اقلام امدادي و سبدهاي غذايي در اختيار زلزله زدگاني كه تخريب كامل خانه داشته اند قرار گرفته اما به كساني كه تنها از روي ترس از تخريب منازلشان به چادرها پناه برده اند، كمك هاي غذايي تعلق نمي  گيرد. عكس : ساتيار
پژمان راهبر
كوچيك باشيم قد نخود، گنده باشيم قد يه غول؛ اندازه هميم وقتي چراغا خاموش مي   شه . اين شعري بود كه بعد از شنيدن خبر كوچكترين و بزرگترين قرباني زلزله زرند به ذهن رسيد. سالمندترين قرباني يك پيرمرد 98 ساله و كوچكترين دو دختر 6 ماهه هستند كه بعد از زلزله هيچ فرقي با هم ندارند. هر دو، خوابيده  اند زير خاكي كه مثل يك معشوق هميشگي در برشان گرفته است. انتشار اين آمار پر از ذوقي بود كه بروزش در اين شرايط عجيب به نظر مي     رسيد، شم ژورناليستي در قلب حادثه...
رئيس جمهوري گفت كسي كمك نكند. ظاهرا آمادگي اش را دارند. بعد از تجربه زلزله بم از بي  دست و پايي و به هم ريختگي افراطي و طبيعي مديريت بحران ايراني خبري نيست و در لابه لاي همه اخبار تلخ، اين خود مايه اميدواري است. چه، خط زلزله هميشه بيخ گوش ماست و كسي كه آمادگي بيشتري دارد، برنده است. اينكه تا شنبه عصر 30 هزار تخته چادر در مناطق زلزله زده توزيع شده و 3 هزار تخته چادر مورد نياز ديگر تا امروز صبح به دست زلزله زده ها رسيده تا در بيابان خدا سرگردان نباشند، خود گواه بهبود خدمات رساني بعد از زلزله است؛ گرچه چادرها جنس مناسبي ندارد و مقابل باران استوار نيستند.
چه خبر جالبي: اقلام امدادي و سبدهاي غذايي در اختيار زلزله زدگاني كه تخريب كامل خانه داشته اند قرار گرفته اما به كساني كه تنها از روي ترس از تخريب منازلشان به چادرها پناه برده اند، كمك هاي غذايي تعلق نمي  گيرد. لابد ترس از تجربه بخشندگي بي  حدوحصر پس از بم است كه منجر به هجوم غيربومي ها به منطقه شد! سبدهاي غذايي شامل برنج 3 كيلوگرم، قند وشكر 1 كيلو و 200 گرم، حبوبات 1 كيلو و 200 گرم، چاي 500 گرم، كنسرو 10 قوطي و روغن نباتي يك كيلوگرم و ست بهداشتي به ازاي هر فردي از اعضاي خانوار توزيع شده است. نان هم به وفور هست. غصه نخوريد.
شايعه دزدي و غارت در بم از آن چيزهايي بود كه آزاردهنده و دلخراش مي  نمود و روزنامه ها اكثرا از چاپ اخبار مربوطه ابا داشتند. به هر حال تاثيري كه اين خبر مي  توانست بر افكار مشوش عموم داشته باشد و حتي آنها را از كمك نااميد كند، دليلي بود بر اين نكته كه خبر فوق چاپ نشود. از روز زلزله زرند تا امروز چيز زيادي در اين باره نشنيده ايم. يعني از اخبار مشابه خبر چنداني نيست.
اين هم ماجرايي است. پس لرزه ها زرند را رها نمي  كنند و اين خود به ترس مردم وحشت زده اضافه مي  كند. آخرين آمار در زمان چاپ اين مطلب 51 پس لرزه را نشان مي  داد كه آخرين آن 1/4 ريشتر بوده كه براي خود زلزله اي است ماشاءالله (!) و گرچه شانش تا پس لرزه سقوط كرده اما مي  تواند مخرب و خطرناك باشد. البته پس از هر زلزله بزرگ پس لرزه هاي كوچك و بزرگ طبيعي است. تقريبا هم كمتر نمونه اي ثبت شده كه پس لرزه قوي تر از برادر بزرگ باشد؛ درست مثل نسبت زلزله زرند به زمين لرزه بم!
امروديه، حتكن، مدبون، سوسفيدو... به سرعت دايره واژگان روزنامه نگاري شدند؛ دهات خسارت ديده از زلزله كه بين 60 تا 100 درصد خسارت ديده و كشته هاشان بالغ بر 600 الي 700 نفر مي   شود. در زلزله بم تمركز روي شهر بود و از روستاها خبر چنداني نشنيديم، اما اينجا اوضاع متفاوت است. در حالي كه از امروز روستاي حتكن فقط در نقشه جغرافيا وجود دارد، در انتظار بازگشت زندگي به اينجا هستيم؛ جايي كه اين روزها دلمردگي است و ياس و نااميدي.
رئيس جمهوري گفت كسي كمك نكند. ظاهرا آمادگي اش را دارند. بعد از تجربه زلزله بم از بي  دست و پايي و به هم ريختگي افراطي و طبيعي مديريت بحران ايراني خبري نيست و در لابه لاي همه اخبار تلخ، اين خود مايه اميدواري است 
خبرگزاري ايسنا از شنبه در حواشي پوشش گسترده زلزله زرند به يك نكته باريكتر از مو پرداخته است. پس از اختلافي كه بين آمار رسمي كشته شدگان و آمار ارايه شده از سوي ايسنا پيش آمد، ايسنا پنبه مسوولان را زد: آمار حوادث از جمله آماري است كه معمولا به خوبي منعكس نمي  شوند؛ هر چند كه آمار به روزي هستند. براي ساماندهي آمار حوادث به ويژه در مواقع زلزله لازم است همانگونه كه براي توزيع اقلام امدادي وغذايي ستاد بحران فعاليت مي     كند، ستادي هم صرفا مسوول جمع آوري آمار و اطلاعات باشد تا تصميمات به درستي اتخاذ شود. در اين ستاد حضور نماينده معاونت آمار سازمان مديريت و برنامه ريزي ضرورت دارد.
ساتيار امامي با يك دوربين قرضي مثل بقيه عكاس هاي خبري به سرعت خود را به زرند رساند. اينكه كار چه كسي بهتر بوده، هنوز مشخص نيست اما اين ايسنا بود كه جلوتر از تمام خبرگزاري هاي ايراني عكس حادثه را روي خروجي فرستاد. در اين رابطه آژانس هاي خبري خارجي هم با عكاسان غالبا ايراني و با امكانات نسبتا بهتر در محل حاضر بودند، اما پوشش خبري اين زلزله مثل بم وسيع نبود، چرا كه فاجعه انساني در آن مقياس اتفاق نيفتاد.
وقتي يك رئيس جمهوري به مناطق زلزله زده مسافرت مي  كند، بايد خورجيني از جملات اميدوار كننده به همراه داشته باشد. خاتمي نيز جز اين نكرد. طبق آنچه در اخبار آمده اولين جمله ايشان خبري بود كه درباره لايحه دو فوريتي تامين بودجه بازسازي زرند به مردم داد و البته پس از اين كمي درباره تقدير گفت. در عين حال اگرچه تماشاي چهره هاي خسته و رنج ديده بسيار دشوار است ولي يك رئيس جمهوري بايد محكم و استوار سخنراني خود را ادامه دهد و حتي براي تسلاي دل ها كمي اغراق كند.
تشكيل شوراي عالي بحران هم خبر ديگري بود. اين شورا زير نظر معاون اول رئيس جمهوري تشكيل مي  شود. اينكه بالاخره به اين نتيجه رسيدند كه جان و سلامت مردم بزرگترين سرمايه و مهمترين داشته اي است كه بايد حفظ شود، نكته اي است اميدواركننده؛ اگر منجر به پيمودن راهي شود كه ديگران رفته اند و ما در جهت مخالف آن گام زده ايم!
امدادگرها كه سختكوش ترين ساكنان امروز زرند هستند، چند نفرند؟ مدير عامل جمعيت هلال احمر استان كرمان گفت: هم اكنون 2 هزار امدادگر جمعيت هلال احمر در قالب تيم هاي امدادي و درماني در نقاط زلزله زده زرند مشغول كمك رساني به آسيب ديدگان اين شهرستان هستند. علاوه بر اين، 117 دستگاه آمبولانس، يك فروند چرخبال و 76 دستگاه خودرو سبك و سنگين جهت كمك به آسيب ديدگان زلزله اين مناطق اعزام شده اند.
مي  ماند خدا قوتي كه سهم ماست، گرچه نجات هر انسال بزرگترين مزدي است كه هر امدادگر دريافت مي  كند.
اين هم براي خودش نكته اي است كه وسط هياهوي به پا شده براي زلزله زرند و مساله كمك  رساني به مردم اين منطقه، گزارشي از ناامن بودن آپارتمان ها در كرج روي خروجي ايرنا قرار گيرد. نتيجه گزارش يادشده اين است كه اگر زمين لرزه اي ناچيز بيايد، خانه هاي نوساز كرج هم مي  ريزند! نكته اين است كه هيچ جاي ايران، كرج و زرند ندارد؛ در مقابل زلزله امن نيست، بنابراين تفاوت قائل نشويد!
گروه هاي مددكاري كه در بم به داد مردم رسيدند، در زرند هم دست به كار شدند. آنها حتي مهدكودك هاي چادري را هم راه اندازي كردند تا بچه ها فعلا براي مدتي توي اين چادرها احساس غريبي نكنند. قرار است اين مهدكودك ها در روزهاي آتي افزايش پيدا كنند. جايي كه كودك باشد زندگي است، حتي داخل چادري كه با گورستان تازه نونوار شده، فاصله اي ندارد!
پايان خوبي بود. جايي كه ذره اي اميد است... البته آنقدر خوشبين نباشيم كه از يادشان ببريم:
اسم من ... است، از تاريكي مي  ترسم.
مي  خواهم چراغ ها را شب وروز روشن بگذارم.
هميشه پتو را دور خودم مي  پيچم،
عروسكم را محكم در بغل مي  گيرم،
و انگشت شستم را مي  مكم.
وقت خواب مي  خواهم سه بار برايم قصه بگويند،
دو بار دعا مي  خوانم و پنج بار مامانم را در آغوش مي  گيرم.
حالا هم از شما خواهش مي  كنم اين صفحه را روي من نبنديد. ... خواهش مي كنم.مي دانيد زلزله آمده، مي ترسم!

لاله و لادن كه از هواپيما پياده شدند ديگر به هم نچسبيده  بودند. تابوت شده بود تابوت ها و اين جدايي چه غم انگيز بود. يك ملت صحنه پياده شدن دوقلوهاي به هم چسبيده از هواپيما را ديد و حتي يك  نفر نتوانست حرف دلش را در زبان بچرخاند:
چقدر بد كه جدا از هم مردند !
دوقلوها حس عجيبي در آدم ايجاد مي  كنند. لحظه هايي كه مردم براي موفقيت جراحي جداسازي لاله و لادن دعا مي  كردند، هنوز در ذهنمان زنده است. افسوس كه حكمت خداوند چيز ديگري بود. بعد همين چند ماه پيش بود كه دوقلوهاي به هم چسبيده مشهد، پيش از آنكه بفهمند به هم چسبيده اند،  مردند.
آن روز هم هنوز در خاطرمان زنده است. آن روز هم گفتيم حيف كه دعاي مردم ختم به خير نشد. هر چه بود گذشت و حالا سه وجب زمين و يك دعا براي خاكسپاري كافيست؛ تلخ ترين مرگ ناشي از زلزله زرند را دوقلوهاي 6 ماهه خلق كردند.
كسي منتظر رسيدن خبري خوش از زمين لرزه زرند نيست، اما طنز تلخي است نگاه كردن به خاكي كه پس از لرزشش، يك لامپ سالم مي  ماند اما دوقلوهاي دختر 6 ماهه، طعم زندگي را نچشيده، مرگ را مي  فهمند.
پزشكي قانوني استان كرمان كوچكترين جان باخته زلزله شهرستان زرند را يك دوقلوي دختر 6 ماهه و مسن ترين آنان را پيرمردي 98 ساله اعلام كرد. در اين فاصله سني 97 سال و نيم هر 5 عدد ديگري كه دوست داريد مقابل نام جان باختگان بگذاريد. با اين توضيح كه 90 درصد جان باختگان بر اثر خفگي جان داده اند. آخر مطلب اينكه مي  گويند انسان بايد به هر اتفاقي خوش بين باشد. پس به اول مطلب بازگرديد و بگوييد خوش به حال دوقلوهايي كه با هم آمدند و بدون رنج زندگي با هم رفتند و خوشحال باشيد. به هر حال اجازه نداريم از رحمت خداوند نااميد باشيم.

ابعاد فاجعه زرند
هيچ خط كشي را نمي  توان يافت كه قادر به اندازه گيري ابعاد فاجعه زلزله زرند باشد. البته اين فاجعه در برابر ابعاد حادثه بم تاحدودي تحت الشعاع قرار گرفته است، اما فاجعه فاجعه است؛ چه با عمق يك وجب، چه با يك اقيانوس عمق. زرند مساحتي دارد به وسعت فاجعه. گوشه هايي ناگفته و ناخوانده را در صفحه در شهر مي  خوانيد: كوچيك باشيم قد نخود، گنده باشيم قد يه غول؛ اندازه هميم وقتي چراغا خاموش مي   شه.
در شهر
ته دنيا، روي پشت بام 
اينجا  آخر دنياست، ته ته دنيا. تاكنون قشرهاي مختلفي موفق به فتح قله اورست شده اند؛ مثلا اولين مرد، اولين زن، اولين بچه، اولين جانور و...
اما چرا يك زن مسلمان ايراني تا به حال فكر صعود به پشت بام دنيا را به ذهنش راه نداده است؟ مطمئن باشيد كه محدوديت ها و كمبود امكانات براي بانوان ورزشكار ايراني نمي  تواند بهانه قانع كننده اي تلقي شود. اينها با همين امكانات و محدوديت هاي احتمالي به چنين هدف بزرگي حمله كرده اند؛ بدون آنكه از بي  توجهي رسانه ها و مسوولان ورزشي يا كمبود امكانات گله اي داشته باشند.
شهر آرا
پاركومتر انساني 
حتما تا حالا سروكارتان به ماموران تازه اي به نام پاركبان خورده است. شايد آنها را چندان جدي نگرفته ايد. اما بايد عادت كنيد كه به جز دسته برگ هاي جريمه افسر راهنمايي و رانندگي، از كلمه پاركبان كه روي يونيفورم اين ماموران حك شده نيز حساب ببريد. اينها همان پاركومترهاي انساني حاشيه خيابان هاي تهران هستند.
درمانگاه 
ترافيك در دندانپزشكي 
عيد معمولا بهانه خوبي براي به تعويق انداختن كارهاست و همه ما در مواردي كارها را به بعد از اين وعده سرخرمن حواله مي  دهيم. اما در بيشتر موارد هم همه ما سعي داريم هر طور شده يكسري كارها را تا قبل از عيد انجام دهيم. به همين دليل هر جا را كه ببينيد در اين ايام زيرمجموعه ترافيك قرار مي  گيرد، حتي دندانپزشكي ها!
طهرانشهر
نوه پدر مولد برق 
غلامرضا ممتحن ميلاني تنها فرزند ميرزا محمود ميلاني معروف به رضايف است. پدرش نخستين كسي بود كه مولد برق را به ايران آورد و آن را در نزديك حرم حضرت رضا (ع) نصب كرد. اين مولد بيش از 400 لامپ را روشن مي كرد و زائران حرم حضرت رضا را از نعمت برق بهره مند مي ساخت.
دخل و خرج 
فروشگاه لباس خانگي 
اگر يك بار گذارتان به فروشگاه هاي خانگي لباس ملقب به شوي لباس افتاده باشد، حتما از خود پرسيده ايد كه اينها با كدام جواز به فعاليت مشغولند.اين فروشگاه هاي خانگي را مي  توان به نوعي مولود حراجي هاي خانگي تلقي كرد. كافي است كمد لباستان  را باز كنيد ومحتويات بقچه ها را بيرون بريزيد؛ حالا شما هم صاحب يك شوي لباس هستيد.
تهرانشهر
افتتاح كتابخانه ملي 
فردا روز افتتاح ساختمان جديد كتابخانه ملي است. اين ساختمان مي تواند تجديد خاطره اي باشد براي رئيس جمهوري فعلي ايران و رئيس سابق كتابخانه ملي. مراسم درخوري براي افتتاحيه در نظر گرفته شده است. روبان افتتاح اين مجموعه توسط خاتمي قيچي خواهد شد.