حكايت غم انگيز صنعت توريسم ايران
تنگه واشي در تنگناي گردشگري
|
|
اعظم راستي
متاسفانه تنگه واشي تهران نيز مانند بافت تاريخي شهر تهران، دروازه هاي قديمي و حتي اكثر منابع طبيعي آن، از گزند آلودگي هاي شهر كه عمدتا توسط گردشگران ورودي به آن به وجود مي آيند،در امان نمانده است
تنگه واشي يكي ازمناطق زيبا و طبيعي اطراف تهران است كه معمولا بيشتر خانواده هاي تهراني حتي اگر گردشگر حرفه اي هم نباشند اين منطقه را مي شناسند و هرازگاهي با خانواده خود به اين منطقه سفر مي كنند. تنگه واشي يا (سي واشي) در 150كيلومتري فيروزكوه واقع شده كه براي رفتن به آن از جاده اي فرعي در غرب فيروزكوه پيچيده و پس از 50كيلومتر به معبري باريك مي رسيم. معمولا گردشگران در اين معبر با كرايه چهارپايان مسير جاده را تا رسيدن به آشان واشي طي مي كنند، چرا كه اين تنگه با پوشش صخره هاي بزرگ و بلند، دره هاي صعب العبوري را به وجود آورده است.
متاسفانه تنگه واشي تهران نيز مانند بافت تاريخي شهر تهران، دروازه هاي قديمي و حتي اكثر منابع طبيعي آن، از گزند آلودگي هاي شهر كه عمدتا توسط گردشگران ورودي به آن به وجود مي آيند،در امان نمانده است، به طوري كه به زعم بسياري از كارشناسان محيط زيست، اين تنگه دچار گردشگري بيمار شده است كه هرچه سريعتر بايد براي درمان آن اقدام كرد.
تنگه واشي علاوه بر دارا بودن پوشش صخره اي بلند و زيبا و آبشار و پوشش گياهي، داراي رودخانه اي است كه متاسفانه كناره آن به پاركينگي براي ماشين هاي مسافران، اتوبوس ها و ميني بوس ها تبديل شده است كه به طور حتم زيستگاه آبي اين منطقه را با خطراتي جدي مواجه كرده است. در اين تنگه بسياري از جانوران و حيواناتي زندگي مي كنند كه حيات و زندگيشان با ورود گردشگران كه اتفاقا اغلب شكارچيان ماهري هم هستند، رو به نابودي گذاشته است، به طوري كه اگر روزي به اين منطقه سفر كنيد حتما با لاشه يكي از اين حيوانات مواجه خواهيد شد.
تنگه واشي علاوه بر برخورداري از منابع زيباي طبيعت داراي چند اثر تاريخي نيز هست. شايد برايتان جالب باشد بدانيد از سه كتيبه معروف دوران قاجار كه هنوز به جا مانده اند يكي در جليل جند تنگه واشي قرار گرفته و دو كتيبه ديگر در چشمه علي شهر ري و تونل وانه در جاده هراز واقع شده اند كه اتفاقا هر سه كتيبه به دستور فتحعلي شاه قاجار حكاكي شده اند.
فتحعلي شاه كه زمان قبل از پادشاهي خويش را در شيراز گذرانده بود، با ديدن نقش برجسته هاي دوره ساساني سه نفر به نام هاي معمارباشي ، حجار باشي و نقاش باشي مسئول ساخت سه كتيبه در تهران كرد كه نام هر سه آنها در گوشه هاي اين كتيبه ها نمايان است.
كتيبه جليل جند داراي طول و عرض 6 در۷ متر است و وقايع زمان فتحعلي شاه دور تا دور كتيبه روايت شده است كه بزرگترين نقش برجسته اين كتيبه ها مضمون شكارگاه و با تصوير اسب، نيزه و شكارهايش است كه در اطراف او مي توان عباس ميرزا، علي قلي ميرزا و علي نقي ميرزا پسران او همچنين نوادگانش را در حال شكار ديد. اشكال پرندگان و حيواناتي چون بزكوهي، آهو و گوزن نيز در اين نقش برجسته به عنوان شكار ديده مي شوند كه اتفاقا از اين نوع حيوانات، امروز نيز در تنگه واشي كم و بيش مي توان يافت.
ساخت كتيبه جليل جند، 3 سال به طول انجاميده و داراي قدمتي 185 ساله است. اين كتيبه به گونه اي در دل كوه حك شده است كه از بارش باران و تابش آفتاب در امان است.
در تنگه واشي نوعي از گياهان كمياب به نام باريجه روييده مي شود كه گياهي محلي است و بشدت از سوي سازمان حفاظت محيط زيست حفاظت و نگهداري مي شود به طوري كه چيدن آن جرم محسوب مي شود و پيگيرد قانوني دارد.
تا قبل از حضور گردشگران در تنگه واشي، مردم اين منطقه به دامپروري و صيفي كاري مشغول بودند و عمده ترين معاش خود را از همين طريق بخصوص كاشت سيب زميني تامين مي كردند. با تبليغات فراوان آژانس هاي مسافرتي و هجوم گردشگران به اين منطقه، مردم نيز انگيزه دامپروري و كشاورزي خود را از دست داده اند و به فروش مواد غذايي، نوشيدني و حتي اجاره باغ هايشان به عنوان پاركينگ به گردشگران روي آورده اند.
طبيعت زيباي تنگه واشي و معيشت مردم اين منطقه به دليل نبود توجه مسئولان حفاظتي، گردشگري و حتي نيروي انتظامي در حالت احتضار به سر مي برد.
انواع آلودگي هاي به وجود آمده از تجمع مگس و پشه در اطراف لاشه حيوانات شكار شده، بطري ها و ظروف پلاستيكي و باقيمانده انواع خوردني هاي مسافران در اين منطقه و از همه مهمتر عدم چاره انديشي براي عبور مسافران از معبر باريك تنگه واشي و مجروح شدن بسياري از مسافران در هنگام گذر از اين منطقه، تصاوير ناخوشايندي را براي طبيعت زيباي تنگه واشي به همراه آورده است.
اگر مي خواهيم ييلاقي ترين منطقه اطراف تهران كه تنها با 4 ساعت فاصله از آن قرار گرفته است، نابود نشود، بهتر است در حفظ محيط زيست آن، ابتدا گردشگران، پيشقدم شوند و در مرحله بعدي نيز اداره محيط زيست و نيروي انتظامي تهران چاره اي براي درمان بيماري مزمن اين منطقه بينديشند.
|