عباس اسدي
۸ سال دفاع مقدس، ۸ سال دلاوري و كفرستيزي، نزديك به ۳ هزار روز جنگ و نبرد و رويارويي با سپاه بهره مند از پشتيباني مدرن ترين سلاح هاي روز دنيا، ۸ سال انتظار و اميد براي به دست آوردن عزت و سرافرازي ميهن اسلامي و ۸ سال دفاع جانانه، باورمند، غيرتمند و خستگي ناپذير براي آن كه ايران بماند و اسلام حكمفرما شود. براي آن كه عزت و سرافرازي و سربلندي و اقتدار ميهن از زبان هر ايراني فرياد شود و دشمن زبون و متجاوز را پيام دهد كه ايران جاي دليران و فداكاران و جان بركفان و باورمنداني است كه براي وطن از هيچ كوشش و تلاشي فروگذار نمي كنند. در اين ميان، اگرچه مردم در قالب نيروهاي بسيجي و با تكيه بر مكتب حيات بخش اسلام و سرور و سالار شهيدان ۸سال دفاع را جانانه ياري دادند و سپاه پاسداران بي هيچ ادعا و با تكيه بر اخلاص و پايمردي ديرينه و برگرفته از روحيه ظلم ستيزي در ميدان رزم، هيچگاه صحنه عمليات را خالي نگذاشتند اما از فداكاري و ابتكار و تجربه و توانمندي و مهارت ارتش به عنوان نيرويي منسجم و سازمان يافته نمي توان بي تفاوت گذشت، همان نيروهايي كه در گرانيگاه نياز به دفاع از سرزمين، مردانه تر از هميشه وارد كارزار شدند و با انگشت اشاره و پيام روشنگرانه فرماندهي كل قوا ميدان هاي جنگ را فرصت مغتنمي دانستند كه بتوانند اقتدار و صلابت ميهن اسلامي را به رخ كشند.
آري ۲۹ فروردين روز ارتش نام گرفت تا بهانه اي باشد براي پاسداشت از دلاوري ها و خط شكنان زور و ستم سپاه كفر، بهانه و محملي باشد براي يادآوري آنها كه براي دفاع از ناموس و ميهن سر از پا نشناختند و بي محابا به ميان آتش و خون رفتند و شماري هم شربت گواراي شهادت نوشيدند. سمندرگون به آتش زدند تا زندگي و اميد را براي نسل هاي آتي به ارمغان آورند، آنها اكنون در ميدان سازندگي و دستيابي به تجهيزات مدرن نقش آفريني مي كنند و جنگ را بهترين و بزرگترين عبرت و آموزه براي دستيابي به تجهيزات و سلاح هاي پيشرفته مي دانند مقاله پيش رو به مناسبت ۲۹ فروردين به نقش و كاركرد ارتش در دوران دفاع، سازندگي و مردم ياري مي پردازد.
پيروزي هاي درخشان
به دنبال هجوم رژيم عراق به خاك ايران اسلامي با استفاده از ۱۲ لشكر و بهره گيري از امكانات تسليحاتي پيشرفته غرب و شرق، غيورمردان ارتش كفرستيز اسلام بار ديگر مسئوليت خطير حراست و پاسداري از كيان مقدس جمهوري اسلامي ايران را مشتاقانه به دوش گرفته و مردانه براي اداي اين وظيفه سنگين تلاش كردند. طي هشت سال نبرد با همراهي پاسداران و خيل عظيم جان بركفان بسيج موفق به دفع تجاوز و سركوب متجاوز شدند و در اين راه شهداي گرانقدري را به اسلام تقديم كردند. پيروزي هاي درخشان تاريخ ۸سال دفاع مقدس خود شاهد صادقي بر اين مدعاست. پيروزي هايي كه نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي ايران با عمليات خوارزم (ميمك) كه منجر به آزادسازي ميمك و كنترل محورهاي ديگر بود آغاز شد و با عمليات ثامن الائمه با هدف شكستن حصر آبادان كه منجر به بازپس گيري كليه مناطق اشغالي (ذوالفقاري- فياضي _ ايستگاه هفت _ دارخوين _ ميدان تير آبادان) شد سرفصل نويني براي عمليات درخشان آينده گرديد و به دنبال آن عمليات طريق القدس (آزادسازي بستان، عمليات فتح المبين) آزادسازي مناطقي به وسعت ۲۰۰۰ كيلومتر مربع و بالاخره عمليات بيت المقدس كه با انجام آن در سه مرحله شهرهاي خرمشهر، هويزه و پادگان حميد از لوث وجود بعثيان پاكسازي شد و بيش از ۵۰۰۰ كيلومتر مربع از خاك ميهن اسلامي از تسلط اجانب آزاد شد.
نيروهاي سه گانه ارتش جمهوري اسلامي ايران در طول هشت سال دفاع مقدس آنچه در توان داشتند براي دفع تجاوز و كسب پيروزي و افتخار انجام دادند. رزم بي امان نيروي هوايي، خسارات و تلفات عمده اي بر متجاوزان وارد آورد و در تغيير مسير اوليه نبرد به سود كشورمان نقش بسزايي داشت. همچنين نيروي دريايي با حضوري چشمگير و دليرانه اجازه هيچ گونه عملياتي در آب هاي نيلگون خليج فارس به متجاوزان نمي داد. نيروي زميني نيز از ابتداي جنگ تحميلي تا پايان نبرد به طور مستمر درگير مبارزه با دشمن بود و در كسب پيروزي هاي پرافتخار و ثبت عمليات غرورآفرين نظامي سهم مؤثري داشت. نيروهاي سه گانه ارتش در مجموع توانايي و استعداد خود را در اثر جنگ تحميلي بازيافتند و نشان دادند كه نيروهايي كارآمد، پرافتخار، پرقدرت و مستعد بوده و آمادگي انجام هر مأموريتي را دارند.
حوادث و رويدادهاي هشت سال نبرد به خوبي ثابت كرد كه درگير بودن در جنگ و برخورداري از باورها و ارزش هاي اسلامي، از ارتش ما نيرويي مقاوم و مؤثر ساخته است. اين واقعيتي است كه رهبر معظم انقلاب در ديدار فرماندهان و كاركنان ارتش بر آن تأكيد فرمودند و امتيازات ارتش جمهوري اسلامي ايران را در اين زمينه خاطرنشان ساختند. ايشان در بخشي از سخنراني خود كه در آستانه روز ارتش صورت گرفت فرمودند: «اگر ارتشي در دنيا باشد كه جنگ را در ميدان هاي واقعي نبرد تجربه نكند اين ارتش يك ارتش واقعي نيست. لااقل يك ارتش سرافراز نيست اما آن ارتشي كه جنگ را با پوست و استخوان خود آن هم نه يك روز بلكه بيش از ۸ سال لمس مي كند اين يك ارتش واقعي و آبرومند و سرافراز است.» رهبر انقلاب اسلامي همچنين اظهار داشتند كه نبرد ارتش ما نه براي افزون طلبي، بلكه براي دفاع از كشور، اسلام و انقلاب بوده است.«نكته اي كه درمورد اهميت ارتش بايد به آن توجه داشت اين است كه در جهان ارتش ها مظهري از اراده و قدرت ملي به شمار مي آيند و كشورها مي كوشند با داشتن ارتش و تجهيز آن عزم و اراده اي در اجراي دفاع از حاكميت در برابر دشمنان احتمالي نشان دهد. از اين رو تاريخچه پرافتخار ارتش و نيروهاي نظامي بزرگترين سرمايه در برآورد قدرت و اراده ملت ها براي دفاع از خويشتن محسوب مي شود. اين سرمايه اي است كه ارتش در نهايت استعداد و شايستگي ذخيره ساخته است زيرا دفاع هشت ساله به خوبي ارزش ها و توانايي هاي آن را بازگو مي كند.
به عنوان نمونه نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي ايران در طول ۸ سال دفاع قهرمانانه به ميدان آمدند، بخشي از فعاليت هاي اين نيرو در جريان هشت سال دفاع مقدس به قرار زير است:
۱- طراحي و اجراي بيش از ۸۳ عمليات مهم و بزرگ آفندي مجموعاً به مدت ۹۳۶ روز (بيش از ۲ سال و ۶ماه) به صورت مستقل و يا مشترك با سپاه پاسداران انقلاب اسلامي و نيروهاي بسيج مردمي به غير از عمليات مستقل سپاه و بسيج در طول سال هاي ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۷.
۲- اجرا و طراحي بيش از ۴۰ مورد عمليات پدافندي مقابل تك هاي سنگين بعثي به منظور حفظ مواضع و زمين گير كردن مهاجمان در مجموع به مدت ۱۰۴ روز (بيش از سه ماه) به صورت مستقل و يا مشترك با سپاه پاسداران انقلاب اسلامي و نيروهاي بسيج مردمي در طول سال هاي ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۷.
۳- به هلاكت رساندن و مجروح كردن بيش از ۲۲۵ هزار نفر از مزدوران ارتش بعث.
۴- به اسارت درآوردن بيش از ۴۷۰۰۰ نفر از نيروهاي عراقي.
۵- سرنگوني و انهدام ۲۰۴ فروند هواپيما و ۶۲۳ فروند بالگرد.
۶- انهدام و يا غنيمت گرفتن بيش از ۴۹۸۰ دستگاه خودرو.
با يك محاسبه ساده و اندكي تأمل مي توان دريافت كه ارتش جمهوري اسلامي ايران بيش از ۳ سال از هشت سال دفاع مقدس را به طور مطلق در حال اجراي عمليات نظامي مؤثر و يورش به نيروهاي متجاوز بعث بوده و در اين دوره ضايعات و تلفات بسياري را بر پيكر ناتوان و فرسوده رژيم بعث وارد ساخته است. در عين حال حماسه سازي ها و جانبازي هاي اين عزيزان در ساير سال هاي دفاع مقدس در برابر حملات ددمنشانه و وحشيانه شيميايي و دفاع مؤثر و غيرتمندانه به منظور جلوگيري از اشغال خاك ميهن اسلامي را نمي توان ناديده گرفت.
ارتش، بازسازي و مردم ياري
نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي ايران در اجراي اصل ۱۴۷ قانون اساسي و تبصره ۹ برنامه اول توسعه اقتصادي و اجتماعي كشور و اجراي اوامر فرماندهي معظم كل قوا مبني بر شركت نيروهاي مسلح در برنامه هاي عمراني، پس از پذيرش قطعنامه ۵۹۸ درصدد برآمد تا ضمن حفظ آمادگي رزمي خود، در برنامه هاي عمراني ميهن اسلامي حضوري فعال و مؤثر داشته باشد.
به همين منظور با هدف در دست گرفتن پروژه هاي عمراني دولت و همچنين كسب تجربيات لازم در زمان صلح و افزايش پتانسيل علمي و تجربي خود با استفاده از امكانات بالقوه خويش به اين امر پرداخت. در اين راستا سازمان عمران و مهندسي پي ريزي و تأسيس شد تا به تصويب فرمانده معظم كل قوا و تأييد و احراز صلاحيت فني از سوي سازمان برنامه و بودجه كشور در رشته هاي راه سازي، ساختمان و غير آن به فعاليت عمراني بپردازد.
نيروي زميني ارتش طي اين مدت توانسته است در اين راستا پروژه هاي گازرساني و احداث جاده ها در ده ها نقطه از روستاها و شهرهاي سراسر كشور را به انجام برساند. همچنين پروژه هاي عمراني مهندسي نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي ايران نيز اجرا شده و يا در دست اجراست كه برخي از مهمترين اقدامات اخير اين نيرو به اين شرح است:
۱- امدادرساني به زلزله زدگان رودبار و منجيل
۲- امدادرساني به زلزله زدگان قزوين و رزن
۳- امدادرساني به آسيب ديدگان سيل استان گلستان
۴- انتقال اجساد در سانحه هوايي سقوط هواپيماي توپولف در ارتفاعات خرم آباد و يافتن جعبه سياه هواپيما
۵- امداد و نجات زلزله زدگان شهرستان بم و روستاهاي اطراف
۶- امدادرساني به مردم رشت و قزوين در حادثه بارش بي سابقه برف و يخبندان راه ها و همچنين كمك به بازگشايي معابر شهر تهران
۷- امدادرساني به مردم زلزله زده شهرستان زرند كرمان
۸- در كنار پروژه هاي بازسازي، مقابله با بلاياي طبيعي و كمك رساني به آسيب ديدگان از حوادث، همچنين مي توان به نقش مؤثر كاركنان ارتش و بخصوص نيروي زميني و جان بركفان قهرمان هواپيمايي نيروي زميني (هوانيروز) در همكاري نزديك با نيروي انتظامي در مقابله با كاروان هاي قاچاق موادمخدر اشاره كرد.
ارتش و خودكفايي
در اجراي اصل سوم قانون اساسي كه تأمين خودكفايي در علوم و فنون و صنعت و كشاورزي و امور نظامي تعيين شده است، جهاد خودكفايي نيروي زميني در سال ۱۳۶۲ با هدف خودكفايي و قطع وابستگي به بيگانگان، تشكيل شد.
مأموريت اين معاونت انجام يك حركت جهادي، فكري، عملي در زمينه هاي مختلف مانند ساخت نمونه، فراهم آوردن امكانات جهت ايجاد و روش ها و تكنولوژي ابداعي و غيروابسته تعيين شده بود كه در حال حاضر اين مأموريت با انجام مطالعات و بررسي در مورد طراحي، ساخت، نمونه سازي، بهسازي، مشابه سازي و آزمايشهاي علمي و عملي و درنهايت توليد انبوه صورت مي گيرد.
در اين راستا فعاليت ها و اقدامات وسيعي انجام شده كه از آن جمله مي توان به موارد زير اشاره كرد:
۱- طراحي و ساخت تانك پيشرفته ذوالفقار و راه اندازي خط توليد انبوه.
۲- طراحي و ساخت خودرو تانك بر (ببر ۴۰۰).
۳- طراحي و ساخت لانچر (پرتاب كننده) چهارموشكي با قابليت شليك هم زمان يا تك تك.
۴- طراحي و ساخت قطعات تانك چيفتن.
۵- طراحي و ساخت دستگاه هشداردهنده ليزري براي حفاظت از ادوات زرهي.
۶- طراحي و ساخت دستگاه رفع آلودگي شيميايي (نجات ام).
۷- طراحي و ساخت قطعات جنگ افزارهاي سنگين توپخانه و جنگ افزارهاي انفرادي.
۸- طراحي و ساخت وسايل و تجهيزات مخابراتي نظامي.
۹- راه اندازي كارخانجات نظامي كه پس از انقلاب به علت فرار مستشاران خارجي تعطيل شده بود.
۱۰- طراحي و ساخت برج ديده باني خودايستا.
۱۱- طراحي و ساخت تانك ذوالفقار.
۱۲- بهينه سازي و بازسازي ده ها دستگاه نفربر با عنوان بي.تي.آر ۸۰ كه تأثير بسزايي در ارتقاء و آمادگي نيروي زميني داشته.
۱۳- طراحي و ساخت ده ها دستگاه تانك بر فوق سنگين و بازسازي ده ها فروند بالگرد نظامي _ هجومي _ ترابري
نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي ايران در راستاي ارتقاء توان دفاعي خود تلاش گسترده اي را در قالب اجراي صدها رزمايش در رده هاي تيپ _ لشكر و قرارگاه عملياتي داشته كه اجراي رزمايش پيروان ولايت و ذوالفقار در محضر فرماندهي معظم كل قوا و تلاش اكثر تيپ ها و پايگاه هاي هوانيروز و يگان هاي مهندسي با پشتيباني پايگاه هاي نيروي هوايي ارتش برگ زريني در تاريخ افتخارات ارتش جمهوري اسلامي ايران است.
نيروي هوايي و گام در راه خوداتكايي
ارتش جمهوري اسلامي ايران علاوه بر نقش بسيار بارز و ارزنده اي كه در پيروزي انقلاب اسلامي و حفظ دستاوردهاي آن از طريق انجام عمليات بازدارنده نظامي در آرام ساختن آشوب هاي ضدانقلاب در گنبد، كردستان و... و هشت سال مقاومت مردانه داشته است، سرانجام در آزموني موفق و با طي كردن فراز و نشيب هاي بسيار، دوران سازندگي را در آماده سازي هواپيماها و تجهيزات پيشرفته نظامي، بهسازي منابع انساني و تأسيس و راه اندازي دانشگاه هوايي شهيد ستاري طي كرده است. اين نيرو همچنين در رشته هاي مهندسي مورد نياز نهاجا و خودكفايي و خوداتكايي نيرو از طريق دانش و مهارت هاي نيروهاي خلاق و پويا در نهاجا، ارتقاي توان عملياتي، مكتبي ساختن و ارتقاي روحيه معنوي و انقلابي كاركنان به عنوان پيكره اصلي نيروي هوايي ارتش، گام هايي برداشته است و در شرايط بسيار حساس كشور نيز و در پي ناآرامي  هاي مرزي در غرب و شمال غرب و در شرق كشور و در درياي مازندران و... بارها با حضور قدرتمند همچنان بر پيوند ناگسستني با رهبر و مقتداي خويش حضرت امام(ره) و مردم انقلابي در ۱۹ بهمن سال ۱۳۵۷ مصمم بوده و در تداوم آن با فرماندهي معظم كل قوا و شهيدان گرانقدر تأكيد دارد.
كارنامه جندالله
ارتش جمهوري اسلامي ايران اكنون يكي از قوي ترين، پرتعدادترين و مدرن ترين ارتش هاي دنياست. اين نيرو گام هاي بزرگي براي دستيابي به سلاح هاي پيشرفته نظامي برداشته تا بتواند از وابستگي رهايي يابد. سرلشكر محمد سليمي فرمانده كل ارتش جمهوري اسلامي در اين باره معتقد است: ارتش با خودكفايي در توليد جنگ افزارهاي دفاعي منحصربه فرد و روزآمد و با بهره گيري از كاركنان متخصص، متعهد و مجرب در نيروهاي زميني، هوايي و دريايي به مقتدرترين ارتش منطقه تبديل شده كه در كمترين زمان كوبنده ترين پاسخ را به هر متجاوزي خواهد داد. اين نيرو با كسب آخرين دانش علوم نظامي و مهارت هاي نوين دفاعي و استفاده از تجربيات دفاع مقدس، دريايي  آكنده از طوفان و امواج سهمگين اتحاد مكتبي را براي دشمناني كه با دستاويز قراردادن بهانه هاي واهي و ترفندهاي محكوم به شكست، انديشه خام و نابخردانه چپاول اين ديار و تسلط بر ملت غيور و جنگ آور ايران اسلامي را در سر مي پرورند، نويد مي دهد.
وي همچنين مي گويد: ارتش جمهوري اسلامي ايران تمام تحولات نظامي سطح منطقه خاورميانه را به دقت تعقيب كرده و با كسب شناخت لازم از اهداف و برنامه هاي دشمنان، هوشياري و آمادگي لازم براي مقابله با هرگونه تهديد مستقيم و يا غيرمستقيم را داشته و كوچك ترين تعرض به تماميت ارضي و منافع اين كشور را قاطعانه پاسخ خواهد داد.
سرلشكر سليمي فرمانده كل ارتش درباره نهاد ارتش نيز مي گويد: ارتش جمهوري اسلامي ايران به عنوان نهادي مردمي و مورد الطاف الهي و عنايات امام راحل(ره) و مقام شامخ ولايت و با تمسك به سيره سرخ ائمه اطهار و اهداف ولايت در بالندگي شجره استوار جمهوري اسلامي ايران با همتي مردانه و نگرشي تابناك، نقش مؤثري ايفا كرده و سرافراز است كه با حضور پرتلألو در صف مبارزه با طاغوت و به بركت رشادت ها و پايمردي ها كاركناني مجاهد و نستوه در عرصه دفاع مقدس را در اختيار دارد كه هرلحظه و هرجا با انگشت اشاره و فرماندهي كل قوا به ميدان آمده از عزت و سربلندي ايران اسلامي دفاع خواهند كرد.
آخر سخن
هنوز ۷۰ روز از پيروزي انقلاب نگذشته بود و زمزمه هايي از گوشه و كنار از سوي برخي افراد نپخته و ناكارآزموده به گوش مي رسيد كه ارتش رهاورد نظام ستمشاهي است و بايد منحل شود، غافل از اين كه نقش و هيجان و فرياد مردم زماني براي سقوط رژيم جنبه كاركردي و عملياتي پيدا كرد كه ارتش به دامان ملت بازگشت در وانفساي ماه هاي نخست پس از پيروزي انقلاب كه زمزمه هاي انحلال ارتش از جلسات خصوصي برخي افراد به كانون تصميم سازان و تصميم گيران انقلاب و چشم انداز آينده نظام رسيد، حضرت امام(ره) به عنوان فرماندهي كل قوا وارد ميدان شد و فرمان تاريخي خود را مبني بر تعيين روز ارتش اعلان عمومي كرد. در اين فرمان تاريخي حضرت امام خميني(ره) با تعيين ۲۹ فروردين به عنوان روز ارتش اعلام كرد:
الف: روز چهارشنبه ۲۹ فروردين روز ارتش اعلام مي شود. ارتش محترم در اين روز در شهرستان هاي بزرگ با سازوبرگ به رژه بپردازند و پشتيباني خود را از جمهوري اسلامي و ملت بزرگ ايران و حضور خود را براي فداكاري در راه استقلال و حفظ مرزهاي كشور اعلام كنند ب: ملت ايران موظفند از ارتش اسلامي استقبال كنند و احترام برادرانه از آنان بنمايند. اكنون ارتش در خدمت اسلام است و ارتش اسلامي است و ملت شريف لازم است آن را به رسميت بشناسند و پشتيباني خود را از آنان اعلام كنند. اكنون مخالفت با ارتش اسلامي كه حافظ استقلال و نگهبان آن است جايز نيست. ما و شما و ارتش برادرانه بايد براي حفظ و امنيت كشورمان كوشش كنيم و به شرارت اشرار و اخلال مفسدان خاتمه دهيم.
ج: افراد ارتش موظفند در داخل ارتش نظم و سلسله مراتب و ضوابط را رعايت بكنند توجه ننمودن به اين مسائل موجب ضعف ارتش اسلامي مي شود و نظام را از هم مي پاشد. سربازان و درجه داران و افسران موظفند با ارتش به طور محبت و برادري رفتار نمايند و از ديكتاتوري كه در رژيم طاغوت بود، اجتناب كنند.
ارتش اسلامي بايد با حفظ سلسله مراتب و نظام صحيح اسلامي و اطاعت كامل زيردست از مافوق و رعايت كامل مافوق از زيردست، اداره شود. تخلف از اين امر ضدانقلاب است و مورد مواخذه خواهد بود.