سارا مجلل
كوري هالپين كك مكي كه پوست روشن و حساسي داشت در سن 10 سالگي متوجه تغييرات عجيبي روي بازويش شد. او مي گويد: فكر مي كردم يك كنه به بازويم چسبيده و مي توانم آن را بكنم و بكشم، ولي وقتي آن را كندم، خونريزي كرد. پيش خودم گفتم: خب،حتما داشته خون را مي مكيده. ، ولي متاسفانه لكه مرموز بازگشت در حالي كه از قبل بزرگتر هم شده بود. مادر كوري، مارجي هالپين مي گويد كه هرگز فكر نمي كرده، اين بافت درحال رشد مي تواند سرطاني باشد. ما هرگز حتي درباره سرطان در كودكان فكر نمي كرديم. اصلا سرطان در خانواده ما سابقه نداشت؛ هيچ نوعي از سرطان.
كودكان در خطر ملانوما
پزشك متخصص اطفال، كوري را معاينه كرده و او را براي تشخيص ضايعه نزد دكتر آنتوني مانچيني، متخصص پوست در بيمارستان كودكان شيكاگو فرستاد. دكتر مانچيني مي گويد: آنها با اين فكر پيش من آمدند كه يك تست پوستي مي دهند و با اطلاعاتي بيشتر از قبل، درباره حفاظت پوست در برابر آفتاب به خانه برمي گردند، ولي من بشدت نگران شدم و خواستم تمام آن روز را تعطيل كنند.
كوري را بدون فوت وقت به اتاق عمل بردند تا بافت سرطاني با جراحي حذف شود. جراحي چند ساعت بيشتر طول نكشيد و توده مذكور بدون وجود علائمي از گسترش خارج شد، اما جاي زخم جراحي به طول چندين اينچ روي بازوي كوري باقي ماند.
كوري مي گويد: برخي از دوستانم با انزجار رويشان را برمي گردانند تا اين زخم بدشكل را نبينند، اما بقيه دلشان مي خواهد آن را لمس كنند.
مطالعات نشان مي دهد كه تعداد كودكان مبتلا به ملانوما بشدت درحال افزايش است و اين نكته اي است كه پزشكان اصلا انتظارش را ندارند. ملانوما بدخيم ترين و خطرناك ترين سرطان پوست و يكي از كشنده ترين انواع سرطان ها محسوب مي شود. اگر توده سرطاني خيلي سريع تشخيص داده شده و با جراحي برداشته شود، مي توان بيمار را نجات داد، اما اگر تشخيص و درمان فقط كمي به تاخير بيفتد، ملانوما بسرعت به ساير بافت هاي بدن دست اندازي كرده و خيلي سريع بيمار را از پاي درمي آورد. اما به هر حال ملانوما در كودكان يافته شايعي نبوده است.
دكتر مانچيني مي گويد: آيا پزشكان به طور معمول در كودكان به دنبال ملانوما مي گردند؟ مشكل همين جاست. پاسخ اين پرسش منفي است، چون سرطان پوست به طور كلاسيك يك تشخيص در بزرگسالان است.
خوشبختانه در مورد كوري پيش آگهي بيماري او مثبت بود و والدينش مي گويند در حال حاضر از هر لحظه زندگي با فرزندشان لذت مي برند.
پدر كوري، مايكل مي گويد: والدين بايد هميشه مراقب تغييرات پوستي فرزندان خود باشند. مردم بايد كودكان خود را معاينه كنند و كودكان هم بايد هرچيز غير عادي در بدنشان را به والدين اطلاع دهند و بدون كلاه و عينك آفتابي و كرم هاي محافظ پوست از خانه بيرون نروند. دكتر مانچيني با اين نظرات كاملا موافق است. او معتقد است: تشخيص سريع، كليد درمان است، چون اگر ملانوما در مراحل اوليه تشخيص داده شود، كاملا قابل درمان بوده، ولي اگر دير شود، قطعا كشنده است. كوري خيلي خوش شانس بود.
چرا كودكان در معرض خطر هستند
دكتر جانين داوني، متخصص پوست و عضو هيات علمي دانشكده پزشكي دانشگاه نيويورك مي گويد: عوامل متعددي وجود دارد كه درحال حاضر كودكان را در معرض خطر ابتلا به ملانوما قرار مي دهد. مثلا نازك شدن لايه ازن و اوقات فراغت زياد كه كودكان بخش عمده آن را زير آفتاب به بازي مي گذرانند. او معتقد است كودكان بايد براي مقابله با طيف وسيع اشعه UV هر دو ساعت يك بار از حفاظ هاي ضد نور خورشيد استفاده كنند. درحالي كه تعداد كودكان در معرض خطر ابتلا به ملانوماي تهديدكننده زندگي، پايين است، والدين بايد از همان ابتدا به فكر باشند. در عين حال تومورهاي خطرناك در كودكان هميشه شبيه تومورهاي مشابه در بزرگسالان نخواهد بود. داوني مي گويد: ما به اين مسئله علامت در مي گوييم. يعني وقتي شما وارد مي شويد، يك توده سرطاني بيرون مي ماند و بقيه داخل. توده خارجي با بقيه فرق دارد.
بعضي اوقات اين تومورها غير قرينه و بعضي وقت ها حواشي آنها كاملا نامنظم و نامشخص است، اما اينها شبيه تومورهاي بزرگسالان نيست.
ملانوما رشد غير قابل كنترل و بيش از حد سلول هاي ملانوسيت پوست است. ملانوسيت ها، سلول هاي توليدكننده ملانين هستند. ملانين، رنگدانه اي است كه رنگ پوست بدن را تعيين مي كند كه هرچه ميزان ملانونين در سلول هاي ملانوسيت بيشتر باشد، رنگ پوست تيره تر خواهد بود. سياهپوستان به دليل وجود ملانين زيادتر نسبت به آنگلوساكسون ها يا اهالي شرق آسيا پوست تيره تري دارند. جالب اينكه هرچه ملانين پوست بيشتر باشد، يعني به عبارت ديگر هرچه پوست تيره تر باشد، احتمال ابتلا به سرطان هاي پوست كاهش مي يابد، چون افراد با رنگ روشن، پوست نازك و حساس تري دارند و برعكس افراد با پوست تيره، به دليل ضخيم تر بودن پوست، كمتر در معرض خطر هستند، اما سرطاني  شدن سلول هاي ملانوسيت مي تواند وحشتناك ترين بيماري ممكن، در كل سرطان ها باشد. با گرم تر شدن هوا و تابش مستقيم نور خورشيد احتمال صدمه ديدن پوست و بروز اين سرطان و ساير سرطان هاي پوستي افزايش مي يابد. رعايت كردن نكات ايمني از قبيل استفاده از عينك آفتابي استاندارد براي حفاظت چشم، استفاده از كرم هاي ضد آفتاب مناسب و پوشش كافي مي تواند در جلوگيري از بروز صدمات پوستي بخصوص در كودكان مفيد باشد.
abcNews

دكتر عليرضا آشوري - چهارم تير ماه جاري در همين صفحه مطلبي كار كرديم با عنوان افقي روشن براي بيماران قطع نخاعي. اين مقاله ترجمه اي بود از مقاله اي درج شده در روزنامه انگليسي گاردين كه در آن محققان انگليسي و آمريكايي روش جديدي را براي ترميم نخاع قطع شده ابداع كرده بودند. همانطور كه در مقاله آمده بود، اين روش درماني در مراحل ابتدايي تحقيقاتي قرار دارد و تا تثبيت شدن به عنوان روشي كامل و موثر، بايد سالها منتظر ماند.
پس از چاپ اين مقاله تماس هاي تلفني متعددي داشتيم كه خواستار اطلاعات بيشتري در اين زمينه بودند. اينكه آيا اين روش در ايران انجام مي شود يا خير؟ كه پاسخ منفي بود. اينكه اين درمان تا چه حد موثر است؟ كه ما هم چيزي بيشتر از آنچه ترجمه كرديم نمي دانستيم و اينكه چطور مي شود با پزشكان مبدع اين طرح تماس گرفت را هم نمي دانستيم و فقط آدرس سايت اينترنتي روزنامه گاردين را به خوانندگان عزيز مي داديم. صحبت هاي اين عزيزان هم در نوع خود جالب و در واقع دردناك بود. خواننده محترمي تماس گرفتند و گفتند چطور مي توانيم خودمان را به اين پزشكان معرفي كنيم تا ما را به عنوان نمونه تحقيقاتي درمان كنند؟ خواننده ديگري مي گفت به دليل حادثه اي در كودكي قطع نخاع و از كمر به پايين فلج است و حاضر است هر كاري كند تا برود انگلستان و درمان شود، اما از همه دردناك تر جانباز عزيزي بود كه تماس گرفت و گفت در جبهه به دليل اصابت تركش خمپاره معلول شده و سالهاست با دردي جانكاه دست و پنجه نرم مي كند. مي گفت: به دليل قطع نخاع كمري از كار افتاده شده ام و مشكلات اقتصادي و روحي فراواني دارم. خانواده ام براي نگهداري من دچار مشكل هستند و با ديدن زجر من بيشتر زجر مي كشند. كسي هم به فكر ما نيست. اين جانباز كه ته لهجه اش نشان مي داد مشهدي است ادامه داد: اگر اين پزشكان مرا بپذيرند، خانه ام را مي فروشم و مي روم انگليس  تا روي من آزمايش كنند، اگر خوب شدم كه خدا را شكر، اگر نه ... و ديگر حرفش را ادامه نداد.
ما در ايران چقدر معلول قطع نخاعي و فلج داريم؟ چند درصد اين معلولان جانبازان جنگي هستند؟ و چند درصد از كل اين افراد از كار افتاده و دچار مشكلات مالي هستند؟
سازمان هاي ذي ربط آمارهايي دارند. چه كسي مسئول رسيدگي به مشكلات مرتبط با سلامت بيماران قطع نخاعي و كاهش هزينه هاي درماني آنهاست؟ ببينيد مشكلات آنها تا چه حد است كه با ديدن نتايج مثبت تحقيقي كه براي نخستين بار در انگلستان صورت گرفته، اين تعداد از هموطنان ما حاضرند مثل موش آزمايشگاهي، وسيله انجام تحقيقات بعدي باشند تا شايد بهبود يافته و از اين وضعيت رهايي يابند.

دكتر عليرضا استقامتي، استاد دانشگاه علوم پزشكي تهران در گفت وگو با خبرنگار صنفي - آموزشي خبرگزاري دانشجويان ايران اظهار كرد: در صورت پذيرش كامل ادغام آموزش پزشكي با وزارت بهداشت بايد اصول و ضوابط كنترل  شده اي بر آن اعمال شود تا منجر به موفقيت شود؛ به عنوان مثال در مورد بيمارستان هاي آموزشي بايد ميزان بار درماني و خدمات بهداشتي و درماني و همچنين مباحث آموزشي و پژوهشي مشخص و از يكديگر تفكيك شوند .
وي با بيان اينكه اجراي طرح ادغام، يك روش متداول در دنيا نيست، اظهار كرد: با اين حال نحوه ادغام آموزش با بهداشت و درمان پزشكي در كشور يك ادغام واقعي نبوده و به طور ناقص اجرا مي شود؛ به عبارت ديگر هدف از ادغام، ايجاد هماهنگي بين معاونت ها و بخش هاي مختلف به هنگام بروز مشكلات است.
وي با بيان اينكه عدم هماهنگي در قسمت هاي مختلف ستادي وزارت بهداشت مشهود است، تصريح كرد: اين در حالي است كه در يك نظام كاملا ادغام شده، بايد كليه معاونت ها و بخش هاي مختلف براي رفع مشكلات به صورت هماهنگ عمل كنند.
وي با بيان اينكه اجراي ناقص طرح ادغام منجر به افزايش بار درماني دانشگاه هاي علوم پزشكي كشور شده است، اظهار كرد: اولويت اول دانشگاه ها، آموزش و پژوهش است نه درمان، بنابراين زماني كه بار درمان اضافه مي شود، اولويت نيز به سمت حل مشكلات درماني تغيير مسير مي دهد.
وي افزود: برخي از مسئوليت هايي كه بر دوش دانشگاه هاي علوم پزشكي گذاشته شده، مانند كنترل بهداشت محيط، رستوران ها و ... براي دانشگاه ها مشكل آفرين شده و به جاي اينكه دغدغه روسا و مسئولان دانشگاه ها مسائل آموزشي و پژوهشي باشد، توجه آنها بيشتر به سمت مباحث درماني - بهداشتي معطوف شده است. دكتر استقامتي با بيان اينكه طرح ادغام را بايد به صورت نسبي بررسي كرد، تصريح كرد: به عبارت ديگر اجراي صحيح اين طرح نتايج مطلوبي خواهد داشت. بار انبوه مسائل درماني و صرف وقت و توان دانشگاه ها به رفع معضلات درماني در بيمارستان هاي آموزشي، منجر به غفلت دانشگاه ها از مسائل آموزشي و پژوهشي شده است.
وي با اشاره به كمبود و محدوديت اعتبارات تخصيص يافته به بخش آموزش دانشگاه ها، تصريح كرد: مهمترين مسئله در اين ميان ضرورت استقلال دانشگاه هاست. استاد دانشگاه علوم پزشكي تهران در خاتمه با بيان اينكه نحوه ادغام هنوز به طور كامل انجام نشده است، خاطر نشان كرد: به طور كلي طرح ادغام نه مطلق خوب است و نه مطلق بد، با اين حال بايد اجراي اين طرح مجددا مورد بازنگري و اصلاح قرار گيرد. به عبارت ديگر اگر ادغام را مي پذيريم بايد بحث درمان را تحت كنترل قرار دهيم، در غير اين صورت با مشكل مواجه مي شويم.