اولين چيزهايي كه از صداي راديو به خاطر دارم، اخبار ساعت 14 بود؛ زماني كه تلويزيون در بهترين حالت سوت بلندي پخش مي كرد؛ قتي كه پدر از سر كار برگشته بود و ناهار مي خورد
پژمان راهبر
راديو ما،  گيرنده سياهرنگ سگ جاني بود كه پخش و ضبط آن را خيلي وقت پيش از كار انداخته بوديم. راديو عتيقه مارك سوني كه از بين شكستگي ها، يك مستطيل نارنجي و محافظ پخش منوي جدولي اش را به خاطر دارم و البته دكمه آن و آفي كه مثل يك كليد برق بود. راديويي نقص عضودار كه آنتن استيل بلندش را كنده بوديم، اما او به روي خود نياورده و قدرتش در دريافت امواج تكان نخورده بود.
اولين چيزهايي كه از صداي راديو به خاطر دارم، اخبار ساعت 14 بود. زماني كه تلويزيون در بهترين حالت سوت بلندي پخش مي كرد؛ وقتي كه پدر از سر كار برگشته بود و ناهار مي خورد. صداي گوينده ريتم عجيبي داشت با قدرتي مهيب كه كلمات آهنگين پيروزي بخش را به زبان مي آورد. آن روزها، روزهاي جنگ بود. روزهاي برنامه هاي عملياتي و صداي تاريخي گوينده مشهوري كه نامش را به خاطر ندارم. همو كه صدايش تكميل كننده مارش پيروزي بود؛ صداي جادواني خبر بزرگ پيروزي در خرمشهر. در ايوان خانه كه مشرف به يك پايگاه نظامي بود ايستاده بودم كه بلندگوها فرياد زدند: خرمشهر آزاد شد.
يادم هست راديو سراسري را با عدد 5 يكي از امواج 4 گانه تنظيم مي كردم. گوينده مي گفت اينجا تهران است، صداي جمهوري اسلا مي ايران اين همان راديويي بود كه اگر شيفت ظهر بوديم، تمام لحظات تكرار نشدني جمع و جور كردن تكاليف، پوشيدن روپوش و تناول ناهار، همراه با صداي يك برنامه نظامي – كه با بسم رب الشهدا و صديقين – آغاز مي شد و برنامه مفصل اذان و مناجات بود؛ با گروه كري كه مي گفت: م م م م م م...! برنامه اي كه آغاز آن به معناي اين بود كه عباس، رفيق دوران كودكي، دم در ايستاده تا با هم به مدرسه برسيم. عباس كه حالا  نمي دانم كجاي اين دنياست و مادر، خدا بيامرز كه در اين لحظات در تلا طم تغذيه و ناهار پسرش بود.
مادر صبح زود بيدار شده بود تا پدر را راهي كند. راديو، شيرخدا پخش مي كرد. خوب و زرنگ مي شد. پس از تلا وت قرآن و اذان، مي رسيد به تقويم تاريخ با آهنگ تايم پينك فلويد. بعد نوبت برادر بزرگ بود كه صبحانه بخورد و برود مدرسه. در لحظاتي كه يك اخبار 10 دقيقه اي، ساعت 7 صبح و بعد سلا م صبح به خير، برنامه جذاب آتش افروز و شهرياري يك ضرب سنگيني را از پلك ها مي گرفت. اگر در خانه بودم، اخبار طولا ني ساعت 8، علم و زندگي و خانه و خانواده پشت هم مي آمد، بي آنكه نگاهي به صفحه تلويزيون كه برنامه نداشت انداخته باشي و جاي خالي چيزي را احساس كني. بعد از ظهر، ما مدرسه بوديم و درگير درس و زنگ تفريح و امتحان و خرخواني و بي تابي ها و خوشباشي هاي كودكانه. غروب و عصر اما راديو مشغول استراحت بود تا تلويزيون، خودي نشان بدهد.
جمعه هاي كودكي و نوجواني را با صبح جمعه به خاطرش مي آوريم. برنامه مفصل طنزي كه اگر طولا ني مي شد، گل كوچك جمعه صبح را به هم مي زد. با صداهايي كه به طور باور نكردني از آنها لذت مي برديم. آميز عبدالطمع، زرگنده، ملون و تيپ هاي ديگر. منوچهر آذري و مرحوم فرهنگ مهر پرور.
گفتم لذت، ياد ولع خوردن هليم جمعه ها صبح افتادم و اينكه همه چيز مي چسبيد، حتي برنامه بي مزه كودكان قبل از قصه ظهر جمعه با صداي گرم گوينده اي كه خداحافظي اش به معناي پناه بردن به برنامه كودك جمعه ها بود كه ساعت 14 آغاز مي شد... و اگر بعد از ظهر جمعه فوتبال بود، دوباره چشم از تلويزيون برمي داشتيم و گوش مي سپرديم به راديو كه در برنامه عصر جمعه گزارش لحظه به لحظه پخش مي كرد و آقاي ارمنده، بفرماييد.
— در همين لحظه مرتضي فنوني زاده گل دوم پرسپوليس را به ثمر رساند و بعد صدا قطع مي شد و مجري بي توجه برنامه اش را ادامه مي داد...
بازي استقلا ل و پرسپوليس اوج كلا فگي بود و البته آن بازي عجيب ايران مقابل ژاپن در جام ملت هاي آسيا 1992 كه سركلا س فيزيك نشسته بوديم و يكي از بچه ها گفت داور يكي يكي بچه هاي ايران را اخراج مي كند. لحظه اي كه كلا س به هم خورد و ريختيم داخل تا جمع بشويم دور راديو جيبي، يكي از بچه ها كه صداي گزارشگر از آن مي آمد، يران صفر-  ژاپن يك و اين لحظه اي بود كه همه ما دشمن داور، جمال الشريف اهل سوريه شديم، گرچه وقتي تلويزيون بازي را با تاخير پخش كرد، ديديم كه باخت حق تيم ما بود... اما خب، صداي راديو تاثيرش را گذاشته بود و ولمان نمي كرد.
               
به خاطر آوردن اينكه كي راديو گوش كردن را گذاشتم كنار،  دشوار است، اما به خاطر آوردن خاطراتي كه با راديو دارم، سهل. به خصوص كه آن روزها، مادر بود...

رضا محدث - اينجا تهران است، صداي جمهوري اسلا مي ايران، شبكه راديويي...
تا به حال اين سوال به ذهنتان رسيده كه به جاي اين جاي خالي چند اسم مي توانيد قرار دهيد؟
هر روز بارها و بارها اين جملا ت را از راديو مي شنويد. سالهاست كه آخرين كلمه اين جمله آشنا در گوش شما صدا مي كند و شما هيچ توجهي به آن نمي كنيد. خيلي وقت پيش قسمت شبكه راديويي از جمله معروف بالا  حذف مي شد. فقط يك شبكه بود و آن هم شبكه سراسري، بنابراين نيازي به اضافه كردن چيزي نبود.
اما امروز راديو از نظر شبكه از تلويزيون جلو افتاده. جاي نقطه چين بالا  8كلمه مي توانيم قرار دهيم كه با تغيير ساعت روز اين شبكه ها به 10 مي رسند. شبكه راديويي ورزش؛ اين از همان شبكه هايي است كه دو تا مي شود. صبح ها از ساعت 10 تا۱۴ اين شبكه با نام شبكه سلا مت و با برنامه هاي متنوع پزشكي كار خود را دنبال مي كند. شبكه راديويي جوان؛ با ساختاري متفاوت مخصوص جوانان. باز يك شبكه دو تايي ديگر، راديو فرهنگ؛ اين راديو هنگام جلسات علني مجلس به صداي مجلس تبديل مي شود و جلسات علني مجلس را به طور زنده پخش مي كند. راديو قرآن، راديو معارف از شبكه هاي مذهبي صداي جمهوري اسلا مي هستند. راديويي مخصوص تهراني ها هم داريم؛ راديو تهران. شايد بتوان گفت اين تنها شبكه اي است كه فقط مردم تهران مي توانند صداي آن را بشنوند. راديو سراسري و البته راديو پيام، همدم ترافيك هاي طولا ني تهران. همدمي كه ثانيه هاي طولا ني چراغ قرمز را تا سبز شدنش با ما سپري مي كند. از راديو پيام زياد نوشتيم. اين يك جمله را هم اضافه مي كنيم كه درست است اعلا م مناطق پر ترافيك شهر در اين راديو هيچ كمكي به راننده نمي كند و البته هيچ تاثيري هم در كاهش آن ندارد، ولي يك حسن دارد و آن اينكه يك نفر ديگر به غير ما و اين افرادي كه در ترافيك هستند، اين ترافيك را مي بيند.
از اين راديوها كه بگذريم هيچ مي دانستيد راديو كرج هم داريم. بله، راديويي داريم مخصوص اين شهرستان نزديك تهران .
راديو براي اينكه در فرستادن برنامه به خارج از كشور از تلويزيون عقب نماند، شبكه اي را براي هموطنان خارج از كشور در نظر گرفته همانند 3 شبكه جام جم. اين شبكه هم دركشور قابل دريافت نيست. اين شبكه كه صداي آشنا نام دارد، 2ماهي است كه كارش را آغاز كرده. خبري هم براي علا قه مندان به شبكه ورزش و البته شبكه سلا مت، تا يكي دو ماه آينده شبكه سلا مت مستقل خواهد شد. حالا  فهميديد چرا گفتيم يك خبر خوب براي دوستداران هر دو راديو.
و در پايان هم مي نويسيم كه حالا  با دقت بيشتري به راديو گوش دهيد تا بشنويد جاي خالي با كدام كلمات پرمي شود. اينجا تهران است، صداي جمهوري اسلا مي ايران، شبكه راديويي...

عكس رويايي
عكسي كه از مترو چاپ كرده ايد واقعا رويايي است.
چطور؟
اگر شما ايستگاهي به اين خلوتي و واگن هايي به اين تميزي پيدا كرديد جايزه مي  گيريد.
بالا خره اين عكس در يك ايستگاه مترو انداخته شده... كدام ايستگاهش را از آقاي امامي...
بوق.... بوق... بوق...
سوتي...
در صفحه در شهر تمام جيك وپيك دزدي از عكاسان را توضيح داده ايد. قيمت دوربين ها، محل جايگزين اسپري و... دستتان درد نكند.
دست اهالي سرويس درشهر درد نكند كه بالا خره انتقامشان را از عكاس هاي تحريريه گرفتند.
ممنوع ممنوع
با اينكه كشيدن سيگار در محافل عمومي ممنوع است اما هيچ نهادي وظيفه رسيدگي به تخلفات را بر عهده ندارد. راننده هاي تاكسي، اتوبوس و كارمندان بسياري از شركت ها بدون توجه به هيچ كس مدام سيگار مي  كشند.
به اين خواننده عزيز گفتيم از خانم بيگلرخاني وقت بگيرند تا روش هاي له كردن سيگاري ها را به شما آموزش دهد.
در جا زدن صفحه آرايي
چرا صفحات ايرانشهر را مثل سابق كادربندي نمي  كنيد؟ حاشيه رنگي يا سياه دور صفحات كار زيبايي بود كه خيلي ها از آن تقليد كردند اما خود ايرانشهري  ها فراموشش كردند.
ورود به قسمت فني براي ما ميسر نيست. اگر ممكن است خودتان به آقاي مسوول زنگ بزنيد.

هفته محيط زيست و روز زمين پاك بهانه اي است كه در گوشه و كنار شهر برنامه هاي متفاوتي به اجرا درآيد. انجمن بانوان خانه فرهنگ باصفا وابسته به منطقه غرب سازمان فرهنگي هنري شهرداري تهران هم به اين مناسبت همايشي را برگزار خواهد كرد كه در آن كارشناسان محيط زيست بحث هاي متفاوتي را مطرح و در مورد آنها بحث خواهند كرد. اين همايش روز سوم ارديبهشت از ساعت 10 الي 12 در محل خانه فرهنگ برگزار خواهد شد. بزرگراه آيت الله كاشاني، خيابان وفا، آذر شمالي، آدرس اين خانه فرهنگ است. اگر اهل محيط زيست و سخنراني گوش كردن هستيد، اين آدرس از يادتان نرود. خبر ديگر مربوط است به خانه فرهنگ اميركبير در شهرك راه آهن كه در اين فصل ثبت نام از لا براتوار قرآنش را آغاز كرده است. اين لا براتوار در زمينه حفظ قرآن ويژه گروه هاي سني مختلف در روزهاي زوج و پنج شنبه فعاليت مي كند. ساعت 12 الي 16 در ساختمان شماره 19 واقع در 18 متري اول بلوار اميركبير، نبش بنفشه سوم مي توانيد قرآن حفظ كنيد، پس براي ثبت نام عجله كنيد. يك خبر هم از فرهنگسراي دختران كه به مناسبت سال همبستگي ملي و مشاركت عمومي تاسيس كلا س هاي مشاوره را در دستور كارش قرار داده است. جلسات مشاوره به صورت رايگان در روزهاي سه شنبه هر هفته از ساعت 16 الي 19 برگزار مي شود. نشاني فرهنگسرا هم از اين قرار است: فلكه دوم صادقيه، بلوار فردوس، بعد از چهار راه مخابرات، فرهنگسراي دختران. آخرين خبر هم مربوط مي شود به فرهنگسراي آشناي خيابان جشنواره در تهرانپارس.
برنامه هاي بزرگداشت روز زمين پاك در دوم ارديبهشت ماه، جشن هاي هفته وحدت و ميلا د رسول اكرم، شب شعر ويژه بزرگداشت سعدي، مراسم تقدير از معلمان مدارس منطقه۴ و پنجمين جشنواره گل و گلا ب با همكاري فرمانداري كاشان، عنوان برنامه هاي فرهنگسراي اشراق در روزهاي ابتدايي ارديبهشت ماه به شمار مي روند. مسابقه ويژه هم انديشي سبز با موضوع بهترين جمله تبريك ولا يتعهدي حضرت ولي عصر (عج)كه مهلت ارسال آثار مربوط به آن تا 15 ارديبهشت ماه است را هم بيفزاييد به برنامه هاي فرهنگسراي اشراق تا فعاليت عزيزان اين مجموعه برايتان هويدا شود. اطلا عات دقيق تر برنامه ها را مي توانيد از پاسخگوي تلفن 7327685 كسب كنيد.

در روز سالگرد راديو عجيب نيست كه كادر شاتر هم به اين موضوع اختصاص داده شود. برنامه راديو ورزش، از برنامه هاي پر شنونده راديو است. نكته جالب اينكه چشم ما همه روزه به جمال تعدادي از كارشناسان درجه اول اين راديو روشن مي شود... . مثلا  همين آقاي شاكري مفسر واليبال در روزنامه وراديو. همانطور كه مي بينيد ژست ايشان شائبه خبري بودن عكس را كاملا  از بين مي برد!

اين ايرانشهر پر است از حس نوستالژي، عجيب نيست ذكر اين حكايت از جماعتي كه در محاصره تلويزيون، اينترنت و خيلي چيزهاي خوش آب و رنگ ديگر قرار گرفته اند. حالا  راديو حتي از يك تلويزيون سياه و سفيد هم در ذهنمان كورتر است.
نوشتند در سالگرد راديو كه يادش به خير، راديو چنين بود و چنان بود. نقل غم شادي هاي از دست رفته، هميشه جذاب است، به خصوص براي مردمي كه ملودرام انگار در خونشان است، اما حالا  كه چشم هايتان به آخرين قطعه ايرانشهر رسيده، تازه كردن نوستالژي ديگر چيزي نيست جز ذكرمصيبت. راديو چنين بود و چنان شد، قبول، حالا  كه چي؟ با امروز چه كنيم كه خيلي چيزها هست و البته هنوز راديو هم هست. اين وسط بايد پيچ راديو هميشه خاموش باشد و اين رسانه را با يادش به خير، يادش به خير، در گورستان ذهن به خاك بسپاريم؟
نمي خواهيم اين سوالا ت دوباره ما را به گذشته پرت كنند. گذشته ها حكايتي تلخ دارند. اينكه در آن بستر راديو با برنامه هاي متوسط مي تـوانست رسانه اي جذاب باشد. وقتي يافتن بهانه اي براي يك لبخند يا ديدن صحنه اي از يك مسابقه فوتبال يا سرگرم شدن از صبح تا شب با تلويزيون يك رويا بود، خبر عاشق راديو شدن كه چاره ديگري نبود. كدام يك از آن جماعتي كه براي راديو مرثيه سرايي مي كنند، اجراي همان برنامه هاي به ظاهر جذاب در امروز را موفق پيش بيني مي كنند؟
نمي خواهيم كه اين سوالا ت ما را در اين بخش كوچك باقيمانده از ايرانشهر دوباره دچار حس نوستالژي كنند. با اين اذهان نوستالژيك، حس همزاد پنداري داريم، اما با امروز چه كنيم؟
امروز سالگرد راديو است. رسانه اي كه در آن صدا تنها ابزار خودنمايي است. چه كنيم كه پيچ راديو باز شود و اين صداها دوباره در گوش هايمان فرو روند؟ امروز فرصت خوبيست براي ياد كردن از راديو. بدون گفتن يادش خير، پيچ راديو را باز كنيد و خوب گوش كنيد. هرچه جذاب نيست را به خاطر بسپاريد و به گوش مسوولا ن راديو برسانيد. كسي پيشرفت نمي كند، اگردرك نكند كه براي خيلي ها مهم است. شايد اين پيغام ها ما را به سالگردي از راديو برسانند كه جايي براي مرثيه سرايي وجود ندارد. روزي كه از راديو ياد مي  كنيم و يادش به خير نمي گوييم، پيچ ها را باز كنيم.

به اولين پنج شنبه و جمعه دومين ماه سال رسيديم. تكراري هاي امروز را قبل اعلا م برنامه هاي ديگر مي نويسيم تا آنهايي كه نرسيدند ببينند، تماشا كنند. سايه آفتاب ساعت 13:40 از شبكه سوم. رسم شيدايي ساعت۱۴ از شبكه دوم. فيلم هاي سينمايي امروز و امشب حرف اول را در سيما مي زنند. سينما 4 را مي توانيد ساعت۱۶ تماشا كنيد، البته تكرار هفته قبل اين مجموعه را. شبكه تهران و البته شبكه سوم به ترتيب در ساعات 19 و 20:15 فيلم سينمايي دارند.
كورفي مه نس از آن سريال هايي است كه ما تا به حال فرصت تماشاي آن را نداشته ايم. اما علا قه مندان مي توانند اين سريال را ساعت۲۱ تماشا كنند. سينما يك ساعت 22:30 شروع مي شودبا فيلم فرياد آزادي.
عادت داشتيم هر هفته مي نوشتيم صبح جمعه را با برنامه ديدار در وقت اضافه آغاز كنيم. متوجه شديم كارشناس و مجري اين برنامه آقاي منصوريان در غم از دست دادن مادرشان هستند. به او تسليت مي گوييم. به هر حال اين برنامه ساعت 9صبح پخش مي شود از شبكه اول.
فيلم سينمايي بعدازظهر فردا در شبكه اول بازجويي مايكل كرو نام دارد كه ساعت 16 پخش مي شود. فوتبالي ها امروز شاهد بازي استقلا ل و پيكان خواهند بود كه ساعت 17 آغاز مي شود. مجموعه عربي عمر خيام را 20:10 از شبكه سوم تماشا كنيد.
دختري با گوشواره مرواريد اين عنوان فيلم سينمايي اين هفته برنامه سينما 4 است. به سراغ شبكه اول مي رويم. خرس پير شنيده بوديم اما خرس بزرگ نه! خرس كه حتما بزرگه. خرس بزرگ را ساعت 22:10 از شبكه اول ببينيد.
ساعت۲۳ هشدار براي كبري۱۱ از شبكه تهران پخش مي شود. آخر هفته خوبي داشته باشيد.

كتاب خواندن براي آنهايي كه خوره كتاب هستند يك مشكل اساسي به وجود مي آورد و آن هم هزينه خريد كتاب است. هنگامي كه هزينه خريد كتاب به يك دردسر تبديل شود بايد سراغ كتابخانه ها را گرفت. كتابخانه هاي عمومي براي ثبت نام كردن از علا قه مندان شرايط چندان دشواري ندارند. عكس و فتوكپي از برگه هاي شناسنامه و در بعضي موارد ضمانت يك عضو ديگر را جمع كنيد با يكي دو اسكناس درشت كشور تا برسيد به شرايط لا زم ثبت نام در كتابخانه ها. بعضي كتابخانه هاي تخصصي، اما شرايط ثبت نام دشوارتري دارند. استفاده گروهي از دانشجويان و استادان از كتابخانه هاي خاص شايد مشكل اصلي اين كتابخانه ها به شمار روند، ولي به واقع اين محدوديت صحيح به نظر مي رسد. به هر حال داستان كتابخانه ها تمامي ندارد و اين جملا ت را نوشتيم تا برسيم به اينكه كتابخانه آيت الله ايرواني به مناسبت سالروز آغاز ولا يت حضرت ولي عصر (عج) ثبت نام رايگان از علا قه مندان را آغاز كرده كه امروز آخرين روز اين برنامه خواهد بود. ثبت نام در تمامي سنين انجام مي شود و علا قه مندان بايد به ميدان محمديه، خيابان مولوي، نرسيده به چهارراه وحدت اسلا مي، كوچه دولت آبادي، كوچه حاج حسن پلا ك۳۹ مراجعه كنند. ثبت نام رايگان مبارك...
خبر ديگر اينكه كتاب حميد داوودآبادي با موضوع وقايع سالهاي اخير لبنان به چاپ رسيده است. در اين كتاب 568 صفحه اي كه به شهيد عبدالمنعم قيصر تقديم شده، اتفاقات رخ داده در لبنان سالهاي اخير و بازبيني 22 عمليات انجام شده عليه آمريكا و اسرائيل گنجانده شده است. داوودآبادي در مقدمه كتابش آورده: خيلي پيش از اينها با نام لبنان آشنا شدم. در سال 1362 هنگامي كه براي اولين بار پا بر زمين لبنان گذاشتم ناخواسته عاشق سرزميني شدم كه مسلمانانش به ايراني ها اقتدا كرده بودند. هنگامي كه لبنان آزاد شد، بازديد از مناطق آزاد شده، به خصوص محل شهادت عزيزاني كه در راه وطن جان باخته بودند انگيزه نوشتن كتابي شد...
كتاب پاره هاي پولا د در تيراژ 3هزار و 300نسخه به چاپ رسيده است.

هنوز به دو رقمي شدن دماي هواي عادت نكرده ايم. وقتي در يك سايت هواشناسي، زير نام تهران يك خورشيد عريان و زير اين خورشيد، عدد۲۷ هم مي بينيم، اول به چشم هايمان شك مي كنيم، اما حقيقت دارد. دوره حكومت خورشيد بر آسمان تهران آغاز شده. گاهي ابرهاي وفادار به حكومت سرما، روزها را باراني مي كنند اما اين شورش ها، هميشه محكوم به شكستند. جمعه، جمعه خورشيد است. با دماي 27 درجه سانتيگراد در گرمترين لحظه ها و 16درجه سانتيگراد در شبي كه خورشيد ندارد. فكر كنيد چگونه مي شود از اين آب و هوا بيشتر لذت برد.

نيرومندترين شما كسي است كه بر خشم خويش مستولي شود.
حضرت محمد(ص)

نتيجه گيري با شتاب، كار نادانان است. مرد فرزانه، شك مي كند. نادان، اعتماد مي كند. آدم ناشي مي گويد: حتما اينطور است. آنكه داناتر است، پاسخ مي دهد: شايد چنين باشد؛ ولي خواهش مي كنم بيشتر تحقيق كنيد.
جرمي تيلر

در نظر مرغ، كرم هميشه خطا كار است.
ضرب المثل آلماني