گروه اقتصادي: بانك تسويه حسابهاي بين المللي (BIS) در آخرين گزارش منتشرشده خود، حجم تعهدات خارجي ايران را حدود ۱۵ ميليارد دلار اعلام كرد.
به گزارش خبرنگار ما در اين گزارش ذكر شده است كه تعهدات خارجي در پايان سه ماهه سوم سال ۲۰۰۳ ميلادي ۸/۱۲ ميليارد دلار بوده كه اين ميزان در پايان سال به ۱۵ ميليارد دلار افزايش يافته است.
هر چند در گزارش بانك تسويه حسابهاي بين المللي حجم تعهدات خارجي ايران ۱۵ ميليارد دلار اعلام شد، اما طبق آخرين آمار منتشر شده توسط بانك مركزي بدهيهاي قطعي كشور در پايان سه ماهه سوم سال ۸۲ حدود ۱۰ ميليارد دلار بوده است.
در گزارش بانك تسويه حسابهاي بين المللي ذكر شده است كه ۴۶ درصد از تعهدات ايران كوتاه مدت و ۵۲ درصد آن بلندمدت است. بنابر اين گزارش حدود ۶۲ درصد از تعهدات خارجي ايران به بانكهاي خارجي مي باشد و اين درحالي است كه ۳۳ درصد از اين تعهدات به بخش خصوصي غيربانكي مي باشد.
اين گزارش حاكي است كه حجم تعهدات خارجي كشورهاي در حال توسعه آفريقا و خاورميانه در پايان سال ۲۰۰۳ ميلادي ۱۹۴ ميليارد دلار بوده، در حالي كه اين ميزان در سه ماهه اول سال گذشته ميلادي ۱۷۰ ميليارد دلار بوده است.
آمار تعهدات خارجي كشورهاي منطقه حاكي از آن است كه كشورهايي چون عربستان، امارات، مصر و كويت در پايان سال گذشته ميلادي به ترتيب ۲/۱۶ ، ۸/۲۰ ، ۳/۱۱ و ۶/۶ ميليارد دلار تعهدات خارجي داشته اند.

پس از تغيير چند وزير و گذشت چندين سال امروز افتتاح آن هنوز در هاله اي از ابهام قرار دارد. در حالي كه وزير راه و ترابري، رئيس سازمان هواپيمايي كشوري و شركت هاي حمل و نقل هوايي تأكيد و اذعان دارند كه اين فرودگاه عليرغم عملياتي بودن هنوز از كيفيت لازم براي بهره برداري و ارائه خدمات به مسافران برخوردار نيست ولي مسئولان وزارت راه بر بهره برداري از اين طرح تأكيد دارند. تعدادي از شركت هاي حمل و نقل هوايي از جمله هواپيمايي جمهوري اسلامي ايران در اين زمينه اقدام كرده و از روز شنبه قرار است پروازهاي خود به امارات متحده عربي (دوبي) را به اين فرودگاه انتقال دهند.
بررسي علت عدم احداث تأسيسات لازم در اين فرودگاه قابل توجه است. فرودگاه امام از هنگام افتتاح تاكنون تغييرات عمده اي كرده است و فشار و اصرار مقامات وزارت راه موجب شده تا برخي نواقص برطرف شود، اما هنوز همه نيازهاي ضروري يك فرودگاه در آن وجود ندارد. بايد پرسيد چگونه طرحي با اين اهميت در اقتصاد ملي و با هزينه اي بالا تاكنون به گونه اي مديريت شده كه نيمه كاره تحويل شده است.
خدمات فرودگاهي انحصاري به يك شركت واگذار شده است و تنها هواپيمايي جمهوري اسلامي ايران مجاز به بهره برداري از خدمات فرودگاهي خويش شده است.
انحصار خدمات فرودگاهي خود به نارضايتي شركت هاي حاضر دامن زده است.
اينكه فرودگاه امام بايد هرچه سريعتر به بهره برداري برسد شكي نيست اما عدم توجه به پيامدهاي فقدان امكانات لازم از جمله مسيرهاي دسترسي به فرودگاه و رفت و آمد مسافران براي شركت هايي كه در اين فرودگاه فعاليت مي كنند قابل توجيه است.

مديركل تحقيقات و بررسي هاي پولي و بازرگاني وزارت اقتصاد و دارايي گفته است: تعيين جوايز بزرگ براي حساب هاي قرض الحسنه اگرچه قابل انتقاد است اما تا زماني كه در چارچوب ضوابط قانوني قرار دارد نمي توان با آن مخالفت كرد. وي اين شيوه را محملي براي ايجاد تحرك و رقابت در شبكه بانكي دانسته است.
حاشيه: اينكه بانك ها كاركرد بنگاه هاي خيريه را كه بليت بخت آزمايي منتشر مي كنند، داشته باشند، در چارچوب عملكرد واقعي بانك ها نيست و باعث ايجاد رقابت در جهت بهبود خدمات بانك ها نيز نمي شود و شايد در درازمدت در جذب سپرده ها نيز كاركرد مثبتي نداشته باشد.
رقابت  بانك ها زماني به بهبود خدمات و عملكرد آنان منجر مي شود كه در ميدان هاي واقعي و مؤثر اقتصادي رقابت كنند.
فقدان آزادي عمل براي ارائه خدمات گوناگون بانكي و محدوديت در تخصيص منابع، اهداف واقعي بانكداري را تغيير داده و آنها را تنها به صندوق هاي پول تبديل كرده است.

گروه اقتصادي: گراني و تورم در هفته هاي اخير با موضع گيري مسئولان دولتي به بحثي فراگير تبديل شده و با انتشار تصميمات نه گانه دولت، انتظار كنترل و مهار آن انتظار طبيعي افكار عمومي است.
مردان اقتصادي دولت اين روزها بايد بيش از پيش در اين زمينه به بيان ديدگاه هاي خود بپردازند، تا مردم انتظار تحول سريع و زودرسي نداشته باشند. ديروز دكتر شيباني رئيس كل بانك مركزي اعلام كرد كه طبق آخرين آمار اين بانك نرخ تورم در حال حاضر ۶/۱۳ درصد است.وي افزوده است كه بيشترين افزايش قيمت در كالاهاي خوراكي رخ داده است.
در همين زمينه كميجاني معاون اقتصادي بانك مركزي نيز گفته است كه دولت در تلاش است تا با كنترل قيمت ها اجازه ندهد نرخ ها بيش از ۵ درصد افزايش يابد، اما افزايش قيمت بنزين با ايجاد فضاي رواني تورم به افزايش قيمت كالا و خدمات منجر شده است.وي وعده داد كه با هماهنگي هاي بعمل آمده با عرضه برخي كالاها به بازار قيمت ها كاهش يابد.
وي ميانگين تورم در چهار سال گذشته را ۸۵/۱۳ درصد اعلام كرد كه كمتر از پيش بيني هاي برنامه بوده است، اما تاكيد كرد رشد اقتصادي تقاضاي كل را افزايش مي دهد و اين امر به افزايش قيمت ها در اقتصاد بيمار ايران منجر مي شود.
در همين زمينه محمد كردبچه مدير كل دفتر اقتصاد كلان سازمان مديريت نيز تاكيد كرد: دولت عامل گراني نيست، دولت كميته اي تحت رياست وزير بازرگاني تشكيل داده است تا افزايش قيمت ها را بررسي و كنترل كند.
وي تاكيد كرد: دولت مي تواند تورم را از طريق سياستگذاري در افزايش توليد و كنترل حجم نقدينگي كنترل كند.

گروه اقتصادي: عليرغم اعلام مكرر توقف توليد پيكان هنوز مراجع مسئول زمان مشخصي براي اين امر اعلام نكرده اند. به گفته مسئولان وزارت صنايع قرار است سال آينده خط توليد پيكان متوقف شود ولي زمان دقيق توقف توليد آن در سال جاري هنوز اعلام نشده است. علاوه بر اين هنوز ميزان دقيق توليد اين خودرو در سال جاري اعلام نشده است.
براساس آمارهاي منتشرشده در فروردين سال جاري ميزان توليد پيكان نسبت به مدت مشابه سال قبل چهل تا ۵۰ دستگاه افزايش يافته و به ۷۸ هزار دستگاه رسيده است.
برخي منابع از عدم تمايل توليد كنندگان خودرو پيكان براي متوقف كردن عرضه آن خبر مي دهند. به نظر مي رسد كه برخي نيز در انتظارند تا زمان دقيق توقف توليد پيكان اعلام شود تا با خريد و انباركردن آن پس از توقف توليد، آن را به قيمت هاي بالاتري به فروش رسانند. چرا كه با توقف عرضه انتظار افزايش قيمت آن مي رود. بنابر اين يافتن راههايي براي جلوگيري از بازار سياه اين خودرو از سوي وزارت صنايع و توليد كنندگان آن ضروري به نظر مي رسد.
كاهش قيمت ساير خودروها كه مي تواند كاركرد پيكان را در ايران داشته باشد از جمله اين راههاست كه علي رغم اعلام آن در ماههاي اخير، تب آن فروكش كرده است.

گروه اقتصادي: علي عابدزاده مدير عامل شركت هواپيمايي آسمان كه يكي از پرسابقه ترين مديران در صنعت حمل و نقل هوايي كشور است ديروز در يك برنامه مطبوعاتي كه براي پاسخ به مواضع اخير مسئولان وزارت راه در مورد تأكيد بر آغاز پروازهاي خارجي در فرودگاه امام در روز شنبه آينده، برگزار شده بود تأكيد كرد: تا زماني كه خدمات فرودگاهي لازم ارائه نشود آسمان پروازهاي خود را به اين فرودگاه انتقال نخواهد داد.
وي در حالي كه متني طولاني را براي اعلام مواضع آماده كرده بود، از تداخل وظايف نظارتي هواپيمايي كشور با فرودگاه داري و حضور آن به عنوان يك پيمانكار در فرودگاه امام و غيرقانوني بودن واگذاري خدمات فرودگاهي به شركت خارجي انتقاد كرد و تأكيد كرد: شركت هاي هواپيمايي داخلي از جمله آسمان خود خدمات لازم در بخش كترينگ را با هزينه ۷/۲ درصد هزينه يك ساعت پرواز مي توانند ارائه كنند ولي مجبور شده اند اين خدمات را با هزينه ۲/۱۵ درصد از شركت خارجي خريداري كنند، اين امر علاوه بر تحميل هزينه، شركت هاي ياد شده كه همگي زيان ده هستند موجب بيكاري كاركنان ايراني اين بخش ها خواهد شد. وي اعلام كرد كه هنوز به طور رسمي به شركت آسمان انتقال پروازها به فرودگاه امام در روز شنبه اعلام نشده است و در اين زمينه هيچ برنامه ريزي روشني وجود ندارد.وي از نبود آشيانه تعميرات و ترمينال بار در فرودگاه امام به عنوان مشكلات ديگر نام برد و تأكيد كرد: شركت هاي هواپيمايي داخلي پول كافي براي ساخت آشيانه ندارند و اصلاح قيمت بليت هواپيماها براي جلوگيري از زيان دهي شركت هاي هوايي ضروري است.وي تأكيد كرد كه آسمان در حال حاضر زيان مي دهد ولي با اين وجود طرح هاي توسعه وافزايش ناوگان را پي گرفته و طرح خصوصي سازي كامل آن را طبق مصوبه دولت و واگذاري حدود ۶۰ درصد سهام آن به متخصصان ،كارشناسان صنعت هواپيمايي كشور در حال نهايي شدن است.
رئيس هيات مديره شركت هواپيمايي كاسپين نيز اعلام كرد حاضر هستيم هيچ پروازي انجام ندهيم، حتي هواپيماهايمان را اجاره دهيم ولي ضرر رفتن به فرودگاه امام خميني(ره) را نپردازيم.
حاج محمدعلي به خبرگزاري فارس گفت: كاسپين با شرايط موجود نمي تواند از فرودگاه امام(ره) پرواز كند و به همين دليل كليه پروازهاي دبي خود را لغو نموده است.

گروه اقتصادي: جمع آوري خودروهاي فرسوده در برنامه چهام در دستور كار دولت است و بايد تا پايان برنامه جمع آوري شود.با احمد رهبري عضو كميسيون صنايع و معادن مجلس شوراي اسلامي پيرامون مصوبات مجلس در چارچوب برنامه چهارم در زمينه خودرو گفتگو كرده ايم.
***
* در قالب برنامه چهارم توسعه طرح جمع آوري خودروهاي فرسوده چگونه پيش بيني شده است؟
- براساس مصوبه مجلس شوراي اسلامي در چارچوب برنامه چهارم توسعه به دولت توصيه و تاكيد شده است كه تا پايان اين برنامه نسبت به جمع آوري خودروهاي فرسوده اقدام كند.
* با توجه به اينكه در طول زمان اجراي برنامه چهارم نيز بر تعداد خودروهاي فرسوده افزوده مي شود مصوبه مذكور تا چه حد قابل اجرا خواهد بود؟
- از آنجا كه اين مصوبه بار مالي دارد، تا زماني كه اعتبار و بودجه مورد نياز براي انجام اين كار تامين نشود خودروهاي مذكور جمع آوري نخواهد شد، به اين دليل كه از يك سو كارخانه ها اقدامي در جهت فروش خودرو با تسهيلات آسان و بهره كم به عمل نمي آورند و با اين امر مخالف هستند و از سوي ديگر دولت نيز اعتباري براي انجام اين كار تخصيص نداده است. همچنين امكانات مالي دارندگان اين خودروها اجازه نمي دهد تا خودروهاي فرسوده خود را با خودروهاي نو جايگزين كنند .چرا كه اين افراد معمولا از اقشار آسيب پذير جامعه و كارمند يا كارگر هستند كه با خودروهاي خود اقدام به جابجايي مسافر مي كنند و در واقع خودرو وسيله كار آنها است.با عدم همكاي كارخانه داران براي عرضه خودروهايي با تسهيلات مناسب و تخصيص نيافتن بودجه جمع آوري خودروهاي فرسوده از سوي دولت همچنين توجه به ضعف بنيه مالي صاحبان اين خودروها، اميد چنداني به اجراي اين مصوبه وجود ندارد.راهكار اجراي اين مصوبه و جمع آوري خودروهاي فرسوده همان طرحي بود كه از سوي كميسيون صنايع به مجلس ارائه شد .
* در چارچوب برنامه چهارم كنترل قيمت و بهبود كيفيت خودرو تا چه حد محقق خواهد شد؟
- اين راهكارها همانطور كه در برنامه سوم نيز وجود داشت در برنامه چهارم نيز ديده شده و راهكارهايي براي كاهش مصرف سوخت، افزايش كيفيت، جلوگيري از آلودگي محيط زيست و نزديك شدن به استانداردهاي جهاني ديده شده ولي اميدي به اجراي آن وجود ندارد.
* تاثيرتحقيق و تفحص از خودروسازان بر مصوبه مجلس و برنامه چهارم چه بوده است؟
-گر چه هنوز خلاصه اين گزارش بايد ابتدا در كميسيون صنايع و معادن بررسي و پس از راي گيري در اين كميسيون در صحن علني مجلس قرائت شود اما چون موارد اين گزارش مطرح شده و ذهن نمايندگان مجلس و دولت آماده بود راهكارهاي آن در برنامه چهارم ديده شده است. اين كار نتيجه فشارهاي مجلس بوده ، در غير اينصورت ممكن بود همين موارد در نظر گرفته شده در برنامه چهارم لحاظ نشود. گزارش اين تحقيق و تفحص قبل از پايان دوره مجلس ششم در صحن علني مجلس قرائت خواهد شد.

رئيس كل بانك مركزي از انتشار ماهانه اسكناس هاي دو هزار توماني خبر داد.
ابراهيم شيباني ديروز در جمع خبرنگاران با اعلام اين خبر عدم پذيرش اسكناس هاي دو هزار توماني در برخي مراكز خريد را ناشي از جديد بودن آن دانست.وي معتقد است: وقتي كه يك اسكناس جديد به بازار مي آيد مردم به دليل عدم شناخت با ترديد به آن نگاه مي كنند.
اولين بار در اسفند ماه سال گذشته بود كه مردم با اسكناس هاي دو هزار توماني آشنا شدند و بلافاصله طراحي آن مورد انتقادهاي شديد قرار گرفت.
طي ماه هايي كه از انتشار دو هزار توماني مي گذرد برخي مراكز خريد خصوصا در شهرستان ها از پذيرش آن خودداري مي كردند كه به نظر مي رسد چاپ و انتشار وسيع دو هزار توماني بتواند براي حل اين مشكل مؤثر باشد.
رئيس كل بانك مركزي همچنين معتقد است كه امكان جعل اين اسكناس به هيچ وجه وجود ندارد.

گروه اقتصادي: حجم واردات كالا به كشور در فروردين ماه سال جاري به حدود يك ميليارد و ۵۸۴ ميليون دلار رسيد كه در مقايسه با مدت مشابه سال قبل از رشدي معادل ۴/۲۸ درصد حكايت مي كند.
براساس آمار گمرك در اولين ماه سال جاري ميزان واردات كالا به كشور يك ميليون و ۶۴۳ هزار تن بوده كه در مقايسه با مدت مشابه سال قبل ۷/۱۳ درصد رشد داشته است.
متوسط قيمت صادرات هر تن كالاي غير نفتي وارداتي حدود ۹۶۴ دلار بوده است كه از رشدي معادل ۵۰ درصد برخوردار بوده است.
بر اساس اين گزارش ميزان صادرات كالا از كشور در فروردين ماه به ارزش ۳۰۷ ميليون دلار رسيد كه در مقايسه با مدت مشابه سال ۸۲، ۱/۱۱ درصد افزايش داشته است. در فروردين امسال ميزان وزني صادرات غير نفتي ۹۳۱ هزار تن بوده كه از رشدي معادل ۸/۱ درصد حكايت مي كند.پتروشيمي با ۴۱ ميليون دلار، پسته ۸/۳۰ ميليون دلار و ميعانات گازي ۱/۱۹ ميليون دلار اقلام عمده صادراتي كشور بوده اند.
مقايسه عملكرد صادرات غير نفتي با ارقام پيش بيني شده نشان مي دهد كه تنها ۴۷ درصد از اهداف برنامه تحقق يافته است.