مهدي خاكي فيروز
اگرچند سال پيش ماموران ماليات يا خبرنگاران نشريات به سراغ روساي كارخانه ها مي رفتند، كما بيش يك جمله شبيه به هم را مي شنيدند : اگر وضع اين صنعت به همين منوال ادامه پيدا كند، سرمايه مان را وارد كار بساز بفروش مي كنيم. اين سخن كه نوعي تهديد رسمي مسوولان دولتي اقتصاد به شمار مي آمد،  اكنون كمتر مي تواند جدي تلقي شود. زيرا بازار مسكن برخلاف گذاشته سود بالايي نصيب سرمايه گذاران خود نمي كند.
درگذشته اي نه چندان دور يعني حدود 10 سال پيش، ارزش افزوده سالانه بازار مسكن 200 درصد بود، يعني سرمايه گذاران پولدارهاي سابق مي توانستند بدون تخصص پيچيده و فقط با جمع كردن سرمايه اي چند 10 ميليوني، در پايان هر سال سرمايه خود را سه برابر كنند، اما رقم 200 درصد،  اكنون به حدود يك هفتم قبل يعني حدود 30 درصد كاهش يافته كه چيزي نزديك به سود سپرده هاي بلند مدت بانكي است.
سوال هاي مهم
وقتي از بازار مسكن صحبت مي شود. دو سوال كليدي در اذهان به وجود مي آيد.
۱- خانه ساختن سود دارد يا نه؟
۲- بهتر است خانه بخريم يا اجاره كنيم؟
پاسخ گفتن به سوال دوم كمي مشكل است. چون به نوع كار هر فرد بستگي دارد. ممكن است يك نفر بتواند با پولي كه بايد صرف خريد خانه كند، ماهانه در شغل آزاد يا سرمايه  گذاري جانبي خود، سودي چند برابر اجاره خانه پرداخت كند. عكس اين اتفاق هم چندان بعيد نيست، يعني در كلانشهر تهران آدم هاي بي دست و پايي هم هستند كه بهترين سرمايه گذاري براي آنها ، خريد خانه و انتظار گران شدن قيمت آن است. توضيح بيشتر در مورد اين سوال را به فرصت ديگري واگذار مي كنيم، چرا كه اكثر شهروندان خودشان كمابيش به اين مسايل آگاهي دارند. از اين مساله مهمتر ، همان سوال اول است. يعني تصميم گيري براي ساخت خانه يا خريد آماده آن.
بازار راكد
اگر مي خواهيد خانه بسازيد تا آن را بفروشيد در اكثر موارد زيان خواهيد ديد. چون در حال حاضر بازار مسكن از ركود بالايي برخوردار است و ديگر مانند گذشته نيست كه به محض آماده شدن آپارتمان، امكان فروش آن وجود داشته باشد. نگاهي به خانه هاي خالي شمال شهر نشان مي دهد كه اكنون فقط آپارتمان هاي با متراژ پايين و در محله هاي متوسط نشين شهر از مشتري خوب و دست به نقد برخوردارند. چون اكثر طبقات مرفه شهر، به اندازه اي خانه و ويلا خريده اند كه ديگر نياز جديد نداشته باشند.
اتصال جنوب و شمال شهر
چند سال پيش تفاوت چشمگيري ميان قيمت مسكن در محله هاي مختلف شهر وجود داشت. اين تفاوت در آن سال ها به 5 يا 6 برابر مي رسيد. اما اكنون به دليل كاهش نسبي قيمت آپارتمان هاي شمال و افزايش بها در جنوب، شرق و غرب شهر، اين فاصله كاهش يافته است البته منظور از كاهش قيمت آپارتمان هاي شمال شهر، كاهش آن نسبت به ارزش واقعي پول است كه بر مبناي قدرت خريد آن تعيين مي شود.
چه خانه اي بسازيم 
اگر هنوز در اين تصور هستيد كه خانه ساختن مي تواند به عنوان يك تجارت، موفقيت هاي اقتصادي خوبي براي شما در بر داشته باشد، بايد توجه لازم را داشته باشيد. چون سود اين كار آنقدر كم هست كه هر اشتباه كوچكي باعث زيانديده شدن فعاليت اقتصادي شما  شود. هرگز بدون كسب تخصص وارد اين بازار نشويد.
در گام اول به سراغ ساخت آپارتمان هاي كوچك برويد. هرچند چند سال پيش ممكن بود به يك آپارتمان 30 متري با استهزا نگاه شده و آن را به قوطي كبريت تشبيه كنند، ولي شما در امروز زندگي و تجارت مي كنيد و نبايد به شرايط گذشته توجه چنداني داشته باشيد. توجه داشته باشيد كه آپارتمان هاي 30 متري كه امروزه با نام سوئيت شناخته مي شوند، حدود 2 ماه مانده به پايان كار فروش مي روند. آن هم با بهايي بالاتر از آپارتمان هاي با متراژ بالاتر كه گاهي اين تفاوت قيمت به 2 ميليون ريال در هر مترمربع مي رسد. اين در حالي است كه هزينه توليد چنين آپارتمان هايي در واحد مترمربع، تفاوت چنداني با ساير خانه ها ندارد.
نه به خارجي ها مربوط است و نه شهرستاني ها
بازار مسكن در تهران هيچ ربطي به بازارهاي مشابه در شهرها و كشورهاي ديگر پيدا نمي كند. خانه مثل سكه طلا يا ارز نيست كه بتوان آن را در جيب گذاشت، از گيت هواپيمايي رد شد و به راحتي آن را به جايي در آن سوي دنيا برد. به همين دليل تغييراتي كه در جاهاي ديگر رخ مي دهد، تاثيري بر بازار مسكن در تهران نخواهد گذاشت. به عنوان مثال اكنون ارزش افزوده ساخت مسكن در برخي شهرستان هاي ايران آنقدر بالاست كه چند سال پيش تهران را به ياد مي آورد. شهرهايي همچون اصفهان، رشت، اروميه، مشهد، تبريز و ... در اين گروه جاي مي گيرند. به همين دليل كساني كه 5 سال پيش مشغول ساخت و ساز مسكن در تهران بودند، اكنون كار خود را در اين شهرها دنبال مي كنند.
البته بازار مسكن در اروپا هم راكد است. پيش بيني مي شود تا 3 ماه ديگر در لندن كه گران ترين خانه هاي دنيا را دارد، ركود مطلق بر بازار مسكن ادامه يابد.
مقررات شهرسازي
شهر تهران تا دو سال پيش، بهشت قانون شكنان بود. اختلا ف هاي ميان شوراي شهر و شهرداري باعث مي شد تا كمتر كسي به رعايت آئين نامه ها و قوانين شهرسازي بپردازد و همين باعث مي شد تا سرمايه گذاري در اين حوزه فارغ از هر گونه ضابطه و محدوديت به حداكثر شدن سود خود بينديشد.
همانطور كه هجوم مهاجران به تهران و نياز بي پايان آنها به خانه باعث مي شد اين بازار رونق بيش از حد معمول را تجربه كند. تازه به دوران رسيده ها يا كساني كه از شتاب  بالايي در كسب درآمد برخوردارند آنقدر در تهران وجود داشتند كه خانه هاي مجلل ساخته شده در شمال شهر به راحتي فروش روند. ولي به نظر مي رسد مجموعه همه اين شرايط اكنون از پايتخت به شهرهاي مهم كشور منتقل شده است. اكنون در تهران به سختي مي توان از روش بساز بنداز در ساخت خانه استفاده كرد. بنابراين اگر مي خواهيد از اين روش تبعيت كنيد، به سراغ شهرهاي ديگر برويد.

خب، همين طور كه به نان كنار اين ستون خيره شده ايد و تو ذهنتان فكرهاي مختلفي درباره اين ستون مي گذرد، بهتان بگويم كه اينجا نانوايي نيست. يعني فكر نكنيد از امروز قرار است اينجا نان داغ و تنوري بهتان بدهند و جلوي در اين ستون صف بكشيد. مخصوصا اين روزها كه از چند ساعت مانده به افطار صف هاي چند ده متري جلوي نانوايي ها به خصوص سنگكي ها و بربر ي ها بسته مي شود و اگر بخواهيد نان تازه هنگام افطار نوش جان كنيد بايد چند ساعت از وقتتان را در اين صف هاي طولاني بگذرانيد. مخصوصا جمعه ها كه ديگر هيچ. از ساعت 2 بعدازظهر مردم در صف ها ايستاده اند و همه هم كه بالاي 4، 5 تا نان مي خواهند و همين جور مي شود كه براي گرفتن 2 تا نان مجبوري 2 ، 3 ساعت معطل شوي. نزديك هاي افطار هم كه بشود اعصاب همه تحريك مي شود. يكي تو صف مي گفت: اگر نان گران شود اينقدر مردم زياد زياد نان نمي خرند. آن يكي داد مي زد: آقا نزديك افطاره، كمتر نان بگيريد، مردم به افطار برسند. يك نفر ديگر در صف يكي ها به كارگري كه پشت دخل ايستاده بود مي گفت: سه چهار نفر را از صف يكي راه بيندازيد، يك نفر را از صف چندتايي و خلاصه تنور بحث و نظر حسابي داغ. همينطور كه تو صف ايستاده بودم و به ساعت نگاه مي كردم و به عقربه هايي كه خيلي سريع حركت مي كردند، به فكر نان خشك هاي داخل خانه ها افتادم. زياد نان مي خريم و مقدار زيادي از آن را هم دور مي ريزيم و البته خوب نبودن كيفيت نان هم بهانه خوبي است. اگر بتوانيم كمي از حجم گوني نان خشكي كم كنيم، خيلي كار كرده ايم و ... در همين فكرها بودم كه صداي پشت سريم درآمد: آقا نوبتت شد، نانت را بگير ديگر، چشمم به نان هاي داغ و تنوري كه افتاد، صداي شكم گرسنه ام هم در آمد: به جاي 2 تا نان، 3 تا بگير، بابا گرسنه اي مي خوري! پول سه تا سنگك را دادم و سعي كردم به نان خشك هاي خانه مان فكر نكنم!

طبق قول و قرارمان از اين به بعد در اين ستون مي خواهيم شما را بيشتر با حال و هواي بورس آشنا كنيم. روز هاي زوج منتظر اين ستون باشيد
همانطور كه مي دانيد بورس اوراق بهادار يكي از مهمترين ابزارهاي مالي است. در كشورهاي توسعه يافته و در بعضي از كشورهاي در حال توسعه، بسياري از شركت ها، موسسات و كارخانه ها از طريق ارايه سهام خود در بورس تامين مالي مي كنند و گسترش مي يابند. بسياري بر اين اعتقادند كه يك بورس موفق مي تواند به قلب تپنده اقتصاد تبديل شود و كشور را در راه توليد رشد اقتصادي كمك كند.
در كشور ما اين پديده ديرتر از كشورهاي توسعه يافته شناخته شد به نحوي كه تا چند سال گذشته حجم كمي از سرمايه گذاري هاي بخش خصوصي در بورس اوراق بهادار جريان مي يافت. تا اينكه در دو سال گذشته روند سرمايه گذاري در بورس رشد چشمگيري داشته است به طوري كه طي اين مدت حجم پولي كه در بورس تهران سرمايه گذاري شده است از 13 ميليارد دلار به 45 ميليارد دلار رسيده است. اين رشد خيره كننده، دولتمردان جمهوري اسلامي را تشويق كرده تا بورس كالايي ايجاد كنند و نيز بورس در شهرهاي ديگر را نيز توسعه دهند.
اما قبل از ورود به بازار بورس بايد با نكاتي آشنا شويد تا ناگهان دچار خسارت بالا نشويد. بازار بورس شرايط متفاوتي نسبت به ساير بازارهاي سرمايه گذاري دارد.
اولين ويژگي بورس، كوچك بودن بازار سرمايه به نسبت حجم سرمايه در گردش است. اين امر باعث مي شود كه تقاضاي فزاينده براي اوراق سهام با عرضه مناسب مواجه نباشد. بنابراين قيمت اغلب سهام بورس تهران بسيار بيشتر از ارزش واقعي آنهاست. از اين افزايش غير واقعي ارزش يك سهم به رشد بادكنكي نيز ياد مي كنند. به عنوان مثال سهام يكي از شركت هاي نفتي در عرض چند ماه بيش از 15 برابر شد كه اين يك پديده عجيب در بورس هاي اوراق بهادار است كه قيمت يك سهام ظرف مدت كوتاهي 1500 درصد رشد داشته باشد، مسلما ارزش اين كارخانه و يا توليدات آن به اين اندازه رشد نداشته ولي مي بينيم كه قيمت سهام آن به خاطر بورس بازي دلالان، چند برابر شده است. طبيعي است اين رشد خيره كننده سرانجام باسقوط ناگهاني هم مواجه خواهد شد كه با توجه به جو بازار بورس در ايران كساني كه متضرر خواهند شد سهامداران جزء هستند.
وجود سودهاي كلان در هر زمينه اي بستري است براي فساد. در بورس تهران نيز وجود اطلاعات پنهاني باعث به وجود آمدن رانت اطلاعاتي براي عده اي شده است، كافي است كه اين عده از رانت خود استفاده كنند و با هم تباني نيز داشته باشند، در اين صورت خواهند توانست جو بازار را در دست بگيرند و باعث بالا رفتن و يا سقوط يك سهم شوند. فرض كنيد چند سهامدار عمده تصميم بگيرند سهم الف را يكجا بفروشند. ابتدا با پخش كردن شايعات توسط عوامل خود باعث افزايش تقاضا براي سهم الف مي شوند. وقتي مطمئن شدند كه به اندازه كافي براي سهام آنها تقاضا وجود دارد تمامي سهام شركت الف را در بازار مي فروشند. در نتيجه بازار با يك شوك عرضه مواجه مي شود كه باعث افت قيمت آن سهم خواهد شد. سهامداران جزء با مشاهده سقوط قيمت سهم الف اقدام به عرضه اين سهم مي كنند كه تا پايين رفتن هر چه بيشتر قيمت آن منجر مي شود. اين سقوط ادامه مي يابد تا جايي كه اين سهامداران عمده احساس كنند قيمت اين سهم به كف قيمتي خود رسيده است. در اين زمان است كه با هم اقدام به خريد اين سهم مي كنند. اين شوك تقاضا باعث افزايش قيمت آن سهم و نيز ترغيب سهامداران ديگر براي خريد اين سهم مي شود كه اين امر به نوبه خود به بالا رفتن هر چه بيشتر قيمت سهم الف كمك مي كند. در اين ميان اين سهامداران عمده هستند كه با تباني ميان خود بيشترين سود را از آن خود كرده اند.
همچنين عدم نظارت بر كار شركت هاي بورس باعث شده است كه اين عده بتوانند سود باد آورده اي را به دست بياورند. به عنوان مثال فرض كنيد آقاي الف مسوول يك شركت كارگزاري است. اين فرد با استفاده ازاطلاعات پنهاني كه دارد مي داند چه سهم هايي ممكن است در هر روز بيشترين افزايش قيمت را داشته باشند. بنابراين در ابتداي هر روز مثلا 10 هزار سهم از آن شركت مورد نظر را خريداري مي كند. اگر تا پايان روز اين سهم روند صعودي مورد نظر را داشت اين 10 هزار سهم را بين خود، همكاران، دوستان و بعضا مشتريان ثابت خود تقسيم مي كند. اين در حالي است كه ممكن است ده ها نفر از سهامداران جزء در صف  خريد اين سهم باشند. ولي اگر اين سهم تا آخر روز بازدهي مورد نظر آقاي الف را نداشت آن را بين سهامداران جزء كه قبلا تقاضاي خريد را داده اند تقسيم مي كند.

فروشندگان دوره  گرد
در خيابان فرجام بعد از علم و صنعت، وانت بارها و فروشندگان دوره گرد امان ما را بريده اند، آنها با بلندگوهاي خود و رفت و آمدهاي مكرر، موجب سلب آسايش ساكنان منطقه شده اند.
يك شهروند
سه ماه حقوق نداده اند
ما پرسنل قراردادي تربيت بدني استان تهران، سه ماه است حقوق نگرفته ايم. مي گويند مي خواهيم تربيت بدني را به بخش خصوصي واگذار كنيم، تعديل نيرو داريم و با اين  كارشان ما را بلاتكليف گذاشته اند. نه تسويه حساب مي كنند و نه جواب درست و حسابي مي دهند.
جمعي از پرسنل قراردادي تربيت بدني 
ماشين هاي نو
مرتبا از كمبود بنزين و آلودگي هوا صحبت مي شود، ولي كسي به فكر اين همه اتومبيل كه روزانه نمره و وارد خيابان ها مي شود نيست. با حرف زدن كه كار درست نمي شود.
فكري بكنيد
در صفحه اول ايرانشهر مورخ سه شنبه 28 مهرماه مطلبي تحت عنوان آب گل آلود، فلفل و رب گوجه فرنگي داشتيد كه واقعا تاسف آور و متاثركننده بود. چرا مسوولان فكري به حال اين هموطنان نمي كنند. بهتر نيست قدري از هزينه جشنواره هاي جور واجور كم كنند و به درد واقعي مردم برسند. اصولا آنها اين مطالب را مي خوانند يا خير؟
كارگاه هاي ورشكسته 
با وجودي كه اين روزها صحبت از اشتغالزايي و جلوگيري از جرم و جنايت بر همه زبان ها جاري است و با وجود مشكلات توليد و نيز ورود اجناس كم كيفيت از كشور چين و هزينه هاي زياد حق بيمه كارگران و...، چرا شهرداري اسلامشهر 75/1 درصد از فروش كارگاه ها را مطالبه و از طرف ديگر اداره دارايي هم درخواست وجه مي كند. واقعا تا كي بايد شاهد تعطيلي تاسف بار يك يك اين كارگاه ها و كارخانه ها باشيم؟
توليدكننده ورشكسته 
سرعت گير در توانير
ورودي توانير، حد فاصل اتوبان همت و ميدان ونك، به خاطر سرعت زياد خودروها نياز به نصب سرعت گير دارد.
خيابان شلوغ 
در خيابان خليج، خيابان بهشتي چند اداره وجود دارد كه رفت و آمد بسياري در آن صورت مي گيرد. آسفالت نابسامان دارد و جداول خيابان شكسته و خراب است.
كانال روباز فاضلاب 
چرا مسوولان شهرداري منطقه 5 براي معضل كانال روباز فاضلاب، محدوده ميدان صادقيه فكري نمي كنند؟ تا كي بايد فضولات و لجن هاي اين كانال را كه باعث بوي تعفن و بيماري است، تحمل كرد.
عباس ميرويسي 
گله كاركنان واحد نقليه ريلي مترو
جمعي از كاركنان واحد نقليه ريلي شركت مترو تماس گرفتند و از تعلق نگرفتن تسهيلاتي كه به ديگر قسمت ها ارايه مي  شود گله مند بودند.همچنين آنها از عدم رفتار صحيح از سوي مديريت اين واحد و نوع برخورد با كاركنان شكايت داشتند. لذا از شهردار محترم تهران و ديگر مسوولان تقاضاي رسيدگي داشتند.
طرح برداشته شده 
با پيگيري هايي كه انجام دادم متوجه شدم كه خيابان شهيد خوب بخت در خيابان خاوران از طرح بزرگراه امام علي برداشته شده است ولي شهردار منطقه 15 همچنان خانه ها را با قيمت پايين مي  خرد و خراب مي  كند و هيچ اقدامي براي برداشتن نخاله ها و تبديل زمين ها به فضاي سبز نمي  كند. مسوولان لطفا رسيدگي كنند.
هزينه اتصال اجباري برق 
به علت به موقع توزيع نكردن قبض هاي برق از سوي شركت برق شعبه دانشگاه واقع در غرب تهران، برق بيشتر مشتركان قطع شد و براي اتصال مجدد ما را مجبوربه پرداخت هزينه اتصال كردند.

سكه و طلا  در هفته گذشته
قيمت طلا در هفته گذشته همچنان بالا بود ولي رشد چنداني نيافت. پيش بيني مي شود اين روند در هفته جاري نيز ادامه پيدا كند. يك كارشناس بازار سكه و طلا در اين خصوص گفت: قيمت كاذب بعضي از سكه ها مثل ربع و تمام سكه به دليل كمبود تعداد سكه بانكي در بازار است و اگر چنانچه بانك مركزي با تزريق سكه بازار را اشباع كند، قيمت ربع سكه بهار آزادي بايد يك چهارم قيمت سكه بهار آزادي طرح جديد باشد. صانعي مقدم در خصوص افزايش قيمت سكه بهار آزادي طرح قديم نيز گفت: ضرب نشدن سكه بهار آزادي طرح قديم از سوي بانك مركزي موجب شده تا اين سكه قيمت كلكسيوني داشته باشد. وي در خصوص افزايش قيمت طلا در بازارهاي داخلي وخارجي و كشورهاي عربي افزود: افزايش قيمت طلا در بازارهاي داخلي به دليل افزايش قيمت در بازارهاي جهاني است . قيمت طلا در بازارهاي جهاني نيز متاثر از تشنجات سياسي در كشورهاي مختلف بوده است. مقدم گفت: افزايش تقاضا در ماه مبارك رمضان در كشورهاي عربي نيز از ديگر دلايل افزايش قيمت در بازارهاي جهاني است.
ارز در هفته گذشته 
قيمت ارز شناور كه توسط نظام بانكي عرضه مي شود در هفته گذشته تفاوتي با بازار آزاد نداشت كه علت اين مساله تزريق منظم ارز از سوي بانك مركزي به بازار است. همچنين تفاوت چشمگيري ميان نرخ برابري ارزهاي خارجي با هم به چشم نخورد. فقط حدود يك درصد كاهش ارزش ريال در برابر ارز هاي خارجي به چشم مي خورد كه تابع روالي طبيعي و دايمي است. پيش بيني مي شود در هفته جاري به دليل نتيجه انتخابات آمريكا دلار اين كشور به ميزان بسيار كمي در برابر ساير ارز ها گران شود. هرچند اين تغيير، محسوس نخواهد بود.

احتراما، در خصوص مطلب مندرج در ستون پيام هاي مردمي آن روزنامه مورخ 9/7/83 با عنوان ساختمان مي ريزد به استحضار شهروندگرامي مي رساند:
از محل فوق الذكر بازديد به عمل آمد و نسبت به كف كشي جوي ها با سيمان اقدام گرديد و از لحاظ نهرآب مشكلي وجود ندارد.
مدير روابط عمومي شهرداري منطقه 2