نشده باشيم!
او در مورد هزينه نيم ميليوني اش براي چند روز سفر مي گويد: مگر چند بار ازدواج مي كنيم؟ اندوختن خاطره هايي براي يك عمر نيم ميليون تومان هزينه چنداني به شمار نمي رود.
مسافر سوريه
«... ببينيد چه نوشته؟ تور ۸ روزه سوريه به قيمت ۲۲۵ هزار تومان. هميشه آرزو مي كردم به سوريه بروم. به زيارت عتبات. من تاكنون از ايران خارج نشده ام، ولي خدا را شكر ۸ روز اول عيد را به سوريه مي روم. همسرم نيز همراه من ميآيد. ما از اين سفر پيش رو بسيار خرسند هستيم.»
اين جمله را خانم پنجاه ساله اي در دفتر يكي از تورهاي مسافرتي و گردشگري بر زبان ميآورد. او در مورد هزينه سفرش مي گويد:« ببينيد جمعاً حدود نيم ميليون تومان مي پردازيم و فكر مي كنم حدود صد و پنجاه هزارتومان خرج هم در سوريه طي سفر كافي باشد.»
او در پاسخ به اين پرسش كه «آيا رقم ۶۵۰ هزار تومان براي سفر دو نفره به سوريه كافي است؟» پاسخ مي دهد:«بله، چرا كه نه. چند تن از آشنايان ما با همين رقم به سوريه رفتند و بسيار هم از كيفيت كاروان خويش راضي بودند.»
مسافر دبي
«... در تعطيلا ت نوروزي به مدت ۴ روز به دبي مي روم. بر اساس توافقم با آژانس مسافرتي قرار است، من و همسرم يك ميليون تومان براي همه چيز، شامل هزينه هواپيما، هتل و صبحانه بپردازيم. فقط هزينه ناهار و شام با خود ما خواهد بود.»
او در مورد بالا بودن هزينه سفر مي گويد:« با شما موافق نيستم. هزينه يك ميليوني براي سفر به خارج از كشور مناسب است.» و سپس مي افزايد: واقعاً فكر مي كنيد با يك ميليون تومان چه مي توانيد بكنيد؟ ضمن اين كه دبي در مقايسه با ساير كشورها ارزان ترين مقصد به شمار مي رود.»
وقتي از او مي پرسيم:« آيا در بازگشت از سفر محصول يا كالا يي را براي جبران بخشي از هزينه سفر به ايران خواهيد آورد؟» پاسخ روشني نمي دهد، ولي جمله اش نشان مي داد با برنامه ريزي روشني در اين زمينه به دبي مي رود: «... مي گويند در طول نوروز چند بازار پوشاك و محصولا ت مختلف در دبي برگزار مي شود.مي گويند مي توان بسياري از كالا ها را با قيمت بسيار مناسبي به دست آورد.»
مسافر چين
«... همه عمرم آرزوي رفتن به چين را داشته ام و حالا امكان تحقق اين آرزو برآورده شده. همه مي دانيم شايد بتوانيم با بليت ارزاني خود را به مثلا ً پكن برسانيم، ولي بعدش چه؟ پس از آن چه كنيم؟ نه زبان چيني مي دانيم و نه آن ها انگليسي حرف مي زنند. نتيجه آن كه هزينه بسيار بيشتري را براي يافتن هتلي با قيمت مناسب، رفت و آمدها و سرانجام تغذيه مي پردازيم .»
اين جمله را خانمي كه قرار است با شوهرش به سفر هشت روزه اي به چين برود بر زبان ميآورد. هر يك از آن ها حدود يك ميليون و صد هزار تومان براي اين سفر پرداخت مي كنند.
او در پاسخ به اين پرسش كه «آيا اين رقم- يعني صرف حدود دو ميليون طي هشت روز- زياد نيست؟ مي گويد « اگر اين چنين به مسائل نگاه كنيد نبايد از جايتان تكان بخوريد. هر چيزي هزينه اي دارد و بايد براي به دست آوردنش، قيمت آن را بپردازيد. وقتي فكر مي كنم با دو ميليون تومان كنار همسرم به آرزويم كه سفر به چين بوده مي رسم، مي بينم رقم چنداني نپرداخته ام.»
