پنجشنبه ۲۰ فروردين ۱۳۸۳ - سال دوازدهم - شماره - ۳۳۴۵
درمانگاه
Front Page

چه طور «خوشمزه» صفتي براي انسان ها و غذاهاست؟
رابطه غذا و اخلاق
در تاريخ سنت پزشكي جهان، هميشه از رابطه غذا و اخلا ق گفته شده است. علم امروز چه مي گويد؟
005031.jpg
فكر نكنيد اگر شما هم دو تا كلم دستان بگيريد خوشحال مي شويد اما اگر به غذايتان توجه كنيد مي توانيد خوشحال شويد.
با پديد آمدن مشكلات پيش بيني نشده در كارتان، ناچار مي شويد كه براي خوردن شام به رستوراني برويد و همه عوامل دست به دست هم مي دهد تا به پرخوري ترغيب شويد. به طور كلي وضعيت اخلاقي مي تواند عامل پرخوري باشد. براي برخي از مردم، غذا خوردن ممكن است ابزاري براي منكوب يا آرام كردن احساسات منفي چون فشارهاي  روحي، عصبانيت، اضطراب، خستگي مفرط، غمگيني و تنهايي باشد. همه اين حالات منفي مي تواند ناشي از عوامل گوناگوني مانند حوادث مهم زندگي يا مشكلات ساده روزانه باشد.
گرچه خوراكي هاي آسان (تنقلات) در مواقع پيش آمدن مشكل باعث تثبيت و آرامش روحي در كوتاه مدت مي شود، اما اين خوراكي ها در درازمدت سبب به وجود آمدن عادات غذايي نادرست و مغاير با اصول بهداشتي مي شوند؛ در حالي كه شخص اصلا گرسنه نيست.
افرادي كه به خاطر احساساتشان غذا مي خورند، الزاما غذاي زيادي نمي خورند. آنها بيشتر غذاهاي مضر براي تندرستي مثل غذاهاي نشاسته اي، شيرين، نمكدار و چرب مصرف مي كنند. در نتيجه، اگر استرس يا احساسات منفي در فرد به صورت مزمن باشد، پرخوري عامل به وجود آمدن مشكلاتي مانند افزايش خطر ابتلا به بيماري هاي قلبي و عروقي مي شود.
هميشه خبر خوب براي آنها كه به دليل داشتن مشكلات غذا مي خورند، اين است كه اين افراد مي توانند به راحتي اين عادت خود را كنترل كنند. با شناخت دلايل اينكه چرا استرس ها و احساسات منفي ممكن است اين اشتياق را در شما به وجود آورد تا تنقلات مضر براي سلامتي بخوريد يا چطور شما مي توانيد از اين افراط و اشتياق بپرهيزيد، شما به خوبي مي توانيد از اين رژيم غذايي پرمخاطره دوري كنيد.
حوادث بزرگ در زندگي مانند بيكاري، بيماري، طلاق، كمبود محبت و مشكلات ساده روزانه مثل مشكلات رفت و آمد به سر كار، آب و هواي بد، همگي مي توانند سبب پرخوري احساساتي شوند. اما اينكه چرا احساسات منفي باعث اين امر مي شود، پرسشي است كه در ادامه به آن پاسخ خواهيم داد.
ارتباط فيزيولوژيكي 
پژوهش ها گوياي آن است كه ظاهرا خوردن برخي مواد غذايي ممكن است براي برخي از افراد حالت عادت را پيدا كند. زماني كه شما تنقلات خوشمزه اي مثل شكلات را مي خوريد، در بدنتان به ميزان اندكي رضايت و در نهايت تسكين به وجود مي آيد. اين حالت ممكن است سبب تقويت تمايل شما به خوردن شود كه اغلب بيشترين نزديكي را در ارتباط با احساسات مشخص دارد.
همچنين دانشمندان در حال مطالعه اين مساله هستند كه آيا واقعا مواد غذايي چرب و شيرين ممكن است اضطراب را كاهش دهند؟! پژوهش هاي اوليه بر روي حيوانات مشخص كرده است كه در رويدادهاي پراسترس غدد فوق كليوي ترشح هورمون هاي ضداسترس خود را افزايش مي دهند كه اين هورمون ها گلوكوكورتيكوييدها ناميده مي شوند. زماني كه سطح ترشح آنها به اندازه اي بالا رود كه سبب غليظ شدنشان شود، موجب مي شوند تا حالت آرامش و خونسردي با بستن سيستم پاسخ به استرس ها در بدن به وجود آيد، اما هنگامي كه استرس به صورت مزمن درآيد، اين سيستم نيز فعاليت خود را مجددا از سر مي گيرد. هورمون هاي ضداسترس كه هنوز براي پاسخ به استرس ترشح مي شوند، سبب تقويت شكل گيري سلول هاي چربي شده كه در نهايت باعث مي شوند تا شخص به سوي مواد غذايي مورد علاقه خود و مضر براي بدن متمايل شود و فكر كند كه با مصرف آنها به حالت اول بازخواهد گشت.
ارتباط روانشناسي 
از نظر روحي و فكري، غذا مي تواند عامل حواس پرتي باشد؛ زماني كه در رابطه با حوادث پيش آمده نگران هستيد يا در مورد كشمكشي كه قبلا پيش آمده است فكر مي كنيد، خوردن تنقلات ممكن است سبب معطوف شدن حواس شما به جاي ديگري شود، اما اين حالت گذرا و موقتي است.هنگامي كه در حال خوردن هستيد، اين امكان وجود دارد كه افكار شما متوجه طعم مطبوع غذايي كه مي خوريد شود، اما بدبختانه پس از پرخوري دوباره افكارتان معطوف نگراني هاي شما مي شود و اين پرخوري براي شما ممكن است ايجاد احساس گناه بيشتري كند.بايد دانست كه در درازمدت، كنترل فشارهاي روحي - رواني با پرخوري يك روش غيربهداشتي است. در صورتي كه فكر مي كنيد دچار اختلالاتي چون افسردگي هستيد، به پزشك خود مراجعه كنيد.اگر فكر مي كنيد كه به استرس دچاريد، با انجام نكات زير به خود كمك كنيد تا دچار پرخوري ناشي از احساسات نشويد:
شناخت گرسنگي واقعي و علل گرسنگي 
دقت كنيد كه گرسنگي شما جنبه فيزيكي دارد يا رواني، اگر فقط چند ساعت از خوردن آخرين وعده غذايي شما گذشته و معده تان هم سروصدا نمي كند، پس احتمالا گرسنه نيستيد، بنابراين تا برطرف شدن اين حالت مدتي صبر كنيد.
براي روزهاي آينده نوع و مقدار غذا، زمان خوردن، احساس و علت گرسنگي خود را در دفتري يادداشت كنيد با اين روش پس از مدتي مي توانيد الگوي ترغيب خود را به خوردن مشخص كنيد. پس از مدتي، الگوهاي منفي غذايي شما آشكار شده و مي توانيد به راحتي از آنها اجتناب كنيد.
معطوف كردن توجه به جاي ديگر
به جاي باز كردن و خوردن شكلات قدم بزنيد، خود را به سينما ميهمان كنيد يا به دوستان خود تلفن بزنيد. اگر فكر مي كنيد كه استرس شما وابسته به حادثه خاصي است، با زدن سقلمه اي به خود توجه تان را از يخچال دور و سعي كنيد با صحبت با فرد ديگر درباره مساله اي كه سبب پريشاني شما شده است خود را آرام كنيد.
جمع آوري تنقلات از اطراف خود
از گذاشتن مواد غذايي پرچرب، نشاسته اي، پركالري و راحت براي خوردن به طور فراوان در خانه خودداري كنيد. اگر احساس گرسنگي يا افسردگي شديد مي كنيد، خريد كردن خود را چند ساعت به عقب بيندازيد تا اين مسايل بر تصميمات شما براي خريد تنقلات مضر سلامتي در فروشگاه تاثير نامطلوب نگذارند.
خوردن تنقلات سالم 
اگر احساس مي كنيد كه بين دو وعده غذا مجبوريد چيزي بخوريد، از ميوه جات تازه، بيسكويت نمكي، چوب شور يا ذرت بو داده بدون كره را انتخاب كنيد يا اينكه تنقلات مورد علاقه خود را به صورت كم چربي مصرف كرده تا رضايتتان به نحو بهتري تامين شود.
رژيم غذايي متوازن 
در صورتي كه كالري كافي براي تامين نيازهاي انرژي خود را به دست نياوريد، امكان دارد كه بيشتر به پرخوري ناشي از احساسات متمايل شويد. بكوشيد در زمان هاي تقريبا منظم غذا بخوريد و غذاهاي شما بايد حاوي گروه هاي اصلي غذا باشند. بيشتر بر اين تاكيد كنيد كه غذاي شما بيشتر از غلات، سبزيجات و ميوه جات تشكيل شود و به همان ميزان لبنيات كم چربي و منابع پروتئيني اندك مصرف كنيد و در اين صورت ديرتر احساس گرسنگي خواهيد كرد.
ورزش منظم 
اگر ورزش كنيد و بدن خود را به اندازه كافي استراحت دهيد، اخلاق شما بيشتر قابل كنترل شده و بدن شما مي تواند نقش موثرتري در مبارزه با استرس ها داشته باشد.
جلوگيري از عود پرخوري 
اگر دوباره تسليم پرخوري ناشي از احساسات شديد، خود را فراموش كرده و بكوشيد از گذشته عبرت بگيريد. برنامه اي براي اينكه چطور مي توانيد در آينده از اين مساله جلوگيري كنيد، براي خود تنظيم كنيد.اگرچه بروز احساسات قوي مي توانند سبب تمايل به خوردن غذا شوند، اما شما مي توانيد با انجام آنچه در بالا گفته شد، آنها را كنترل كنيد.
پرفسور متيو كلارك، يكي از روانشناسان كلينيك مايو مي گويد: «با آزمايش اينكه چگونه خلقيات و احساسات منفي بر عادات غذايي شما تاثير گذارند، شروع كنيد. اگر فكر مي كنيد دچار اضطراب، افسردگي يا ساير ناراحتي هاي رواني هستيد، با پزشك خود درباره روش هاي معالجه مشورت كنيد. همچنين اگر فكر مي كنيد فشارهاي روحي نقش مهمي را در زندگي شما ايفا مي كنند، مراقب اخلاق خود باشيد. به دنبال روشي براي كاستن استرس و نيز جلب حمايت هاي گروهي از خود باشيد.»
ترجمه: وفا نوروزي فر
منبع: بنياد پژوهش ها و آموزش پزشكي كلينيك مايو (دسامبر۲۰۰۳)


تاثير غذاهاي حاوي شكر در تولد نوزاد بيمار
005028.jpg
سارا صرافي زاده - كارشناس تغذيه 
دانشمندان دريافتند كه مصرف غذاهاي غني از شكر و فراينده شده در بروز نوزاداني با اختلالات مادرزادي موثر است. مطالعات نشان داده اند، اختلالات نوزادان خانم هايي كه به مقدار زياد غذاهاي غني از شكر استفاده مي كنند دو برابر بوده است. دانشمندان دانشگاه كاليفرنيا پژوهش هايي روي شاخص گلايسميك غذاها انجام داده اند. غذاهايي كه شاخص گلايسميك بالايي دارند، مقدار زيادي گلوكز (قندخون) در اختيار بدن قرار مي دهند و پيرو آن فرد به سرعت نيز گرسنه مي شود.
بعضي از موادي كه شاخص گلايسميك بالايي دارند عبارتند از: كرن فلكس (برشتوك) (غلات صبحانه)، سيب زميني، هويج پخته شده، نان سفيد، برنج، بيسكويت شكلاتي، عسل و نوشابه.
دانشمندان معتقدند آزاد شدن مقدار زيادي گلوكز به طور ناگهاني در بدن مادر، مي تواند مشكلاتي براي ستون فقرات نوزاد ايجاد كند. عذاهايي كه شاخص گلايسميك پاييني دارند عبارتند از سبزيجات برگ سبز، ميوه جات تازه، دانه هاي كامل، غلات كامل، مواد سبوس دار.
محققان اين طور مي پندارند كه بهتر است توصيه هاي علمي با احتياط اجرا شوند تا مطالعات ديگر در زمينه موضوع اعلام شده، انجام گيرد. آنها معتقدند كه اختلالات لوله عصبي در نوزادان مساله بسيار پيچيده اي است و تئوري هاي زيادي در ارتباط با تاثير پروتئين، شكر، ويتامين ها و ريزمغذي هاي ديگر بر اختلالات لوله عصبي در نوزادان وجود دارد. عوامل مختلفي وجود دارد كه تاثيرات متفاوتي بر تشكيل لوله عصبي نوزادان برجا مي گذارند. به غير از شكر كه اخيرا تاثيرش بر اين اختلالات ثابت شده، كمبود اسيدفوليك نيز بي تاثير نيست. دانشمندان معتقدند كه اسيدفوليك در شكل گيري لوله عصبي نقس حياتي دارد. محققان دانشگاه آكسفورد دريافتند، كودكاني كه غلات صبحانه حاوي شكر استفاده مي كنند قبل از ناهار به شدت گرسنه مي شوند و اين گرسنگي باعث مي شود كه آنها از غذاهاي پركالري و پرچربي بيشتر استفاده كنند. اما اينجا يك نكته را متذكر مي شويم محصولات صبحانه اي مثل «Kelloggشs Corn Flakes>كه غني از كربوهيدرات بوده و حاوي چربي كمي است، در كاهش مصرف روزانه چربي كمك زيادي كرده است. همچنين اين محصول در حفظ تناسب اندام و كنترل بهتر قندخون تاثير زيادي دارد ولي سعي كنيد از اين مواد غذايي در محدوده مجاز كاري روزانه خود، استفاده كنيد.
منبعBBC, American Journal of clinicd Nutrition

تشخيص فساد، تقلبات و كيفيت گوشت قرمز
آيا هر گوشتي با هر كيفيتي قابل مصرف است؟
005034.jpg
دكتر فريد رزم گيري- دامپزشك 
گوشت قرمز و فرآورده هاي آن نظير سوسيس، كالباس و همبرگر يكي از اقلام خوراكي مهم و پرمصرف در سبد مصرفي اكثر خانواده هاي ايراني است. كمتر روزي است كه هر خانواده در تركيب غذايي خود اين قبيل فرآورده هاي غذايي را به كار نبرد.
دانستن تركيب و مشخصات گوشت جهت پي بردن به كيفيت و شناسايي مرغوبيت و يا احياناً آلودگي و فساد، اهميت بسياري دارد. اصولاً يك لاشه گوشت شامل سه قسمت بافت عضلاني (گوشت لخم)، بافت چربي و استخوان است.
ماهيچه گوشت داراي ۷۷ درصد آب و ۲۳ درصد پروتئين است.
گوشت دام پس از سلاخي، سفت و منقبض مي شود كه به آن صلابت نعشي گويند. اگر گوشتي كه در حالت صلابت نعشي است پخته شود بي نهايت سفت و غيرقابل مصرف خواهد بود. گوشت بايستي پس از سلاخي آويزان شود تا عضلات به تدريج باز شده و نرم و ترد شوند. يكي از راه هايي كه مي تواند به تردشدن گوشت كمك كند، نگهداري لاشه و آويزان كردن آن توسط چنگك هاي خاص است. زمان برطرف شدن صلابت نعشي براي گوشت گاو حدود ۵ ساعت است و تردشدن نهايي طي ۱۴ روز حاصل مي شود.
اگر گوشت گوساله و بره پس از كشتار سريعاً منجمد شود، عضلات بسيار منقبض مي شوند و درصورت پخته شدن، گوشت بسيار سفت و غيرقابل مصرف خواهد بود. گوشت خام بايستي ازنظر آلودگي مورد آزمايش و كنترل قرار گيرد. براي يك گوشت خام با كيفيت عالي شمارش ميكروبي حداكثر ۱۰ به توان ۲ و براي گوشت نامطلوب ۱۰ به توان ۸ است.
ازجمله موادي كه در گوشت مصرفي، نبايد يافت شود، آنتي بيوتيك است. استفاده از آنتي بيوتيك هاي مختلف و متعدد جهت پاره اي از اعمال درماني در دام ها، ممكن است منجر به مقاوم شدن ميكروب موردنظر در مقابل آنتي بيوتيك شود و اگر پس از مصرف گوشت، چنين ميكروبي باعث بيماري شود، بيماري احتمالي به وجودآمده در انسان با آن آنتي بيوتيك قابل علاج نخواهد بود.
از نكات مهم ديگر در كيفيت گوشت، رنگ آن است. رنگ گوشت با نوع دام و سن آن متغير بوده و بستگي به ميزان ميوگلوبين آن دارد. هرچه سن دام بالا باشد و به اصطلاح دام پير باشد رنگ گوشت تيره تر خواهد بود. رنگ گوشت همچنين با وضعيت قبل از كشتار، نظير خستگي و گرسنگي دام ارتباط مستقيم دارد.
افزودن ويتامينC ، نيترات و نيتريت بيش ازحد مجاز به منظور حفظ رنگ گوشت، يكي از تقلباتي است كه به منظور جلب مشتري انجام مي گيرد.رنگ چربي با بالارفتن سن دام، زردرنگ مي شود. گاو شيري نيز در مقايسه با گاوهاي پرواري، چربي زردرنگي دارد.
يك گوشت خوب بايستي ازنظر بهداشتي، در مراحل تهيه، نگهداري و بسته بندي مورد كنترل و بازرسي قرار گيرد و درحين نگهداري، پخش و فروش در دماهاي پايين نگهداري شده و بسته بندي آن نيز تحت شرايط خلاء انجام گيرد.
از نكات مهم ديگر به هنگام خريد گوشت، دارابودن مهر كنترل بهداشتي است كه توسط كارشناسان دامپزشكي ارايه مي شود.
مشخصات گوشت فاسد:
۱- استشمام بوي نامطبوع 
۲- لزج و شل شدن سطح گوشت 
۳- وجود لكه هاي سياه، سفيد و يا سبز بر روي گوشت 
۴- سياه شدن يا كدرشدن بافت گوشت 
مشخصات فرآورده هاي گوشتي فاسد (سوسيس، كالباس و  همبرگر):
۱ -رنگ پريدگي فرآورده 
۲ -رطوبت و شل شدگي سطح خارجي 
۳- تغييررنگ كالباس به رنگ سبز به علت فعاليت باكتري 
۴- وجود لكه هاي سفيد، سبز و يا سياه به علت رشد قارچ 
تقلب در فرآورده هاي گوشتي:
علي رغم نظارت مستمر و پيگير مسوولان بهداشتي شاغل در بخش فرآورده هاي گوشتي و گوشت خام، برخي تقلبات خاصي نيز ممكن است ديده شود كه توجه ويژه و دقت كافي را در تشخيص و شناسايي مي طلبد. ازجمله تقلباتي كه در فرآورده هاي گوشتي انجام مي گيرد، عبارتست از:
۱- افزودن پودر خون به سوسيس، كالباس و يا همبرگر
۲- مخلوط كردن گوشت مرغوب با گوشت دام هاي ارزان قيمت 
۳- افزودن پودر استخوان به فرآورده هاي گوشتي 
۴- عدم رعايت استاندارد و اضافه كردن مقادير زيادي مواد پركننده 
۵- اضافه كردن نيتريت و نيترات به مقدار بيش ازحد استاندارد جهت جلوگيري از رشد ميكروب ها در موارد آلودگي هاي شديد
۶- افزودن مواد ازته غيرپروتئيني، به نحوي كه در آزمون هاي كنترل، مقدار ازت بالا باشد.

دهان شويه  در مدارس
با گذشت بيش از دو سال از اجراي طرح توزيع دهان شويه در مدارس، هنوز هيچ آماري مبني بر موفق بودن يا نبودن آن اعلام نشده است.
به گفته دكتر علي يزداني، در آب آشاميدني بيشتر نقاط كشور، فلورايد به ميزان كافي وجود دارد تا جايي كه حتي در مناطقي مانند جنوب استان فارس، فلورايد زياد در آب سبب تغييررنگ دندان افراد شده است. علاوه بر آن انجمن دندانپزشكي نيز با اين طرح كلاً مخالف است.
دكتر يزداني معتقد است كه در شرايط كنوني بيشتر افراد از بهداشت دهان و دندان اطلاع كافي ندارند و آموزش به ويژه در سطح مدارس مهم ترين اولويت به شمار مي رود.

كنگره پزشكي قانوني كشورهاي اسلامي
نخستين كنگره بين المللي پزشكي قانوني كشورهاي اسلامي سوم تا پنجم تيرماه امسال با حضور مديران، سياستگذران، پژوهشگران، متخصصان پزشكي قانوني و نيز فقها و حقوقدانان كشورهاي اسلامي به ميزباني سازمان پزشكي قانوني كشور در سالن همايش هاي صداوسيما برگزار مي شود.
در بخش هاي گوناگون اين كنگره، علاوه بر ارايه مقالات علمي، نشست هاي بحث و گفت وگو برگزار خواهد شد تا درباره چالش هاي مهم و مشترك همچون ديه، سقط جنين، پيوند اعضا، مرگ مغزي، اخلاق پزشكي، همانندسازي، تغيير جنسيت و تازه هاي پزشكي قانوني از ابعاد فقهي و علمي تدابير راهگشا صورت پذيرد.

اجسام در فرآورده هاي بهداشتي
ضوابط و مدارك لازم براي قراردادن اجسام خارجي در داخل ظروف فرآورده هاي بهداشتي اعلام شد.
وزارت بهداشت در اطلاعيه اي اخذ مجوز براي گذشتن اجسام خارجي مانند گوي، وسايل بازي و اتيكت در داخل ظروف فرآورده هاي بهداشتي نظير شامپو و مايعات از اداره نظارت بر مواد غذايي، آرايشي و بهداشتي را الزامي كرد.
براساس اعلام اداره كل نظارت بر مواد غذايي، نحوه گذاشتن جسم خارجي در فرآورده هاي بهداشتي بايد بدون دخالت دست و به روش اتوماتيك انجام شود.درصورت استفاده از رنگ در جسم خارجي بايد شماره رنگ اعلام شده و در ليست رنگ هاي مجاز آرايشي و بهداشتي باشد.

بسيج در خدمت سلامت عمومي
همزمان با «هفته سلامت» در كشور، فردا ۲۱ فروردين ماه مراسم ملي عيادت از بيماران در سراسر كشور برگزار مي شود. همچنين مراسمي به همين مناسبت، از روز سه شنبه ۱۸ فروردين با حضور جمعي از مقام هاي لشگري و كشوري و نيز سفراي بيش از ۸۰ كشور جهان در محل سالن اجلاس سران در تهران آغاز مي شود.ضمنا بسيج اطلاع رساني پيشگيري از رفتارهاي مخاطره آميز توسط وزارت بهداشت و با مشاركت بيش از يك ميليون نفر از نيروهاي بسيج سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در سراسر كشور اجرا مي شود.شعار وزارت بهداشت در هفته سلامت امسال «انسان سالم، محور توسعه» و شعار سازمان بهداشت جهاني نيز براي اين هفته «جاده ايمن و بدون تصادف» است.

ايمن سازي خانه به خانه
طرح ايمن سازي تكميلي خانه فلج اطفال در سال ۸۳ انجام خواهد شد.
در ادامه برنامه هاي ريشه كني فلج اطفال، عمليات ايمن سازي تكميلي خانه به خانه فلج اطفال در مرزهاي شرقي و نقاط پرخطر كشور در دو نوبت فروردين  و خرداد ماه امسال انجام خواهد شد.
به گزارش روابط عمومي وزارت بهداشت، مناطقي كه بايد تحت پوشش اين برنامه قرار گيرند شامل استان هاي سيستان و بلوچستان، هرمزگان، شهرستان هاي شرقي و جنوبي استان خراسان و كليه مهاجران خارجي كه در اردوگاه ها اقامت دارند، هستند.

كنترل دقت مواد قالبگيري
براي نخستين بار در كشور، دستگاه كنترل دقت مواد قالبگيري دندانپزشكي به روش خارج دهاني طراحي و ساخته شد.به گفته دكتر سيد جليل صدر - از سازندگان دستگاه - اين دستگاه امكان بررسي تغييرات مواد قالبگيري سه بعد را فراهم كرده و نيز بررسي دقت قالبگيري در هنگام خروج از فرورفتگي را ميسر مي كند.اين دستگاه همچنين داراي تري اختصاصي متصل شونده به بخش فوقاني مدل است كه به واسطه ميله ها ي راهنما با يك مسير «يكسان بر» روي مدل هاي دنداني قرار مي گيرد.دستگاه يادشده داراي دو دندان ياداي فلزي مشابه دندان تراش خورده با ابعاد متفاوت است كه يكي از آنها مشابه دندان پره مولر و بدون فرورفتگي و ديگري مشابه مولر كه دارامن فرورفتگي است.

|  ايرانشهر  |   تهرانشهر  |   جهانشهر  |   حوادث  |   در شهر  |   درمانگاه  |
|  عكاس خانه  |   يك شهروند  |

|   صفحه اول   |   آرشيو   |   بازگشت   |