دوشنبه ۱۴ شهريور ۱۳۸۴
فرهنگ
Front Page

نگاهي به چگونگي استفاده از سيستم  پيشنهادها و مديريت مشاركتي براي افزايش بهره وري دانشگاه ها
تفكر فرا گير
000720.jpg
مهندس صدراله البرزي
نظام مديريت مشاركتي با استفاده از سيستم پيشنهادها به عنوان يكي از ابزارهاي افزايش بهره وري مي تواند در دانشگاه ها مطرح باشد كه بر اساس نظام تفكر فراگير و تشكل فراگير استوار است.
در اغلب سازمانها از جمله دانشگاه ها، پتانسيل هايي در زمينه هاي مختلف وجود دارد كه به صورت دست نخورده باقي مانده است. با استفاده از اين نظام مي توان حداكثر بهره برداري ممكن را از اين پتانسيل ها در جهت تقويت و افزايش بهره وري به عمل آورد.

هر كس كاري مي كند، بايد آن را خوب انجام دهد
رسول اكرم(ص)
دانشگاه ها از سازمان هاي خدماتي محسوب مي شوند كه لازم است خدمات آموزشي، پرورشي و پژوهشي خود را با توجه به ضوابط و معيارهاي ارزشيابي ارائه شده توسط وزارت فرهنگ و آموزش عالي ارائه  دهند كه ضمن تأمين به موقع نياز دانشجويان، رضايت آنها را نيز تأمين كرده و در نتيجه دانشگاه بتواند به اهداف سازماني خود كه رشد از نظر كمي و كيفي به ويژه در زمينه هاي آموزشي، پرورشي و پژوهشي است، برسد تا در نتيجه محصولات دانشگاه ها كه فارغ التحصيلان آنها است، افرادي با كيفيت جهت جامعه با توجه به ارزش هاي آن باشند. مهم اين است دانشگاه  بتواند رضايت كاركنان، دانشجويان و استادان را كه به نحوي در ارائه خدمات آموزشي، پرورشي و پژوهشي به صورت زنجير به هم مرتبط هستند، تأمين نمايد، اين مطلب به خصوص در مورد دانشگاه هاي غير انتفاعي كه لازم است عمدتاً هزينه هاي خود را تأمين و كاهش دهند و از امكانات خودشان بهتر استفاده كنند، بيشتر قابل توجه است. جهت اين كه كاركنان و استادان دانشگاه ها بتوانند خدمات خود را به نحو مطلوب تري در اختيار دانشجويان قرار دهند، لازم  است نيازهاي انگيزه اي آنها توسط مديريت دانشگاه  مورد توجه قرار گرفته باشد و آنها به دانشگاه  دلگرم باشند و از كار كردن در دانشگاه  احساس رضايت و خوشحالي كنند، در غير اين صورت خدماتي كه به دانشجويان ارائه مي دهند، مطلوب نخواهد بود.
در شرايط فعلي، نظرات كاركنان، دانشجويان و استادان در سياست ها و استراتژي هاي دانشگاه ها به نحو شايسته اي در نظر گرفته نمي شود و بيشتر، نظرات و افكار مديريت هاي سطوح بالاي وزارت فرهنگ و آموزش عالي و دانشگاه هاست كه مد نظر قرار مي گيرد.
اين مقاله پيشنهاد مي كند جهت افزايش بهره وري در دانشگاه ها، از افكار و ايده هاي دانشجويان، كاركنان و اساتيد، بيشتر استفاده شود. توجه و احترام به اين گونه پيشنهادها با نگرش بهره وري مي تواند در بهبود مستمر فعاليت هاي مورد انتظار از طريق نظام مديريت مشاركتي(سيستم پيشنهادها) در دانشگاه ها مفيد باشد.
نظام مديريت مشاركتي، ابزاري است بسيار كارآمد بر پايه نگرش تحول ساز در مديريت، به گونه اي كه با به كارگيري آن در كشورهاي توسعه يافته توانسته اند گام هاي بسيار بلند و سريعي در مسير توسعه و رشد بردارند. صاحب نظران رشته مديريت عقيده دارند مهمترين عامل جهش تكنولوژيكي و اقتصادي در كشورهايي نظير ژاپن، آمريكا و برخي كشورهاي اروپايي، به ويژه در دو دهه اخير، همانا استفاده فراگير از نظام مديريت مشاركتي با استفاده از سيستم  پيشنهادها در مديريت سازمان ها و دستگاه هاي بزرگ توليدي، اقتصادي، خدماتي و آموزشي بوده است. در اين نظام، مديران با به كارگيري تدابير خاص، امكاناتي را فراهم مي آورند تا كليه كاركنان در تمام سطوح بتوانند با استفاده از فكر و تجربيات بسيار ذي قيمت خود به گونه اي سازمان يافته، پيشنهادهاي سازنده و مفيد خود را به سازمان  ارائه دهند. اين پيشنهادها توسط گروهي كارشناس مورد بررسي قرار مي گيرد و سپس به كليه پيشنهاد دهندگاني كه پيشنهادهاي آنان براي سازمان سودمند بوده است، متناسب با ميزان سودآوري آن (اعم از كيفي يا كمي)، جوايزي مادي تقديم مي شود و از نظر معنوي نيز پيشنهاد دهندگان را مورد تشويق قرار مي دهند.
در مدارس و دانشگاه ها، پيشنهاد ها ممكن است مربوط به كاركنان، دانش آموزان، معلمان، دانشجويان و استادان آنها باشد. در واحدهاي توليدي و خدماتي پيشنهادها ممكن است مربوط به كاركنان سازمان ها و مشتريان آنها باشد و در شركت هاي سرمايه گذاري، ممكن است كاركنان و سهامداران، آنها را ارائه كنند. در شهرداري ها پيشنهاد مي تواند مربوط به كاركنان و حتي شهروندان باشد.
در اين نظام نوين مديريتي اگرچه تصميم گيرنده  نهايي مديريت سازمان است، ولي مديران، اطلاعات لازم جهت اخذ تصميم نهايي را از مغزها تجربيات بسيار با ارزش  تمامي كاركنان تحت سرپرستي خود به صورت پيشنهادهاي سازمان يافته دريافت مي كنند. نظام مديريت مشاركتي با استفاده از سيستم پيشنهادها به عنوان يكي از ابزارهاي افزايش بهره وري در موسسات توليدي، تجاري، خدماتي و آموزشي مطرح است كه بر اساس نظام تفكر فراگير و تشكر فراگير استوار است. در اغلب سازمان ها پتانسيل هايي در زمينه هاي مختلف وجود دارد كه به صورت دست نخورده باقي مانده است، با استفاده از اين نظام مي توان حداكثر بهره برداري ممكن را از اين پتانسيل ها به عمل آورد. نظام پيشنهادها خود به عنوان يكي از شيوه هاي مشاركت، مطرح است كه با تلاش و همفكري فردي و گروهي اعضاي يك جامعه مي توان به آن دست يافت. البته در اين راه مشكلاتي نيز وجود دارد. مشكلات و موانع اجراي نظام مديريت مشاركتي با استفاده از سيستم پيشنهادها را شايد بتوان اين گونه فهرست كرد:
* عدم اعتقاد و فقدان حمايت عملي از طرف مديريت عالي؛
* عدم اعتقاد مديران مياني؛
* جابه جايي سريع مديريت ها؛
* عدم ايجاد يك بستر فرهنگي مناسب؛
* مشكل در تفهيم و سوء تفاهم اصطلاح «نظام مديريت مشاركتي» ؛
* مغايرت سبك هاي مديريت مديران ارشد با نظام مشاركت؛
* عدم اجراي عدالت در اهداي جوايز؛ 
* تعلل در واكنش نسبت به پيشنهادهاي كاركنان، دانشجويان و اساتيد؛
* بلندپروازانه بودن برخي پيشنهادها
در مدل  نظام مديريت مشاركتي جهت دانشگاه ها يك تفويض اختيار عمومي به تمام كاركنان، اساتيد و دانشجويان صورت مي گيرد. مديريت دانشگاه  به همه اختيار مي دهد كه نظرات، طرح ها و پيشنهاد هاي خود را به مديريت ارائه دهند و در قبال افزايش بهره وري حاصله براي دانشگاه ، پاداش متناسب دريافت دارند. در نظام مديريت مشاركتي(نظام پيشنهادها) مدير نه تنها از دريافت افكار و نظرات ديگران ناراحت و خشمگين نمي شود، بلكه آنها را مورد تجزيه و تحليل و بررسي و تحقيق قرار مي دهد و به كار مي گيرد.
در سالهاي اخير، برخي از سازمان هاي توليدي و خدماتي در كشور اقدام به پياده سازي «نظام مديريت مشاركتي» كرده اند. در تمام مواردي كه با پشتيباني مديريت همراه بوده، دستاوردهاي چشمگيري چون افزايش كيفيت، صرفه جويي، كاهش هزينه ، افزايش سودآوري و از همه مهمتر كاهش وابستگي را به دنبال داشته است. ايجاد انگيزه، احساس مسئوليت، ايجاد رقابت سالم، برقراري الفت و محبت در بين كاركنان و مديران از ديگر دستاوردهاي اين نظام مديريتي بوده است. برخي از شركت هاو سازمانهاي ايراني اين نظام را تجربه و اجرا نموده اندكه باعث افزايش چشمگير راندمان و بهره وري شده است. در موقعيت فعلي، افكار و نظرات در جهت بهبود فعاليت ها و ارتقاء بهره وري مؤسسات متعلق به مسئولان رده بالا و مديران آنهاست. در نظام پيشنهادها در صورتي كه به افراد ديگري نقش داده شود، آنها مي توانند در جهت بهبود فعاليت ها و بهره وري سازمان ها مؤثر باشند. با به كارگيري اين نظام، فكر كردن و ايده دادن تنها متعلق به يك گروه خاص نخواهد بود، بلكه به صورت فراگير درمي آيد، يعني همه افرادي كه به نحوي با دانشگاه  در ارتباط هستند، درمورد بهبود فعاليت هاي آن فكر نموده ، ايده و پيشنهاد مي دهند. در اين صورت، يك نظام فراگير مطرح مي شود و در صورتي كه پيشنهادها در جهت افزايش بهره وري دانشگاه عملي و قابل استفاده باشد، از طرق زير خواهد بود. البته از پيشنهاد دهنده يا پيشنهاد دهندگان نيز با توجه به نتايج حاصل از پيشنهاد ارائه شده قدرداني مي شود و به نحو مناسبي تشويق مي گردند:
ارتقاي سطح آموزش كاركنان، دانشجويان و استادان؛ صرفه جويي هزينه ها؛ كاهش در زمان انجام كار؛ بهبود شرايط كار؛  تسهيل در كار؛ بهبود كيفيت برنامه ها و خدمات آموزشي، پژوهشي و پرورشي؛ بهبود در امر ايمني و حفاظت كار؛ بهبود روابط مسئولين، كاركنان، دانشجويان و اساتيد و ارتباطات سازماني؛ بهبود منطقي خدمات عمومي دانشگاه  براي كاركنان، دانشجويان و اساتيد؛ افزايش حسن شهرت دانشگاه ها؛ افزايش اعتماد به يكديگر در محيط دانشگاه و بهبود روابط انساني؛ دلپذير كردن محيط كار و فضاي سازماني؛ جلب رضايت كاركنان، دانشجويان و استادان؛ افزايش فعاليت هاي آموزشي، پژوهشي و پرورشي؛ كاهش هزينه هاي جاري؛  افزايش انگيزه ها و رضايت شغلي كاركنان و اساتيد و كاهش تنش هاي محيط كار؛و افزايش قابليت  رقابت دانشگاه.
تشويق ممكن است هم جنبه  مادي(ريالي) داشته باشد و هم جنبه معنوي(نامه تشويقي، تشكرآميز و قدرداني از سوي مديريت دانشگاه ) بنابر اين در اين سيستم مديريتي، تشكر فراگير نيز وجود دارد. به طور خلاصه، نظام مديريت مشاركتي(نظام پيشنهادها) بر اساس دو نظام تفكر فراگير و تشكر فراگير استوار است، جهت موفقيت اين نظام مديريتي در دانشگاه ها لازم است حمايت عملي مديريت و جو اعتماد در دانشگاه  وجود داشته باشد.

بازارفرهنگ

000711.jpg
اهل بيت  (ع) ، محور وحدت
نويسنده: احمد حسين يعقوب اردني/ ترجمه: عباس جلالي/ ناشر: بوستان كتاب قم/ چاپ اول، ۱۳۸۴/ ۶۰۰ صفحه، وزيري/ با جلد سلفون/ ۵۸۰۰ تومان.
وحدت امت اسلامي، آرزويي است كه قلب هر مسلمان راستيني را آكنده ساخته و هدفي است مشترك كه مومنان شرق و غرب گيتي در پي به دست آوردن آن هستند. اين وحدت، علاوه براين كه فريضه الهي است، مصلحت مسلمانان نيز آن را اقتضا مي كند.
كتاب حاضر، طرحي است براي تحقق هدف فوق، كه محور وحدت را برآموزه هاي اهل بيت(ع) استوار ساخته و در سه بخش آن را شرح كرده است.
000717.jpg
انديشه سياسي در گفتمان علوي
تهيه: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي، پژوهشكده فقه و حقوق، پژوهشكده علوم و انديشه سياسي اسلام/ ناشر: بوستان كتاب قم/ چاپ اول، ۱۳۸۴/ ۸۷۲ صفحه، وزيري/ با جلد سلفون/ ۵۸۰۰ تومان.
گفتمان هاي سياسي و حقوقي روزگار معاصر به نحو شگفت انگيزي در گفتار و رفتار اميرمومنان علي(ع) آمده است كه واشكافي و تحليل آن ها مي تواند در تعيين سياست هاي راهبردي و اجرايي نظام اسلامي و نيز جهت دهي افكار انديشه گران اين مرزوبوم مؤثر افتد.
اثر حاضر را مؤلفان مختلف از پژوهشكده هاي فقه و حقوق و علوم و انديشه  سياسي، به انگيزه فوق، سامان داده اند؛ مقوله هايي چون: مشروعيت، مفهوم دولت، سياست، حقوق متقابل دولت و ملت، بيعت و شورا، عدالت، مدارا و خشونت، آزادي، جايگاه مصلحت، مداراي بين مذاهب و حقوق مجرمان و متهمان از بحث هاي اين كتاب است.
000714.jpg
نظريات رجالي امام خميني(ره)
نويسنده: محمدحسن رباني/ تهيه: دفتر تبليغات اسلامي شعبه خراسان/ ناشر: بوستان كتاب قم/ چاپ اول، ۱۳۸۴/ ۳۰۴ صفحه، رقعي/ ۲۳۵۰ تومان.
علم رجال، يكي از ابزارهاي لازم در بررسي احاديث و سپس استنباط احكام است. نحوه برخورد و استفاده از اين دانش، گوناگون بوده است. برخي آن را نفي كرده اند، دسته اي به شدت بدان دلبستگي نشان داده و با ريزبيني و كنج كاوي فراوان بدان پرداخته اند و گروهي نيز راه اعتدال را پيشه كرده اند.امام خميني(ره) در گروه سوم است. اثر حاضر، معرفي منهج رجالي اين فقيه بزرگ و نيز ساير مجتهداني است كه راه ميانه را برگزيده اند.

اخبار

اهداي تعدادي اسناد و مدارك تاريخي به گنجينه اسناد ملي ايران
تيمور يوسفي، از فرهنگيان بازنشسته و فرهيخته كشورمان در يك اقدام شايسته دو جلد قرآن مجيد و تعدادي سند و مدارك ارزشمند تاريخي را به گنجينه اسناد ملي ايران، هديه كرد.
به گزارش خبرنگار ما، دكتر كيانوش كياني هفت لنگ، معاون اسناد ملي سازمان اسناد و كتابخانه ملي ايران، مشخصات مجموعه اهدايي را به اين شرح اعلام كرد:
- يك جلد كلام الله مجيد كه با چرم آهو مجلد و با آب طلا تذهيب شده است. اين كلام الله مجيد در سال ۱۲۵۸ ه.ق، به فرمان محمدشاه قاجار چاپ، ترجمه و حاشيه نويسي شده است. سندي كه در اول اين قرآن نفيس آمده است در سال ۱۲۵۹ ه.ق به فرمان محمدشاه قاجار صادر شده است. ناصرالدين ميرزا نيز هنگامي كه در تبريز وليعهد بود، در ذيل فرامين را با مهر و امضا و دست خط خود، در اول كلام الله مجيد صادر نموده است. از متن و محتواي قديمي فرمان ها اعلام نظر چند مجتهد و محقق و دانشمند به چشم مي خورد.
- يك جلد قرآن مجيد به خط ميرزا مصطفي اسكنداني متعلق به تحرير سنه ۱۲۲۲ق.
- كتاب تاريخي در حالات اسكندر، ترجمه فارسي كتاب «الفه ليله و ليله» بدون تاريخ و كتاب تحفه الذاكرين در مناقب و مصايب خمسه طيبه عليهم السلام، سنه ۱۲۷۳ ق، پايان تأليف ۱۲۷۸ ق (تاريخ تحرير ۱۲۸۰ق.)
- نسخه اي خطي در موضوع دلاور مردي ها و سلحشوري هاي اميرمؤمنان علي (ع)، ديوان حافظ بدون تاريخ و «انشاي ميرزا مهدي خان» چاپ سنگ سنه ۱۲۵۳ ق.
دكتر كياني ضمن سپاسگزاري و تشكر فراوان از اين اقدام فرهنگي، ابراز اميدواري كرد ساير خاندانهاي فرهيخته كشور، انديشمندان، پژوهشگران و تمامي مردم فرهنگ دوست ميهن اسلامي نيز با اهداي اسناد خود،  بر غناي گنجينه اسناد ملي ايران بيفزايند و مورخان و پژوهشگران را در انجام تحقيقات علمي، فرهنگي و تاريخي، ياري كنند.
انتشار شماره جديد «دادگستر»
هجدهمين شماره مجله حقوقي «دادگستر» ويژه تابستان ۱۳۸۴ در ۸۸ صفحه و قيمت ۵۰۰ تومان منتشر شد.
در اين شماره مجله دادگستر مطالب زير را مي خوانيد:
رسانه هاي گروهي و پيشگيري از وقوع جرم/ نقش قوه قضائيه در تحكيم هويت ملي/ مروري بر تاريخچه قوانين روابط موجر و مستاجر/ اصل برائت در قانون آيين دادرسي مدني/ بررسي تاريخي، حقوقي ديه/ ولايت قهري / نظريات فقهي آيت ا...العظمي صانعي راجع به قانون مجازات اسلامي/ نيروي انتظامي ضابطين قوه قضاييه/ عوامل قانون شكني و راه هاي مقابله با آن/ نظام قضايي در اوكراين/ دادگستري در شعر و ادب پارسي/ تحقق زندان زدايي/ علل كندي جريان دادرسي/ تقدير و تحديد مهريه/ نحوه طرح دعوي چك هاي بلامحل حقوقي/ وجه التزام در قراردادها/ دادسرا، دادگاه و اختيارات دادستان در نظريات مشورتي قوه قضاييه/ موافقت نامه معاضدت قضايي در امور كيفري ايران و الجزاير/ آيين نامه الزامي شدن حضور وكيل در دادگاه ها/ دستورالعمل اجرايي بند ۱۵ قانون شهروندي/ بخشنامه هاي رييس قوه قضاييه/ موافقت نامه همكاري حقوقي قضايي ايران و كويت و...

|  اقتصاد  |    اجتماعي  |   انديشه  |   سياست  |   فرهنگ   |   ورزش  |
|  هنر  |

|   صفحه اول   |   آرشيو   |   بازگشت   |