دكتر سيدمجيد معنوي
۲۹
|
ايدز و اختلالات وابسته بهHIV
|
۱۹
|
اختلالات خود ايمني
|
۸
|
ناهنجاري هاي خوني
|
۵۱
|
سرطان
|
۱۳
|
ديابت و مشكلات مرتبط با آن
|
۹
|
اختلالات گوارشي
|
۳
|
مشكلات چشمي
|
۱۰
|
اختلالات ژنتيكي
|
۴
|
اشكال دررشد
|
۲۸
|
بيماري هاي قلبي
|
۳۶
|
بيماري هاي عفوني
|
۴
|
نازايي
|
۲۶
|
اختلالات عصبي
|
۲۰
|
بيماري هاي تنفسي
|
۱۴
|
اختلالات پوستي
|
۱۴
|
پيوند اعضاء
|
۲۲
|
ساير موارد
|
|
انقلاب بيوتكنولوژي تاكنون ۵۴ دارو براي بيماران ايجاد كرده و اين تنها آغاز راه است. بايد توجه داشت كه در اوايل دهه ۹۰ يعني ۱۰ سال پيش فقط ۴ دارو با استفاده از اين روش در بازار موجود بوده اند. اين انقلاب دانشمندان را قادر مي سازد تا سريع تر داروهايي موثرتر و هدفدارتر را روانه بازار كنند. احتمالا بيوتكنولوژي علاوه بر درمان بسياري از بيمارها، مي تواند از بسياري بيماري هاي ديگر جلوگيري كند. اين انقلاب، سرعتي بسيار زياد دارد و ۱۹ داروي جديد به دست آمده از بيوتكنولوژي ظرف دو سال گذشته مورد تصويب اداره دارو و غذاي آمريكا(FDA) قرار گرفته اند. طي برآورد جديدي كه توسط موسسه تحقيق و توليدكنندگان دارويي آمريكا انجام شده است، ۳۵۰ داروي جديد در حال تكوين و ۱۴۰ شركت دارويي و بيوتكنولوژيك در حال آزمون اين محصولات هستند.
در بدن هر انسان در حدود ۱۰۰ هزار ژن وجود دارد كه هر يك مسوول توليد پروتئين ويژه اي است. به عبارت ديگر، ژن ها به بدن مي گويند كه آنزيم ها، هورمون ها، پادتن ها و ساير پروتئين هاي مورد نياز براي كاركرد دقيق را توليد كند. اگر يكي از اين ژن ها وجود نداشته و يا دچار نقص باشد، بدن قادر به توليد يكي از پروتئين هاي مورد نياز نخواهد بود كه اين مساله نيز به نوبه خود عملا منجر به يك بيماري خواهد شد. ابزارهاي جديد بيوتكنولوژي، به كمك فنآوري هاي رايانه اي قادر خواهند بود مقادير عظيمي از داده ها را به سرعت تجزيه و تحليل كرده و دانشمندان را براي شناسايي ژن ها يا پروتئين هاي ناقص ياري رسانند تا بتوان داروي مناسب براي ترميم آنها را ايجاد كرد. براي مثال، يكي از شركت هاي فعال در اين زمينه، يك پروتئين كه به نظر مي رسد در بسياري از سرطان ها داراي نقش است را شناسايي كرده است. اين شركت در حال حاضر مشغول آزمون داروهايي است كه اين پروتئين را هدف قرار مي دهند.
اولين دارويي كه با استفاده از ابزارهاي بيوتكنولوژي تكوين يافته است، هومولين يا انسولين انساني مهندسي ژنتيك شده در سال ۱۹۸۲ بوده است، در مدت ۱۶ سال از زمان تصويب هومولين، ۵۳ محصول بيوتكنولوژي ديگر به ليست داروهاي ملي آمريكا اضافه شده اند. از ميان اين داروها مي توان به موارد زير اشاره كرد: دارويي براي شكستن لخته هاي خون كه منجر به سكته و حمله قلبي مي شود، دارويي كه جايگزين هورمون رشد در كودكاني مي شود كه كمبود اين هورمون را دارند، دارويي كه مخاط هاي ايجاد شده در ريه بيماران مبتلا به فيبروزسيستيك را مضمحل مي كند، دارويي كه در بيماران هموفيلي جانشين فاكتور انعقادي مي شود، دارويي كه باعث برگشت انرژي و سر زندگي در بيماران دياليزي مي شود و دارويي كه در توانايي برخي از سلول هاي سرطاني براي رشد بيشتر اختلال ايجاد مي كند، در مجموع، اين پيشرفت ها باعث كمك به بيش از ۶۰ ميليون بيمار شده است.
بيش از يك سوم داروهاي در دست توسعه يعني ۱۵۱ مورد از آنها براي درمان سرطان بكار مي روند كه از اين ميان ۳۱ مورد براي درمان ملانوم، ۲۰ مورد براي سرطان كولوركتال و ۱۳ مورد براي درمان سرطان پستان و پروستات مورد بررسي قرار خواهد گرفت. در حال حاضر ۷۷ واكسن در دست تكوين است. اغلب اين واكسن ها براي پيشگيري يا درمان عفونت هاي ناشي از ويروس HIV ، ايدز، سرطان هاي كولوركتال،لوزولمعده، پستان ، ريه، كولون و پروستات، مولتي پل اسكروزيس و سكته مورد بررسي قرار خواهند گرفت.
۲۹ داروي بيوتكنولوژيك براي عفونت هاي ويروسHIV ، ايدز وبيماري هاي مرتبط با آن طراحي شده اند.
۱۹ دارو براي درمان اختلالات خود ايمني تكوين يافته اند كه از اين تعداد ۱۱ مورد براي آرتريت روماتوئيد و ۳ مورد براي لوپوس مورد آزمون قرار خواهندگرفت.
۸ دارو براي ناهنجاري هاي خوني در حال تكوين هستند كه از اين ميان ۴دارو براي هموفيلي و يك دارو براي كم خوني داسي شكل طراحي شده اند.
تكوين ۳۵۰ دارو از طريق بيوتكنولوژي بيانگر اين است كه انقلاب بيوتكنولوژيك كه در اثر پيشرفت در علوم پزشكي زيستي و كامپيوتر رخ داده است نه تنها موجي از تكامل آينده بشريت بلكه تضميني براي زمان حال است. اين داروهاي جديد، بيماران را قادر مي سازد تاعمري طولاني تر، باسلامت بيشتر و شاداب تر را سپري كنند. (طبق جدول)
مقاله زير از قلم پرفسور مارك ديبنر، رئيس انستيتو اطلاع رساني بيوتكنولوژي و دارويي نوشته شده است كه توجه شما را به آن جلب مي كنيم.
صنايع بيوتكنولوژي: نيمه پر يا نيمه خالي ليوان؟
اگر خوش بين باشيم، آينده صنايع بيوتكنولوژي ايالات متحده درخشان است، اما با كمي واقع نگري شايد بتوان سناريوي بدي در ارتباط با اين موضوع در نظر گرفت. در هر حال اين دو جنبه اي است كه در مورد هر موضوعي مطرح است: نيمه خالي يا نيمه پر ليوان.
نيمه خالي...
صنايع بيوتكنولوژي آمريكا از بيش از ۱۴۰۰ شركت بيوتكنولوژي تشكيل شده است كه در حدود ۲۵۰ شركت، بزرگ بوده و تلاش هاي شاخصي را براي تحقيق و توسعه صنايع بيوتكنولوژي يا توليد محصول انجام داده و صنايع بسيار زيادي براي پشتيباني آنها ايجاد شده اند. اگر عينك بدبيني را بر چشم زده و بر روي اين ۱۴۰۰ شركت تمركز كنيم:
- تنها ۵۰ شركت داراي تحليل گران قوي هستند و ۱۳۵۰ شركت ديگر فاقد چنين اعضايي هستند.
- چند سال پيش، مطالعه اي بر روي تكوين تركيبات درماني انجام شد و در آن زمان ۵۰ درصد از اين شركت ها هيچ محصولي در مرحله آزمون باليني نداشتند و ۲۵ درصد (شركت هايي كه داروهايي در مرحله آزمون باليني داشتند) تنها يك يا دو دارو در اين مرحله داشتند كه كمتر از ۲۵ درصد داروهاي موجود در مرحله آزمون باليني وارد بازار شده اند و فقط ۲۵/۶ درصد از شركت هاي دارويي فرصت مناسبي براي داشتن محصول طي ۸سال آينده خواهند داشت.
- با نگاهي به فهرست صنايع بيوتكنولوژي «ارنست و يانگ»، جمع سرمايه هاي بازار (يا منافع) كليه شركت هاي بيوتكنولوژي كمتر از يك شركت يعني شركت «مرك» كه سود خالص آن ۴ ميليارد دلار است، مي باشد.
سرمايه گذاري در شركت بيوتكنولوژي لزوما براي سرمايه گذاري عام پرسود نيست. به جز چند سرمايه گذاري قابل توجه (مانند آمژن، بيوژن و ژنن تك) در بسياري از شركت ها سرمايه گذاري هاي عمومي به شدت افت كرده و حتي برخي از بازار رقابت خارج شده اند.
در حالي كه هر ساله شاهد افزايش اندكي در تعداد شركت هاي بيوتكنولوژي هستيم، بسياري از آنها نيز از چرخه حيات اقتصادي خارج مي شوند. امسال منابع مالي شركت هاي بيوتكنولوژي بسيار كم شده اند و اغلب مسوولان بيش از پيش از فقدان سرمايه رنج مي برند.
و نيمه پر...
- تعداد شركت هاي بيوتكنولوژي آمريكا در نتيجه رشد تكنولوژي هاي جديد و پيشرفت هاي علمي هر ساله افزايش مي يابند.
- تعداد كاركنان اين شركت ها هر ساله در حال افزايش است.
- ميزان فروش صنعتي اينگونه شركت ها البته نه به اندازه شركت مرك، هر سال بيشتر مي شود.
- تعداد شركت هايي كه به محدوده ارزيابي تحليل گران صنعتي و اقتصادي مي رسند همواره فزوني مي يابد.
- گرچه تعدادي از اين شركت ها ظاهرا منحل مي شوند، اما به صورت بخشي از شركت هاي ديگر به حيات خود ادامه داده و يا تكنولوژي هاي آنها در نتيجه درخواست ساير شركت ها باقي مي ماند.
- بيوتكنولوژي جذاب است. افراد زيادي از كار در صنعتي كه فرصت هاي فراواني براي رشد دارد، لذت مي برند.
- بيوتكنولوژي سودآور است. بسياري از مردم درآمدهاي بسياري دارند و از طريق شركت هايي كه امروزه از بين رفته اند، به ميليونر تبديل شده اند. بسياري از افراد حقوق هاي كلاني به عنوان مديران دريافت كرده اند كه اغلب منجر به از دست رفتن وجوه سرمايه گذاران عمومي شده است.
در پس بيوتكنولوژي، زندگي واقع شده است. مديران اجرايي شركت هاي از بين رفته يا كوچك شده، معمولا روي پاي خود ايستاده اند. تجربيات آنها، حتي در شركت هاي ورشكسته ارزشمند است. حتي مديريت شركت هاي ورشكسته نيز منجر به يافتن شغل هاي خوبي در شركت هاي ديگر مانند مشاوره در سرمايه گذاري و شغل هاي مهم ديگر مي شود.
اما از همه مهم تر، اين ليوان نيمه پر است، زيرا بيوتكنولوژي به نفع بشر است. درمان ها و داروهاي جديد خلق مي كند، محصولات و مواد غذايي بهتر را فراهم مي سازد، آنزيم هاي جديد و مواد شيميايي ديگر را در دسترس صنايع و مصرف كنندگان ديگر قرار مي دهد و در مسير توليد نقش مهمي دارد. اين افتخار من است كه جزيي از اين صنعت باشم.