آذر مهاجر
حدود چهار سال است كه از فعاليت انجمن فرهنگي جامعه مهندسان مي گذرد و چندي است اين انجمن تلاش هايي را براي عمومي كردن معماري و آموزش همگاني آن آغاز كرده است. در ابتداي اين حركت فرهنگي، كارگاه معماري كودكان شكل گرفت و نخستين هنر آموزان اين كارگاه در نشست جامعه مهندسان معمار كه روز چهارشنبه 21/7/1383 در خانه هنرمندان برگزار شد، گواهي پايان دوره دريافت كردند! به بهانه اين اقدامات گفت و گويي با دبير انجمن فرهنگي جامعه مهندسان معمار داشته ايم كه در پي مي خوانيد:

جناب مهندس شافعي، انجمن فعاليت هاي تازه اي را آغاز كرده، درباره اين فعاليت ها توضيح مي دهيد؟
هدف اصلي ما حساس كردن جامعه نسبت به معماري است. در كشوري مثل فنلاند، معماري يكي از اركان اصلي فرهنگي كشور است، از سه سالگي آموزش معماري در اين كشور آغاز مي شود و حتي روي پول رايج در اين كشور تصويري از آلوار آلتو معمار معروف فنلاندي ترسيم شده است ،اما در كشور ما كه تمدني 7 هزار ساله دارد، معماري هميشه مهجور مانده است؛ در حاليكه معماري ايراني ارزش آن را دارد كه بيشتر از اينها به آن توجه شود.
انجمن فرهنگي جامعه مهندسان معمار قصد دارد، فضايي ايجاد كند تا همانطور كه ساير هنر ها، مثلا سينما براي مردم جذاب است، برايش فعاليت و تبليغات صورت مي گيرد و سمينار و همايش داخلي و خارجي براي آن برگزار مي شود، معماري نيز مورد توجه مردم قرار گيرد. در حال حاضر تنها روزنامه همشهري است كه به صورت منظم به معماري مي پردازد و جز اين در ساير رسانه ها از معماري خبري نيست؛ در حاليكه به موسيقي، تئاتر، هنر هاي تجسمي و ... هميشه صفحات ثابتي اختصاص داده مي شود.
شايد دليل اين امر شيوه عملكرد خود معماران بوده است؟
بله، البته اين مساله هم مي تواند صحت داشته باشد. متاسفانه معماران در لاك خود فرو رفته واز جامعه و عموم مردم فاصله گرفته اند. به عقيده من كسي كه در جامعه حرفه اي حضور دارد اگر نسبت به فرهنگ عمومي و علايق و سلايق و نياز هاي مردم بي تفاوت باشد، در حرفه اش موفق نخواهد بود. به خصوص در رشته اي چون معماري كه در ارتباط تنگاتنگ با مردم و خواست آنهاست.
چرا در اولين گام كودكان را براي آموزش برگزيده ايد؟
كودكي بهترين زمان براي آغاز توجه به محيط اطراف است و ما مي خواهيم توجه بچه ها به محيط را هدايت كنيم. آنها از 5 سالگي با محل زندگيشان آشنا مي شوند و مي توان براي آموزش به آنها از همان محيط خانه آغاز كرد، توجه شان را به شكل اتاق، چيدمان آن، فضا ها و قسمت هاي مختلف آن، محل درها، پنجره ها، وسايلشان در اتاق و غيره جلب كرد. بي شك اين بچه ها وقتي بزرگ مي شوند به خانه، مدرسه، محله، شهر و در نهايت كشورشان توجه خواهند كرد. ولي متاسفانه در حال حاضر نه تنها عموم مردم، بلكه دانشجويان ترم هاي اول رشته معماري هم چيز زيادي از اين رشته و كاركرد هاي آن نمي دانند.
بچه هايي كه در كارگاه انجمن دوره ديده اند، چه كساني هستند و چه چيز هايي به آنها آموزش داد شد؟
اين بچه ها لزوما والدين معمار و هنرمند ندارند، فقط استعداد دارند و چيز هايي راجع به معماري تهران و ايران و ساخت وساز در شهر به آنها آموزش داده شده است.
كارگاه معماري كودكان ادامه خواهد داشت؟
بله، نه فقط اين بچه ها مي توانند در دوره هاي بعدي شركت كنند، بلكه قصد داريم براي بزرگسالان، اعم از كساني كه معماري خوانده اند يا هر رشته ديگري، كارگاه آموزشي برگزار كنيم. متاسفانه الا ن در دانشكده هاي معماري، مسايل اصلي و واقعي تدريس نمي شود وقتي دانشجو فارغ التحصيل مي شود چيز زيادي نمي دانند. فكر مي كنم علت اصلي اين است كه در دو بخش موفق نبوده ايم، يكي آموزش به كودكان، ديگري ارايه به همه مردم اجتماع.
بنابراين همه تلاش شما مبتني بر آموزش است؟
بله، نه فقط درباره كودكان، بلكه تقريبا تمام برنامه هاي انجمن فرهنگي، آموزشي است. سمينار هاي ما، نشست ها، حتي برنامه هاي جنبي مثل نمايش فيلم هم آموزشي هستند و قصد داريم شناختي از معماري ايران و جهان به علاقه مندان و اعضاي انجمن ارايه كنيم و در اين زمينه همايش هاي ساليانه و فصلي داريم ، مانند همايشي كه درباره معرفي معماران پيشگام غرب داشتيم.
هر كاري به ابزاري نياز دارد، شما براي رسيدن به اهدافتان چه ابزاري در اختيار داريد؟
در اين زمينه رسانه هاي جمعي مانند راديو، تلويزيون، روزنامه و نشريات تخصصي، مسووليت سنگيني دارند. روزنامه ها را تقريبا همه مي خوانند، ولي نشريات تخصصي فقط مورد توجه عده اي خاص قرار دارد اگر آموزش معماري از ابتدا به آموزش و پرورش برود ما مي توانيم كارگاهمان را به صورت دوره اي در آموزش و پرورش داشته باشيم.
الان همايش باغ ايراني در موزه هنر هاي معاصر برگزار مي شود، همين باعث مي شود تا مدتي توجه رسانه هاي گروهي به سمت باغ و معماري ايراني جلب شود. ما هدفمان اين است كه هميشه اين رسانه ها به معماري بپردازند.
آموزش و همگاني شدن معماري، چه جنبه هاي مثبتي دارد؟
الان همه چيز عادي شده، باغي را خراب مي كنند تاساختمان بسازند، با اين كار تنفس شهر به خطر مي افتد، بعد هزينه هاي بسياري صرف مي شود تا مثلا فضاي سبز ايجاد شود و مواردي از اين دست. در حاليكه اگر معماري عمومي شده بود، ديگر چهره شهر هاي ما اينچنين نبود. افراد يك جامعه اگر مفهوم زيبايي را بفهمند براي زيبا تر شدن آن جامعه تلاش مي كنند. اگر معماري همگاني شود، ديگر خانه اي بي دليل خراب نخواهد شد، ديگر خياباني بي دليل ساخته نخواهد شد، به فضاهاي داخلي بي دليل آسيب نخواهد رسيد و حتي انسان ها روح و روان شاد تري خواهند داشت. كسي هست زيبايي را دوست نداشته باشد؟ همه از يك فضاي زيبا، ساكت، مرتب و تنظيم شده لذت مي برند.
آيا براي اجرايي شدن ايده هايتان با نهاد هاي مسوول راي زني يا تعامل داشته ايد؟
ما هنوز در حال تجربه كردن هستيم. آموزش كودكان و تشكيل كارگاه معماري كودكان هم نوعي تجربه است. ما بايد چند تجربه پشت سر بگذاريم، مشكلات، نقايص و عيب هاي كارمان را پيدا كنيم، بعد با نهاد هاي مسوول مانند آموزش و پرورش صحبت خواهيم كرد. اميدواريم بتوانيم لااقل براي دانش آموزان دو يا سه جلسه در طول سال تحصيلي برگزار و آنها را با معماري آشنا كنيم. جامعه مهندسان معمار اين امكان را دارد به شكل رايگان از متخصصان استفاده كند و اين افراد را براي همكاري به آموزش و پرورش و ديگر نهادها و ارگان ها معرفي كند.

كوروش رفيعي 
نماي مركز آموزش دانشگاه ويكتوريا كه توسط شركت معماري ليونز طراحي شده، ادراك ذهني ناظران را درگير ساخته و آنها را به طور فعالانه در بحث پيرامون ارزش هاي مفهومي و پديده شناسي شركت مي دهد. در اين ساختمان، نما با فعل و انفعالات بصري خويش احساسات ناظران را برانگيخته و مانع تفسير ساده آن بدون درنظر گرفتن نقش حساس پوسته ها در ساختمان مي شود.نيمه دوم بنا، بدون غلاف فلزي به صورت عريان و با نمايش سازه فولادي حالت صلب و خشني را به خود گرفته است. در اين جا طراح از سيستم هاي دوگانه - محور بحث پيرامون پوسته ها در معماري معاصر - استفاده كرده است. با استفاده از اين استراتژي دو بناي مجاور هم، احساسات متناقضي از قبيل آشكار - پنهان، نرم - خشن، درون - بيرون، ساختار - تزئينات و ملموس - ادراكي را در ناظر برمي انگيزند.راجر كاي لويس مباحثي در حوزه جامعه شناسي و مذهب، پيرامون ابقاي طبيعي و شقه شدن جهان دارد. او حفظ تقارن و تضاد را براي افزايش طراوت و باروري ساختارهاي اجتماعي ضروري مي داند. كاي لويس محدوديت سيستم هاي دوگانه را كه در فلسفه فراساختارگرا تعريف شده است، تاييد مي كند، اما تاكيد دارد كه چنين ساختارهايي هرگز براي استدلال هاي هستي شناسي، فضايي واجتماعي مفيد نيستند.كاي لويس معتقد است آنچه به پديده ها سمت وسو مي دهد، مساله خاصي است كه در تجزيه و تحليل نهايي به نتيجه مطلوب برسد و باعث ايجاد تمايز شود. تمايز ميان واقعيت و خيال، بيداري و خواب، جهل و دانايي. مهمترين مساله اي كه كاي لويس به دنبال آن است تمايز ميان شيء و مفهوم يا موجود و محيط پيرامون آن است. اين دوگانگي از اين لحاظ اهميت دارد كه تجربه محسوس انفصال-تفكيك و جداسازي- از اركان اصلي سيستم هاي دوگانه است.در مطالعات وي، بررسي تفاوت بين حيوان و محيط زندگي اش مورد توجه قرار مي گيرد. زماني كه حيوان و محيط زندگي او غيرقابل تمايز شود چه اتفاقي مي افتد؟ خصوصا زماني كه موجود زنده رنگ سطح بدنش را همرنگ محيط سازد يا بافت بدنش به نحوي تغيير پيدا كند كه تمايز ميان موجود زنده و محيط پيرامون دشوار شود. اين سوال طبيعت شناسان را براي مدتي بيش از يك قرن است كه به خود مشغول ساخته است.طبق نظر كاي لويس، فضا، فريب و وسوسه اش را نشان مي دهد. در اين راستا هدف از تقليد يا تغيير، تفاوت ميان شيء و زمينه در يك سطح نما يا سطح بصري است. اين مفاهيم كه چه اتفاقي در تقليد رخ مي دهد جهت اختلال در ادراك فضا، ضروري است. شرايط رواني كه برخي از مردم را آزرده مي سازد، آنها را وادار به اعتقاد به اين امر مي سازد كه در حال از دست دادن هويت فردي شان و در حال حل شدن و يكي شدن در محيط و در نتيجه رسيدن به يك ضعف روحي هستند. بنابر عقيده كاي لويس از دست رفتن مرز تمايز ميان يك شيء يا موجود زنده و محيط هاي پيراموني سبب غلبه فضا بر هوشياري و ايجاد ضعف روحي در وي مي شود. در حاليكه تقليد براي ايجاد سطوح در معماري، هويت پوسته ساختمان و منظرش را نشان مي دهد كه اگر به نحو مناسبي كنترل نشود، مي تواند به طور مساوي محدود يا تخريب كننده باشد. مركز آموزش رايانه اي ليونز در ظاهري از فضاهاي رايانه اي پوشانده شده است كه ناظر را اغفال كرده و به نزديك فرا مي خواندتا وي به طور واقعي لمسش كند. براي كاي لويس خطر اين گونه تقليد و استفاده از تصاوير يك شيء بر سطح ديگري، به معناي از دست رفتن هويت فردي است. از نتايج همگوني ويكنواختي در فضا مي توان به زوال شخصيت فردي و فقدان هويت و قدرت اشاره كرد. جاي تعجب است كه طرح ليونز هويتش را نه به خاطر نماي متمايزش كه منحصر به فرد است، بلكه به خاطر چين خوردگي هاي آن كه مانع نفوذ نور مستقيم خورشيد مي شود كسب كرده است. اين چين ها اعوجاج در نما را از بين برده و ضخامت كم مصالح را كه به نحوي مواج استفاده شده اند نشان مي دهد. چين ها اجازه مي دهند ناظر، داخل ساختمان را مشاهده و واقعيت فضاي طراحي شده براي استفاده كاربردي رايانه ها را درك كند.اين چين ها به طور آشكاري باعث ايجاد مقاومت ساختمان از تخريب در برابر فشارهاي جانبي مي شود.اين بنا در دو طبقه و به مساحت تقريبي 3700 مترمربع در سال 2003 افتتاح و در چند مسابقه بزرگ معماري حايز رتبه اول شد.
ساخت و ساز- شماره 31

ژاك دريدا، يكي از نام آورترين فلاسفه معاصر فرانسه، در سن 74 سالگي بر اثر بيماري سرطان در يكي از بيمارستان هاي پاريس در گذشت؛ او در طول حيات دانشگاهي  اش در دانشگاه سوربن فرانسه و تعدادي از دانشگاه هاي آمريكا تدريس كرده بود. ژاك دريدا با نظريه معروف به ساختارشكني شهرت جهاني يافت. به باور وي، هر نوشته اي داراي لايه هاي معنايي است كه طي روندي تاريخي و فلسفي پديد آمده و روي هم قرار گرفته اند و بدين ترتيب هر نوشتار مي تواند معناهايي داشته باشد كه نويسنده اش از آن بي خبر باشد. او اعتقاد داشت كه با تجزيه و تحليل نحوه چيده شدن واژگان در كنار يكديگر براي تشكيل عبارات، مي توان به معاني پنهان متون پي برد. نظريه ساختارشكني توسط پيتر آيزنمن، معمار معاصر آمريكايي، وارد مباحث معماري و موجب پيدايش سبك نويني از معماري موسوم به معماري ديكانستراكشن شد كه يكي از جريان هاي اصلي معماري در دهه هشتاد ميلادي محسوب مي شود.

پيرو بودجه 5/8 ميليارد دلاري توسعه مدارس در ايالت نيوجرسي ايالات متحده، اداره ساخت و توسعه مدارس نيوجرسي با همكاري دپارتمان آموزش اين ايالت و هيات آموزشي شهر ترنتون Trenton اقدام به برگزاري مسابقه اي براي طراحي مدرسه ابتدايي رابينز كرده اند.
مسابقه طراحي مدرسه ابتدايي رابينز، در سطح ملي و به صورت دو مرحله اي طراحي شده و مهلت ثبت نام آن تا پايان ماه اكتبر جاري است؛ اين رقابت، فرصتي جالب توجه را براي مطرح شدن شهري در مقياس ترنتون در حوزه توسعه آموزشي، سرمايه گذاري و معماري فراهم خواهد كرد. گسترش مسابقات معماري به عنوان روشي پذيرفته شده در عرصه توسعه فرهنگي مطرح است.
اطلاعات بيشتر در تارنگار زير قابل پيگيري است:
۱.nj.us2comp/: http://www.trenton.k

نرم افزار اتوكد Autocad رايج ترين نرم افزار رايانه اي در بين طراحان ايراني براي ترسيم نقشه هاي ساختماني است؛ اتوكد در طي 15 سال گذشته با ويرايش هاي مختلف خود برگ برنده اي براي شركت اتودسك Autodesk, Inc در خدمات رساني نه تنها به مهندسان و فعالان عرصه ساخت و ساز بلكه به تمامي طراحان فني اعم از رشته هاي مكانيك، طراحي صنعتي، شهرسازي و ... بوده است.
هم اكنون اتودسك در حال برگزاري رقابتي بين كاربران اتوكد براي مطرح كردن مبدع ترين آنها در بين تمام كاربران جهان است؛ شركت در اين رقابت كه در سرفصل مختلف برگزار مي شود براي عموم آزاد است و ارسال يك اثر با شرايط مسابقه براي حضور در آن كفايت مي كند. اطلاعات جامع در تارنگار زير موجود است:
۲۰۰۴http://www.autodeskevents.com/awards

بعد از انفصال سيد محسن مصطفوي از رياست مدرسه معماري انجمن معماري لندن AA SCHOOL OF ARCHITECTURE اين انجمن بعد از بيش از 2 ماه هنوز نتوانسته رياست جديدي را براي مدرسه معماري خود انتخاب كند؛ مدرسه معماري AA كه يكي از معتبرترين مراكز آكادميك آموزش معماري در جهان است، در اصل اعتبار خود را از انجمن معماري لندن با سابقه اي حدود 130 سال مي گيرد. مصطفوي كه 9 سال رياست اين دانشگاه را به عهده داشت هم اكنون رئيس دانشكده معماري و شهرسازي دانشگاه كرونل است.
سايت اينترنتي مدرسه AA طي فراخواني از تمام علاقه منداني كه شرايط احراز اين جايگاه را دارند دعوت كرده با ارسال سوابق خود در بهار سال آينده در مصاحبه اين دانشگاه شركت كنند. فراخوان در آدرس ذيل قابل دستيابي استhttp: // WWW. aaschool. ac. Uk. Chair. Shtm .

دومين همايش بين المللي سرمايه گذاري در طرح هاي مسكن، شهرسازي  و تاسيسات زيربنايي، فرصتي مناسب براي صاحبان پروژه هاي مسكوني، شهرسازي وتاسيسات زيربنايي و مديران شركت هاي توليدي و مهندسي ساختمان است تا ضمن حضور در برنامه هاي همايش، با مسوولان و مديران ارشد و متخصصان بخش ساختمان ديدار كنند و با مطرح ساختن قابليت ها و امكانات خود و زمينه هاي مورد علاقه براي همكاري، فعاليت هاي حرفه اي خويش را گسترش دهند. شركت ها و موسسات سرمايه گذاري و اعتباري داخلي و خارجي در اين همايش با مشخصا ت پروژه هاي عمراني كشور و فرصت هاي سرمايه گذاري در بخش ساختمان آشنا مي شوند. اين همايش 
9 و۱۰آذر ماه 1383 در مركز همايش هاي بين المللي صدا و سيما برگزار خواهد شد، اطلاعات بيشتر در تارنگار www.conbuild4002.com در دسترس علاقه مندان است.