يكشنبه ۱۱ مرداد ۱۳۸۳
نگاه
يك وزير دو ديدگاه
000759.jpg
ياسر مرادي
مدتي است موضوع استيضاح خرم، وزير راه در مجلس شوراي اسلامي بر سر زبانها افتاده است و طبق اخبار شنيده شده هفته آينده بعد از پايان تعطيلات مجلس با حدود ۶۵ امضا اعلام وصول خواهد شد.
استيضاح خرم در مجلس با دو ديدگاه متفاوت روبروست. طرفداران ديدگاه اول اعتقاد دارند براي نشان دادن تعامل بيشتر با دولت، نبايد در مدت يكسال باقي مانده دولت آقاي خاتمي دست به استيضاح وزير راه زد و لذا علي رغم اين كه از عملكرد خرم چندان راضي نيستند، فعلا بركناري او را هم به صلاح نمي دانند. اين طيف در راي اعتماد به شريف زادگان نيز اكثرا با تساهل به وي راي اعتماد دادند.
طرفداران ديدگاه دوم، تعامل با دولت را به مفهوم عدم استيضاح وزير راه نمي دانند و علي رغم اعتقاد به همدلي و همراهي با دولت، كارنامه خرم را بسيار ناموفق تر از آن مي پندارند كه بتوانند با تساهل از كنار آن گذشته و اجازه دهند وي حتي براي ۸ ماه ديگر در اين پست باقي بماند.
از سوي ديگر دولت نيز به حمايت همه جانبه از خرم روي آورده و سخنگوي آن طي سخناني با ارائه كارنامه وزير راه، از او به عنوان يكي از موفق ترين وزراي پس از انقلاب اسلامي ياد كرد و با حمايت هاي همه جانبه از عملكرد وي، نشان دادند كه استيضاح وي را چندان نمي پسندند.
به هر حال علي رغم اينكه نمايندگان مجلس توانستند در مرحله اول يعني راي اعتماد به شريف زادگان تعامل مثبتي را با دولت به نمايش بگذارند، ولي امكان دارد كه استيضاح خرم عملي شود. اگر اين استيضاح در مجلس اعلام وصول شود، احتمال راي آوردن استيضاح خرم بسيار بالا به نظر مي رسد.
البته تعدادي از اعضاي هيات رئيسه مجلس از هم اكنون اعلام كرده اند استيضاح وزرايي كه عملكرد موفقي را از خود نشان نداده اند را نبايد به معناي عدم تعامل با دولت به حساب آورد.

مصاحبه با حميد رضا حاجي بابايي عضو هيأت رئيسه مجلس شوراي اسلامي - واپسين بخش
عقلانيت
000756.jpg
همه چيز به مجلس هفتم بستگي دارد. اگر مجلس هفتم خوب عمل كند مردم انتخاب خود را با حضوري گسترده تر از مجلس هفتم تكرار خواهند كرد. مخالفين قصد دارند مجلس هفتم را احساسي كرده و نهايتاً تضعيف كنند. مسير موفقيت هر دو جناح از اين مجلس مي گذرد. جرياني به دنبال تخريب مجلس هفتم اند و جريان ديگري در صدد كارآمد كردن مجلس هستند
به دنبال درج بخش اول گفت وگو با حميد رضا حاجي بابايي پيرامون عملكرد مجلس ششم و هفتم، بخش پاياني اين گفت وگو امروز از نظرتان مي گذرد.
* حركت مجلس هفتم در اين مدت كوتاه را چگونه ارزيابي مي كنيد؟
مجلس در ماههاي اول، خوب حركت كرد. رأي اعتماد به شريف زادگان نشان داد كه مجلس ضمن حساب كشي و حسابرسي و ديد باز و قوي كه نسبت به مقوله نظارت دارد، اهل تعامل با دولت است اما تعامل را به معناي اينكه هرچه دولت گفت قبول نداريم. مجلس هفتم، يك مجلس واقع گراست و در عين حال بر عدالت خواهي تأكيد دارد و اين دو امر را مي توان مهمترين ويژگي هاي اين مجلس دانست كه به آن قوام مي دهد. مجلس هفتم شعارهايي را در زمينه عدالت، مبارزه با مفاسد اقتصادي، ساده زيستي و خدمت صادقانه به مردم داده كه بايد به آنها عمل كند. مردم هم دوست دارند كه ببينند مجلس هفتم دارد در اين مسير حركت مي كند، ولو اينكه به نتيجه رسيدن آن چند سال طول بكشد.
* براي عملي شدن شعارهايي كه داده ايد و اين دو مقوله عدالت خواهي و واقع گرايي چه برنامه اي را تبيين كرده ايد؟
- مهم،خط مشي كلي مجلس است. يعني اگر مجلس فكر كند در تمام طرح ها و لوايح و نوع نظارت خود، بايد ديد عدالت خواهانه داشته باشد. اين ديد و تفكر كلي موجب مي شود جهت گيري مجلس هم در همين راستا باشد و مردم هم تا حد زيادي احساس رضايت كنند. به عنوان مثال اولين مصوبه مجلس هفتم، نظام هماهنگ پرداخت حقوق است كه به چند ميليون كارگر برمي  گردد نيز به ۵ ميليون كارمند كه هر كدام حداقل خانواده هاي ۴ نفره دارند برمي گردد كه موجب تغيير وضعيت ۲۰ ميليون ايراني مي شود. يا مثلاً وقتي مي گوييم ماده ۸۸ بايد حذف شود يعني مدارس دولتي متعلق به همه مردم است و نبايد به بخش خصوصي واگذار شود.
يكي از برنامه هاي مهم ما اين است دولت و قوه قضاييه را به سوي عدالت اجتماعي سوق بدهيم، لذا در حال حاضر درست است كه در اصلاح برنامه چهارم ايرادات شوراي نگهبان را مد نظر داريم اما اصلاحات ما در راستاي گسترش عدالت بيشتر در جامعه است. ما امروز عدالت خواهي را از خودمان شروع كرده و سپس به سراغ ساير نهادها خواهيم رفت.
مردم ما بايد احساس كنند كه ديد ما، ديد عدالت اجتماعي است و با هرگونه فرصت طلبي و رانت خواري، مفاسد اقتصادي و كلا كارهايي كه باعث مي شود عده خاصي از منافع نظام سود ببرند، مخالفيم. البته ما در اين زمينه بايد از هرگونه افراط و تفريط هم پرهيز كنيم.
* مهمترين مشكلاتي كه مجلس هفتم در مسيري كه براي آن تعريف كرديد با آنها روبروست چه مواردي مي باشد؟
- يكي از مشكلاتي كه با آن روبرو هستيم اين است كه عده اي درصدد نقد مجلس هستند كه روش آنها هم نقد تخريبي است. اين نوع نقادان هم هر روز دنبال پيدا كردن سوژه هاي جديدي بر ضد مجلس هستند. يك روز بحث حجاب را مطرح مي كنند، روز ديگر بحث نظارت استمراري، روز بعدش مزاياي نمايندگان و... كلاً مباحث انحرافي را در دستور كار خود دارند. البته ما نيازي نمي بينيم كه به اينگونه مباحث پاسخ دهيم. ما بايد مسير خودمان را ادامه دهيم. اگر كارنامه ما درخشان بود خود مردم آن را درك مي كنند و نيازي نيست كه جاروجنجال كنيم و تبليغات به راه بياندازيم و الان هم روند ما همين است يعني اينكه مي خواهيم عقلانيت همراه با تعهد و تقوا را حاكم كنيم. مجلس هفتم پتانسيل لازم براي ارضاي خواسته هاي عمومي را دارد.
* نقش هيات رئيسه در اين ميان چيست؟ چه نقدهايي را بر هيأت رئيسه مجلس ششم وارد مي دانستيد كه قصد داريد آنها در مجلس هفتم تكرار نشود.
- هر هيأت رئيسه اي در هر مجلسي ويژگي هاي خاص خود را دارد. هيأت رئيسه مجلس ششم علي رغم توانمندي هايي كه داشت، مشكلات مختلفي را در عملكرد خود بروز داد. در مجلس ششم تنش هاي زيادي وجود داشت كه هيأت رئيسه درگير خنثي كردن آنان شده بود، اما مجلس هفتم چنين نيست و هيأت رئيسه وظيفه هدايت، برنامه ريزي، آينده نگري و جلوگيري مجلس از حاشيه روي را به عهده دارد.
كليت مجلس هفتم را افراد معتقد، معتدل و اصول گرا تشكيل مي دهند كه با احساسات برخورد نكرده و دچار افراط و تفريط نيستند و اين مجموعه از لحاظ اشتراكات بسيار همگون است. ما در هيأت رئيسه، دغدغه تنش و برخورد با اين گونه حركات را نداريم بلكه دغدغه كارآمدي مجلس را داريم.
* يكي از ايرادات هيأت رئيسه مجلس قبل، قيم مآبي برخي از اعضاي آن بود. فكر مي كنيد اين آسيب چقدر در مجلس هفتم جدي است؟
- اينكه هيات رئيسه بخواهد كارآمدي مجلس را دنبال كند، ناگزير برخي نمايندگان انتقاداتي را نسبت به عملكرد آن خواهند داشت كه امري طبيعي است اما به هر حال اعتقاد دارم هيات رئيسه نبايد قيم مأبانه برخورد كند و تا امروز هم اين رفتار از ما سر نزده است و ما در مجلس ششم به اين امر به طور جدي معترض بوديم. مواردي وجود داشته تذكري وارد بوده و ما حتي طرحي را در مرحله رأي گيري متوقف كرده ايم و از دستور خارج كرديم و اين گواهي بر اين مدعاست. اعمال مسئوليت نبايد قيم مأبي فرض شود. بحث كردن، نشست گذاشتن و مفاهمه كردن با نمايندگان با قيم مأبي فرق مي كند. مثلا ممكن است عده اي استيضاحي را آماده كنند اما هيأت رئيسه طي گفتگويي با آنها، با هم به اين نتيجه برسند كه اين امر فعلا انجام نپذيرد. اين گونه موارد را نمي توان قيم مأبي ناميد و وظيفه هيأت رئيسه اين است كه واقعيات را به نمايندگان منتقل كرده تا  آنها بهتر تصميم گيري كنند، ولي اگر نماينده مصر بود كه وزيري را استيضاح كند ديگر جلوي او را نمي گيريم.
* تذكر آقاي ميرمحمدي مبني بر تشكيل فراكسيون هيأت رئيسه را تا چه حدي جدي مي دانيد؟
- اين تذكر به هيچ وجه وارد نبود و صرفا نظر شخصي آقاي ميرمحمدي بوده است. هيأت رئيسه دوازده نفر عضو دارد. آيا اگر هر يك از اين دوازده نفر خواست با نام خودش تبليغ كند كه به نظر من به فلان فرد به عنوان نماينده مجلس در مجمع خاصي رأي  دهيد ، آيا اين به مفهوم دخالت هيأت رئيسه و تشكيل فراكسيون هيأت رئيسه است؟ بايد بين شخصيت حقيقي و حقوقي اعضاي هيأت رئيسه تفكيك قائل شويم. حتي اگر رئيس مجلس به نام شخص خودش نه جايگاه رياستش بر مجلس خواست نظر خود را به فرد ديگري اعلام كند اشكالي ندارد.
* در عملكرد هيأت رئيسه كاملا مي خواهيد طبق آيين نامه عمل كنيد يا به مصلحت سنجي هم اعتقاد داريد؟
- تا امروز كه صددرصد طبق آيين نامه عمل كرديم البته اين به آن معنا نيست كه ما حتما موفق خواهيم شد اين مهم را محقق كنيم. ما طبق ديدگاه خودمان عمل مي كنيم و طبق اين ديدگاه، آيين نامه را اجرا مي كنيم و ممكن است ساير افراد اعتقاد داشته باشند اين عمل ما آيين نامه اي نيست.
* برخلاف تصور عده اي مبني بر اصطكاك شديد دولت و مجلس، تا به حال مجلس بسيار معتدل و با عقلانيت برخورد كرده. اين مشي تا چه حدي ادامه خواهد يافت؟
- تعامل ما با دولت به معني كوتاه آمدن در تمامي زمينه ها نيست. ممكن است هفته بعد به اين نتيجه برسيم كه وزيري را استيضاح كنيم كه چنين هم خواهيم كرد. ما باب استيضاح و نظارت را نبستيم و هر لحظه ممكن است وزيري را استيضاح كنيم و اين امر هيچ تعارضي را با تعامل ما با دولت ندارد. ما مطالبات مردم را پيگيري مي كنيم حال اين مطالبات گاهي با تعامل محقق مي شود و گاهي با استيضاح و سئوال و تحقيق و تفحص. جهت كلي حركت ما تعامل است اما در درون اين تعامل امكان استيضاح هم وجود دارد لذا در مقابل دولت تسليم مطلق نيستيم. رأي اعتماد ما به شريف زادگان از موضع قدرت بود، نه موضع انفعال. هيچ حزب و گروه خاصي هم در اين ميان نقش برجسته اي را نداشت و اين امر بايد به حساب كل مجلس گذاشته شود.
نمايندگان مجلس هفتم در مواردي ممكن است با هم اختلاف داشته باشند اما پيكره مجلس واحد و متحد است. در مورد وزير رفاه، جو بسيار سنگيني بر ضد ايشان در مجلس حاكم بود. افرادي كه توانستند جو سنگين مجلس را براي دادن رأي به ايشان آماده كنند نشان دادند كه يك جايگاه كاريزماگونه در ميان نمايندگان دارند. علي رغم اينكه نمي خواستند دستور حزبي دهند ولي نقش خود را به خوبي اعمال كردند.
* استيضاح خرم را چگونه ارزيابي مي كنيد؟
- به اعتقاد من در ابتدا بايد بررسي شود كه استيضاح يك وزير در شرايط فعلي به صلاح هست يا خير؟ اگر در اين شرايط نمايندگان وزيري را استيضاح كنند، حدود يك ماه طول خواهد كشيد تا وصول شود. آقاي خاتمي هم مي تواند يك سرپرست را براي ۳ ماه در آن وزارتخانه قرار دهد اما اگر وزيري را هم معرفي كند، مدت كار او كمتر از ۸ ماه خواهد بود. در اين شرايط كمتر كسي حاضر به پذيرفتن مسئوليت مي شود. بنابراين يك وزارتخانه حدود يك سال، از كارهاي محوري اش دور مي شود و فلج خواهد شد. اگر به اين نتيجه رسيديم كه بايد يك وزير استيضاح شود، بايد بررسي شود كه اولويت استيضاح با كدام وزير است؟ ممكن است چند وزير در مظان استيضاح باشند بايد ديد كدام استيضاح مي تواند به مردم نفع برساند. البته اكثريت مجلس علي رغم اعتقاد به عدم توانايي بعضي وزرا و عدم اعتقاد به وجود حتي يك روز اين وزير در پست خود، چون معتقدند فرصت طلايي مجلس و دولت در ۸ ماه خدمت رساني از دست خواهد رفت وبا يك ديد منطقي و نگاهي عميق به مساله استيضاح نگاه مي كنند.
هنوز به طور مستدل علت استيضاح اين وزير به دست هيأت رئيسه مجلس نرسيده است و مقرر شده ۷ نماينده مجلس ادله استيضاح را مشخص كنند كه اگر ادله آن را اعلام كنند ما براساس آيين نامه داخلي مجلس استيضاح را اعلام وصول مي كنيم.
* با توجه به اين كه در آغاز كار مجلس هفتم هستيم آينده اين مجلس را در چهار سال آينده چگونه پيش بيني مي كنيد؟
- من به آينده مجلس هفتم خوشبين هستم البته به شرط اين كه دو مقوله واقع گرايي و عدالت خواهي را به فراموشي نسپاريم ولي اگر واقع گرايي به احساس گرايي تبديل شود تضميني براي موفقيت وجود ندارد.
* انتخابات رياست جمهوري را چگونه مي بينيد؟
- همه چيز به مجلس هفتم بستگي دارد. اگر مجلس هفتم خوب عمل كند مردم انتخاب خود را با حضوري گسترده تر از مجلس هفتم تكرار خواهند كرد. اگر مجلس نتواند خوب عمل كند، دو حالت متصور است: يا حضور مردم كاهش مي يابد و يا اين كه گزينه اي انتخاب خواهد شد كه مورد پسند مجلس هفتميان نخواهد بود.
البته دوم خردادي ها هم از چند مسير در حال حاضر دارند حركت مي كنند. آنها قصد دارند مجلس هفتم را احساسي كرده و نهايتاً تضعيف كنند. مسير موفقيت هر دو جناح از اين مجلس مي گذرد. جرياني به دنبال تخريب مجلس هفتم اند و جريان ديگري در صدد كارآمد كردن مجلس هستند.
* آقاي حاجي بابايي در مورد طرح ها و لوايح در دست كار مجلس هفتم براي كاركنان دولت هم براي ما توضيحاتي را ارائه كنيد.
- ما در مورد مزاياي كارمندان از معلمان شروع كرده و حال به همه كاركنان نظام رسيديم. اگر از معلمين شروع كرديم اين بود كه احساس كرديم در حق آنها ظلم شده است. البته تا امروز به صورت كوتاه مدت هم موفق بوديم اما اين حركات براي ما كافي نيست. آرزوي ديرينه ما «نظام هماهنگ پرداخت» ابتدا براي معلمان و بعد براي تمام كارمندان نظام بوده است و در اين زمينه دولت نيز اعلام آمادگي كرده كه تا دو ماه آينده اين لايحه به مجلس بيايد كه اين امر موفقيتي بسيار خوب و قابل قبول است.

سياست
ادبيات
اقتصاد
انديشه
ايران
زندگي
علم
ورزش
|  ادبيات  |  اقتصاد  |  انديشه  |  ايران  |  زندگي  |  سياست  |  علم  |  ورزش  |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |