Hamshahri Newspaper

الهه رحماني خاكي
همايش بين المللي طبيعت در هنر شرق در قالب چندين نشست علمي و با حضور استادان و صاحب نظران خارجي و داخلي از پانزدهم اسفند آغاز به كار كرده و قرار است به ترتيب در استان هاي سنندج، همدان، خرم آباد و در پايان در تهران و يزد برگزار شود.
نوشين دخت نفيسي دبير علمي اين همايش هدف كلي از برپايي اين نشست ها را مروري بر نقش طبيعت در سه تمدن بزرگ و كهن مشرق زمين يعني ايران، هند و چين عنوان كرد و افزود: با گذري بر تاريخ اگر عميق تر به اين موضوع پرداخته شود، شاهد خواهيم بود كه در سرزمين هاي دوردست خاور دور تلفيق اين سه تمدن آسياي ميانه گسترده ترين پديده هاي جهاني را به وجود آورده است.
چنانچه انديشمندان و فلاسفه اي همچون زرتشت، بودا و لائوتسه از برگزيدگان اين دوره به شمار مي آيند كه قادر بوده اند تنها در ارتباط با ربوبيت و طبيعت، فلسفه و هنر را در قالبي زيبا به نمايش درآورند. در همين رابطه آنچه كه امروز به تثليث در فلسفه چين معروف است، آسمان، زمين و انسان است كه توسط لائوتسه در سده شش پيش از ميلاد به عنوان عناصر اصلي طبيعت و ارتباط آنها با هم فرموله شد و شكل گرفت وبا همين ارتباط بود كه راه و طريق رستگاري و رسيدن به رب را در اين قانون پايه گذاري كرد و با ترك خلق و خوي ماديگري انسان و آزمندي بشر بي آن كه خود بدانند به خلق هنر از طريق ترسيم نمادها و سمبل هاي تصويري كه برگرفته از عناصر طبيعت بود ناخودآگاه به خلق آثار هنري بپردازند و اين هنر تصويري را به عنوان وسيله اي براي انتقال پيام هاي ديني استفاده كنند.
وي همچنين گفت: در تفكر بودايي كه از گسترده ترين تمدن هاي آن دوران است، براي هر چه در طبيعت موجود بود نمادي قائل بودند و حتي در باورهاي پيچيده هندوها كه بين تمام رب النوع هاي آن وحدانيت وجود داشت، شاهد هستيم كه ارتباط تنگاتنگي بين اين باورهاي ديني با اقليم و محيط زيست و طبيعت وجود دارد كه اين قاعده، در هنر به جا مانده از تمدن چين نيز مشاهده مي شود.
در همين راستا در تمدن كهن ايران شاهد ظهور تفكر زرتشت هستيم كه احترام به طبيعت و حفظ محيط زيست را در سرلوحه آن قرار دارد و در ايران ما شاهد ورود تمدن اسلامي هستيم كه بيشترين سهم ايران را در تفكرهاي تمدن اسلامي معزز مي شود و در اينجا فقط به ذكر نام شادروان شهيد مطهري و كتاب «خدمات متقابل ايران و اسلام» و خدمتي كه هر يك از اينها در قبال هم انجام داده اند كفايت مي كنيم.
از سوي ديگر، ما شاهد هستيم كه در شمال و جنوب شبه قاره هند هم تمدن بزرگ و حكومت اسلامي و ايراني تأثير بسزايي در خلق آثار هنري آن دوره داشته است.شايان ذكر است كه قبل از سلطه انگلستان بر شبه قاره هند زبان بازرگاني و فرهنگي مردمان اين سرزمين فارسي بوده است، و چنانچه بياييم آثار هنري بر جا مانده از آن دوران را مروري كنيم شاهد خواهيم بود كه نقاشي هاي روي ظروف و معماري و سنگ تراشي هاي بر جا مانده در مكان هاي مقدس آن دوران همه علاوه بر دارا بودن نشانه هاي هنر بومي منطقه متأثر از هنر اسلامي و ايراني بوده اند.
اولين همايش كه در پانزدهم اسفند به صورت يك دوره در محل دانشگاه هنر با همين عنوان برگزار شد به دليل دسترسي مناسب و حضور مخاطبان خوب كه اكثراً دانشجويان آن را تشكيل مي دادند بسيار پرشور و پرثمر برپا گرديد.
همان طور كه در ابتدا ذكر شد، سه همايش يك روزه ديگري كه در سه استان سنندج، همدان و خرم آباد در ماه شهريور برپا مي شوند به ترتيب با محورهاي:
۱- ابزار و مصالح و كاربرد و نقش آنها در هنر به انضمام برگزاري نما يشگا ها و كارگاه هاي آموزشي(work shop) و آتليه.
۲- ابوعلي سينا و طبيعت
۳- طبيعت پردازي و حفظ محيط زيست به همراه گردش هاي علمي
۴- هنر اسلامي
اين همايش هاي يك روزه به همت فرهنگستان هنر برپا مي شوند و بر آنها نام «هم انديشي» نهاده شده است و مخاطبان اين برنامه ها را بيشتر نسل جوان تشكيل مي دهد.
تمام اين هم انديشي ها بر مبناي موضوع حفظ محيط زيست و ساير عناوين ذكر شده برپا مي شود.
بر همين اساس و در اين فراخوان بين المللي بالغ بر ۱۵۳ مقاله ايراني و خارجي به دفتر همايش ارسال شده است، كه اين مقالات در ابتدا در هيأت علمي كه براي همين منظور تشكيل شده مطرح مي شوند و بر اساس تصميم گيري و نظر اعضا، تعدادي از مقالات براي استفاده در سخنراني ها تعدادي ديگر براي چاپ در كتاب، خبرنامه و ويژه نامه هاي فرهنگستان هنر مورد استفاده قرار مي گيرد. در اين ميان خلاصه برخي مقالات در اختيار حاضران در همايش گذاشته مي شود. همچنين در صورتي كه مقالات ارسالي تصويري باشند براي تهيه فيلم هاي مستند و يا پوستر و CD از آنها استفاده مي گردد. در بررسي ميزان كيفيت و كميت مقالات صلاحيت علمي نويسنده نيز مورد بررسي قرار خواهد گرفت.
نفيسي در ادامه صحبت هاي خود افزود: اين گونه همايش ها كه بار علمي بالايي را دارا هستند نياز به مديريت و آسيب شناسي بسيار دقيقي در مسائل هنري دارند كه اطلاعات ارائه شده بر اساس نيازهاي علمي مخاطب تنظيم و ارائه شود.
همايش اصلي كه در آذرماه برپا مي شود ۴ روزه است كه دو روز آن در تهران و دو روز ديگر در يزد تشكيل مي شود.
يكي از دلايلي كه در اين نشست ما مركزيت كار را از تهران گرفتيم توجه به منابع طبيعي و نزديك تر بودن به عناوين مورد بحث و سخنراني در جلسات بوده است، چنانچه برپايي همايش در يزد به اين دليل است كه ما همواره توجهمان به مناطقي است كه سرسبز و حاصل خيز باشد. ولي امسال تصميم گرفتيم كه جاذبه هاي كويري را هم معرفي كنيم.
در برنامه هاي آتي فرهنگستان هنر برگزاري چنين همايش هايي را در كشورهاي تاجيكستان و هند نيز شاهد خواهيم بود.
دكتر نفيسي همچنين در خصوص مدعوين خارجي اين همايش گفت: ميهمانان اين دوره از همايش از چين، هند و اقمار اين كشورها مانند مالزي، ژاپن و از كشور تاجيكستان، همچنين از شرق شناسان دانشگاه هاي بلوك غرب از جمله انگلستان، آمريكا و فرانسه دعوت شده اند .
در ادامه بايد گفت؛ متد و روش تحقيق سخنرانان در همايش تهران ابتدا در خصوص مباني انديشه اي فلسفه و باورهاي ديني تعريف شده است و در ادامه تاريخ هنرهاي باستاني اين كشورها را پيگيري كرده ايم تا در اين راه به هنر معاصر رسيده ايم كه به آن هم به عنوان موضوعي در مباحث همايش پرداخته مي شود.
بر همين اساس و در قالب كارگاه هاي علمي و آموزشي اين همايش نمايشگاهي از ظروف چيني آستانه اردبيل را كه يكي از مجموعه هاي تاريخي بي نظير در دنيا محسوب مي شود، با ديدگاهي نو و از نگاه منظره سازي و نقوش روي ظروف در موزه ملي برپا مي شود.
در اين همايش هاي يك روزه سخنراناني همچون دكتر بلخاري، دكتر نامور مطلق، دكتر نصرت ا... تسليمي، دكتر ريخته گران، نزهت صفا اصفهاني (درخصوص تفكر زرتشت)، مهندس محمدرضا رياضي (راجع به تصوير گري در تمدن ساساني)، دكتر رهنورد و چندين تن از صاحب نظران ديگر به صحبت خواهند نشست.