تا پايان امسال ۸ هزار دستگاه موتورسيكلت دوزمانه از رده خارج مي شوند
قصه من و موتور فرسوده ام
موتور به زحمت سربالا يي را مي پيمايد و دود اگزوز نشان مي دهد توانايي پيمودن اين مسير را ندارد. موتورسوار تنها نيست و زن و بچه اش را هم پشت سر خود نشانده كه هر دو حالت نامتعادلي دارند. زن به زحمت كودك را در آغوش گرفته و سعي مي كند توازن خود را هم حفظ كند.
اين موتورسيكلت به زودي از رده خارج مي شود و اين خانواده بايد چاره ديگري بينديشند. تعداد اين موتورها و آن خانواده ها كم نيستند. چاره چيست و يك خانواده تا چه حد تحمل آن را دارد؟
|
|
طبق يك خبر كوتاه: «تعداد ۲۷۰۰ دستگاه موتورسيكلت فرسوده از رده خارج شدند.» قرار است تا پايان امسال ۸ هزار دستگاه موتورسيكلت ديگر از رده خارج شوند. با اجراي مرحله نخست طرح جايگزيني موتورسيكلت هاي فرسوده كليه موتورهاي ۲ زمانه از سطح شهرهاي بزرگ جمعآوري خواهند شد. دكتر ابتكار رئيس سازمان حفاظت محيط زيست يكي از مصوبات برنامه چهارم را حذف كامل خودروها و موتورسيكلت هاي فرسوده تا پايان اين برنامه اعلا م كرده بود. دو سال است در كشور موتورسيكلت هاي ۲ زمانه توليد و شماره گذاري نمي شوند و براساس طرح كنوني اسناد و مدارك كليه موتورهاي فرسوده با تأييد نيروي انتظامي باطل مي شوند.
قرار است سازمان حفاظت محيط زيست به ازاي هر دستگاه موتورسيكلت ضبط شده ۲۰۰ هزار تومان يارانه و سود اقساط پرداخت كند.
متقاضيان مي توانند يكي از دو مدل موتورسيكلت ۴ زمانه در نظر گرفته شده توليد روز را جايگزين موتور خود كنند.
اولويت واگذاري اين موتورسيكلت هاي ۴ زمانه براساس مراجعه متقاضيان خواهد بود. آنها تا پايان خرداد ماه براي ارائه مدارك خويش فرصت دارند و افرادي كه مايل به پرداخت پول موتورسيكلت جديد به صورت نقد هستند مي توانند با پرداخت ۳۰۰ هزار تومان، موتورسيكلت موردنظر خويش را تهيه كنند.
اقليتي كه كم شمار نيستند
البته بيش از ۷۰ درصد موتورسيكلت هاي فعال تهران ۴ زمانه هستند. با اين وجود هنوز هم موتورسيكلت هاي ۲ زمانه در حال تردد هستند كه به زودي ممنوعيت تردد آنها در تهران و شش شهر بزرگ ديگر به مرحله اجرا درميآيد. آنچه در جريان اجراي طرح جايگزيني موتورسيكلت هاي فرسوده جلب نظر مي كند از رده خارج شدن ۸ هزار دستگاه موتور است.اين بدين معني است كه ۸ هزار نفر مالكين موتورسيكلت ها، وسيله نقليه خويش را از دست مي دهند و به همين تعداد خانوارها تحت فشار مالي قرار مي گيرند.
بديهي است اگر فرد يا خانواده اي توانايي مالي تهيه اتومبيل يا موتورسيكلت هاي ۴ زمانه را داشت در اين مدت با موتورسيكلت هايي كه بي ترديد فرسوده هستند تردد نمي كرد و مشغول به كار نمي شد.
«علي.ي» مرد ۴۲ ساله اي است كه با لحن حزن آميزي در مورد جمعآوري اين موتورسيكلت ها حرف مي زند مي گويد: «اين كه بايد با آلودگي شهر تهران مبارزه كرد قابل درك است ولي تكليف ما و خانواده هاي ما چه مي شود؟ من اگر درآمد كافي داشتم با اين موتور اسقاطي روزگار نمي گذراندم و زن و بچه خود را از سويي به سوي ديگر نمي بردم. ما از فرط استيصال از چنين موتورهايي استفاده مي كنيم و نه چيز ديگر. بنابراين اجراي اين طرح اولين ضربه را به ما مي زند؛ به خانواده هاي بسيار كم درآمد.»
براي چه كاري سوار موتورسيكلت مي شوند؟ براي تردد
در شرايطي كه رفت و آمد در تهران غولآسا پردردسر و پرهزينه شده، جابجايي با موتورسيكلت آسان تر از يافتن اتومبيل، اتوبوس و مترو است و در عين حال ارزان تر. سياهه موتورسيكلت سوارها در سطح شهر، در بزرگراه ها خيابان ها، كوچه ها و پياده روها نشان مي دهد حركت اتومبيل ها و عابرين پياده تحت تأثير حركت آنها قرار گرفته.
براي جابه جايي افراد خانواده
كافي است به اطراف خويش نگاه كنيم تا دريابيم همين موتورسيكلت هاي فرسوده براي برخي خانوارهاي كم درآمد چه نقش ويژه اي در جابه جايي افراد خانواده به صورت جمعي (گاهي با نشستن ۴ نفر روي آن) يافته. بسياري از صاحبان اين موتورسيكلت ها به مدد همان موتور اسقاطي شان زن و بچه خود را شب ها يا روزهاي تعطيل به پاركي مي برند تا نفسي بكشند و هوايي تازه كنند.
در شرايطي كه امكانات عرضه شده توسط اتوبوسراني در شب ها، محدود است و بسياري از خانواده ها توانايي پرداخت هزينه تاكسي و اتومبيل هاي آژانس را ندارند (رفت و برگشت يك خانواده ۴ نفره كمتر از ۴ هزار تومان نخواهد شد) در صورتي كه همان موتورسيكلت كهنه وسيله اي است كه مشكل آنها را در ساعات فراغت تا حدي حل مي كند.
اكبر هوشمند در اين زمينه مي گويد: «منزل ما حوالي ميدان شوش است. من، همسر و دختر كوچكم شب هاي تعطيل با همين موتورسيكلت كه مي بينيد به يكي از پارك هاي شمال شهر مي رويم و اين تنها تفريح ما در طول هفته به شمار مي رود. هزينه رفت و آمد بين ميدان شوش و مثلا ً پارك ساعي يا ملت بسيار زياد است، خصوصاً شب ها. اگر در ساعات نيمه شب به پارك هاي شمال شهر مراجعه كنيد در مي يابيد چگونه بسياري از مردم براي رسيدن به منازل خويش با دردسر روبرو هستند و چه ارقام بالا يي بايد بپردازند.»
براي امرار معاش
شايد تركيب كهنه و فرسوده اين موتورسيكلت هاي فرسوده نشان ندهند چه نقش اساسي در امرار معاش برخي خانواده ها دارند و چه باري را از دوش برخي كساني كه در تار و پود بيكاري غوطه مي خورند، برداشته اند (ولو اندك).
پديده «پيك هاي موتوري» چند سالي است در تهران برجسته شده و اگر با آژانس هاي اتومبيل تماس بگيريد يقيناً پيك هاي موتورسواري هم براي جابه جايي نامه ها و محموله هاي سبك در اختيار دارند. عملكرد اين پيك ها رو به تزايد است، چرا كه در مقايسه با اتومبيل ها رقم كمتري دريافت مي كنند و در عين حال نامه ها و محموله ها را بسيار سريع تر به مقصد مي رسانند.
در حال حاضر هر پيك موتوري براي طي مسافت بين ميدان انقلا ب و ميدان ونك (به عنوان مثال) حدود ۱۵۰۰ تومان دريافت مي كند. بنابراين اگر پيك هاي موتوري فقط روزي دو تا سه سرويس در اين حد عرضه كنند، درآمد ماهيانه اي بين ۱۲۰-۹۰ هزار تومان به دست ميآورند كه در مقايسه با سرمايه اي كه دارند (يك موتور كهنه و در حال خاج شدن از رده) اندك به شمار نمي رود. هر چه باشد اين دستمزد را كارگراني كه كارهاي سخت را طي ماه انجام مي دهند به دست ميآورند.
بنابراين حذف ۸ هزار دستگاه موتورسيكلت فرسوده يقيناً تعدادي از خانوارها را در منگنه مالي خود قرار خواهد داد و معيشت آنها را تهديد مي كند. آنچه كه شايد با تمهيدات در نظر گرفته شده در اين زمينه با اعطاي وام كاهش يابد.
رضا پورياري، جواني كه با يكي از اين موتورسيكلت ها كار مي كند مي گويد: «درآمدم زياد نيست ولي از بيكاري كه بهتر است. ماهيانه حدود ۹۰ هزار تومان به دست ميآورم و خدا را شكر مي كنم. اما با شرايط پيش آمده بايد موتورسيكلت مناسب ديگري تهيه كنم. اين دستگاه يار و ياور من در پنج ماه گذشته بوده و به آن درآمد سخت نياز دارم، بسيار زياد.»
|