رئيس فرهنگسراي سالمند، ارائه كارت منزلت و استفاده رايگان سالمندان بالاي 65سال تهراني از برخي خدمات شهري را اولين برنامه از طرح گنجينه ها معرفي و اميدوار است با حمايت ساير سازمان ها،جنبش فرهنگي در حوزه سالمند فراهم شود
امير موسي كاظمي
چه كسي فكر مي كرد فرهنگسراي به ظاهر كوچك سالمند، بنيانگذار طرح بزرگي شود كه شايد تا سالهاي سال در كارنامه مديريت شهري تهران چون نگيني درخشان به يادگار بماند. طرحي كه گرچه نام گنجينه ها به خود گرفت، اما هيچ نامي را نمي توان يافت كه ظرفيت و قدرت انتقال جايگاه پر بركت پدربزرگان و مادربزرگان، اين ذخاير گرانقدر جامعه را داشته باشد.
چهارشنبه اي كه گذشت، فرهنگسراي بهمن تهران ميزبان بيش از 700نفر از شهروندان ارشد تهراني بود كه زير سقف بلند تالار شهيد آويني گردهم آمده بودند تا شاهد مراسم آغاز اهداي كارت منزلت به همنوعان خود باشند.
با آغاز اين طرح كه از روز۱۲بهمن ماه۸۳ و همزمان با آغاز دهه مبارك فجر و ورود حضرت امام خميني(ره) به ميهن اسلامي به اجرا گذاشته شده است، سالمندان بالاي 65سال تهران با دريافت كارت هاي منزلت مي توانند از تمامي خدمات فرهنگي، هنري و تفريحي شهرداري تهران شامل اتوبوس، مترو، كتابخانه، مراكز تفريحي، ورزشي و هنري شهرداري ها و تمامي خدمات فرهنگسراها به صورت رايگان استفاده كنند.
فرهنگسراي سالمند
سالن پر است از پدران و مادران ديروز و پدربزرگ ها و مادربزرگ هاي امروز؛ سالمندان گرانقدري كه از گوشه و كنار تهران خود را به فرهنگسراي بهمن رسانده اند تا در جشن آغاز طرح جامع گنجينه ها شريك باشند.
قرآن خوانده مي شود و سرود ملي جمهوري اسلامي ايران نواخته. مجري خوشامد مي گويد و بعد خانم شاهرخي، رئيس فرهنگسراي سالمند در ميان تشويق سالمندان پشت تريبون قرار مي گيرد تا از طرحي بگويد كه هدف آن گرامي داشتن وجود پر مهر و بركت گنجينه هاي تهران است.
وي مي گويد:در نيمه اول سال گذشته به دستور و تاكيد دكتر احمدي ناد و از سوي سازمان فرهنگي و هنري شهرداري تهران به فرهنگسراي سالمند ماموريت داده شد تا طرحي را جهت تكريم و بزرگداشت و بهبود موقعيت و جايگاه سالمندان آماده كند. در پي اين دستور فرهنگسراي سالمند پس از مطالعات لازم و هماهنگي با مراكز دانشگاهي، پوهشي و تشكيل جلسات متعدد با استادان صاحبنظر، طرح جامع گنجينه ها را با اهداف اشاعه فرهنگ تكريم و بزرگداشت سالمندان تحكيم و انسجام خانواده با محوريت سالمندان، ايجاد درك و درايت و آگاهي بيشتر افكار عمومي به حوزه سالمندي، نهادينه سازي روند حمايت از سالمندان، بسترسازي مناسب براي گسترش فضاها و فرصت هاي سالمندي، ايجاد شور و نشاط و افزايش اميد به زندگي و بالاخره فعال سازي و افزايش مشاركت اجتماعي سالمندان تهيه كرد.
خانم شاهرخي معتقد است:طرح جامع گنجينه ها باتوجه به نيازهاي پايه در حوزه فرهنگي و اجتماعي سالمندي و با نگرشي همه جانبه و با سرفصل هايي همچون سالمندي و تغييرات جمعيتي، هويت سالمندي و انتقال فرهنگي، خانواده و سالمند، اوقات فراغت و ورزشي، آموزشي و توانبخشي، بازنشستگي، همراه با برنامه هاي متنوع تدوين شده است. در اين طرح كوششي شده تا با بسيج منابع و ظرفيت هاي موجود در مديريت شهري و مشاركت و همكاري با ساير نهادهاي رسمي و غيررسمي در بهبود موقعيت و جايگاه فرهنگي ـ اجتماعي سالمندان اوقات موثري صورت پذيرد.
اما رئيس فرهنگسراي سالمند، ارائه كارت منزلت و استفاده رايگان سالمندان بالاي 65سال تهراني از برخي خدمات مديريت شهري را اولين برنامه از طرح گنجينه ها معرفي مي كند و اميدوار است كه با اهتمام و حمايت مسئولان ساير سازمان ها، زمينه يك جنبش فرهنگي در حوزه سالمند در سطح كشور فراهم شود.
وي مي گويد:براساس آخرين سرشماري انجام شده تعداد سالمندان بالاي 65 سال شهر تهران 650 هزار نفر است كه پيش بيني شده 500 هزار نفر مخاطب طرح باشند و ما اميدواريم كه اين تعداد بتدريج به دفاتر پستي شهر تهران براي دريافت فرم هاي مربوطه مراجعه كنند.
خانم شاهرخي از شهروندان 65سال به بالاي تهراني مي خواهد كه با مراجعه به تمامي دفاتر پستي شهر تهران با پرداخت مبلغ 700 تومان هزينه پستي، فرم هاي مربوطه را دريافت و ارسال كنند.
وي از ارسال كارت ها برحسب اولويت و از طريق پست به در منازل شهروندان خبر مي دهد و مي گويد:همچنين به همراه كارت ها، دفترچه اي شامل مشخصات مراكز خدمات دهي نيز به نشاني متقاضيان ارسال مي شود.
خانم شاهرخي اميدوار است كه ساير ارگان ها نيز براي تكريم سالمندان و ارائه خدمات ويه به آنها در اين طرح مشاركت كنند: كارت هاي منزلت هيچ نشاني از مديريت شهري ندارد و اميدواريم خدماتي كه در آينده به شهروندان ارشد ارائه مي شود، منحصر به خدمات شهرداري نباشد و ساير ارگان ها و نهادهاي دولتي و خصوصي كه تمايل دارند خدماتي را به شكل رايگان يا با تخفيف ويه ارائه كنند، به اين طرح ملحق شوند و اين طرح نقطه عطفي باشد در آغاز طرح هاي سالمندي.
البته اين خواسته همه سالمندان است، چراكه آنها اميدوارند حداقل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در اين طرح سهيم شود.
سخنان رئيس فرهنگسراي سالمند با تشريح اقدامات اجرايي ستاد به پايان مي رسد. اقداماتي كه شامل طراحي كارت منزلت و فرمهاي مربوطه، انعقاد قرارداد با اداره كل پست تهران براي توزيع فرمها، چاپ فرمهاي مربوطه در تيرا 75 هزار برگ، پيش بيني نرم افزار، سخت افزار و نيروي انساني با ظرفيت صدور 1000 كارت در روز، توزيع 35 هزار برگ فرم در 4 نوبت بين 280 دفتر پستي تهران، توزيع 5 هزار برگ فرم بين كانون هاي جهانديدگان و كانون بازنشستگي شهرداري و آموزش و پرورش، ورود اطلاعات بيش از 14 هزار نفر از متقاضيان، صدور 13 هزار كارت منزلت، تهيه برچسب هايي براي نصب روي در ورودي مراكز خدمات دهنده و ... است.
سازمان فرهنگي هنري شهرداري تهران
قرار است گروه كر سالمندان به سرپرستي محمد شمس به اجراي برنامه بپردازند، اما در يك اقدام غير منتظره مهندس مشاعي، رئيس سازمان فرهنگي هنري شهرداري تهران براي سخنراني دعوت مي شود و اين شائبه به وجود مي آيد كه نكند مهندس مي خواهد مراسم را زودتر از موعد ترك كند، گرچه با قطعي شدن حضور شهردار در انتهاي مراسم اين شائبه خود به خود برطرف مي شود.
رئيس سازمان فرهنگي هنري شهرداري تهران مي گويد: خيلي فكر كرديم كه نام اين كارت را چه بگذاريم و شهروندان ارشد را چه بناميم. واه هاي منزلت و گنجينه گرچه گرامي است، ولي قدرت انتقال مقام و منزلت پيرامون ما را ندارد.
مهندس مشاعي معتقد است: اين طرح براي بزرگان جامعه بهره اقتصادي ندارد و هرگز قصد ندارد مشكلات اقتصادي پدربزرگ ها و مادربزرگ ها را برطرف كند، بلكه ارزش اين كار در اين است كه در شرايطي كه جامعه ما در كوران دست يافتن به يك زندگي متوسط، از همه غافل شده است، هيچ گاه فراموش نكنيم كه اين زندگي ريشه و سرچشمه اي دارد و يادمان باشد كه از كجا آمده ايم. اين اقدام نمادين تذكري است به همه آحاد جامعه و مسئولان كه مراقب باشند روند حركت يك زندگي انساني تهديد نشود و همه دستگاه هاي فرهنگي بايد بكوشند تا فضاي لازم در جامعه براي توجه بيشتر به اين قشر فراهم شود.
وي مي گويد: اين طرح بايد فراگير شود و فقط به مترو و اتوبوس محدود نباشد. در هر نقطه از جامعه افراد بايد حضور اين شهروندان ارشد را مغتنم بدانند.
شوراي اسلامي شهر تهران
مراسم هنوز به نيمه نرسيده است كه ديگر جايي براي نشستن پيدا نمي شود. در نتيجه سخنان خانم دكتر معتمدي، عضو شوراي اسلامي شهر تهران با چينش صندلي هاي جديد در رديف هاي جلويي همراه مي شود.
خانم دكتر معتمدي مي گويد: اين اقدام بايد شروعي باشد براي منزلت واقعي قشر سالمند. برخلاف سياست هاي خواسته يا ناخواسته اي كه در آن واقع شده ايم (مثل خانه هاي سالمندان) بايد بتوانيم جايگاه واقعي پدران و مادران را درك كنيم.عضو شوراي شهر تهران به مديريت شهري تهران افتخار مي كند كه به فكر اين قشر ارزشمند بوده است.
گروه كر
بالاخره وقت گروه كر مي شود تا ترانه زيبايي با مطلع نگو ديره، ساعت زندگي خوابه/ بذار از صبح نگات خورشيد بتابه را اجرا كنند. محمد شمس، سرپرست اين گروه از بدون نام بودن گروهش مي گويد و اينكه همه اعضاي آن، معلمان وي در اين كار بوده اند. بخش اعظم گروه را خانم هايي تشكيل داده اند كه با مانتو و مقنعه هاي مشكي و شالهاي سفيد از همان ابتداي مراسم از ديگران متمايز بودند. 4 مرد موسپيد و مشكي پوش نيز آنها را همراهي مي كنند. گروه كر برنامه اش را به پايان مي برد، اما تشويق هاي حاضران براي همنوعان هنرمندشان گويا پاياني ندارد.
شهردار آمد
جشن آغاز طرح گنجينه ها وارد سومين ساعت شروع خود مي شود كه به يكباره ولوله اي، سكوت حاصل از خستگي سالمندان را مي شكند. شهردار تهران وارد تالار شهيد آويني شده و در ميان تشويق حاضران روي يكي از صندلي هاي خالي رديف جلو كه از ابتدا براي او و گروه همراهش خالي نگه داشته شده است، آرام مي گيرد.مجري مراسم، نامه اي از ميان نامه هاي رسيده به ستاد اجرايي طرح گنجينه ها كه خطاب به شهردار و براي قدرداني از ابتكار او در اجراي اين طرح است را مي خواند و يكي از سالمندان شاعر، متني را كه براي دكتر احمدي ناد آماده كرده است، قرائت مي كند.
چند لحظه بعد شهردار تهران پشت تريبوني قرار مي گيرد كه در برابر عظمت حضور جهانديدگان شهر، حقير مي نمايد: بسيار خوشحالم كه خداوند توفيق داد تا در جمع نوراني شما حاضر باشم.
دكتر احمدي ناد با بيان اينكه تكريم از بزرگترها، ايجاد اميد در كوچكترهاست، مي گويد: يك خانواده نياز به ستون خيمه دارد كه اين ستون همين پدربزرگ ها و مادربزرگ ها هستند. همين مهرباناني كه بذر محبت و عاطفه را در دلهاي ما مي كارند.وي معتقد است: مكتب ما با مكاتب ديگر كه همه دنبال لذات مادي هستند، فرق دارد. در مكتب ما احترام به بزرگتر عبادت است. در مكتب ما نگاه از روي محبت به چهره پدر و مادر عبادت است. جامعه ما يك مجموعه به هم پيوسته است و در برابر موج سنگيني كه از دنياي مادي حركت كرده و مي خواهد همه مناسبات را به هم بريزد، مقاومت مي كند.
شهردار تهران زيباترين صحنه ها براي ايرانيان را جمع شدن همه خانواده دور هم مي داند و خطاب به سالمندان مي گويد: مطلقا تسليم اين شرايط نشويد. زندگي ادامه دارد و با پير شدن، اين جريان متوقف نمي شود. درست است كه سن بالا مي رود و بدن سست مي شود، اما عقل به كمال مي رسد و قوت فكر و عقل مي تواند صدها جوان را پشت سر بگذارد.
دكتر احمدي ناد با تشكر از همكاران در سازمان فرهنگي و هنري و فرهنگسراي سالمند مي گويد: اميدوارم اين خلائي كه در زندگي اجتماعي ما ايجاد شده، با حركتي كه اين دوستان آغاز كردند، پر شود.
وي در پايان با آرزوي تبديل اين حركت به يك فرهنگ عمومي مي افزايد: من احمدي ناد و شهرداري تهران در حد توان در خدمت اين شهروندان ارشد جامعه خواهيم بود.
اولين كارت منزلت
كم كم بخش اصلي مراسم آغاز مي شود. از دكتر احمدي ناد شهردار تهران، مهندس مشاعي رئيس سازمان فرهنگي و هنري شهرداري، خانم دكتر معتمدي عضو شوراي اسلامي شهر، خانم شاهرخي، رئيس فرهنگسراي سالمند و پوراسد به نمايندگي از سالمندان دعوت مي شود تا براي اهداي كارت هاي منزلت به دبيران كانون هاي جهانديدگان روي صحنه بيايند. البته پيش از آن لوح هاي تقديري كه براي قدرداني از تلاش شهردار براي اجراي اين طرح در نظر گرفته شده است، به دكتر احمدي ناد اهدا مي شود.اما فكر مي كنيد اولين كارت منزلت براي چه كسي صادر شده است؟ پيرمردي خوش سيما با شال و كلاه سبزرنگ كه نشان از سيد بودن او دارد، اولين سالمندي است كه كارت منزلت خود را از دستان شهردار تهران مي گيرد. سيدصمد ميرعظيمي، خادم مسجد ثارالله است و به بركت سيادت و خادم خانه خدا بودنش، كارت منزلت شماره يك به نام او به ثبت رسيده است.
به پاس يك عمر تلاش
روز از نيمه گذشته است. روزي كه براي پدربزرگ ها و مادربزرگ هاي شهر، طعم ديگري دارد. نه براي دريافت كارت هايي كه به آنها منزلت مي بخشد، بلكه به بهانه تفكري كه آنها را گنجينه مي داند؛ نگاهي كه نه فقط 65 ساله هاي تهراني، بلكه همه جهانديدگان ايران را گنجينه هاي ارزشمندي مي داند كه بايد قدرشان را دانست.
