چهارشنبه ۹ ارديبهشت ۱۳۸۳ - سال دوازدهم - شماره - ۳۳۶۲
پرونده پروپوفول از نگاه پزشكي
درمان در كشور زير علا مت سوال
دكتر حميد رحمت، دكتر خسروپارسا، دكتر فرزين روزبه، دكتر حسين پوركلباسي و دكتر علي اكبر خورسندي اعضايي از هيات مديره بيمارستان ايرانمهر بودند كه در يك كنفرانس بي نظير مطبوعاتي روز يكشنبه با خبرنگاران به گفت وگو نشستند. كنفرانس بي نظير بود، چون شش جراح كم نظير وقت خود را به خبرنگاران دادند، در حالي كه دكتر فاضل در جمع حاضر نبود كه از نظر اهميت در اين پرونده، از سوي بسياري، مهمترين فرد سهامدار ايرانمهر است.
بخشي از حرف ها
006027.jpg
كنفرانس مطبوعاتي چندين متخصص جراح كم نظير كه معمولا  كمتر به اين راحتي ها تن به گفت وگو با مطبوعات مي دهند، اما انگار اين بار گريزي نبود.
در عكس دكتر علي اكبر خورسندي را در حال اعتراض به گزارش چاپ شده در يكي از مطبوعات مي بينيد، گرچه شايد آقاي دكتر خبر نداشته باشد اما اگر بخواهد به همه اين گزارش ها اعتراض كند بايد عمري ديگر از خدا طلب كند.

- يكي از افرادي كه اعلام شده فوت شده است،  زنده است. نفر دوم هم اصلا
به دليل اين شوك درنگذشته است.
- تا ۴ ارديبهشت دست كم ۲۰۰ جراحي ديگر در بيمارستان انجام شده است كه هيچ مشكلي نداشت.
- دو نفري كه درگذشته اند دچار مشكلات متعددي بودند و ناتواني آنها در پاسخ مثبت دادن به درمان در بيمارستان به شرايط ويژه آنها هم مربوط بود.
- ما اعتقاد قلبي داريم كه ما، وزارت بهداشت و همه معاونت ها همه مسوول سلامت مردم هستيم.
- ما طبق روال معمول كه در هر واكنش غيرعادي به داروهاي عادي رعايت مي شود، اين بار هم موارد را به وزارتخانه اعلام كرديم، اما يك دفعه موضوع به بلوا تبديل شد.

امروز بيمارستان ايرانمهر آدم ها را ياد چيزهاي ديگري مي اندازد از جمله بي اعتمادي عمومي به جامعه پزشكي گرچه اين ديوار بي اعتمادي قبلا  به علت اجحاف هاي پزشكان و بيمارستان هاي خصوصي در نرخ خدمات در ميان مردم با ارتفاع بلندي ساخته شده بود.
عمومي شدن موضوع ايرانمهر اتفاق ناميموني بود كه تنها باعث داغ دار شدن چند خانواده كه عزيزشان را از دست دادند نشد بلكه يك بحث تخصصي قبل از به نتيجه رسيدن، موضوع مجادله ميان صاحبان عزا و مطبوعات و وزارت بهداشت از يك طرف و جامعه پزشكان و بيمارستان هاي خصوصي از طرف ديگر شد.
در مورد داروها هم، همه پزشكان و دانشمندان به مضراتي آگاهند كه گاه به صورت موردي رخ مي نمايد و در مواردي به صورت عام. مثلا اين اتفاق رايج است كه از ميان ده ها نفري كه آسپرين مصرف مي كنند، يك نفر به خاطر خونريزي معده مي ميرد يا اينكه انواع آنتي بيوتيك هاي خوراكي براي باكتري هاي مفيد موجود در روده زيان هايي به بار مي آوردند.
اما در وقت هايي اين اتفاق ها به صورت يك بحران عمومي در مي آيند. حادثه بيمارستان ايرانمهر از همين جنس است.
بگذاريد با يك نگاه پزشكي اتفاقات رخ داده را بررسي كنيم: بعد از بيهوشي عمومي چند بيمار و انجام گرفتن عمل هاي جراحي آنان در روزهاي ۱۳ تا ۱۶ فروردين، مسوولا ن بيمارستان ايرانمهر ديدند كه حال يكي دو نفر بعد از گذشت ۱ تا ۲ روز پس از جراحي ها، نامناسب است. با توجه به شيوع بدحالي در بيماراني كه بيهوشي عمومي پيدا كرده اند، اين اتفاق چندان غريب نمي نمود.
وقتي تعداد بيماران بدحال به ۵-۴ نفر رسيد، دستور داده شد مصرف دارو قطع شود. از روز نوزدهم فروردين، مديريت بيمارستان تصميم گرفت كه ديگر كسي را با همان داروي خاص بيهوش نكنند. برخلاف اخبار اعلام شده، هيچ بيماري بلافاصله پس از جراحي به حال كما فرونرفته بود و تمام بيماران يكي دو روز پس از بيهوشي دچار عارضه شدند، اين يكي دو روز زمان لازم براي فعاليت باكتري ها بود.
در روزهاي ۲۴ و ۲۵ فروردين مراتب به قسمت عوارض دارويي وزارت بهداشت و به معاونت دارويي گزارش شد كه شوك سمي به بيماران دست داده است كه واقعه نادري شمرده نمي شود: در سال ۱۹۹۵ فقط در آمريكا نزديك به ۴۵ مورد از اين شوك ديده شده است و طي سال ها در انگليس ۶۲ مورد ديگر از اين شوك رايج ديده شده است.
معمولا داروهاي بيهوشي داراي عوارض متعددي اند و به خصوص در كنترل بيهوشي، داروهايي كه از طريق تزريق مصرف مي شوند كمترين ميزان خطر و بيشترين ميزان كارآمدي را دارند.
به دنبال بروز ضايعات جدي داروي مورد نظر به دليل رشد باكتري ها، تحقيقاتي در سراسر دنيا انجام گرفت كه موجب شد نوع داراي حفاظ (Protection) اين دارو هم به بازار بيايد. (منظور از حفاظ، افزودن ماده اي به دارو است كه ضمن مضر نبودن براي بيمار، از رشد ميكروب ها در آن جلوگيري كند).
در ايران وزارت بهداشت از طريق دو شركت به وارد كردن داروي مزبور مي پرداخت و مي پردازد و به هر دليلي تاكنون داروي داراي حفاظ وارد كشور نشده است.
به گفته مسوولا ن بيمارستان در روز ۲۰ فروردين، بنا به گزارشي كه در آن ادعا شده بود ۲۸ نفر در بيمارستان ايرانمهر بر اثر استنشاق گاز جان خود را از دست داده اند، بيمارستان و سردخانه آنجا مورد بررسي قرار گرفت.
با درگذشت دو نفر از۱۱ نفري كه دچار مسموميت شده بودند، قضيه ابعاد ديگري پيدا كرد. درهاي شكسته چوبي، درهاي دراز شيشه اي كه از جا درآمده اند و برخي اتفاقات ديگر (كه به حوزه پزشكي قانوني مربوط مي شود) موجب شد موضوع علمي، بعد عمومي پيدا كند.
بسياري در شك و ترديد به سر مي برند و با آنكه مي دانند فقط مي توان پزشك را انتخاب كرد و انتخاب روش درماني او، در دست هيچ كس به جز خودش نيست، باز در ترديد نسبت به سيستم پزشكي كشور به سر مي برند.
متاسفانه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي به رغم ملتهب بودن جو در جامعه، حاضر به اعلام عمومي نظرشان درباره اتفاقات رخ داده نشده اند، گرچه اين وزارتخانه اقدام به ارسال متني براي مسوولان بيمارستان ايرانمهر كرد كه از بيمارستان خواسته شده بود ديگر بيمار جديدي را نپذيرند.
اين اتفاق از سوي بسياري به معني مقصر دانستن بيمارستان تلقي شد.اما اقدام پزشكان خصوصي كشور در حمايت از همكاران خود در بيمارستان ايرانمهر چشمگير بود: همه بيمارستان هاي خصوصي اعلام كردند كه كليه پزشكان سهامدار بيمارستان ايرانمهر و ديگر پزشكان ميهمان، مي توانند در كليه بيمارستان هاي خصوصي اعمال جراحي خود را انجام بدهند!
البته بيمارستان ها و پزشكان خصوصي در تعيين نرخ هاي سرسام آور خدمات خود نيز اتحاد خوبي دارند.
006024.jpg
خبرنگاران مرتب در حال چك كردن اطلا عاتشان از جلسه گفت وگو با مسوولا ن بيمارستان ايرانمهر هستند. علمي بودن صرف موضوع، گزارش دادن از بيمارستان را دشوار مي كرد. گرچه بسياري نمي دانستند و مي گفتند.
006021.jpg
ازدحام جمعيت در اطراف بيمارستان ايرانمهرقابل توجه بود، به خصوص كه مسوولا ن راديو در حال تهيه يك گزارش از اطراف بيمارستان و مردم حاضر در محل بودند. مسوولا ن حراست بيمارستان به زحمت توانستند جمعيت مربوط به موضوع(!) را كه در حياط تجمع كرده بودند متفرق كنند.
006018.jpg
يكي از دو در چوبي شكسته را مي بينيد به اين دليل كه به توصيه مسوولا ن انتظامي چند در شيشه اي شكسته جمع آوري شده بودند و شيشه شكسته ميز رئيس بيمارستان نيز تعويض شده بود نتوانستيم بيشتر از اين از اتفاقات پزشكي! سند تهيه كنيم.

بيهوشي عمومي
چگونه جراحي شكنجه نيست؟
اخيرا داروي پروپوفول وريدي در اغلب جراحي ها جايگزين باربيتوراتها شده است. اين دارو بعد از جراحي باعث گيجي و استفراغ كمتري شده، به مراتب دوره ريكاوري سريع تر و مطمئن تري دارد
عليرضا آشوري 
بيهوشي بايد ايمن بوده، تهديدكننده حيات بيمار نباشد، ناخوشايند نبوده، امكان دسترسي جراحي به موضع مورد نظر را فراهم كند
بيهوشي روندي است كه طي آن بيمار هنگام جراحي هوشياري خود را از دست مي دهد. جراحي هم طبعا امكاني را براي بهبود بيمار فراهم مي آورد. در واقع تصور جراحي بدون بيهوشي و تحمل درد توسط بيمار، شكنجه هاي دوران قرون وسطي را به ذهن متبادر مي كند. جراحي بدون بيهوشي از لحاظ علمي عوارض زير را در پي دارد: «كنش هاي تهاجمي، درد شديد و از هم گسيختگي ذهني، حداكثر تنش و گرفتگي در عضلات اسكلتي، افزايش فعاليت سيستم عصبي سپماتيك كه باعث تعريق، تپش قلب و افزايش فشار خون مي شود و اينكه خاطره وحشتناك اين جراحي همواره با بيمار خواهد بود. به واقع هدف از بيهوش كردن بيمار، از بين بردن آگاهي بيمار نسبت به محيط جراحي، قرار دادن بيمار در وضعيتي كه اجازه جراحي كردن را بدهد، شل كردن عضلات براي اينكه امكان دسترسي به استخوان ها و اندام هاي دروني ميسر شود، آخرين علت بيهوش كردن كنترل سيستم خودمختار بدن است تا صدمات جراحي باعث حداقل اختلالات هموديناميك شود.
در بيهوشي عمومي داروهايي به طور سيستميك به بيمار داده مي شود تا او را به مرحله عدم هوشياري و آگاهي از هر چيزي بكشاند كه در اطرافش در حال رخ دادن است. اين بيهوشي بايد ايمن بوده، تهديدكننده حيات بيمار نباشد، ناخوشايند نبوده، امكان دسترسي جراحي به موضع مورد نظر را فراهم كند. بيهوشي و داروهاي ايجادكننده آن بايد حداقل ناراحتي ممكن را براي مكانيسم هاي داخلي هومئوستاز ايجاد كند. البته بايد توجه داشت كه در برخي موارد بيحسي موضعي و منطقه اي بر بيهوشي عمومي ارجحيت دارد و تشخيص اين مساله، مستقيما به جراح مربوط مي شود. جراح و متخصص بيهوشي بر طبق اين مزايا مي توانند بيهوشي را انتخاب كنند: اولين و مهم ترين مساله اين است كه در بيهوشي هيچ خاطره بدي در ضمير خودآگاه بيمار باقي نمي ماند، ديگر اينكه آرامش بيمار حين جراحي براي مدت زمان طولاني تامين مي شود. امكان كنترل راه هوايي، تنفس و گردش خون بيمار به راحتي امكان پذير است. بيهوشي عمومي به جراح يا جراحان امكان مي دهد تا به طور همزمان در چندين ناحيه متفاوت و دور از هم در بدن بيمار جراحي هاي لازم را انجام دهند. در موارد حساسيت بيمار به داروهاي بي حسي موضعي مثل ليدوكايين يا پريلوكايين بيهوشي تجويز مي شود. در بيهوشي عمومي بيمار حركت ندارد و امكان جراحي دقيق تر و سريعتر را فراهم مي آورد. اما اين روش نيز مصايب خاص خود را دارد. در بيهوشي امكانات پيشرفته  خاصي براي كنترل كردن مكانيسم هاي بدني بيمار نياز است كه طبعا هزينه بالايي را بر بيمار و بيمارستان تحميل مي كند. بيمار بايد براي جراحي به وضع خاص prep (آماده) شود. احتمال عوارض جانبي جدي مثل عفونت ميكروبي، سكته قلبي و مغزي و حتي مرگ در كنار عوارض جانبي كمتر مثل سردرد، سرگيجه، لرز و عدم بازگشت موقتي حافظه وجود دارد. احتمال خطر مرگ در هر بيهوشي يك نفر از هر ۱۰هزار نفر گزارش شده ولي اغلب متخصصان بيهوشي اعتقاد دارند كه با وجود امكانات جديد مونيتورينگ بيمار اين احتمال حتي كمتر هم مي شود. شيوع علايم و عوارض جانبي در طي ۲۴ ساعت اول به دنبال جراحي اورژانس، خونريزي، استفراغ، گيجي و تب با احتمال وقوع كمتر از ۵ درصد، سرگيجه، سردرد، خواب آلودگي و گرفتگي صدا با احتمال وقوع ۵-۱۵ درصد و ناراحتي حنجره (۲۵ درصد) و درد جراحي (۳۰ درصد) گزارش شده است. بيهوشي ايمن و بي خطر نياز به پرسنل ورزيده و خبره، داروها و لوازم كافي و سلامتي نسبي و قدرت تحمل بيمار بستگي دارد.
داروهاي بيهوشي 
به مدت ۵۰ سال، رايج ترين داروهاي بيهوشي سريع الاثر، محلول در آب از دسته باربيتوراتها مثل تيوپنتال، متوهگزيتال و تيامايلال بودند. اين داروها امروزه نيز همچنان مصرف مي شوند و گزارش هاي متعددي از ايمني و نتايج قابل پيش بيني اين داروها وجود دارد. اين داروها به لحاظ اقتصادي نيز مقرون به صرفه هستند. اخيرا داروي پروپوفول وريدي در اغلب جراحي ها جايگزين باربيتوراتها شده است. اين دارو بعد از جراحي باعث گيجي و استفراغ كمتري شده، به مراتب دوره ريكاوري سريع تر و مطمئن تري دارد. اين دارو به جاي انفوزيون آرام وريدي مي تواند به طور گاز استنشاقي مصرف شود تا مدت زمان بيهوشي طولاني تري فراهم كند. از جمله عوارض جانبي اين دارو بعضا در هنگام تزريق و ساختار خاص امولسيون آماده سازي آن است كه اگر از مواد ضدميكروبي استفاده نشود مي تواند به محل مناسبي براي رشد و نمو باكتري ها بدل شود.
داروهاي بيهوشي مي توانند به حالت استنشاقي مورد استفاده قرار گيرند. اين روش بسيار معمول بوده و در اطفال غيرهمكار و برخي شرايط خاص تجويز مي شود. هالوتان و سووفلوران رايج ترين داروهاي مصرفي در روش استنشاقي هستند.

اثرات درماني چاي سبز
مصرف چاي سبز از ميزان تراوشHDL مي كاهد و در نتيجه باعث كند كردن روند ابتلا به بيماري هاي قلبي - عروقي و نارسايي كليه مي شود. بر اساس نتايج پايان نامه دكتر نگين آزادپور، اثرات درماني چاي به ويژه چاي سبز، حاصل اثر مجموعه اي از مواد موجود در برگ ها است و از آنجايي كه نسبت و مقادير اين مواد در چاي متناسب با نحوه دم كردن و نوع آب به كار رفته و نيز زمان دم كشيدن متفاوت است. تركيبات چاي داراي اثرات درماني كاهش فشار خون، آرامبخش و شل كنندگي عضلاني و تركيبات آن اثرات اثبات شده ضدسرطان است. گفتني است كه مصرف چاي با تمام فوايدي كه دارد اگر بيش از حد شود، مي تواند سبب لكه دار شدن دندان ها، تشديد لكوسيتوز و ايجاد كيت پستان در بزرگسالان و مصرف بيش از ۲۵۰ ميلي ليتر در روز براي كودكان مبتلا به آنمي، منجر به تشديد بيماري مي شود.

مصرف خيار و دفع سموم بدن
مصرف خيار، اسيد اوريك و مواد چربي اضافي بدن را حل مي كند.
خيار داراي ويتامين هايA ،B ،C وD بوده و نيز داراي منگنز، كربنات كلسيم و موسيلا ژ است. دانه خيار در درمان بيماري قند مفيد است و مصرف خود خيار نيز منجر به تعادل وزن و تناسب قد مي شود.
خيار سبب تصفيه خون شده و كبد را جلا مي دهد؛ لطافت پوست و شادابي آن را سبب مي شود. خيار گياهي است علفي كه منشا اصلي آن را شمال هندوستان و دامنه هاي كم ارتفاع هيماليا دانسته اند. خيار به همراه سير، جعفري، چاشني، كمي روغن زيتون و آبليمو يا نارنج در تهيه انواع سالاد مورد استفاده قرار مي گيرد.

تغذيه با شيرمادر و خطر موادشيميايي
كودكان شيرخوار كه از شيرمادر تغذيه مي شوند، در معرض خطر موادشيميايي مضر قرار دارند. نگراني كارشناسان از اين است كه برخي مادران در معرض مواد سمي موجود در خانه مثل پودرهاي شوينده و موبايل هستند و مي توانند اين مواد سمي را به كودكان خود منتقل كنند.
شيرمادر نخستين و بزرگ ترين منبع براي اين سموم شيميايي است و كودكان شيرخوار در معرض آن قرار دارند. كودكان به سرعت رشد مي كنند و اين دقيقا زماني است كه اين سموم شيميايي مي توانند در رشد طبيعي مداخله كنند.
اين مساله بر روي هشت زن از ناتينگهام آزمايش شده كه در بدنشان چهارماده مضر شيميايي شناسايي شده بود.

درمانگاه
ايرانشهر
تهرانشهر
حوادث
خبرسازان
در شهر
يك شهروند
|  ايرانشهر  |  تهرانشهر  |  حوادث  |  خبرسازان   |  در شهر  |  درمانگاه  |  يك شهروند  |
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |