سولماز صباغ زاده ساناز ماني 
از سر پل تجريش كه گذر مي كردي، گنبد فيروزه اي رنگ امامزاده صالح اولين چيزي بود كه از ميان هياهوي مردم و شلوغي ماشين ها به چشم مي خورد. گنبد امامزاده در آسمان گاهي صاف و آرام تهران، يادآور لحظات و روزهاي گذشته بر شهر، شهر قديمي و ناآرام ما بود. نسل گذشته ما به خوبي به خاطر دارند كه بسياري از خانواده هاي تهراني شبهاي جمعه خود را در كنار امامزاده صالح مي گذراندند تا هم زيارتي كرده باشند و هم گردشي. اعتقاد به نذر امامزاده صالح مدت زيادي است كه در بين مردم تهران رواج دارد و نذر خرما، حلوا، نان و پنير و... در شبهاي جمعه بسيار معمول است.
با اين احوال، چندي است كه در پي بازسازي بناي امامزاده، سازه هاي اوليه گنبد عظيمي روي گنبد قديمي و اصلي امامزاده صالح را پوشانده است و به مرور ساختمان بناي امامزاده چنان تغييري مي كند كه به سختي قابل بازشناسي است. اين تغييرات عملا هيچ اثري از ساختمان  اصلي و قديمي بقعه باقي نمي گذارد.
بايد پذيرفت كه شهر تهران، مرتبا در حال تغيير و دگرگوني است و نشانه هاي شهري خود را به مرور و طي زمان از دست مي دهد. امامزاده صالح كه از تمام منطقه تجريش به راحتي ديده مي شود، با اين تغيير فرم، ارزش خود را به عنوان يكي از مهمترين نشانه هاي شهري شميرانات از دست داده است.
اين نوسازي در پي كشمكش هاي 10 ساله اخير بين سازمان ميراث فرهنگي استان تهران و آستان مقدس امامزاده صالح آغاز شد و اين بناي با ارزش كه در گذشته نيز بارها دچار بازسازي هاي غير مسوولانه توسط افراد غير متخصص شده بود، دچار تغيير شكلي بنيادي شد.
گنبد كوچك و آبي رنگ امامزاده كه با كاشيكاري فيروزه اي ايراني پوشيده شده بود، كم كم در زير سازه هاي يك گنبد عظيم طلايي رنگ دفن مي شود. اين گنبد كه طي 700 سال عمر خويش شاهد حوادث تاريخي و مردم مشتاق زيادي بوده است، ديگر در آسمان تجريش ديده نخواهد شد. علاوه بر تخريب منظر گنبد، دو مناره بلند بتني در دو طرف بناي امامزاده بالا مي روند تا نهايتا هيچ اثري از امامزاده اي آشنا باقي نماند. اين گونه، با ارزش ترين و معروف ترين امامزاده شمال تهران كه از آثار تاريخي شميرانات محسوب مي شود به مسجدي بي تناسب تبديل مي شود. بي گمان اين مي تواند سرنوشتي تاسف بار و شايد شگفت انگيز براي بناي تاريخي و مذهبي باشد.
بقعه زيباي امامزاده صالح پس از ويراني هاي ناشي از حمله مغول ها به ايران در قرن 8 و 7 هجري قمري، در كنار چنار كهنسالي كه از فوق العاده ترين نمونه هاي بنا در دنيا بود، بنا شد. بناي فوق الذكر كه عمر آن به صدها سال مي رسيد، در كنار چشمه اي قرار داشت كه آب وقفي آن نهر معروف به گل پلك را سيراب مي كرده است. همچنين اين چشمه آب شرب اهالي پايين محله را تامين مي كرده است. به علت لايروبي نشدن آن، قنات چشمه بعد از مدتي خشك شد و حدود 20 سال پيش بر اثر نشست و ريزش مجراي قنات ياد شده، درخت چنار در مخاطره افتاد و خساراتي به بار آورد. پس از اين اتفاق هيچ اقدامي در جهت حفظ درخت چنار انجام نشد تا سرانجام در سال 1382 چنار امامزاده صالح از ريشه بيرون آورده و براي هميشه به دست فراموشي سپرده شد.
ساختمان اصلي بنا چهار گوش است. ايوان ورودي و رواق بنا در سمت شمال حرم واقع شده است. در وسط حرم ضريحي از نقره و چوب قرار دارد و در داخل آن نيز ضريح ديگري از چوب به سبك خانه بندي مربع خراطي است. اگرچه بناي امامزاده طي دو دوره يكي به دست فرزند فتحعلي شاه قاجار و ديگر بار به سال 1323 خورشيدي توسط مرحوم حسن فداكار مرمت و بازسازي شده اما طي هر دو مرمت، با احترام به ارزش و شخصيت بنا، در ساختمان اصلي آن دست برده نشد و گنبد آن همواره پس زمينه فيروزه اي رنگ خود را حفظ كرده بود.
از نكات ديگر مي توان به 270 مقبره امامزاده اشاره كرد. اين مقبره ها در اطراف صحن همچنين در صحن هاي شمالي، جنوبي و ايوان آن قرار داشته اند. در سال 1363 به بهانه نوسازي حرم به منظور مفروش كردن اطراف مرقد، سنگ قبور را خراب كرده و روي آن را با مرمر و سيمان پوشاندند. ازشخصيت هاي مشهور دفن شده در اين مكان مي توان از ميرزا نصرالله خان نائيني مشيرالملك، معروف به مشيرالدوله نام برد كه صدراعظم دوران مشروطه بود و در سال 1325 هجري وفات يافت. از مقبره او نيز امروز اثري نيست. اگرچه نوسازي و مرمت بناهاي تاريخي، مساله تازه اي نيست و كارشناسان متعددي به آن پرداخته اند، اما نوسازي يك اثر تاريخي با نابودي كامل آن تفاوت بسياردارد.
پوشاندن امامزاده صالح با اين گنبد عظيم و دفن شدن تدريجي آن در زير ساختمان پر هيبت بتني كه ذره اي هماهنگي با بافت اطراف و سابقه تاريخي آن ندارد، چگونه توجيه مي تواند داشته باشد؟ چه كسي مسوول از دست رفتن تصوير ما و احساس تعلق مان نسبت به شهري ا ست كه در آن زندگي مي كنيم؟
در ميان بناهاي تاريخي همواره بناهاي مذهبي جايگاهي ويژه داشته اند و مورد توجه بيشتري از طرف مردم واقع شده اند. به خصوص بناهايي كه در داخل شهرها و داراي ارتباط تنگاتنگ با مردم آن شهرها هستند، باتوجه به اينكه هزينه اين بازسازي توسط خود مردم تامين شده است باعث تاسف بسيار است كه اين هزينه بدون درنظر گرفتن نظرات متخصصان و كارشناسان ميراث فرهنگي استان تهران و همچنين شهرداري تهران به راحتي صرف نابودي آن مي شود.
باوجود تلاش هاي بسيار شهرداري تهران براي حفظ ونگهداري آثار با ارزش و بناهاي تاريخي شهر تهران، شاهد آن هستيم كه همچنان برخي از اين بناها به مرور زمان به بناهايي جديد و گسسته از هويت پيشين خود بدل مي شوند. شايد براي بازيابي گنبدامامزاده صالح فرصتي باقي نمانده باشد، اما باتوجه به ساخت و سازهاي بي قاعده اي كه هرروز در هر جاي شهر ساختماني را جايگزين ساختمان پيشين مي كنند، جلوگيري از نابودي اندك ساختمان هاي قديمي باقيمانده كه هنوز هم از بين بناهاي نوساز نفس مي كشند، مساله اي اساسي به نظر مي رسد.
امامزاده صالح تنها نمونه در حال از بين رفتن در ميان ساختمان هاي تهران نيست. در گوشه و كنار شهر، ساختمان هايي تخريب و گاه بازسازي مي شوند بي آنكه كوچكترين اعتنايي به سابقه معماري و تاريخي آنها شود. آنچه كه در بازسازي امامزاده صالح شاهد آن هستيم، تسليم شدن به آشفتگي روز افزون شهرمان و يكي شدن با آن است. آيا از دست دادن امامزاده صالح آشنا و صميمي براي هيچكدام از ما خاطره اي به يادماندني و جرياني خوشحال كننده خواهد بود؟
منابع :
آشنايي با سلاله پاكان دكتر سيد احمد موسوي انتشارات تورنگ 1378
آثار تاريخي تهران تاليف سيد محمد تقي مصطفوي انتشارات انجمن آثار ملي 1361
تهران در يك نگاه انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي.

به نظر مي رسد مديريت شهري در سالهاي آينده، بسيار وابسته به مديريت مجازي  Virtual Management باشد كه در آن نقش اساسي را، فناوري پيشرفته دانش شبكه ها، اطلاعات و مديريت بهره گيري از آنها ايفا مي كنند. در اين ساختار، مديريت گزارش دهي به صورت عمودي نيست و ارتباطات، ساختار و ابعاد چندگانه و هم پيوند و همه جانبه و همگاني دارد.
در آينده، جامعه از لحاظ فعاليت به دو نوع محدود خواهد شد: جامعه حرفه اي و تخصصي و جامعه اي كه زندگي در آن با بهره گيري از هنر، فرهنگ، موسيقي و مرتبط با سطح درآمد جامعه حرفه اي و تخصصي است. اين جوامع، تابعي از عوامل متغير ارتباطات، اطلاعات و پيشرفت هاي علم ودانش و فناوري هاي پيشرفته و مهندسي دانش هستند. از اين رو مي توان گفت كه مديريت شهرها در چنين وضعيتي، در حكم مديريت مجازي مطرح مي شود،  بر پايه فراهم آوردن امكانات، برقراري ارتباطات و بهره گيري از اطلاعات در تمام سطوح و تخصص ها و ياخته هاي فعال شهر ميسر خواهد شد.

هفته آخر آذر ماه برندگان مسابقه معماري شهيد عراقي كه چندي پيش توسط مالك زميني در خياباني با همين نام و به همت معمار جوان آرش مظفري، در تصميمي قابل توجه و تامل، بين گرو هايي از معماران جوان براي طراحي يك مجتمع مسكوني برگزار شده بود، جوايز خود را دريافت كردند.
در اين رقابت به ترتيب جايزه اول به گروهي متشكل از معماران هاني رئوف، پريس مهتاش، رهام مقصودلو، جايزه دوم به رضا دانشمير دفتر حركت سيال و رتبه سوم به سام تهرانچي گروه هسته طراحي اختصاص يافت.
حضور داوراني همچون محمد رضا جودت، سيد رضا هاشمي، فرامرز شريفي و علي الخصوص محسن مير حيدر دبير علمي جايزه بزرگ معمار و مدير عامل مهندسين مشاور پير راز به ارتقاي اين رقابت به سطحي حرفه اي كمك شاياني كرد. به نظر مي رسد منطقي ترين انتخاب براي ساخت، انتخاب اول داوران اثر گروه طراحي هاني رئوف باشد. گزارش كاملي از جزئيات مسابقه شهيد عراقي و آثار منتخب آن در ايرانشهر 10 آبانماه سال جاري منتشر شده بود.

در محدوده بين بزرگراه يادگار امام و منطقه پونك باختري ، در شمال غربي تهران و در زميني به مساحت حدود 10 هكتار، ساختماني است چهار پاره با نماي عمومي سفيد و اسكلت فلزي نمايان ساخته شده كه در بخش هايي داراي پوسته منحني بوده و با كاشي هاي سياه پوشيده شده است، بنايي كه يكي از آخرين آثار زنده ياد مجيد احمديان تهراني است. فرم هاي متنوع مكعب، استوانه و محدب در بناي مركز تحقيقات توانسته اند بر حياطي كه در مركز قرار دارد اشراف يابند؛ نحوه قرارگيري احجام نيز در زميني با شيب نسبي، به گونه اي است كه مكعب شمالي در طبقات بالا ديد مناسبي به سمت جنوب دارد و گردش احجام نسبت به يكديگر اتصالات احجام را به نحو مطلوب و مناسبي برقرار مي سازد. ورودي اصلي در جنوب و روبه روي در ورودي اصلي واقع شده و با بيرون زدگي شيشه اي از درون پوسته بتني پوشيده از كاشي سياه و سايه روشن در مركز سطح تقريبا متقارن پوسته، بر آن تاكيد شده است.

آسيه خطيبي طراحي اين خانه مسكوني به شيوه اي است كه منظره اي طبيعي چشم نوازي فراهم مي كند و نور را به زندگي ساكنان آن وارد مي كند.در اينجا ارزش فضا بيش از عملكرد و كارايي روي اين مساله متمركز مي شود كه: چگونه طبيعت را به ساكنان اين خانه هديه كنيم...؟؛ اين هدف به وسيله تركيب فضاها با منظر ها، نور و باد حاصل شده است و بدين سان زندگي در فضا هايي كه در تركيب با طبيعت بيرون آن شكل گرفته اند، جاري است. در نتيجه،اين خانه مسكوني معيار و ارزشي را داراست كه ظاهرا با خان هاي معمولي امروزي ژاپني متفاوت و به نمونه هاي قديمي نزديكتر است.
خانه، نزديك جاده دازايفو قرار دارد؛ محيط اطراف آن آرام و از تاثيرات مناطق توريستي در امان است. زمين اين منطقه ناهموار و گياه بامبوي بومي در آن رشد مي كند و درختان پهن برگ با تغييرات فصلي شان مناظر بديعي پديد مي آورند و زيستن به وسيله رفت و آمد ميان دو حجم منفك خانه، بخشي از طبيعت به طور طبيعي به فضاي زندگي وارد مي شود.

نينا شاهرخي شكل جديد بناهاي امروزي كه متناسب با نيازهاي بشر امروز است تنها به دليل طراحي متفاوت نيست بلكه شكل اجرا و نوع مصالح به كار رفته در بناها نيز در متفاوت بودن بناهاي امروزي تاثير بسياري دارند.
بشر امروز وارد دوران جديدي از زندگي خود شده است و به همين خاطر نيز نسبت به بسياري از مسايل حساس تر از قبل عمل مي كند. نگاه جديد انسان ها به حفظ محيط زيست وصرفه جويي در مصرف انرژي، حاصل اين ديدگاه جديد است.
بدون مصالح، محصولي وجود نخواهد داشت؛ علاوه بر اين مصالح در هر طرحي اصول عقلي را هم به خوبي، احساسات به نمايش مي گذارند و در بسياري از تخصص هاي تكنيكي فراهم كننده يك معني براي الهام احساسات هستند.
در بناهاي دو دهه گذشته، هم ملاحظات تكنيكي و هم زيبايي شناختي مورد توجه بوده اند؛ در اين ميان پيشرفت هاي جديد مهندسي مواد خود موجب افزايش امكانات تكنولوژيك شده است و همانند جنبه زيبايي شناسانه مصالح به عنوان يك فرصت طراحي قلمداد مي شود. مصالح نام آشناي بناهاي امروز ما آجر، سنگ، گچ، آهن و فولاد و بتن و شيشه اند در حالي كه در طول 10 سال اخير تاثير عمده مصالح طبيعي به شدت مورد توجه قرار گرفته است. براي مثال تقاضاهاي مربوط به ساز هاي چوبي، كورتن استيل، اكسيدايزد كوپر، روي، آجر كوره اي چند رنگ و انواع جديد بتن نشان دهنده اين موضوع هستند. اما بايد قبول كرد كه اين پيشرفت ها نيز به زودي به پايان عمر خود نزديك مي شوند.
پيشرفت هاي جديد، علاقه و اشتياقي روز افزون را به انواع مختلف مصالح و تكنيك هاي جديد، چند منظوره و شگفت آور نشان مي دهد كه به كمك آنها ايده  هايي را كه زماني غير ممكن و نامعقول به نظر مي رسيد، عملي و قابل درك كرده است. نبايد اين نكته را از خاطر برد كه ايده  هايي كه درامر ساخت و ساز يك بنا ارتباط تنگاتنگي با وضعيت اجتماعي و اقتصادي جامعه دارند. علاوه بر اين مطلب جريانات عمده و مهم آينده ما را نيز موضوعاتي همچون توجه به محيط، سلامت عمومي، ارزشمند كردن پول و روش زندگي آينده تشكيل مي دهند. در توضيح بيشتر بايد گفت كه محيط زندگي آينده ما وابسته مسايلي چون كم كردن استفاده از مصالح، پايداري و چرخه حيات، برگشت پذيري محصولات و مصالح و صرفه جويي در انرژي است. سلامت عمومي جامعه را نيز شرايط كاري راحت و ايمن، محيط كار و زندگي پاكيزه و سالم تامين مي كند. ضمن اينكه صنعتي شدن، انعطاف پذيري در ساخت و ساز، استفاده از محيط شهري به طور منعطف، توسعه كيفي و توليد و ساخت سريعتر باعث ارزشمند تر شدن پول خواهد شد و شيوه خانه داري، باز توليد و وجود خانه هاي انعطاف پذير در شيوه زندگي آينده ما موثر خواهند بود. نگاه جديد به شيوه ساختمان سازي ، استفاده از مصالح جديدي را نيز طلب مي كند. هر چند ممكن است تكنولوژي ساخت يا شيوه اجرا در استفاده از اين مصالح هنوز غريب و نا آشنا باشد،  اما شناخت اين مصالح جديد و كشف خصوصيات آنها كمك موثري به ايجاد نياز كردن آنها در جامعه ما خواهد كرد.

آذر مهاجر صنعت حمل و نقل به عنوان حلقه اتصال بين صنايع مختلف و عامل ارتباط بين مراكز توليد و مصرف كه مي تواند نيروي محركه توسعه محسوب شود، از آن درجه از اهميت برخوردار هست كه براي توسعه و كارآمدي اش درجهت رسيدن به توسعه پايدار، بستر سازي مناسب صورت گيرد و شايد بتوان بخشي از اين بستر سازي را در ساخت پايانه هاي باري  ايجاد كرد. با در نظر گرفتن فوايد ناشي از احداث يك پايانه اعم از: تفكيك ترافيك برون شهري از ترافيك درون شهري، ارتقاي سطح خدمات حمل و نقل و ايجاد مراكز مناسب براي رانندگان و صاحبان كالا، افزايش كارايي سيستم حمل و نقل جاده اي، ارايه خدمات رفاهي جانبي از قبيل استراحتگاه، رستوران، تعميرگاه، فروشگاه، پاركينگ و امكانات فرهنگي و ورزشي به منظور افزايش بهره وري به رانندگان، جمع آوري اطلاعات و آمار مورد نياز در زمينه هاي مختلف و مرتبط با حمل و نقل كالا و مواردي از اين دست، بي شك، احداث پايانه بار البته با در نظر گرفتن همه استاندارد ها گام بزرگي در صنعت حمل و نقل محسوب مي شود و از اين منظر افتتاح پايانه بار استان زنجان، به خصوص با شرايط ويژه اين استان، گام بزرگي به سمت توسعه و كارآمدي سيستم حمل و نقل كشور به شمار مي رود.
استان زنجان به دليل واقع شدن در مسير ترانزيتي ايران اروپا و بخش آسياي مركزي و قرار گرفتن در مركز كشور، همجواري با استان هاي پرجمعيت كه بازار كالا و محصولات استان زنجان هستند وبرخورداري از ظرفيت هاي مناسب جهت حمل و نقل كالا همچون معادن سرب و روي، سنگ هاي تزئيني، توليدات صنعتي و محصولات كشاورزي شهرستان هاي اين استان از جمله خدابنده و طارم قابليت هاي لازم را براي احداث يك پايانه باري داشته و پايانه صبا كه 26 آذر، روز ملي حمل و نقل در زميني به مساحت بيش از 14 هكتار در اين استان به بهره برداري رسيده است، اولين پايانه بار خصوصي كشور محسوب مي شود و در طراحي آن فضاهاي ضروري و متنوع براي يك پايانه ديده شده است. اين پايانه شامل غرفه هاي شركت ها 2600 مترمربع، سالن اطلاع رساني۲۲۵ مترمربع، ساختمان اداري 450 مترمربع، بانك 100 مترمربع، بيمه 130 مترمربع، نمازخانه 70 مترمربع، تعميرگا ها و نمايندگي هاي مجاز 3000 مترمربع، قهوه خانه، باسكول، سرويس هاي بهداشتي و كارواش است و علاوه بر اين، 40 هزار متر مربع فضاي سبز، 20 هزار مترمربع محوطه سازي، 58500 مترمربع خيابان كشي، 40 هزار مترمربع پاركينگ عمومي، 10 هزار مترمربع پاركينگ اختصاصي وسايل نقليه حمل سوخت نيز براي آن در نظر گرفته شده است. زمين اين پايانه سال 1381 توسط سازمان حمل و نقل و پايانه هاي استان زنجان و سازمان مسكن و شهرسازي تامين شده و شركت توسعه حمل و نقل صباي زنجان به عنوان سرمايه گذار در احداث آن سهيم بوده است.
صرف نظر از همه وجوه بناي اين پايانه، توقع بررسي بازخوردها و نتايج حاصل از احداث و عملكرد آن به عنوان فضايي با كاربري خاص، هم در عرصه خصوصي سازي و هم به عنوان تجربه اي ديگر در طراحي و ساخت يك پايانه باري چندان بي جا به نظر  نمي رسد.

سيما هاشمي نيااين پروژه كه با توصيف اتاقكي مدرن آرميده بر تپه هاي آريزونا، از سوي مجله معتبر Architectural Record به عنوان خانه منتخب ماه House of Month در اكتبر 2004 برگزيده شده، توسط خانم مارلن ايمرزيان Marlene Imirzian براي خود معمار طراحي شده است. تركيب يك خانه مدرن شهري با شرايط منطقه بياباني، هدفي بود كه معمار در طراحي اين خانه آن را دنبال مي كرد. مارلن در توضيح طرح چنين مي گويد: من مي خواستم اين خانه شرايطي را فراهم كند كه نسبت به خانه هاي كنار خيابان مزيت هاي بيشتري داشته باشد و نشان مي دهد كه چگونه مي توان آزادانه در محيطي طبيعي، مدرن زندگي كرد.
هماهنگي با طبيعت و محيط پيرامون از اولويت هاي مدنظر طراح بود، چرا كه سايت پروژه در مجاورت منطقه حفاظت شده كوه هاي فينيكس قرار داشت. ما مجبور بوديم كه طراحي را روي توپوگرافي طبيعي انجام دهيم. با قراردادن طبقه همكف در پايين ترين قسمت تپه، احتياجي به خاكبرداري هم نبود. در حقيقت طرح روي تپه پهن مي شد.... يكي از نكات جالب توجه در طراحي اين خانه، رعايت دقيق شرايط اقليمي است؛ از گزينش بهترين مكان، جهت استقرار تا كوچكترين جزئيات، جهت ايجاد بهترين سايه اندازي در بدترين شرايط محيطي بيابان. من مي دانستم كه قرار دادن بازشوها در سمت جنوب، بهترين گزينه است و در طرف غربي خانه مي بايست از سايه،   بيشترين استفاده را كنم چرا كه خورشيد در شديدترين موقعيت تابش قرار مي گيرد.... طبقه همكف در جهت شمالي جنوبي طراحي شده است، ولي طبقات دوم و سوم چرخشي 90 درجه، كشيدگي شرقي غربي دارند. بازشوهاي طبقات بالا به سمت جنوب هستند و ديد مطلوبي به كوه دارند.
طراحي فضاهايي به عمق يك اتاق كه امكان تهويه عرضي و استفاده مطلوب از نور طبيعي را فراهم مي كند، استراتژي ديگر معمار در طراحي است. اين عامل نه تنها نوعي معماري پايدار، بلكه يك فضاي مطلوب و باز رو به طبيعت را براي زندگي فراهم كرده است. طبقه همكف خانه شامل يك ورودي سرپوشيده كوچك، اتاق هاي مهمان، تراس، رختشوي خانه و گاراژ است. فضاهاي اصلي، نشيمن، آشپزخانه و غذاخوري در طبقه دوم جاي گرفته اند. اين طبقه داراي تراس بزرگي است كه امكان استفاده از فضاي باز را فراهم مي كند. مارلن مي گويد: قرارگيري تراس دوم بالاي اتاق هاي ميهمان طبقه همكف ديد به طبيعت بكر اطراف را ممكن مي سازد. در طبقه سوم اتاق خواب اصلي، حمام و يك تراس بزرگ قرار دارد كه ارتباط اتاق با فضاي بيرون را برقرار مي كند. نوع برخورد معمار با اين پروژه به لحاظ مكان يابي و مصالح به كارگرفته شده، نشان از علاقه معمار به طراحي و خلق يك معماري پايداردارد. خود معمار در اين زمينه مي گويد: ما از چوب هاي سخت كف سالن هاي ژيمناستيك مدرسه هاي قديمي محلي استفاده كرديم. تدابير هوشمندانه معمار در تمام مراحل طراحي، از استفاده از چوب بازيافت شده در طبقات دوم و سوم گرفته تا بهره گيري از گرماي خورشيد، سرماي طبيعي و تهويه و فيبرهاي عايق بازيافت شده، همگي تضميني بر واحه اي پايدار در بيابان است.