بيوتكنولوژي در خدمت جنگل
حسينعلي صدري-افزايش توليد در جنگل هاي دست كاشت، يكي از مهمترين مزاياي بيوتكنولوژي است. جنگل هاي دست كاشت از گونه هاي سريع الرشد و اصلاح شده، با يك مديريت صحيح مي تواند منافع اقتصادي قابل توجهي دربرداشته و از فشارهاي وارده بر جنگل هاي طبيعي بكاهد.
براساس گزارش Wads worth)1983) حجم چوب توليد شده در جنگل هاي دست كاشت در نواحي استوايي، حداقل 2 تا 10برابر جنگل هاي طبيعي بوده است.
كميسيون جنگلداري آمريكاي لاتين كه توسط FAO (سازمان خواروبار جهان) تاسيس شده است، به عنوان نمونه قابل ذكر، جنگلكاري در سال 1986 چنين گزارش مي كند: «۴۰درصد محصول چوب در آمريكاي لاتين از جنگل هاي دست كاشت سوزني برگان غيربومي به دست آمده، در حالي كه اين جنگل ها فقط 3 درصد از كل نواحي جنگلي منطقه را شامل مي شدند، كاشت درختان اوكاليپتوس به همين ترتيب از فشار بر جنگل هاي طبيعي كاسته است.»
نگهداري و حمايت از جنگل هاي بومي فوايد مهمي همچون كنترل سيلاب و فرسايس، حفظ كيفيت آب، جلوگيري از رسوب گذاري در سدها و مخازن آب، حفظ تنوع گونه اي، توقف بيابان زايي و بهبود آب و هوا دارد.
احداث جنگل هاي دست كاشت گونه هاي سريع الرشد و حفاظت جنگل هاي بومي، خسارات ناشي از افزايش دي اكسيدكربن جوي و گرم شدن كره زمين را جبران مي كند.
نواحي وسيعي از كشورهاي درحال توسعه، در اثر چراي مفرط دام و استفاده هاي مناسب، آسيب ديده به طوري كه زادآوري طبيعي گونه هاي بومي با مشكل مواجه شده اند.
اگر اين زمين ها جنگلكاري شوند، حتي اگر بازده آنها چشمگير نباشد، مزاياي اقتصادي و اقليمي فراواني به همراه خواهند داشت.
نقش بيوتكنولوژي درفراهم كردن درختان براي اينگونه اراضي حاشيه اي مهم است، به شرط آنكه تكثير غيرجنسي گونه هاي منتخب مقاوم در برابر خشكي و شوري عملي شود.
كارشناسان بيوتكنولوژي گياهي در كشورهاي در حال توسعه به منظور اصلاح گونه هاي جنگلي از روشهاي به نژادي ساده تر موجود، مانند انتخاب، دورگه گيري وهمگروه سازي بعدي گياهچه هاي آزمايشگاهي به دست آمده از زيرنمونه هاي تمايز يافته مانند ساقه و جوانه، استفاده مي كنند.
اين روشها جهت تامين نهال هاي لازم از گونه هاي ارزشمند به منظور وسعت دادن به دامنه پراكنش آنان و جنگلكاري اراضي حاشيه اي و به علاوه حفظ منابع ژنتيك گونه هاي گياهي مطلوب، به خوبي قابل استفاده هستند.
كاربرد شاخه هاي مختلف بيوتكنولوژي مثل انتقال ژن و انتخاب سوماتوكلوني و دورگه گيري غيرجنسي به تحقيقات گسترده در زمينه ساختمان ژن، تنظيم كار، جريان رشدونمو و فرآيند فيزيولوژيك گياه نياز دارد. بنابراين، اين تحقيقات ممكن است ده ها سال به درازا بكشد تا تكنولوژي هاي نوين و حساس به كشورهاي درحال توسعه وارد شوند.
هر چند بعضي از شاخه هاي بيوتكنولوژي را در حال حاضر مي توان به كار گرفت تا صحنه را براي كاربرد تكنولوژي هاي نوين آينده آماده كند، انتخاب، دو رگه گيري گونه هاي غيربومي با گونه هاي چندمنظوره و استقرار افراد جديد در جنگلكاري ها، نتايج بسيار مطلوبي در توليد چوب، سوخت و خوراك دام ايجاد مي كند. به علاوه، به عنوان مثال تكثير كلوني اوكاليپتوس (غيرجنسي) و جنگلكاري بااين گونه در كنگو و برزيل در مدت زمان كوتاهي به بهره وري اقتصادي رسيد.
توسعه تحقيقات در زمينه روش هاي مختلف تكثير غيرجنسي و همگروه سازي ژنوتيپ هاي مطلوب بومي ياوارداتي، قلمه زني آزمايشگاهي، براي اغلب كشورهاي درحال توسعه ميسر وامكان پذير است. البته، كشت بافت، كاربردهاي ديگري نيز دارد مانند توليد نهال هاي عاري از ويروس و حفظ تنوع ژنتيك كه در اثر تخريب جنگل ها احتمال نابودي آنان وجود دارد.
در هرمزگان هم موزه دائمي سنگ شناسي دائر شد
دانشگاه هرمزگان به عنوان يكي از محروم ترين شهرهاي كشور هم صاحب موزه دائمي سنگ شناسي شد.
بنا به گفته استاد گروه زمين شناسي دانشگاه هرمزگان به خبرگزاري جمهوري اسلامي ايران، سنگهاي اين موزه از سراسر كشور جمع آوري شده و در موزه به معرض ديد عموم گذاشته شده است و اين نشان مي دهد كه كشور به لحاظ داشتن سنگهاي گرانقيمت، غني است.
برخي از اين سنگها مانند «ايذريت»، «دولوميت» و «اليزست» از نمونه سنگهاي با ارزشي است كه از خود جزيره هرمز گردآوري شده است.
سيدمحسن مرتضوي، اعتبار راه اندازي اين موزه را از زمان گردآوري تا افتتاح 110ميليون ريال برآورد كرده است.
توجه به اشيا قديمي خصوصا انواع طبيعي آن باعث به وجود آمدن اشتياق و توجه بيشتر در ميان عامه مردم در فضاي رخوت انگيز امروز موزه ها خواهد بود .