Hamshahri Newspaper

گزارش اول
اديب وحداني
وقتي درست در يك روز بهاري ۲۴ سال قبل اولين شركت توليد بازي هاي كامپيوتري راه افتاد، هيچ كس نمي توانست فكر كند كه تراز مالي سال بعد Activision يك فروش ناقابل ۶۶ ميليون دلاري را نشان بدهد.
ظرف ۲۴ سال بازي هاي كامپيوتري طوري پيشرفت كرده اند كه شركت هاي متعددي در اين زمينه فعال شده اند و رقابت هاي جهاني اين بازي ها هم برگزار مي شود. چهارشنبه گذشته اولين تيم ايراني شركت كننده در جام جهاني بازي هاي كامپيوتري به ايران برگشتند و تب و تاب مسابقه هاي جديد هم در راه است.
متولدين ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۴
متوسط سني تيم ايران ۲۱ سال است. دو نفر از بازيكنان مقيم دبي اند و يك نفر در اوكراين درس كامپيوتر مي خواند. همه روزانه ۴ تا ۵ ساعت همراه با همين تيم با تيم هاي ديگر بازي مي كنند و هيچ كدام از اينكه عمده بازي هاي تيمي را باختند ناراحت نيستند. جاي خوشوقتي دارد كه در اين سن و سال بعضي از جوان ها تحمل باخت را پيدا كنند.
تيم آمريكا را شكست داديم
«ما توقع نداشتيم برنده شويم. تيم هاي شركت كننده درمسابقات از طرف شركت هاي متعددي حمايت مي شدند و به مدت كافي بازي تمريني مي كردند تا بتوانند مسابقه بدهند. در ايران سرعت خطوط ما آنقدر كم است كه نمي توانيم با تيم هاي خارجي از طريق اينترنت مسابقه بدهيم. به همين دليل فقط با تيم هاي داخلي مسابقه داديم و وقتي در اين مسابقه ها اول شديم، به فرانسه رفتيم.» اينكه جوان هاي ۲۱-۲۰ ساله بتوانند به راحتي از شكست به عنوان تجربه ياد كنند اتفاق فرخنده اي است: «البته فقط شكست نخورديم. در يك بازي دوستانه تيم دوم آمريكا را كه شكست داديم خيلي اميدوار شديم، اما هماهنگي تيمي ما خيلي كم است. دو نفر از دبي، يك نفر از اوكراين و دو نفر از ايران هستيم كه كمتر مي توانيم همراه همديگر تمرين كنيم. به همين دليل با اينكه توانستيم به راحتي از تكنيك هاي انفرادي در بازي هايمان استفاده كنيم از هماهنگي هاي لازم در حركت هاي جمعي برخوردار نبوديم. البته قدري از علت اينكه در بازي هاي جمعي نتوانستيم برنده شويم به اين موضوع بر مي گردد كه در يك تيم خيلي قوي با رقيب هاي قدرتمندي مبارزه كرديم.»
روياي آتاري و توپ دو لايه
قبل از سال ۱۹۸۰ فقط شركت هاي سازنده دستگاه هاي بازي هاي تلويزيوني، بازي هاي مورد استفاده براي دستگاه هاي توليدي خودشان را توليد مي كردند كه مورد توجه هم قرار مي گرفت. يكي از ضرورت هاي دنياي مدرن كه محيط هاي طبيعي را براي بازي كردن كودكان، نوجوانان و حتي بالغ ها كاهش داده اين است كه بازي هاي متناسب با زندگي شهري را به شهرنشينان معرفي كند. بعد از موفقيت هاي درخشان شركت اكتيويژن در توليد صرف بازي ها (بدون ساخت دستگاه ها) شركت هاي ديگري هم وارد بازار توليد اين نوع سرگرمي ها شدند و موفقيت چشمگير شركت هاي ژاپني باعث شد كه بازار شركت هاي آمريكايي محدود و براي مثال، سردمدار ساخت اين بازي ها كه همان اكتيويژن باشد ورشكسته و نابود شود.
به رغم مخالفت هايي كه برخي از طرفداران ورزش و فعاليت هاي جسماني در ابتدا با بازي هاي كامپيوتري مي كردند و تاكيدي كه بر اعتيادزا بودن اين بازي ها مي شد، در تحقيقات ثابت شد كه در بسياري از مواقع بازي هاي كامپيوتري جايگزين تماشاي تلويزيون و ويدئو شده اند و علاقه مندان ورزش، كماكان مي توانند به رغم انجام بازي هاي كامپيوتري به ورزش خود ادامه دهند. سال هاي حضور آتاري در ايران را به خاطر مي آوريد؟ بسياري از دوستداران اين وسيله جمع و جور و پرطرفدار بعد از بازي كردن در ساعت هاي گرم تابستان، وقتي كه هرم هوا مي خوابيد تازه كتاني به پا سراغ زمين هاي خاكي و توپ دو لايه شان مي رفتند.
كامپيوترهاي خانگي و بازي
ساعت هاي كار حرفه اي با رايانه هاي شخصي به كنار، فرصت هاي چند دقيقه اي براي استراحت دادن به ذهن را بايد جور ديگري پر كرد. از مهم ترين سيستم هاي عامل پرمخاطب در دنيا ويندوز است و چهار برنامه اصلي بازي، جزو لاينفك آن. از بين مديران هم كمتركسي است كه از نصب اين بازي روي كامپيوترهاي كارمندانش جلوگيري كند. بسياري از بچه ها وقتي حتي فقط يك ماشين حساب كوچك هشت رقمي را به دست مي آورند، با آن بازي مي كنند و فرمول هايي را هم كشف مي كنند كه از ماشين حساب براي به دست آوردن عددهاي مختلف استفاده كنند. كامپيوتر هم در ايران و در كشورهاي ديگر دنيا مورد استفاده هاي جدي قرار گرفته و قرار مي گيرد، اما بازي ها هم درست به موازات پيشرفت هاي صوتي -تصويري بهبود پيدا مي كند. يكي از مهمترين قسمت هاي تبليغات كارت هاي صوتي وكارت هاي گرافيك تاكيد اين كارت ها بر نمايش تصوير بهتر و پخش صداي مطلوبتر به وقت بازي است و البته هر بازي اي اعتيادزاست.
بازي درماني
بين اصطلاحات روانپزشكي «بازي درماني» كاملا جا افتاده است و در اصطلاحات تربيتي كودكان هم بازي نقش مهمي براي خودش دارد. تاكيد بسياري از مهد كودك ها بر وجود بازي هاي آموزنده در محل هاي نگهداري از بچه ها به نقش بازي در رشد شخصيتي افراد بر مي گردد. اما همانطور كه امكان دارد مطالعه در يك فرد به حالتي تبديل شود كه آن فرد در صورت كتاب نخواندن نتواند شب بخوابد، هر بازي اي هم مي تواند به جزيي از زندگي انسان تبديل شود كه درصورت نبود آن، فردناراحت شود اماهمانطور كه بين كتابخوان هاي معتاد به كتاب كمتر شاهد ظهور نويسنده بزرگي هستيم، در معتادهاي بازي هاي كامپيوتري هم كمتر كسي به مقام خاص مي رسد. سليم كه از اعضاي تيم ايران در جام جهاني بازي هاي كامپيوتري است مي گويد:« من به صورت عادي روزي ۵-۴ ساعت بيشتر تمرين نمي كنم. گاهي حتي پيش مي آيد كه به تماشاي بازي ديگران بروم و از ديدن آن هم لذت مي برم اما بازي، همه زندگي من نيست. »
مسابقات ايراني
گيم نت نه در ايران و نه در ديگر نقاط دنيا چندان سابقه طولاني ندارند. اما اين باعث نمي شود كه مسابقات آن كم سابقه باشند. هر نوع مسابقه، نمايشگاه، گردهمايي و كنفرانس در ايران به طور معمول با ضعف اطلاع رساني همراه است. بچه هايي كه اهل بازي هاي كامپيوتري اند اما معمولا فقط از مزاياي اين بازي ها بهره نمي برند و هر كدام يك صندوق پست الكترونيكي دارند تا از اتفاقات مهم با خبر شوند و به جاي چند ساعت يا چند روز معمول صندوق هاي پست كاغذي، ظرف چند دقيقه مي فهمند كه بازي جديدي در راه است يا مسابقه جدي والبته جايزه يا جايزه هاي جديدي. حميد انگوراني كه بنيانگذار مسابقات ESWC (مسابقات بازي هاي كامپيوتري درايران) است درباره سابقه اين مسابقات مي گويد:«ما چهار سال است كه مسابقات را شروع كرده ايم. در سال اول ۱۶ گروه را به زحمت جمع كرديم تا با هم مسابقه بدهند و سه گيم نت برگزاري اين مسابقات را به گردن گرفتند. در سال هاي بعدي به سرعت تعداد گيم نت ها و تيم هاي شركت كننده در اين مسابقات افزايش پيدا كرد و ما هم توانستيم يك اسپانسر پيداكنيم و با حمايت هاي مالي و سخت افزاري آن شركت توليد كننده مونيتور درايران توانستيم مسابقه هاي فراگيري را برگزار كنيم. به طوري كه در مسابقات امسال ايراني هاي مقيم خارج از كشور هم به علت غير بومي بودن نمي توانستند با تيم هاي خارجي به مسابقه ها بروند به كشور آمدند تا ما تيمي را كه به فرانسه فرستاديم از بين آنها و از بين بچه هاي ايراني انتخاب كرديم.
برخورد اعضاي گروه هاي ديگر
چهارشنبه شب در فرودگاه مهرآباد سر و صداها مثل هميشه بود. اما عده اي جوان كه دور هم آمده بودند تا ورود دوستانشان را جشن بگيرند، شور ديگري داشتند و خوشحالي شان از ديگران واضح تر بود. فرودگاه ها معمولا محل ترك و غم و بازگشت و شادي اند. اما اينكه عده اي جوان كه هر كدام مي توانستند در جاي شركت كنندگان در مسابقات قرار گيرند، جمع آمده بودند تا برگشت رقيبان ديروز و دوستان امروز را جشن بگيرند، نشان از تغييري داشت كه دوستي در بين آدم ها ايجاد مي كند. حتي اگر اين دوستي مولود رقابت باشد واين رقابت نه به معناي دعوا بود.
بازي ها
آنها كه در سال هاي گذشته به سراغ بازي هاي كامپيوتر مي رفتند، صفحه تختي را به ياد دارند كه درآن دو خط موازي در سمت راست و چپ صفحه تلويزيون (!) كشيده شده بود و يك هواپيما كه هيچ ربطي به هواپيماهاي واقعي ( يا خيالي بعدي) نداشت مستقيم حركت مي كرد و تعدادي كشتي و هليكوپتر و هواپيماي ديگر را بايد نابود مي كرد و بايد سوخت از پمپ بنزين هاي سر راه مي گرفت و بعد مي توانست پمپ بنزين ها را هم بتركاند و امتياز جمع كند. اما امروز اصل موقعيت به كل تغيير كرده و بسياري از بازي ها امتياز ندارند و فقط مي شود برنده يا بازنده بود ( يا در مرحله اي بينابين باقي ماند). بازي ها فيلمنامه دارند. حتي از روي بعضي از بازي هاي كامپيوتري فيلم ساخته مي شود و براي برخي از آنها آهنگ هاي اختصاصي را خواننده هاي شناخته شده به طور اختصاصي مي خوانند و بعضي از بازي ها حتي از طرف آدم هاي خيلي جدي ، به عنوان مطرح كننده هاي مباحث هستي شناسي شناخته شده اند و بسياري از بازي ها اصلا اسم هاي فلسفي دارند. مثلا Neverhood كه مي تواند «وضع هيچ» ترجمه شود و تمام اينها نه فقط براي بچه ها كه برخي از آنها فقط براي بزرگسال ها ساخته شده است. الك دولك هاي بچه هاي كوچك هنوز گاه در تعطيلي هاي آخر هفته و درطبيعت جاندار به كار بزرگترها مي آيد و بازي هاي كامپيوتري هم براي بالغ ها كاربردهايي دارند، شايد اصلا بعضي ازبچه ها مسن مي شوند، اما بزرگ نمي شوند.
در فرانسه برخوردها با ما خيلي عالي بود. فكر مي كردند كه ما اصلا كامپيوتر نداريم يا اگر داشته باشيم هم براي بازي كردن نيست. اگر هم بازي كنيم ديگر گيم نت نداريم. وقتي متوجه مي شدند تيمي هستيم كه از ايران آمده ايم هم باتعجب برخورد مي كردند و هم با ما خيلي مهربان بودند. اصلا هيچ فكري از اينكه تيمي از ايران در گيم نت بازي كنند نداشتند. تعجب مي كردند كه ما چرا در اينترنت با آنها مسابقه نمي دهيم. وقتي مي گفتيم وسايل ما در ايران كافي و مجهز است اما خطوط ما سرعت كافي براي بازي را ندارند، ناراحت مي شدند. نشاني هايمان را به همديگر داديم تا در صورت امكان بعدا با همديگر مسابقه دوستانه بدهيم. بامزه ترين اتفاقي كه براي ما در آنجا افتاد اين بود كه يكي از اعضاي تيم فكر كرد مسابقه اول ما مسابقه دوستانه است و بعد از بازي گفت: «بچه ها كي بايد اولين مسابقه را بدهيم؟» وقتي به او گفتيم كه بازي اي كه تمام شد مسابقه اول بود خوشحال شد و گفت: «خوب شد نمي دانستم داريم مسابقه مي دهيم وگرنه كلي اضطراب پيدا مي كردم و نمي توانستم درست بازي كنم.»
يكي از سخت ترين و مهمترين رقابت هاي جهاني بازي هاي كامپيوتري، جام جهاني ورزش هاي الكترونيكي است كه با قوانين سخت و دقيقا تعريف شده اش، توانسته اعتباري ويژه درسراسر دنيا كسب كند. در سال ۲۰۰۳ اين مسابقات حدود ۱۵۰ هزار نفر مخاطب را از سر تا سر دنيا به خود جذب كرد. آن دوره از مسابقات كه باز هم در فرانسه برگزار مي شد، ۳۵۸ ورزشكار الكترونيكي از ۳۷ كشور جهان دور هم جمع شدند تا نيروي خود را به كارگيرند و رقابت كنند تا از بازي با افراد قوي و قدرتمند ديگر لذت ببرند. در سال ۲۰۰۴ دومين دوره از جام جهاني ورزش هاي الكترونيكي برگزار شد و تقريبا ۲۵۰ هزار نفر از ۵۰ كشور دنيا مسابقات مقدماتي را انجام دادند تا ۵۰۰ نفر از آنان در مسابقات نهايي در فرانسه شركت كنند.