شهر در تسخير تاجران ونوسي
مسافراني كه اجناس خريداري شده از فروشگاه هاي ارزان قيمت خارج را به قيمت چند برابر در ايران مي فروشند
علاوه بر فضاي راحت و زنانه اين فروشگاه ها، لباس ها به صورت اقساطي به مشتري فروخته مي شود و مشتري در چانه زدن آزاد است و با چاي و قهوه هم از مشتريان پذيرايي مي شود
سعيده امين
امان از وقتي كه ونوسي ها تصميم بگيرند كه كار كنند يا به عبارتي دست به جيب شوند. اگر تصميم بگيرند راهش را هم خود پيدا مي كنند، بر عكس مريخي ها از درآمد بخور و نمير شروع مي كنند. سرمايه آنها اعتماد به نفسشان است و صبر و حوصله هم به وفور در بساط شان يافت مي شود. كمتر ريسك مي كنند اما آنها اغلب موفق اند. آنها حالا بازار پوشاك را قبضه كرده اند، بدون اينكه فروشگاهي داير كنند يا كارگري استخدام كنند، دستمزدي بدهند يا زير بار ماليات كمر خم كنند. آنها كفر مردان مريخي را درآورده اند.
ونوسي ها را مي گوييم يعني زنان تاجر. احتمالا كتاب مردان مريخي، زنان ونوسي را خوانده ايد.
تاجران ونوسي
اولش تصميم كبري بود اما عملي شد. وقتي عده اي از زنان مسافر به كشورهاي همسايه تصميم گرفتند تا جنس هاي سوغاتي را در اينجا به قيمت بالا به فروش برسانند. لباس و كيف و كفش خارجي كه فقط به منظور سوغات و هديه از كشورهاي خارجي به داخل آورده مي شد تجارتي شد سودآور كه تاجران آن زنان بودند. اين لباس ها نه از فروشگاه هاي شيك و لوكس لباس و كفش، بلكه از انبوه جارختي ها و كمد لباس خانه ها براي نمايش عموم سر درآورد. براي اين كار كافي بود ساعاتي از روز آقايان را از خانه بيرون كنند. همين انواع لباس هاي خارجي و كيف و كفش هاي شيك و چرمين هر روز طرفداران زيادي در بين زنان پيدا مي كرد. آدرس اين خانه ها يا به عبارتي فروشگاه هاي پنهان دهان به دهان در ميان اهل نسوان مي گشت تا بانويي نماند كه از اين خوان بي نصيب مانده باشد.
آگهي اين فروشگاه ها به وفور در صفحه نيازمندي هاي روزنامه ها به چشم مي خورد.
مسافري از ترك
يك دقيقه كنار گيت خروجي پروازهاي خارجي فرودگاه بين المللي مهرآباد بايستيد و به مسافراني كه از پرواز آنكارا - تهران وارد مي شوند دقت كنيد. يا نه سري به ترمينال مركزي شهر بزنيد و مسافران تازه وارد را از نظر بگذرانيد. تعداد قابل توجهي از اين مسافران، زناني هستند كه چمدان هايي حجيم و پروپيمان به همراه دارند. كافي است از يكي از آنها بپرسيد كه آيا اين چمدان سوغاتي است و اگر صادق باشد خواهد گفت: نه، لباس است براي بيزينس
از اين تعداد مسافران در فرودگاه ها يا ترمينال ها كم نيستند.
محتويات چمدان ها بعدهابه خيل عظيمي از لباس هاي يك فروشگاه خانگي خواهد پيوست. نحوه وارد كردن اين لباس ها متعدد است. بشارتي، مسوول يكي از ادارات ترخيص كالا در گمرك مي گويد: روزانه چندين تن لباس كه به صورت عمده از خارج به ايران وارد مي شود از اداره گمرك ترخيص مي شود، اما تا آنجا كه ما مي دانيم اين لباس ها از فروشگاه هاي خانگي سر در نمي آورد. اما خانم حسيني، صاحب يكي از اين فروشگاه هاي خانگي است. او براي عينك و پوشاك ماهي دوبار به تركيه و سالي يك بار به كانادا سفر مي كند.
حسيني مي گويد: راه هاي زيادي براي وارد كردن اجناس خارجي به ايران وجود دارد كه برخي از آنها غير قانوني است. به گفته وي اغلب زنان تاجر يا شخصا به كشورهاي خارجي سفر كرده و از فروشگاه هاي مشخص و خوب و البته ارزان قيمت خريداري مي كنند يا اينكه سفارش خريد و پول را به همراه يك مسافر مطمئن به كشور همسايه فرستاده و در ازاي آن به مسافر دستمزد پرداخت مي كنند.
همچنين آنها با ميهمانداران پروازهاي خارجي ارتباط برقرار كرده و سفارش لباس ها را به ايشان مي سپارند. هر ميهماندار هواپيما اجازه دارد كه در پروازهاي خارجي تا ميزان 30 كيلو بار به همراه خود به داخل كشور بياورد.
خانم حسيني مي گويد كه برخي از اجناس هم به صورت قاچاق با مسافران زميني به كشور وارد مي شود.
وي مي گويد: در كشورهاي توريستي مثل تركيه، شركت هاي باربري وجود دارد كه اجناس را تا گمرك حمل مي كند. دستمزد اين شركت ها زياد است و اغلب به درد عمده فروشي ها مي خورد. گاهي اوقات جريمه اي كه به بار اضافي در گمرك خورده مي شود آنقدر زياد است كه اين افراد حتي از تحويل اجناس خود صرفنظر مي كنند.
فروشگاه هاي خانگي
ديدن فضاي فروشگاه هاي خانگي خالي از لطف نيست.
توصيف آن بسيار ساده است، چيزي شبيه گوشه يك فروشگاه پوشاك با كلي چوب رختي كه لباس هاي شاد و متنوع از آن آويزان است.
در بدو ورود رايحه ناآشناي لباس ها، رنگ و جنس آنها و بعضا مدل آنها بيانگر خارجي بودن اين اجناس است. به گفته يكي از فروشندگان، خريداران حرفه اي فقط از مارك هاي معروف و مطمئن مي خرند و هرگز دست روي لباس هاي بدون مارك نمي گذارند.
حالا كه در آستانه فصل زمستان هستيم لباس ها ضخيم و تيره تر مي شوند. چكمه، جاي كفش را مي گيرد و انواع و اقسام چتر ودستكش چرمي و جوراب هاي پشمي جاي لباس هاي نازك و نيمه تابستاني را پر كرده اند.
خانم حسيني مي گويد: اينجا يك بوتيك زنانه است. بانوان مي توانند خيلي راحت و بدون حضور نامحرم لباس ها را پرو كنند. بر سر قيمت ها چانه بزنند و از جديدترين مدل هاي روز باخبر شوند.
در حضور كوتاه مدت ما در اين فروشگاه خانگي چندين مشتري از راه رسيده و اجناس خود را به صورت اقساطي خريداري مي كنند.
حسيني يكي از دلايل استقبال بانوان از اين فروشگاه خانگي را اين طور عنوان مي كند:علاوه بر محفل راحت و زنانه اين فروشگاه ها، لباس ها به صورت اقساطي به مشتري فروخته مي شود و مشتري در چانه زدن آزاد است. از طرفي در اين فروشگاه ها با چاي و قهوه از مشتريان پذيرايي مي شود كه در ايجاد فضاي گرم و صميمي يعني غير از آنچه كه در ساير بوتيك ها وجود دارد بسيار موثر است.
چيني به جاي ترك
بوتيك داران مريخي كمي عصباني به نظر مي رسند از دست اين تاجران ونوسي. مشتري هاي ما را به طرف خود جذب مي كنند و يك مشت اجناس چيني را به اسم ترك به خريداران غالب مي كنند. مصطفي خادمي يكي از بوتيك داران اطراف ميدان تجريش است، او مي گويد: در اغلب اين فروشگاه هاي خارجي اين لباس هاي نامرغوب و ارزان قيمت آن هم با شكل و شمايل خارجي است كه به فروش مي رسند نه جنس ترك.
به گفته او بسياري از صاحبان اين فروشگاه ها اصلا به تركيه نمي روند. آنها دو بار در ماه به جاي اينكه به تركيه بروند يك سر مي زنند بازار رقبا يا بازارچه صفوي خودمان و لباس هاي چيني را به چند برابر قيمت خريداري مي كنند، بي خبر از همه جا!
اما خانم پيوند يكي ديگر از فروشنده ها معتقد است كه مشتري هاي ما خريداران حرفه اي هستند و جنس چيني را از جنس ترك تشخيص مي دهند.
ونوسي ها و مالياتچي ها
بزرگترين دغدغه يك تاجر ونوسي مامور اداره ماليات است. مالياتچي ها گاهي در قالب مشتري به فروشگاه ها سرك مي كشند و چند جريمه براي صاحب آن در نظر مي گيرند اما اين طور موانع هم نتوانست هنوز بساط اين فروشگاه ها را برچيند.
به گفته فروشندگان هيچ مامور مالياتي نمي تواند بدون اجازه وارد ملك شخصي يك فرد شود و به لباس هاي كمد آن فرد جريمه اي ببندد.
اگرچه باز هم آنها از ترس مامور ماليات در مورد دادن آدرس به مشتريان ناشناس بسيار محتاط عمل مي كنند.
يك آمار گيج كننده
اجناس هميشه از آن سوي آب ها به طور قانوني وارد نمي شوند. به دليل محدوديت هاي گمركي و تعرفه هاي سنگين غالبا اجناس اين فروشگاه ها خارجي يا در چمدان همراه مسافر جا مي گيرند يا اينكه از طريق مرزهاي پنهان وارد مي شوند.
فكرش را بكنيد كه چند پرونده كالاي قاچاق تاكنون تشكيل شده است. تصورش ساده نيست، اما يك نگاه آماري نشان مي دهد كه فقط در 7 ماه اول سال 80 حدود 32 هزار و 438 پرونده كالاي قاچاق تشكيل شده است.
گمركات حوزه نظارت هرمزگان با تشكيل 7 هزارو 821 مورد پرونده در اين مدت بيشترين ميزان رابه خود اختصاص داده است. بخش قابل توجهي از اين قاچاق ها مربوط به كالاهاي همراه مسافراني است كه يا به قصد گردش يا تجارت در بين ايران و خارج تردد مي كنند.
|