شنبه ۲۲ اسفند ۱۳۸۳
گفت وگو با «وحيد موساييان» نويسنده و كارگردان فيلم «خاموشي دريا»
دغدغه هاي يك مهاجر
وحيد موساييان از فيلم سازان جوان سينماي ايران است. او پيش از اين «آرزوهاي زمين» را ساخته بود و «خاموشي دريا» فيلم دوم اوست. موساييان در فيلم خود تلاش كرده با پرداختن به ايده مهاجرت و شخصيت سياوش، فيلمي معاصر و به روز بسازد اين كه چه قدر موفق شده است يا خير بحث ديگري است. با او در باره فيلمش گفت و گو كرده ايم.
011106.jpg
* تكليف تماشاگر با سياوش فيلم شما روشن نيست، اين كه چرا ايران را ترك كرده و حالا چرا برگشته، آيا خوشبخت است، كه ظاهر امر با توجه به تماس هايي كه زن و فرزندش دارد نشان مي دهد كه خانواده و كانون گرمي دارد،اما از طرفي هم از طريقي وارد ايران شده كه نمي تواند به راحتي وارد كشور شود، در كل سياوش شخصيت پرابهامي است؟
- چرا فكر مي كنيد سياوش شخصيت پرابهامي دارد، به هر حال اين دغدغه ها و درگيري هايي كه او با خودش دارد جزيي از شخصيت اوست و اتفاقاً همين دلتنگي ها و درگيري هايي كه با خودش دارد باعث مي شود- اقلاً من اين طور فكر مي كنم- كه او در پايان سرنوشت تراژيكي پيدا كند و به سرانجامي روشن نرسد و دقيقاً به خاطر همين هم است كه در آخر فيلم در تاريكي دريا گم مي شود.
* به نظر مي آيد سفر محور اصلي فيلم شماست؟
- سفر و البته در كنار آن مهاجرت و مهم تر از آن تبعاتي كه مهاجرين در اين سال ها با آن روبه رو بوده اند و به هر حال مهاجرت مسئله اي كاملاً آشناست و البته اين مسئله از طرفي محور اصلي فيلم است و از طرفي نيز عاملي مي شود كه ما در شخصيت سياوش تأمل كنيم و تلاش كنيم به او نزديك شويم.
* باز نكته اي كه هست وقتي فيلم را ديدم احساس كردم كه اين اثر بيشتر از آن كه درباره مهاجرت باشد درباره مادرها است. مادرهايي كه اتفاقاً در فيلم قبلي تان نيز حضور پررنگي داشتند.
- شايد.
* ولي شما داريد در فيلم تان مسئله مهاجرت را مطرح مي كنيد نه چيز ديگر را! بگذريم. هيچ گاه در فيلم به دلايل رفتن و باز صريحاً به دلايل آمدن او اشاره نمي شود، فكر نمي كنيد اين باعث شود كه تماشاگر با فيلم مشكل ارتباط برقرار كند.
- به هر حال بخشي از شخصيت پردازي فيلم بايد در ذهن تماشاگر شكل بگيرد و كامل شود. اما كساني كه به هر حال دغدغه مهاجرت داشته اند و يا به هر حال مهاجرت كرده اند، وقتي فيلم را ديده اند به من گفته اند كه سياوش كاملاً تصوير واقعي از خود آنها است. مايي كه سال ها تلاش كرديم برويم و بعد شرايط و زندگي مان درست شد و بعد فكر كرديم مي شود بازگشت و با اين تصورات زندگي مان گذشت و موهايمان سفيد شد.
* در يكي از يادداشت هاي تان اشاره به سفرتان به نروژ كرده بوديد و اين كه تحت تأثير كساني كه به آنجا مهاجرت كرده بودند قرار گرفته ايد و به هر حال اين انگيزه ساخت فيلم بود و از طرفي بازيگر شخصيت محوري شما مسعود رايگان است كه فيزيك و چهره مناسبي براي اين فيلم دارد تا چه اندازه تحت تأثير كاراكتر او اين نقش را ساخته ايد؟
- در ابتدا بر اساس طرحي كه در سفر نروژ به آن رسيده بودم، قصدم اين بود كه فيلمي مستند كار كنم و حتي تصاويري را هم براي اين كار ثبت كرديم. اما وقتي قرار شد كه فيلم بلند بسازيم دنبال كسي بودم كه اين نوع زندگي و مهاجرت را تجربه كرده باشد و به هر حال در جست وجوهايمان به سوئد رسيديم و با مسعود رايگان آشنا شدم و البته مسعود چون هم هنرپيشه  خوبي است و هم دانش آموخته تئاتر است و به عناصر دراماتيك هم كاملاً مسلط است و از طرفي هم چون سال ها غم غربت را تجربه كرده فكر كرديم كه بهترين گزينه است و البته درست است كه در «خاموشي دريا» به بازي او توجه نشد.
* شما دليل اين بي توجهي را در چه مي بينيد؟
- شايد به خاطر فيلمساز آن و شايد هم به خاطر مهجور بودن فيلم، اصلاً به اين بازي نگاه نشد و حتي يادم است كه خيلي هم به بازي ايشان حمله شد، اما خوشبختانه وقتي آقاي رايگان در فيلم آقاي ميركريمي بازي كرد ديديم كه چه توان و قابليت بازيگري دارد و چگونه ستايش شد.
* ولي شما داريد دو تا فيلم را با هم مقايسه مي كنيد كه زمين تا آسمان با هم فرق دارند. فيلم اول شما كاملاً داستانگو و قصه پرداز بود و پر از شخصيت هاي اصلي و فرعي و البته پر از رنگ هاي گرم و زنده، اما در «خاموشي دريا» قصه  سرراستي وجود ندارد. شخصيت محور است و آن هم فقط يك نفر، لوكيشن هم محدود به همان ساحل كنار دريا است و...
- به هر حال فراموش نمي كنم. در زمان ساخت  «آرزوهاي زمين» در نقدها و بحث هايي كه پيش مي آمد اشاره مي كردند، باز هم سيماي داستان گو، باز هم لباس هاي دهاتي و گويش  محلي و چه قدر شخصيت... و خيلي از اين افتراها و تهمت هايي كه به اين سينما مي خورد و حالا هم مي گويند چرا فيلم داستان گو نيست، چرا كنار دريا، چرا كم لوكيشن، اما نكته اي هست كه فيلمساز ها در هر صورت كارشان را انجام مي دهند و فيلمساز به هر چيز كه اعتقاد داشته باشد آن را انجام مي دهد. به جز در مواردي كه شرايط خاصي به وجود مي آيد و در نظر بگيريد كه موضوع فيلم هم فرق مي كرد.
* در نام فيلم هاي شما به نظر يك ارتباط وجود دارد «آرزوهاي زمين» ، «خاموشي دريا» و «تنهايي باد» ؟
- من در واقع قرار بود خاموشي دريا را قبل از «آرزوهاي زمين» بسازم كه به هر حال شرايط آن پيش نيامد، چون خاموشي دريا فيلم سخت تري بود. چون ما فقط يك شخصيت را مي بينيم آن باقي ديگر فقط صدايشان هست و در واقع لوكيشن هايي كه پشت تلفن هستند ديده نمي شوند و فقط با صدا ساخته مي شود پس اين فيلم سخت تر است.
* فكر مي كنيد واكنش تماشاگر به فيلم در اين اكران عمومي چگونه خواهد بود؟
- همان طور كه گفتم در نمايش هاي جشنواره اي واكنش ها خوب بود. اما به هر حال طيف تماشاگران و سلايقي كه دارند متفاوت است. اما مهم اين است كه در همين نظر و نگاه هاي مختلف چيزي هم دستگير فيلمساز شود.
* اشاره شما به مقوله نقد فيلم است؟
- بله، به هر حال جدل هاي شخصي با نقد و كالبد شكافي فيلم تفاوت دارد. در مورد اول كه پيش مي آيد نه كمكي به آنها مي كند و نه كمكي به فيلمساز، اما اگر با جرياني صادقانه از نقد روبه رو مي شويم. ما در مسيري قرار مي گرفتيم كه مي توانست براي فيلمساز راه گشا باشد.
* نكته اي هم كه هست چه در فيلم قبلي و چه در همين حالا مدام به شخصيت مادرها نزديك مي شود، اصلاً دليل اين تأكيد چيست؟
- به هر حال يك سري عناصر هستند كه شما هميشه با آنها سروكار داريد و در خيلي از داستان ها و فيلم ها مدام به آن اشاره مي شود از جمله مادر كه جزيي از زندگي است. اگر قرار است در سينماي واقع گرايانه كار كنيد مادر جزو جدايي ناپذير آن است.
آناهيد موسسيان

سايه روشن هنر
مرور آثار ۳ فيلمساز در جشنواره جهاني اصفهان
جشنواره جهاني فيلم كوتاه اصفهان در سومين دوره برگزاري خود در بخش مرور بر آثار و بزرگداشت، فيلم هاي ۳ مستندساز مهرداد اسكويي، حميد سهيلي و محمدرضا اصلاني را به نمايش خواهد گذاشت.زاون قوكاسيان دبير اجرايي جشنواره جهاني فيلم اصفهان با اعلام اين خبر افزود: در برنامه مرور بر آثار حميد سهيلي فيلم هاي معماري قرون ۹ و ۱۰ از مجموعه مستند معماري ايران، اعتبار و گسترش از مجموعه مستند به سوي سيمرغ، آثار نقاشي خط از مجموعه بر تاريخچه مختصر خط در ايران به نمايش درمي آيد و فيلم هاي گيله مرد، خانه مادريم مرداب، مريم جزيره هنگام، از پس برقع ساخته مهرداد اسكويي در بخش مرور بر آثار اين فيلمساز بر پرده خواهد بود.دبير اجرايي جشنواره افزود: در برنامه بزرگداشت محمدرضا اصلاني نيز ۵ فيلم از ساخته هاي اين فيلمساز مرور خواهد شد. «چنين كنند حكايت» ، «كودك و استعمار» ، «بدبده» ، «جام حسنلو» و... عنوان اين فيلم هاست. محمدرضا اصلاني يكي از داوران سومين جشنواره فيلم كوتاه اصفهان است كه از ۳ تا ۹ ارديبهشت ماه به همت اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي استان اصفهان و با همكاري شركت فولاد مباركه برگزار خواهد شد.
مديران فرهنگي فرانسه در جشنواره فرهنگ و صنعت ايران
دو مدير جشنواره  هاي  فرهنگ  و صنعت  فرانسه  با حضور در نخستين  دوره  جشنواره  فرهنگ  و صنعت ، به  بحث  و تحليل  ساختار شناسي  فيلم  مستند صنعتي  و معرفي  جشنواره هاي  صنعتي  كشور فرانسه  از جمله  كروسو خواهند پرداخت .به  گزارش  ستاد خبري  اولين  جشنواره  فرهنگ  و صنعت ، خانم  انيك  دومول  مدير جشنواره  ايماژ مديا مركز مطالعات  و تحقيقات  ملي  فرانسه ، ژرژپسي  مدير جشنواره  فرهنگ  و صنعت  كروسو فرانسه ، در زمان برگزاري  جشنواره  فرهنگ  و صنعت  در تهران  حضور خواهند يافت .جشنواره  كروسو فرانسه  يكي  از معتبرترين  جشنواره  هاي  فرهنگي  و صنعتي است  كه  ۱۸ سال  از زمان  برگزاري  آن مي گذرد.
صحنه منتشر شد
011109.jpg
هفدهمين شماره ماهنامه تخصصي تئاتر «صحنه» ويژه بهمن ماه منتشر شد.
اسطوره در تئاتر معاصر مصر، نان و عروسك، مراسم يادبود يرژي گروتفسكي، تئاتر كشور ما بدون متصدي است، من وارد بازي شدم، نگاهي به نمايش خوابگردها، نقدي بر نمايش پينه دوز شهر نوشته هومن نجفيان، گرافيك در تئاتر، نگاهي به نمايش زمزمه مردگان، گزارش دومين همايش تئاتر مقاومت، تئاتر دانشجويان عنوان بي معنايي است، نمايش بزرگ از هويت گمشده انسان در دنياي فرامدرن، گفت وگو با حسين پرورش، دكتر علي رفيعي، داريوش فرهنگ، مهدي هاشمي و همايون علي آبادي از مطالبي است كه در اين شماره صحنه به چاپ رسيده است.

گفت وگو با دست اندركاران سينماي انيميشن
به رفتاري هنرمندانه نياز داريم
011103.jpg
انجمن آسيفاي ايران از بدو تأسيس خود فعاليتهاي گسترده اي در زمينه انيميشن داشته است. شركت در جشنواره هاي مختلف،  برگزاري نشست هاي تخصصي با حضور هنرمندان و اساتيد رشته انيميشن، راه اندازي سايت اطلاع رساني و انتشارات و... با هدف حمايت از آثار خلق شده در زمينه انيميشن و هنرمندان آن از ديدگاه فرهنگي و هنري، غالب فعاليتهاي آسيفا را تشكيل مي دهند.در چهارمين جشنواره پويانمايي تهران (۲۰-۱۶) اسفند انجمن آسيفا نيز با برنامه هاي تازه اي حضور يافته است. در اين باره گفتگوي كوتاهي با سعيد توكليان و روانبخش صادقي دو تن از اعضاي هيأت مديره آسيفاي ايران انجام داده ايم كه از نظرتان مي گذرد.
سعيد توكليان رئيس هيأت مديره آسيفاي ايران، از داوران چهارمين جشنواره بين المللي پويانمايي است. وي ديدگاههاي خود را در مورد جشنواره پويانمايي و نيز وضعيت انيميشن چنين بيان مي كند: «آنچه مسلم است، كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان با برگزاري اين جشنواره تلاش داشته تا بخش هنري و زيباي گرافيكي انيميشن را ارائه كند و از طريق همين بخش، انرژي و شادابي به كليه سطوح فيلمسازي انيميشن بدهد. بنابراين شايد ديدگاه داوران جشنواره پويانمايي و هيأت انتخاب به دنبال پيداكردن ذوق، سليقه، استعدادها و ابتكارات هنري است كه ممكن است در يك فيلم اتفاق بيفتد.»
وي آينده انيميشن كشور را اميدوار كننده ارزيابي كرد و گفت: «در سال ۱۳۶۰ زماني كه من شروع به تدريس و راه اندازي گروه انيميشن در دانشكده صدا و سيما كردم، فقط حدود پنج تا هشت نفر در جمعيت انيميشن مي گنجيدند، اما اكنون خوشحالم كه بگويم بيش از پنجاه استاد دانشكده داريم كه مي توانند به خوبي در بخش هاي مختلف انيميشن تدريس كنند و علاوه بر دوره هاي كارشناسي و كارشناسي ارشد، در دوره هاي كوتاه مدت و علمي كاربردي نيز افراد بسياري فعالند.»
داور اين دوره از جشنواره پويانمايي در زمينه معيارهاي داوري براي فيلم هاي انيميشن به مواردي چون نوآوري، داستان خوب با جنبه هاي مثبت و محكم، ايجاز و دكوپاژ سينمايي اشاره كرد و گفت:«طبيعتاً فيلم هاي انيميشن چند بخش دارد كه يكي از آنها، داشتن نگاه سينمايي است. يعني آيا اين فيلم يك سينما هست يا نه؟ چون بيشتر انيماتورها مقداري در محدوده زماني، تكنيكي  و توانمندي خودكار مي كنند و فراموش مي كنند كه كارشان سرگرمي و سينماست. در حالي كه انيميشن داراي فانتزي، گرافيك، زمان بندي و سينما است و فاقد آن آسودگي خاطر است كه براي خيلي از بخش هاي سينماي زنده وجود دارد. از طرفي، صحنه پردازي، موسيقي فيلمي انيميشن و نيز دانش تدوين آن مي تواند مدنظر هر داوري باشد. اگرچه همه اين موارد، جز ء معيارهاي ماست، اما يك بخش ديگر نيز به نام سليقه وجود دارد كه به هر حال نمي توان آن را از يك داور گرفت. البته موضوع سليقه در داوري در تمام جشنواره هاي دنيا مطرح است و خوشحاليم از اين كه با تغيير داوران هر ساله، موضوع سليقه را در فرهنگ فيلمسازي كشورشان جا مي اندازند.»
روانبخش صادقي مسئول غرفه آسيفا در جشنواره پويانمايي امسال در زمينه فعاليت هاي اخير آسيفا گفت:« آسيفا يك NGO است كه فعاليت هاي اقتصادي انجام نمي دهد و بيشتر به كارهاي فرهنگي هنري در زمينه انيميشن مي پردازد. هدف ما حمايت از جواناني است كه به تازگي به عرضه انيميشن روي مي آورند و در غرفه  اي هم كه امسال در جشنواره پويانمايي داريم، سعي داشته ايم علاقه مندان به انيميشن را با آسيفا و رويكردهايش آشنا سازيم.»
صادقي از برنامه هايي مثل تشكيل بانك فيلم در غرفه آسيفا نام برد و افزود:«سعي داريم از فيلم هاي افراد آماتور و حرفه اي كه شخصا بدون تهيه كننده فيلم مي سازند، پس از بررسي و گرفتن نظرات كارشناسي اساتيد در مورد آنها، آرشيوي بسازيم و اين آثار را به عنوان نماينده انيميشن ايران در جشنواره هاي مختلف شركت دهيم.»وي به اشكال در نحوه ارائه آثار جواناني كه به تازگي وارد عرصه انيميشن مي شوند، اشاره كرد و گفت:«ما سعي داريم به اين افراد آموزش دهيم كه چگونه براي كارشان به تبليغ بپردازند؛ از چاپ بروشور و كاتالوگ گرفته تا تهيه ليبل و پوستر براي يك اثر.»
صادقي، آشنايي جوانان و انيماتور با نسل اول انيميشن و نيز برپايي workshop به طور تخصصي را از ديگر برنامه هاي آسيفا توصيف كرد و گفت: «آسيفا نيز امسال يك هيأت داوري در جشنواره پويانمايي دارد كه در كنار هيأت داوري جشنواره و نه در مقابل آن فعاليت مي كند و در واقع هدفش حمايت از فيلم هاست. همچنين اطلاع رساني درباره تاريخچه انيميشن ايران و معرفي اساتيد اين رشته از ديگر برنامه هاي آسيفا است.»وي با اشاره به اين كه در مجموع بيش از ۱۶۰ عضو آسيفا به صورت پيوسته و غير پيوسته مشغول فعاليت اند، گفت: «حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد از اين اعضا، در چهارمين جشنواره پويانمايي با آثارشان شركت دارند.»
صادقي حمايت از كودكان زلزله زده بم را از ديگر عناوين برنامه هاي آسيفا اعلام كرد و در اين باره گفت: «يكي از اساتيد بزرگ انيميشن دنيا از آسيفاي بين المللي مبلغ پانصد دلار به عنوان كمك در اختيار انجمن آسيفاي ايران قرار داده كه با پيشنهاد دكتر زرين كلك تصميم بر آن شد تا اين مبلغ براي كودكان بم در قالب خريد تلويزيون و دستگاه نمايش فيلم هاي انيميشن همراه با مجموعه اي از فيلم هاي كارتوني اختصاص يابد.»
وي در پايان سخنان خود از هنرمندان جوان انيميشن خواست كه در جشنواره ها حضور فعالانه داشته باشند و افزود: «به هر حال جشنواره اي شكل گرفته كه طي آن مي توان از انيميشن حمايت كرد. اين يك اتفاق بين المللي در زمينه انيميشن است و مي توان در آن به تماشاي فيلم هاي خوب ايراني و خارجي پرداخت.»

هنر
اجتماعي
انديشه
سياست
فرهنگ
ورزش
|   اجتماعي  |  انديشه  |  سياست  |  فرهنگ   |  ورزش  |  هنر  |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |