از 500 هزار تا 30 ميليون تومان
بيمه هاي ساختماني در پايتخت
خسارت ناشي از حوادث ساختماني آنقدر بالا است كه هر يك از آنها مي تواند به از بين رفتن سرمايه ها منجر شود
عليرضا باغاني
اگر آدم دور انديشي هستيد، نگران فرو ريختن خانه خود نباشيد چون ساختمان ها هم مانند انسان ها بيمه مي شوند. اگر از فرو ريختن ساختمان جان سالم به در برده و قبلا هم ساختمان خود را بيمه كرده باشيد، مي توانيد از بيمه خسارت دريافت كنيد، اما ساختمان ها اين مزيت را نسبت به انسان ها دارند كه مي توانند در حين ساخت هم بيمه شوند.
يك اتفاق
ديوار خانه اش كه در طبقه دوم ساختماني پنج طبقه قرار د ارد، ريخته و لوازم خانه اش از بيرون كاملا قابل مشاهده است، اما مي خندد و كوچكترين غمي در چهره او ديده نمي شود چون مي گويد ساختمانم بيمه است و شركت بيمه خسارتم را جبران مي كند، اما اشتباه نگيريد، او يك شهروند فرانسوي است.
در ايران وقتي سخن از بيمه به ميان مي آيد، دوا و دكتر و پرداخت هزينه هاي آن نخستين و شايد تنهاترين تصوري است كه در اذهان مردم پديد مي آيد، اما ناگفته نماند كه در سالهاي اخير بحث بيمه شدن خودروها نيز تا حدي جا افتاده. اما شايد كمتر شنيده باشيد كه ساختمان ها هم با تمام تجهيزات و حتي افرادي كه آن را مي سازند، مي توانند بيمه شوند.
بيمه و كيفيت ساختمان
ساختمان هاي بلندي كه در كشور به ويژه در پايتخت ساخته مي شوند، هيچ اعتباري ندارند. برخي اوقات خبرهاي شوكه كننده اي در مورد فرو ريختن قسمتي از يك ساختمان تازه ساز به گوشتان مي رسد، نظير حادثه اي كه تابستان امسال در خيابان 24متري در سعادت آباد تهران شاهد بوديم؛ ساختماني كه به علت زلزله مازندران، قسمتي از ديوار آن فرو ريخت. عدم رعايت اصول استاندارد ساخت، مهمترين دليل فرو ريختن اين ساختمان تازه ساز بود. ولي اگر اين ساختمان پيش از ساخت يا در حين ساخت بيمه مي شد بهترين تضمين براي دوام آن بود. بيمه، ناظري است كه شايد عملكرد بهتري نسبت به ناظران، مهندسان مشاور و بازرسان داشته باشد، چون هزينه كننده نهايي بيمه ها هستند و بدين ترتيب مي توانند به عنوان بهترين ناظر، ايفاي نقش كنند.
عضو هيات مديره نظام مهندسي ساختمان استان تهران با اشاره به ضرورت بيمه كردن ساختمان ها به ايرانشهر مي گويد: شركت هاي بيمه با تدوين نظام نامه اي، ساختمان هايي را كه در چارچوب مقررات ملي ساختمان و ضوابط و اصول مهندسي ساخته مي شوند، تحت پوشش بيمه اي خاص با عنوان بيمه تضمين كيفيت قرار خواهند داد.
منوچهر شيباني مي افزايد: در كنار بيمه سازمان نظام مهندسي ساختمان ها، بيمه هاي خدمات ساختمان، پيمانكاري، خدمات مهندسي و بيمه نامه هاي ديگري را مي توان بر پايه نياز كشور تعريف كرد و به اجرا گذاشت كه در حال حاضر اين بيمه ها به صورت اختياري وجود دارد.
اگر بيمه ساختمان گسترش يابد، دولت مجبور نخواهد بود هزينه هاي بالايي بابت حمايت از آسيب ديدگان حوادث ساختماني بپردازد
تنوع بيمه اي
پيشروترين بيمه ساختماني در كشور فرانسه وجود دارد و اكثر ساختمان ها در كشورهاي توسعه يافته تحت پوشش بيمه قرار دارند كه البته مدل هاي بيمه آنها در بدو ورود به ايران قابل اجرا نيست، چون بيمه ساختمان ها در فرانسه تا حد زيادي تكميلي است و با توجه به جديد بودن اين نوع بيمه در كشور تا اجراي اين مدل هاي بيمه اي فاصله زيادي داريم.
عبدالرضا قاسمي مدير عامل بيمه توسعه در گفت وگو با ايرانشهر، بيمه مسووليت كارفرما را رايج ترين نوع بيمه ساختماني در كشور عنوان مي كند. او مي گويد: در بيمه مسووليت كارفرما، كارگران ساختمان از زمان گودبرداري تا ساخت كامل ، تحت پوشش بيمه قرار مي گيرند. به گفته مدير عامل بيمه توسعه در اين نوع بيمه، كارفرما مسووليت خود را در قبال حوادثي همچون فوت از 22 تا 30 ميليون تومان و هزينه هاي پزشكي از 500 هزار تومان به بالا بيمه مي كند كه بستگي به نوع حادثه دارد. معلوم نيست كه بيمه مسووليت كارفرما چقدر براي كارفرما آب مي خورد، چون هزينه اين نوع بيمه به وسعت ساختمان و تعداد كارگران بستگي دارد. اين را هم بدانيد كه كارگران بدون هويت نمي توانند بيمه شوند.
بيمه مسووليت در قبال اشخاص ثالث هم شامل خسارات مالي افرادي است كه در ساخت ساختمان دخالتي ندارند. يعني اگر كسي در حال عبور از مقابل ساختمان در حال ساخت دچار آسيب ديدگي شود، كارفرما اگر سر كيسه را از قبل شل تر كرده باشد، بيمه، هزينه اين حادثه را جبران مي كند.
مهندسان ناظر نيز بيمه مسووليت مي شوند. مهندسان ناظر كوپن هاي حق نظارت دارند و براساس اين كوپن ها چندين واحد در حال ساخت تحت نظارت آنها قرار مي گيرد. اگر در طول زمان نظارت، ناظر اشكالات را به طور كامل شناسايي نكند و اين اشكالات بعدا خود را نشان دهند، بيمه مسووليت مهندسان ناظر خسارات وارده را بعد از بررسي دقيق علل حادثه تقبل مي كند.
بيمه آتش سوزي، زلزله و انفجار نيز كه جزو بيمه هاي اختياري است، بسته به ارزش ساختمان مي تواند ساختمان شما را در قبال اين حوادث طبيعي و غيرطبيعي بيمه كند.
دستاورد بيمه ساختمان
كافي است كه يكي از اتفاقات مذكور خداي ناكرده براي كارفرما يا صاحب ساختمان بيفتد آن موقع است كه اگر ساختمان بيمه نباشد، نه آدم ورشكسته بلكه به چيزي فراتر از اين واژه تبديل مي شود.
از نظر مديرعامل بيمه توسعه كه تنها شركت تخصصي بيمه در حوزه ساختمان است، ايجاد امنيت اقتصادي بزرگترين دستاورد اين نوع بيمه است.
قاسمي مي گويد: خسارت ناشي از حوادث ساختماني آنقدر بالا است كه هر يك از آنها مي تواند به از بين رفتن سرمايه ها منجر شود اما با بيمه كردن ساختمان نه تنها امنيت اقتصادي براي سرمايه ايجاد مي شود بلكه امنيت جان را نه تضمين كامل بلكه تا حدودي مي توان تضمين كرد.
شانه خالي كردن دولت از خسارات ساختماني نيز دستاورد ديگر بيمه ساختماني است. در ايران هر ساختماني چه كلنگي مثل ساختمان خيابان مولوي يا نوساز و مجلل مثل ساختمان سعادت آباد، فرو مي ريزد. دولت در نقش يك ساختمان ساز، با اقدامات فراتر ظاهر شده و به عنوان يك كار فوق العاده هزينه آن به گردن دولت مي افتد در حالي كه اگر ساختمان بيمه باشد ديگر نيازي به كمك دولت نيست و اين بار مالي گريبان سازندگان و شركت هاي بيمه را خواهد گرفت. مسووليت مهندسان مشاور و سازندگان نيز تا حدود زيادي با بيمه بالا مي رود و سازندگان ديگر نمي توانند بدون ساخت استاندارد و مهندسان بدون نظارت دقيق ساختماني را ساخته يا تاييد كنند.
بسياري از كارشناسان، نوسازي بافت هاي فرسوده را از مهمترين مزيت هاي بيمه ساختمان ها عنوان مي كنند چرا كه اگر مالك ساختمان دست دومي بخواهد ساختمان خود را بيمه كند، بايد آن را مقاوم كرده و اين مقاوم سازي تاييد شود؛ پس مقاوم سازي كمترين دستاورد اين نوع بيمه است.
شيباني نيز مي گويد: براي بيمه كردن ساختمان ها علاوه بر ساختمان هايي كه براساس ضوابط و آئين نامه هاي ساختماني ساخته مي شوند، ساير ساختمان ها نيز مي توانند بيمه شوند، به شرط آنكه هرچقدر اين ساختمان ها از اصول و ضوابط مهندسي دور شوند، رقم حق بيمه و ساير سازوكارها نيز افزايش يابد، لذا ساخت و سازهاي بي كيفيت كاهش مي يابد.
او معتقد است: اين امر باعث مي شود كه احداث ساختمان ها توسط مجريان باصلاحيت صورت گرفته و افراد بي صلاحيت خود به خود از اين عرصه خارج شوند، همچنين مصالح ساختماني به سمت كيفي و استاندارد شدن سوق پيدا مي كنند.
تاثيرات جانبي
بيمه ساختمان هرچند مزايا و دستاوردهاي مثبت زيادي به دنبال دارد اما اگر تعرفه هاي مربوط به اين بيمه بالا باشد، موجب تغييراتي در بازار ساختمان مي شود. تعرفه هاي بالا از يك سو موجب بالا رفتن قيمت ساختمان و از سوي ديگر بي رغبتي بساز و بفروش ها و سازندگان برج ها نسبت به بهره مندي از بيمه ساختمان مي شود و انگار نه انگار كه بيمه اي تحت عنوان ساختمان وجود دارد. در اين حالت كسي به دنبال بيمه كردن ساختمان خود نمي رود و از قديم گفته اند مال بد بيخ ريش صاحبش است. بعد از مدتي هم شاهد باد كردن بيمه نامه هاي ساختماني خواهيم بود ولي در صورت پايين بودن تعرفه هاي بيمه ساختمان و بي خيال شدن سردمداران صنعت بيمه براي كاسبي بيشتر، نه تنها بيمه ساختمان عوارضي ندارد بلكه موجب رونق ساختمان سازي نيز خواهد شد.
چگونه ساختمان خود را بيمه كنيم؟
طبق روال صنعت بيمه كه هر بيمه گذار در يك يا چند حوزه به صورت تخصصي فعاليت مي كند. بيمه دانا به صورت تخصصي در درمان، بيمه ايران در پروژه هاي عمراني، البرز در خودرو و بيمه توسعه فعاليت هاي ساختماني را حوزه تخصصي خود قرار داده است. البته همه شركت هاي بيمه اي، خدمات روز بيمه كشور را ارايه مي دهند اما هر يك بازاري تخصصي را از آن خود كرده اند.
از كارفرماياني كه مي خواهند كارگران خود را بيمه كنند گرفته تا متقاضيان بيمه هاي زلزله و آتش سوزي و ... مي توانند با مراجعه به نمايندگي هاي بيمه و اخذ بيمه نامه هاي مورد درخواستشان و كمي مطالعه و بررسي، ساختمان يا ساختمان هايشان را بيمه كنند.
بساز و بفروش ها لازم است هميشه اين جمله مهم را در ذهن خود ترسيم كنند كه پيشگيري بهتر از درمان است.
|