هر ماه كميسيوني متشكل از كارشناسان، هر منطقه رامورد بازديد قرارمي دهند. به محض اينكه، اخلالي در مقاومت پل ديده شود، راه بسته خواهد شد تا كار مرمت انجام شود
ايمان مهدي زاده
امروز تولد اوست. گرچه ما به اين سن و سال مي گوييم كهولت، ولي او هنوز جوان است.
۶۸ سالي دارد. چهره اش تكيده شده و درهم رفته، اما هنوز محكم ايستاده است. بادست هايش گل صخره ها را سفت چسبيده است، نگاهش را به پايين دوخته و با تمام نيرو، سعي دارد بايستد. هرازگاهي در پنجه هاي خسته اش لرزشي آرام محسوس است ولي با اينهمه، تمام لذتي كه مي برد، انتظار است. مسافراني كه جرات به خرج مي دهند، از روي صندلي هاي سبز كوپه شان بر مي خيزند، به سالن باريك مي آيند كه مانند كوچه هاي آشتي كنان قديم است، از بالاي ۱۱۰ متر ارتفاع، صخره هاي زير و جنگل هاي رو به رو را مي بينند. در حالي كه تعليق را به وضوح مي شود حس كرد. آن وقت انتظارش برآورده مي شود.
از پايين كه نگاهش كني، غرق لذت مي شوي. او در دنيا بي نظير است. در آن بالا انگار پرنده اي غول پيكر، بال گشوده. كارگراني كه با مشقت در سرماي سوزنده كوهستان عرق مي ريختند و پتك مي زدند از لذت و هراسي توام لبريز مي شدند و او هنوز خيسي عرق پيشانيشان را حفظ كرده. اين همه سال گذشته است ولي همه چيز تازه است.
پل ورسك برفراز دره ورسك در نزديكي عباس آباد مازندران، هنوز پا بر جا ايستاده است.
هر كس از محور فيروزكوه، مسير تهران- شمال را طي كرده باشد، مي تواند. به تماشاي قطاري كه در پيچ و خم كوه مي خزد و پيش مي رود، بنشيند.
طرح يك پل ناجي
مهندسان آلماني و آمريكايي آمدند و در طرح و اجراي راه آهن سراسري ايران قرارداد بستند و كار كردند. قبل از آنها انگليسي ها و روس ها طراح و مجري طرق و شوارع بودند.
وزارت راه  و ترابري فعلي را طرق و شوارع مي ناميدند، دردوره پهلوي وزارتخانه  ها را به فارسي برگرداندند.
راه آهن تهران - شمال بايد اجرا مي شد . راهزنان در گردنه ها مدام به مال مردم تعرض مي كردند، جنگ بين المللي هم در راه بود، از تهران ريل ها را كار گذاشته بودند تا دره ورسك، كلي هزينه كرده بودند تا بتوانند تراموا ها را به اينجا برسانند. كوه منفجر شده بود. در دلش شكافي ايجاد كرده و تونل اجرا شد، يكي پس از ديگري. خطي شبيه اژدها كه دور كوهها و تپه ها، لمبرخوران پيش رفته است. پس از طي مسافت طولاني، اينك بر بالاي ورسك ايستاده. از اين سوي دره تا سوي ديگر ۶۶ متر فاصله است. در ارتفاع ۱۱۰ متري  يك افق به چشم مي آيد.
دنبال راهكار گشتند. دو ايده وجود داشت استفاده از بتون يا آهن. مصالح بنايي كمي گرانتر از آهن بود، ولي اسكلت  آهني خرده هزينه هاي بعدي زياد دارد. تجديد رنگ و تعويض ميخ هاي پرچ شده. با اين احتساب، همان ايده اول، برگزيده شد.
ابتدا قرار بود، طاق بزرگ با سنگ قواره اي ساخته شود ولي در آزمايشات متوجه شدند سنگ هاي آهكي اين منطقه در مقابل تغييرات دماي هوا، مقاومت كافي ندارد و احتمال مي رود پس از چند سال متلاشي  شود. بنابراين مقرر شد اين طاق با تخته سنگ هاي بتوني ساخته شود و محاسبات دقيقي نيز براي ترتيب تخته سنگ ها صورت گرفت. آزمايش هاي انجام شده روي اين سنگ ها رضايت بخش بود، مقاومت هيچ يك از آنها از ۳۰۰ كيلوگرم در سانتيمتر مربع كمتر نبود.
درجست  وجوي اسناد
به راستي ما مردمي هستيم با حافظه تاريخي ضعيف. زياد در بند ثبت وقايع نبوده ايم. براي همين ايرانيان مشهور به تكرار اشتباهات هستند. قصه هايي چند در باب ساخته شدن اين پل پر آوازه نقل مي شود اما ردي از هيچ كدام در سازمان ثبت اسناد و يا راه آهن جمهوري اسلامي يافت نمي شود.
يكي از كارمندان روابط عمومي راه آهن، وقتي معرفي نامه براي كتابخانه مي نويسد، مي گويد:« بعد از ۲۷ سال كار در اين اداره، واقعا نمي دانيم پل ورسك چه سالي ساخته شده، متاسفانه نسخه قرارداد دولت ايران و آلمان هم موجودنيست.» دوستي ديگر مي گويد، دولت آلمان اعلام كرده كه پل، نياز به بازنگري و آزمايش مقاومت دارد.
مهندس طاهري ، كارشناس بخش نگهداري پل ها در پاسخ مي گويد: هر ماه كميسيوني متشكل از كارشناسان، هر منطقه رامورد بازديد قرارمي دهند. به محض اينكه، اخلالي در مقاومت پل ديده شود، راه بسته خواهد شد تا كار مرمت انجام شود.
اگر اين كار هم پشت گوش بيفتد، بايد انتظار حادثه دلخراش ديگري را تجربه كنيم.» يكي از علاقه مندان تاريخ، از پي سخنان او به صدا مي آيد، اين پل ديگر جزيي از ابنيه ملي است، در دنيا بي همتاست، قدمتش هم ازپنجاه سال گذشته، خوب است سازمان ميراث فرهنگي و راه آهن با تعاملاتي آن را جزو آثار ثبت شده ملي قرار دهند.
تنها چيزي كه در اسناد ملي آمده، روزهاي به پايان رسيدن جاده ها و راه آهن است كه روزنامه هاي آن روز ثبت كرده اند و امروز در روزنگار مي توان آنها را تورق كرد و ديد. در كتابخانه راه آهن نيز درباب مصالح به كار گرفته و چگونگي معماري نكاتي ذكر شده است. اينجاهم نسخه قرارداد وجود ندارد. دوستان راه آهني مي گويند: «بين سال هاي ۱۳۰۶ تا ۱۳۱۶ اين پل ساخته شده» و در روزنگار مي توان حدس زد، بين سال هاي ۱۳۱۲ تا ۱۳۱۶ عمليات به پايان رسيده است. خب تاريخ ما ضعيف است و كاري از دست ما آيندگان و گذشتگان، بر نمي آيد.»
پيگيري همچنان ادامه دارد تا در مي يابيم روز بيست و نهم فروردين ماه سال ۱۳۱۵، عمليات نصب و اجراي پل به اتمام رسيده پانزده روز بعد با حضور سران مملكتي ، افتتاح شد.
وقتي تاريخ شفاهي مي شود
حكايت هاي مختلفي از ورسك منقول است. نام ورسك را خيلي ها وام گرفته از نام سازنده پل مي دانند. مي گويند: «مهندس ورسك آلماني به ايران آمد و آزمايش هاي مختلف را انجام داد. مقاومت صخره ها، شيب دره، فاصله دو كوه و نوع بادهاي منطقه. در اين منطقه از البرز بادهاي تند هر سنگ صبوري را بي تاب فرو غلتيدن مي كند. ارتفاع زياد است، ولي بايد طرح اجرا شود. بسياري از اهداف سياسي و اقتصادي در گرو احداث يك پل است. هزينه زيادي صرف شده تا دو رشته موازي را دور كوه ها بچرخانند و تهران و مازندران را مرتبط كنند.
مهندس ورسك كه از متخصصان بنام دوران خودش بود، جرات به خرج داد و با شاهي كه به بد عنقي و استبداد شهرت داشت، قرارداد بست. همان كه هر چه پي اش گشتيم، كمتر يافتيم. او به خاطر بادهاي تند وسوزناك كه تا مغز استخوان را از هم مي درد، قالب پل را دو قسمت كرد. بخش پايين قالب از بتون مسلح و به صورت پيش ساخته، تهيه شد. بخش فوقاني قالب، از چوب و به صورت قالب ثابت، آماده شد. به اين صورت، ثبات پل را در مقابل باد، لنگرهاي موثري تامين مي كرد.
دو رشته سيم مايل به قطر ۳۶ ميلي متر روي چوب بست كشيدندو نتيجه اي كه حاصل شد، كاملا رضايت بخش بود. به طور مصنوعي، يك تن بروزن هر متر از پل اضافه شده است. حجم آن جمعا ۴۵۰۰ متر مكعب است.
از يك سو، جنگ نزديك بود، از سوي ديگر ساخت پل مي توانست حمل و نقل تهران - مازندران را تسريع بخشد. نقل شده كه پس از اتمام اين پروژه عظيم، سران مملكتي براي افتتاح به عباس آباد رفتند. مهندس ورسك و خانواده اش نيز حضور داشتند. او كاري در راه سازي دنيا انجام داده بود كه اينك پس از ۶۸ سال هنوز تكرار نشده. بدون استفاده از سازه هاي فلزي، پلي ساخته كه بايد صدها تن وزن را روي دوشش به سادگي تحمل كند. صبح روز افتتاح، لكوموتيو و واگن هاي باري پشت سرش، سوت كشان از پس كوه ها مي خراميد و پيش مي آمد. هنوز ساعتي مانده بود تا بر فراز اين دره ظاهر شود، شاه نگاهي به وزير طرق و شوارع انداخت. براي ساخت اين پروژه، ۲ ميليون و ۶۰۰ هزار ريال هزينه شده بود. آن موقع ها هزينه اداره كشور به ميليون نمي رسيد. حالا هر شهروند بيش از يك ميليون خرج دارد. همه نگران و منتظر بودند. حتي خود مهندس نيز. او با اطمينان كارش را به پايان رسانده بود، ولي ترديد ديگران در فرو ريختن پل، وي را نيز دچار تشويش كرد. خانواده اش به خاطر طولاني شدن زمان اجراي طرح به ايران آمده بودند و حال مي خواستند از شاهكار هنرمندانه اش لذت ببرند. شاه دستور داد ورسك و خانواده بروند، پايين دره. زير پل بايستند. اگر قرار باشد قطار سقوط كند، ابتدا خود و خانواده اش قرباني شوند. ضمانت پل، جان يك خانواده بود.قطار بر بالاي دره سايه انداخت. ورسك و خانواده اش يكديگر را در آغوش گرفته و با ترس و هيجان وصف ناپذيري بالا را مي نگريستند. از اين فاصله قطار مثل ماري سبز و سياه در كوهستان ديده مي شد. رنگ سبز لكوموتيو را به فال نيك گرفتند. دست هاي هم را سفت مي فشردند. سايه قطار از روي سرشان گذشت. مي خواست چشم هاش را ببندد. از سويي هم دوست داشت، لحظه باشكوه موفقيت را به چشم ببيند و از دست ندهد. واگن هاي پي در پي، زير تابش آتش زده خورشيد از آن بالا مي رفتند و لحظه به لحظه، از ترس كاسته و بر هيجان افزوده مي شد. اين سو نيز درباريان و قزاقان، انگشت حيرت به دهن گرفته بودند. شايد آن روز را باشكوه ترين روز ايران مي ديدند. هنوز قواي متفقين با ورودشان يادها و خاطره هاشان را زخمه نزده بودند. قطار گذشت. ورسك و خانواده اش از شادي و هيجان فرياد مي زدند. لبخند تلخ كوچكي زير سبيل هاي كلفت شاه عبوس، نشست. درباريان خوشحال بودند. فشارهاي وارده روس ها و انگليس ها كمتر خواهد شد. حالا مي توان، آذوقه و مهمات را بدون خطر تعرض راهزنان انتقال داد.
اما ، به نظر مي رسد همه آنچه كه نقل شد، فقط يك افسانه باشد. واقعيت اين است كه نام اين پل از روستاي ورسك گرفته شده است. محل اين روستا از محور فيروزكوه به سمت مازندران، كناره چپ جاده است. روبه روي پل. پاسگاه ورسك نيز ابتداي مسير فرعي روستاست.
در ايران ۱۰۷ پل بر فراز دره ها ساخته شد، جهت استفاده راه آهن. اين پل ها داراي ۴۵۲ دهنه اصلي است. تمام آنها با مصالح بنايي و بدون سازه هاي فلزي ساخته شده. بر فراز اين پل به جز قطارهاي باري هر روزه، مسافران زيادي مي گذرند. صدها نفر كه از آن بالا به وجد مي آيند، هيجاني زيبا و خوف انگيز در سينه حبس مي كنند تا دوباره روي سنگ ها و خاك كوه، آرام به جلو بخزند. هيچ كس دوست ندارد، اين پل فرو ريزد. براي هر چه ساخته شده، امروز زيباست. از اموال مردم به حساب مي آيد. متعلق به مليت است. امروز سالروز ميلاد ورسك است. موزه اي بر بلنداي كوهستان.

دكتر ريموند ديتمارس 
قسمت هجدهم 
در همين حال صداي گوشخراش و آشناي زنگ تلفن بلند مي شود و زماني بعد منشي ام رو به من مي كند و همان داستان هميشگي را باز مي گويد؛ يك نفر پشت خط است كه فقط من مي توانم به او كمك كنم.
با خنده اي عصبي مي گويم: «باز هم كسي در حل جدول مشكل پيدا كرده؟»
منشي سر تكان مي دهد: «نه متاسفانه. كاش جدول بود.»
«جريان چيه؟»
«يك خانواده در واشنگتن هايتز دچار مشكل شده اند. يك بسته موز را در خانه باز كرده اند و ناگهان يك رتيل بزرگ بيرون پريده. اول ترسيده اند و بعد دنبال رتيل تمام آپارتمان را زير و رو كرده اند ولي نتوانسته اند پيدايش كنند. از شما مي خواهند تلفني بهشان بگوييد چه كار بايد بكنند.»
بسته زنده 
شايد به سبب ماجراهاي كودكي و علاقه وافرم به مارها در ايام نوجواني بود كه در نخستين روزهاي گشايش باغ وحش، «خانه خزندگان» بيش از هر جاي ديگر توجهم را جلب كرد. در مدت زمان بسيار كوتاهي اين بخش را پر كردم از انواع و اقسام مارها. فقط مانده بود تعدادي پيتون كه بايد از جايي دست و پا مي كردم.
منتظر بوديم محموله پيتون توسط خطوط كشتيراني كسل لاينرز كه مرتبا بين بنادر هند شرقي و نيويورك در رفت و آمد بود، به دستمان برسد. كشتي هاي باري اين شركت بسيار بزرگ و خوب بود و ۸ تا ۱۰ هزار تن ظرفيت داشت. چنين كشتي اي محل زندگي ناخداي آن به شمار مي رفت و درست مثل خانه اش بزرگ و راحت بود.
درواقع بعضي ناخداها در مبلمان و تزيينات كابين خود زياده روي هم مي كردند و به نوعي اشرافيت نزديك مي شدند؛ ميز و صندلي هايي از چوب ساج كه جابه جاي آن مرواريدهاي درشت و زيبا كار شده بود. اين ميز و صندلي ها ساخت چين بود كه ناخداها از بنادر اين كشور خريداري مي كردند.
يكي از همين كشتي ها بزرگترين مار پيتون ماراآورد - ماري عظيم الجثه به طول بيست وچهار فوت (حدود هشت متر). كاپيتان كشتي روي آوردن تعدادي حيوان سرمايه گذاري كرده بود و به محض رسيدن بدون لحظه اي فوت وقت شروع به شرح ماوقع و گرفتاري هايي كه از بابت حمل اين محموله دشوار متحمل شده بود كرد. ازجمله گفت كه ضرر و زيان و تلفاتي هم داشته - يك تاپير (حيواني شبيه گراز و داراي خرطوم - م.) و يك فيل جوان در دريا مرده بودند و توضيح داد كه حتي اگر موفق شود تمام محموله را هم به قيمت مناسب بفروشد، مشكل بتواند خرج و دخل كند.
وقتي پايين رفتم لازم بود به دقت همه چيز را وارسي كنم. چند قفس حاوي پلنگ معمولي و پلنگ سياه در كنار هم قرار داشت، در قفس بعدي چند نوع پلنگ وجود داشت: گربه هاي طلايي، بين تورونگ ها (نوعي سيوت با دم بسيار قوي و قادر به گرفتن شاخه ها -م.)، سيوت ها (گربه هايي با بدني كشيده و خال ها و چشم هاي درشت - م.) و ميمون ها. وقتي وارد راهرو بين قفس ها مي شدي، حيوانات با انواع صداها، خرناسه و غرش و هيس و فيس، از تو استقبال مي كردند و خوش آمد مي گفتند. چشم ها به طرفت مي چرخيد و نگاه ها، مثل ميخ طويله، به چهره ات ثابت مي ماند.

گونهsus scrofa :
خانواده: خوك هاSUIDAE
راسته: زوج سمان (سم شكافتهARTIODACTYLA (
ردهMammalia:
همان خوك وحشي است. جثه بزرگ و گردني كوتاه و كلفت دارد. چشم ها ريز، پوزه دراز و استوانه اي شكل است كه در نوك نعلبكي مانند آن سوراخ هاي بيني قرار دارند. دندان هاي نيش در نرها رشد بسيار زيادي كرده اند ولي در ماده ها بسيار كوتاه ترند. موها بلند و زبر به رنگ قهوه اي تا خاكستري اند. موهاي بچه ها نرم و با نوارهاي زرد و قهوه اي در ناحيه پشت و پهلوها است. گراز چهار انگشت در هر پا (دو تا بزرگ و دو تا كوچك در پشت ساق) و معده دو قسمتي دارد. طول سر و تنه ۱۰۰ تا ۱۸۰ سانتي متر و وزن بين ۵۰ تا ۳۰۰ كيلوگرم است. در اكثر زيستگاه  ها زندگي مي كند. مناطق پرآب با پوشش گياهي بلند را ترجيح مي دهد. در اكثر مناطق كشور مشاهده مي شود. همه چيز خوارند، اما مواد گياهي را ترجيح مي دهند.
دشمنان طبيعي زيادي مثل پلنگ، خرس، گرگ و سياه گوش دارد و نسبت به بيماري ها نيز حساس است، ولي به علت تطابق با محيط هاي مختلف، استفاده از مواد غذايي متنوع، قدرت استتار خوب، تعداد زياد بچه و نيز عدم شكار و استفاده از گوشت و پوست حرام شده آن، خطري جدي نسلشان را تهديد نمي كند. در بسياري از مناطق به دليل تخريب زيستگاه و شكار بي رويه، جمعيت آنها بسيار تقليل يافته و يا منقرض شده است.
از نظر اكولوژيك عملا حيوان مفيدي است، چون علاوه بر مخلوط كردن خاك جنگلي با استفاده از دندان هاي نيش خوراك بعضي از حيوانات ديگر را در دسترس قرار مي دهد. اين عمل در رويش گياهان نيز سودمند است و از طرف ديگر باعث خروج حشرات مضر از زير خاك و اغلب، نابودي آنها در فصل سرما مي شود. مي توان گفت كه گراز جنگلبان خوبي است.

به منظور جلب توجه اذهان عمومي به اهميت محيط زيست و توسعه فرهنگ حمايت از فعاليت هاي زيست محيطي، بانك ملي ايران باهمكاري انجمن صنفي طراحان گرافيك ايران، مسابقه طراحي پوستر را با عنوان « بانك ومحيط زيست» برگزار مي كند.
رئيس روابط عمومي بانك ملي ايران ، تشويق مردم براي حمايت از فعاليت هاي زيست محيطي و معرفي فعاليت هاي بانك ملي ايران در ترويج فرهنگ حفظ و نگهداري محيط زيست را كه از اركان توسعه پايدار است از اهداف اصلي برگزاري اين مسابقه اعلام كرد.
اين مسابقه با عنوان « بانك ومحيط زيست» به مناسبت هفتاد و پنجمين سالگرد تاسيس بانك ملي ايران به داوري اعضاي انجمن صنفي طراحان گرافيك ايران برگزار مي شود.
سيد غلامرضا كاظمي دينان افزود: علاقه مندان شركت دراين مسابقه مي توانند ضمن كسب اطلاعات لازم از طريق روزنامه هاي كثيرالانتشار و سايت بانك ملي ايران به آدرسwww.bmi.ir حداكثر تا۷ خرداد ماه نسبت به ارسال آثار خود به دبيرخانه اين انجمن اقدام كنند.

سازمان حفاظت محيط زيست چند سالي است كه در جهت جلوگيري از آلودگي هواي تهران طرح هاي متعددي را با همكاري سازمان هاي دولتي، غير دولتي و شركت هاي خارجي از جمله ژاپني ها آغاز كرده است. اكنون نيز درچارچوب طرح جامع كاهش آلودگي هوا سازمان حفاظت محيط زيست با همكاري شركت نيرو محركه قصد دارد موتورسيكلت هاي دودنده اي را كه به دليل احتراق ناقص خروجي اگزوزهاي آن بسيار مضر براي محيط زيست بوده و با استانداردهاي جهاني فاصله زيادي دارد را با موتورسيكلت هاي چهار دنده اي استاندارد جايگزين كند.
علاقه مندان مي توانند با در دست داشتن مدارك لازم به نمايشگاه مركزي نيرو محركه مراجعه كرده و ازتسهيلات طرح «موتورسيكلت سبز» برخوردار شوند.

هرازگاهي كه بارش برف و باران سنگين مي شود، رودخانه ها پرآب مي شوند و سر به طغيان و خروش بر مي دارند. آب يكي از منابع انرژي است و در هر طغيان مقدار زيادي انرژي به راحتي هدر مي رود. براي پيشگيري از اين اتفاقات برنامه ريزي و اجراي دقيق برنامه ها در اولويت است. مهندس ابراهيمي، مديرعامل شركت آب منطقه اي مازندران و گلستان در اين باره گفت: «بر اساس برنامه ريزي انجام شده، ميزان بهره برداري از آب هاي سطحي از ۱/۵ ميليارد متر مكعب به ۲/۵ ميليارد متر مكعب در سال خواهد رسيد. در بخش آبرساني نيز تا سال ۱۴۰۰، ميزان ۲۳۰ ميليون متر مكعب به حجم توليدي آب شرب اضافه خواهد شد كه بخشي از آن از طريق سدها تامين مي شود.»
ابراهيمي در ادامه صحبت هايش با خبرنگار ايسنا گفت: «براي حفاظت از سد انحرافي گنج افروز و كانال انتقال آب آن، بايد براي جلوگيري از پيشروي آبشارهاي ايجاد شده در رودخانه بابل رود، حدود ۳۰ ميليارد ريال هزينه شود كه اين رودخانه هم اكنون به دليل برداشت هاي بي رويه و غيراصولي دچار افتادگي به ارتفاع ۸ متر و شكستگي در پنج نقطه شده است.»

معمولا شكارچيان غير مجاز براي تاكسيدرمي شكار به كارگاه هاي زيرزميني رجوع مي كنند. به اين ترتيب زنجيره ورود به منطقه حفاظت شده تا فروش تاكسيدرمي حيوانات به شكل غير قانوني امتداد پيدامي كند.
ماموران محيط زيست كرمان، پس از تعقيب و تحقيق با كمك گزارش هاي مردمي، يكي از اين كارگاه هاي زيرزميني را كشف كردند. در اين كارگاه ۲۰ گونه حيوان تاكسيدرمي شامل كل، قوچ، آهو، پرندگان وحشي و ۱۰ پوست آهو و جبير كشف و ضبط شد.

در كمتر از يك سال گذشته دو ميليارد و ۷۰۰ هزار اصله نهال در استان تهران كاشته شده كه اين رقم تا پايان ارديبهشت سال جاري به ۳ ميليون اصله نهال خواهد رسيد.مدير كل فني استانداري تهران گفت: با اين حساب سرانه فضاي سبز شهروندان استان تهران ۵/۲ تا ۳ متر افزايش يافته است و طبق پيش بيني ها اين سرانه به ۴ متر خواهد رسيد كه البته اين سطح از گسترش فضاي سبز در استان تهران تاكنون بي سابقه بوده است.مهندس سيد سليم آبادي گفت: طبق برنامه۵   ساله، ۱۵ ميليون اصله نهال در شهرستان هاي استان تهران كاشته شده است.

كارشناس سازمان جنگل ها و مراتع اعلام كرد: در حال حاضر ۲۷ مركز دفع نهايي زباله در جنگل هاي شمال، ۱۱ مركز در مناطق تالابي و ۴ مركز در مناطق مرتعي وجود دارد. وي افزود: شهرستان هاي شمالي كشور از نظر جمع آوري و دفع زباله با مشكلات زيادي مواجه هستند و زباله هاي اين مناطق بدون هيچ عمليات آماده سازي براي دفن بهداشتي در عرصه هاي جنگلي تخليه مي شوند. آقاي جهاندار ادامه داد: متاسفانه ۶۵ درصد محل تخليه زباله ها در مناطق جنگلي، ۲۵ درصد در مناطق تالابي و رودخانه ها و ۱۰ درصد در مناطق مرتعي است. وي به وسعت زمين هاي واگذار شده از سوي منابع طبيعي شمال كشور به شهرداري براي دفع زباله اشاره كرد و گفت اين وسعت روزانه به طور متوسط حدود ۱۹۰۰ تن زباله را پذيرا است و به نظر مي رسد بايد نسبت به مطالعه و انتخاب اين مراكز به ارزيابي زيست محيطي پرداخته شود.

معاونت امور بين الملل و فروش شركت سرمايه گذاري ايرانگردي و جهانگردي از كليه هتل هاي واجد شرايط براي پيوستن به موسسات زنجيره اي پذيرش خدمات بن هاي سفر با اين شركت درخواست همكاري كرد.
دكتر سيف الله جوان اظهار اميدواري كرد تا در سال جاري با پيوستن حدود ۳۰۰ موسسه خدمات مسافرتي، هتل ها و شركت هاي هواپيمايي به زنجيره خدماتي بن سفر پوشش مناسبي براي دريافت كنندگان اين قبيل بن ها مهيا شود.