سينا خاكياني
ظرف چهار ماه گذشته و بخصوص طي آتش سوزي هاي چند هفته اخير در پاريس، بيش از
۶۰ نفر، جان خود را از دست داده اند. اين موضوع باعث داغ تر شدن بحران مسكن در فرانسه و بخصوص در پاريس و همچنين آشكار شدن رفتار غيرمسئولانه دولت اين كشور با مهاجران و پناهندگان شده است.
چه كسي است كه در يكي از روزهاي خاكستري و باراني ، آرزوي داشتن آپارتماني كوچك در پاريس را نداشته باشد؟ آپارتمان كوچكي كه بالكني داشته باشد تا بتوان در آن ايستاد و غروب خورشيد و آسمان زيباي شهر را با منظره اي از برج زيباي ايفل تماشا كرد.
پاريس شهر روياهاست؛ شهري مملو از پناهندگان و مهاجران كه براي رسيدن به آرزوي يك زندگي ساده و نه حتي مرفه به آن نقل مكان كرده اند؛ مهاجراني كه سالها زحمت كشيده اند تا خودشان را به اين شهر برسانند يا حتي از راه هاي غيرقانوني به آن وارد شده اند. اما آيا پاريس ارزش تحمل كردن چنين مصائبي را داشته است؟ و آيا اين مهاجران به آرزوهايشان دست پيدا كرده اند؟
وقتي خانواده فوفانا از ساحل عاج به پاريس مهاجرت كردند، همين آروزها را در دل داشتند. حتي آرزوهاي آنها متواضعانه تر هم بود. تمام آنچه آنها مي خواستند اين بود كه در كشور و شهري آرام زندگي كنند و بدون ترس و نگراني از جنگ هاي داخلي بتوانند فرزندانشان را بزرگ كنند.
از زمان ورود اين زوج به پاريس بيشتر از 10 سال مي گذرد و حالا آنها در محله اي زندگي مي كنند كه در آن شركت هاي ساختماني، آپارتمان هاي قديمي را به اصطلاح بازسازي مي كنند و آنها را به قيمتي بيش از 500 هزار يورو مي فروشند. خيابان هاي اين محله، بزرگ و زيبا هستند و پياده روهاي آن براي بازي بچه ها كاملا مناسب به نظر مي رسد. ساختمان هاي بلند دو طرف خيابان هم مانع از تابش مستقيم آفتاب به آن مي شوند و سايه دلپذيري ايجاد مي كنند.
اما در پشت اين مناظر زيبا، بايد سري هم به داخل آپارتمان ها زد. بعد از 10 سال، خانواده فوفانا موفق شده اند آپارتماني در اين محله بخرند كه وقتي وارد آن مي شويد، اولين چيزي كه توجه شما را به خود جلب مي كند، بوي نم و ماندگي است. حاصل 10 سال تلاش بي وقفه، آپارتمان كوچكي است كه سه نفر به زور در آن، جا مي شوند. ديوارهايش طبله كرده،  رنگشان ريخته و سيم كشي ساختمان و لوله كشي آن روي ديوارها توي ذوق مي زند.
اگر در مورد شهرهاي جنوبي عراق يا افغانستان صحبت مي كرديم، اين موضوع چندان عجيب به نظر نمي رسيد، ولي مطمئنا هيچ كس انتظار ديدن چنين مناظري را در يكي از بهترين شهرهاي اروپا ندارد.
اين آپارتمان در واقع فقط يك اتاق است كه جاي قرار گرفتن يك كاناپه، دو صندلي و يك گاز را دارد. تصورش را بكنيد كه در همين اتاق كوچك، دستشويي و ظرفشويي هم كار گذاشته شده است.
اين خانواده پنج نفري در اينجا زندگي مي كنند و سعي مي كنند تا جايي كه ممكن باشد آن را تميز
نگه دارند، اما با اين حال، كار به جايي رسيده كه بچه ها ديگر از سوسك ها نمي ترسند و فقط مواظبند كه موش هاي آپارتمان، گازشان نگيرند! در گوشه اتاق، كودك 17 ماهه خانواده سرفه مي كند. مادرش مي گويد، علت اين سرفه ها، رطوبت و نم موجود در فضاي آپارتمان است.
بعد از آتش سوزي هاي اخير پاريس همه اعضاي خانواده نگران هستند؛ آنها نگرانند كه مبادا حادثه مشابهي در ساختمان محل سكونت خودشان اتفاق بيفتد. از وقتي كه مستاجران اين ساختمان به نشانه اعتراض به وضعيت ساختمان، اجاره هايشان را نپرداخته اند، مالك ساختمان هم آنجا را به حال خودش رها كرده است و وضعيت اين مجتمع مسكوني روزبه روز بدتر و بدتر مي شود.
آنها 10 سال است كه تقاضاي آپارتماني از شوراي شهر پاريس كرده اند، ولي هنوز در ليست انتظار هستند و ديگر تقريبا روياي داشتن يك آپارتمان ساده، ولي تميز را فراموش كرده اند.هرچند آقاي فوفانا شغلي در فرودگاه پاريس دارد، ولي با توجه به افزايش 15درصدي قيمت كالاهاي مصرفي ظرف يك سال گذشته در پاريس، آنها قادر به پرداخت اجاره آپارتمان هاي مركز شهر نيستند. در نهايت، اين زوج بعد از 10 سال زندگي در پاريس، مي گويند: اگر مي دانستيم چنين سرنوشتي در انتظارمان است، هرگز به اينجا نمي آمديم .
چطور ممكن است در پايتختي كه در آن به برابري حقوق انسان ها افتخار مي شود،  عده بسيار زيادي در اين شرايط ناعادلانه زندگي كنند؟ يكي از مسئولان عالي رتبه شوراي شهر پاريس مي گويد: ما سالهاست كه با اين مشكل دست به گريبان هستيم. از اين به بعد امكان ساخت ساختمان هاي بيشتر در مركز شهر وجود ندارد. در حال حاضر حدود 100 هزار نفر در ليست متقاضيان آپارتمان ثبت نام كرده اند و اين درحالي است كه ما سالانه فقط بين 10 تا 15 هزار نفر از آنها را مي توانيم اسكان دهيم .
شوراي شهر پاريس به اين منظور اقدام به بازسازي ساختمان هاي قديمي كرده، ولي روند اين بازسازي بسيار كند است و در ضمن در اين ميان شركت هاي ساختماني سود بيشتري نسبت به فقراي نيازمند مي برند! يك مشكل بزرگ ديگر هم در پاريس وجود دارد و آن حضور 400 هزار مهاجر غيرقانوني در اين شهر است. اين افراد اجازه اقامت و كار ندارند و بنابراين نمي توانند در اين ليست ثبت نام كنند واين موضوع، مشكلات را دوچندان كرده است.
آتش، چشم پاريسي ها را روي دنياي فقر و تنگدستي كساني گشود كه در ميان آنها و درقلب همان شهر زندگي مي كنند.
حوادث اخير پاريس باعث شده است كه دولت فرانسه براي جلوگيري از تلفات بيشتر درميان مهاجران، ساختمان هاي قديمي و نامطمئن پاريس را تخليه كند. اما بعد از اين چه اتفاقي خواهد افتاد؟ سرنوشت هزاران خانواده بي خانمان چه مي شود؟ آيا بزودي و در آستانه زمستان، آنها را درون چادرهايي در كنار خيابان هاي حومه پاريس خواهيم ديد؟

كوتوله هاي ايالت كرالاي هند گرد هم آمده اند تا از حقوقشان دفاع كنند؛ انجمن كوتوله هاي كرالا 300 عضو دارد كه خواستار به رسميت شناخته شدن گروهشان از سوي دولت هند هستند. از ديگر خواسته هاي اعضاي اين انجمن، اجازه كار، استفاده رايگان از اتوبوس و تسهيلاتي از اين قبيل است.
آسوخان يكي از اعضاي اين گروه مي گويد: ما همواره به خاطر اينكه كوچكتر از ديگران هستيم مورد تبعيض واقع مي شويم و هميشه در شرايط نامساعدي قرار داريم. به همين خاطر احتياج داريم كه انجمني داشته باشيم كه از سوي دولت به رسميت شناخته شده باشد تا بتوانيم از طريق آن از حقوق خود دفاع كنيم.
فقط در ايالت كرالاي هند نزديك به 500 كوتوله زندگي مي كنند كه فعلا 300 نفر از آنها جزو اعضاي اين گروه هستند. قد بلندترين عضو اين گروه به زحمت به 135 سانتي متر مي رسد.
يكي از اين كوتوله ها كه در چند فيلم سينمايي هم بازي كرده است مي گويد: خيلي از كوتوله ها آدم هاي با استعداد و باهوشي هستند و ما مي خواهيم به همه نشان بدهيم كه احتياجي به ترحم و دلسوزي آنها نداريم.
رئيس فعلي انجمن كوتوله هاي كرالا مي گويد: قرار است كه بزودي كوتولوله ها را جزو معلولان جسمي به شمار بياورند. او در ادامه گفت: به خاطر كوچكتر بودنمان نسبت به ديگران، همه جا با ما مثل بچه ها رفتار مي شود. ما به قدر كافي بزرگ هستيم كه بتوانيم حرفمان را بزنيم و خواسته هايمان را مطرح كنيم. يكي ديگر از اعضاي اين گروه مي گويد: اين مسئله حقوق بشر است. ما مشكلات خاصي داريم و به تبع آن درخواست ها و نيازهاي خاصي هم داريم و حالا وقت مبارزه براي احقاق حقوقمان است. تبعيض بين ما و افراد عادي بخصوص در محيط كار، واقعا عذاب آور و ناعادلانه است. هر كدام از ما
تا به حال به خاطر اين تبعيض ها و فقط و فقط به علت كوتاه بودن قدمان بسياري از موقعيت هاي كاري را كه از عهده شان هم برمي آمديم، از دست داده ايم.
مردم با ديدن كوتوله  ها مي خندند، ولي هيچ كس به سرنوشت تلخ و غم انگيز آنها فكر نمي كند. قبلا، بسياري از كوتوله هاي هند در سيرك هاي مختلف كار مي كردند، اما بتدريج سيرك ها يكي بعد از ديگري برچيده شدند و حالا بيشتر كوتوله ها بيكار هستند.
پي.تي.توماس كه از وكلاي هند است، مي گويد: در حال حاضر و با توجه به قوانين فعلي، فقط كساني كه بيش از 40 درصد نقص عضو دارند مي توانند از مزايا و تسهيلات ويژه استفاده كنند. او مي گويد: دولت قصد دارد با حمايت از تصويب قانون جديدي، كوتوله ها را هم به اين ليست اضافه كند.
جالب است بدانيد كه ايالت كرالاي هند، انجمن ديگري هم تحت عنوان قد بلندها دارد كه كوتاه ترين عضو اين انجمن حداقل يك متر و 82 سانتي متر قد دارد!

صبح يازده سپتامبر در حالي كه مردم آمريكا بدون هيچ دغدغه خاطري خود را براي آغاز كار روزانه آماده مي كردند، ناگاه شبكه هاي تلويزيوني، برنامه هاي خود را با نمايش تصاويري كه در ابتدا صحنه هايي از فيلم هاي اكشن را در ذهن تداعي مي كرد، قطع كردند.
اما صحنه هاي نمايش داده شده نه تنها ساختگي نبودند كه واقعي بوده و تصاوير مربوط به اصابت دو فروند هواپيماي مسافربري به برج هاي دو قلوي تجارت جهاني در نيويورك را به نمايش مي گذاشتند.
با اصابت اين دو هواپيما كه هدايت آنها را تروريست ها به عهده داشتند، اين برج هاي زيبا كه زماني نماد ايالات متحده محسوب مي شدند فرو ريختند و دست كم سه هزار نفر از كارمندان برج ها جان خود را در اين حادثه از دست دادند.
اين در حالي بود كه يك فروند ديگر از اين هواپيماها به بخشي از ساختمان پنج ضلعي پنتاگون(ساختمان محل استقرار وزارت دفاع) اصابت كرد و يك فروند ديگر نيز در ايالت پنسيلوانيا از صحنه رادار محو شد.
فارغ از تلفات و تبعات آني كه اين حادثه براي دولت ايالات متحده در پي آورد، حادثه يازده سپتامبر فرصتي را پيش روي سردمداران كاخ سفيد قرار داد تا بتوانند به بهانه تهديدات تروريستي عليه آمريكا، ساير كشورهاي جهان را در هر زمان و مكاني، براي حفظ منافع خويش مورد حمله قرار دهند.
از همين رو بود كه دولتمردان نومحافظه كار آمريكايي كه از همان ابتدا عجز خود را در پيدا كردن عوامل اصلي حادثه نشان داده بودند، القاعده، يعني همان گروه تروريستي دست پرورده خويش را، مسئول اصلي اين حوادث تلقي كرده و در پي آن نقشه حمله به افغانستان براي ايجاد پايگاهي در خاورميانه و انجام حملات گسترده بعدي را بركاغذ ترسيم كردند.
اما تنها نتيجه اي كه حمله به افغانستان براي آمريكا در پي آورد، سرنگوني طالبان و روي كار آمدن دولتي متمايل به آمريكا در اين كشور بود. اين در حالي بود كه آمريكا به رغم ادعاهاي اوليه خود تاكنون نتوانسته اسامه بن لادن رهبر القاعده كه ادعا مي شود عامل اصلي حملات يازده سپتامبر بوده را به بند كشد. البته قدري غير عادي به نظر مي رسد كه بن لادن توانسته باشد خود را به مدت بيش از دو سال در غارهاي مرزي افغانستان پنهان كند؛ نكته اي كه تاكنون اسرار آن براي جهانيان برملا نشده است.
به رغم اين تفاسير، آمريكا براي دستيابي به اهداف خويش كه پس از انفجارهاي يازده سپتامبر دستاويز مناسبي جهت انجام آنها پيدا كرده بود، جبهه نبرد ديگري را پيش روي خود گشود؛ جبهه نبرد عراق، كه تاكنون عواقب آن گريبانگير دولت بوش است. اما براي انجام حمله اي همه جانبه عليه ديكتاتور بغداد، بهانه اي لازم بود و چه بهانه اي بهتر از همكاري صدام با اسامه بن لادن، مظنون اصلي حوادث يازده سپتامبر.
البته اقدامات سبعانه و بي رحمانه صدام زمينه را براي علم كردن ادعايي ديگر عليه وي فراهم كرده بود؛ ادعايي كه در تكثير و ساخت تسليحات كشتار جمعي خلاصه مي شد. در نهايت مجموع اين ادعاها كه تاكنون نيز اثبات نشده اند، اسباب و لوازم حمله اي گسترده عليه رژيم بعثي عراق را به رغم مخالفت فرانسه ، آلمان و روسيه در شوراي امنيت فراهم ساخت.
در چنين وضعيتي بود كه بوش بي اعتنا به خواسته جامعه جهاني، يك روز پيش از تحويل سال نو در ايران، فرمان حمله عليه رژيم صدام را صادر كرد كه به تبع آن جنگي درگرفت كه به رغم آنكه علي الظاهر سه هفته طول كشيد، اما دامنه آن تا امروز نيز گسترش يافته و تاكنون بيش از هزاران عراقي، جان خود را بر سر جاه طلبي هاي بوش گذاشته اند.
در واقع خون اين بيگناهان براي تقاص گرفتن از مسئولان ناشناس و اصلي حوادث يازده سپتامبر ريخته شده است؛ بي گناهاني كه تنها گناهشان اين است كه در سرزميني نفت خيز زندگي مي كنند و به حكم قرعه بايد جانشان را براي بقا وتداوم نظام سرمايه داري آمريكا فدا كنند؛ نظامي كه از بابت آن، نه تنها سودي به مردم عراق نمي رسد كه هرچه مي رسد، چيزي نيست جز ضرر؛ ضرري كه بايد بابت هزينه اشتباهات سياستمداران كاخ سفيد پرداخت شود.

روزشمار سپتامبر 2001
يكشنبه 9 سپتامبر: سوءقصد به جان احمدشاه مسعود. دو روزنامه نگار قلابي، فرمانده و رهبر محبوب افغان ها را به قتل رساندند. گفته مي شود كه اين كار به دستور اسامه بن لادن صورت گرفت.
پنجشنبه 13 سپتامبر: بوش، بن لادن را مسئول حادثه 11 سپتامبر معرفي كرد و عليه طالبان و تشكيلات القاعده اعلام جنگ كرد.
جمعه 14 سپتامبر: سناي آمريكا به بوش اجازه داد به زور متوسط شود و 40 ميليارد دلار به او اختصاص داده شد.
يكشنبه 16 سپتامبر: هفت كشور از سوي بوش، شرور و طرفدار تروريسم اعلام شدند: عراق، ايران، سوريه، ليبي، سودان، كوبا و كره شمالي و بوش از جنگ صليبي عليه تروريست سخن گفت.
دوشنبه 17 سپتامبر: بوش 25 ميليون دلار به دستگيري اسامه بن لادن - زنده يا مرده - اختصاص داد.
سه شنبه 18 سپتامبر: شوراي امنيت سازمان ملل متحد، طالبان را به تسليم فوري و بي شرط اسامه بن لادن ملزم كرد.
يكشنبه 23 سپتامبر: بوش موفق شد حكمي به امضا برساند كه دارايي هاي 27 سازمان و فرد مشكوك به ارتباط با سوءقصدهاي 11 سپتامبر را مسدود كند و فعاليت بانك هاي خارجي كه در اين زمينه همكاري نمي كنند را در خاك آمريكا متوقف سازد.
جمعه 28 سپتامبر: سازمان ملل متحد پذيرفت كه تروريست ها را از هر گونه حمايت مالي و لجيستگي محروم كند. اين كار بيش از 34 ميليون دلار براي آمريكا سود داشت.

عرب نيوز
روزنامه عرب نيوز از تصميم كميسيون انتخابات مصر مبني بر رد شكوائيه ايمن نور، يكي از رقباي اصلي حسني  مبارك خبر داد. تنها يك روز پس از برگزاري اولين دور انتخابات چند گزينه اي در مصر، ايمن نور يكي از رقباي اصلي حسني مبارك، حزب دموكراتيك ملي  (حزب حاكم) را به انجام تقلب گسترده در جريان شمارش آرا متهم كرده بود. اين روزنامه همچنين خبر ديگر خود را به پنج مظنون كشته شده در جريان درگيري هاي شهر دمام اختصاص داد. عرب نيوز در اين باره نوشت: نام هر پنج مظنون كشته شده، در ليست افراد تحت تعقيب دولت عربستان سعودي درج شده است.
واشنگتن پست
روزنامه واشنگتن  پست موضوع درخواست كمك 8/51 ميليارد دلاري جورج بوش از كنگره آمريكا جهت امداد رساني به آسيب ديدگان كاترينا را براي عنوان اول خود برگزيده است. اين مبلغ غير از 10 ميليارد دلاري است كه پيش از اين از محل اعتبارات اضطراري دولت براي تامين آب آشاميدني و نيازهاي بهداشتي مناطق آسيب ديده تخصيص داده شده است.اين در حالي است كه به سبب آلودگي آب در شهر نيواورلئان، شهردار اين شهر دستور تخليه اجباري شهر از كساني كه تا به حال به توصيه هاي مقامات توجه نكرده اند را صادر كرد.
لاخورنادا
روزنامه اسپانيايي زبان لاخورنادا، چاپ مكزيك خبر اول خود را به گزارش اقتصادي انتقادي سازمان ملل متحد از وضعيت توسعه در مكزيك، اختصاص داده است. در بخشي از اين گزارش آمده است كه در حالي كه مكزيك تبديل به كشور صادركننده كالا به خارج شده است، همچنان وضعيت معيشتي مردم اين كشور ناديده گرفته مي شود و تلاشي جهت ارتقاي سطح زندگي در مكزيك صورت نمي گيرد. گزارش سازمان ملل مي افزايد: اگر تنها 5 درصد از درآمد سرمايه داران مكزيكي صرف بهبود وضعيت معيشتي مردم شود، 12 ميليون نفر از فقر رهايي مي يابند.
روزنامه لاپرنسا
روزنامه لاپرنسا موضوع وضعيت نيواورلئان را براي عنوان خبر اول خود برگزيده است. البته اين روزنامه با ديدي كاملا ملي گرايانه به انتشار خبر ناپديد شدن 47 السالوادوري در نيواورلئان اين شهر مصيبت زده پرداخته است.
لاپرنسا همچنين مي افزايد: دولت بزودي اطلاعات جديدي از وضعيت السالوادوري ها پس از توفان كاترينا را منتشر خواهد كرد.
اين در حالي است كه جورج بوش، رئيس جمهور آمريكا، روز جمعه، 16 سپتامبر را به عنوان روز نيايش ملي براي يادبود قربانيان تند باد كاترينا اعلام كرده است.

سينا خاكياني - برن، پايتخت سوئيس است و بعد از شهرهاي زوريخ، ژنو و باسل چهارمين شهر بزرگ اين كشور محسوب مي شود.
زبان اصلي مردم برن، آلماني است؛ البته اهالي اين شهر لهجه خاصي هم دارند كه به آن آلماني برني مي گويند. در قسمت هايي از برن به زبان فرانسوي هم صحبت مي شود. برن علاوه براينكه پايتخت اداري سوئيس محسوب مي شود، مركز دومين استان پرجمعيت اين كشور نيز هست. وسعت برن تنها 52كيلومترمربع است وجمعيت آن براساس آمارگيري سال 2004 ميلادي به 127 هزار نفر مي رسد. از جمله چهره هاي برجسته برن مي توان به فون هالر دانشمند معروف ، آلبرت بيتزرس شاعر، فرديناندهادلر و پل كله ، نقاشان معروف اين شهر اشاره كرد. آلبرت اينشتين، فيزيكدان بزرگ آلماني، زماني كه مشغول كار روي نظريه نسبيت اش بود، به عنوان كارمند در اداره ثبت اختراعات برن كار مي كرد.
تاريخچه شهر
برن در سال 1191 ميلادي و به دستور دوك برتولد پنجم ساخته شد. او بعد از شكارخرسي در نزديكي هاي برن كنوني نام اين شهر را Bar گذاشت كه بعدها به مرور زمان اين نام به برن تغيير كرد. بعد از مرگ برتولد و به خاطر اينكه او جانشين نداشت، در سال 1218 ميلادي حكومت شهر به دست امپراتور رم، فردريك دوم رسيد. در سال 1353 ميلادي، برن به اتحاديه تازه تشكيل يافته سوئيس پيوست و جزو شهرهاي مهم آن شد. طي دو قرن بعد و بخصوص در سالها 1415 و 1536 ميلادي، قلمرو برن با به سلطه درآوردن شهرهاي اطراف گسترش پيدا كرد، تا اينكه برن به بزرگترين شهر شمال كوه هاي آلپ تبديل شد. در سال 1798 ميلادي و در زمان جنگ هاي انقلابي فرانسه، برن به تصرف فرانسوي ها درآمد. در سال 1831 برن به عنوان مركز استان برن سوئيس انتخاب و سرانجام در سال 1848 به صورت رسمي پايتخت سوئيس اعلام شد.
برن روي فلات سوئيس ساخته شده است. اين فلات تقريبا درغرب اين كشور قراردارد. منظره اطراف شهر را كوه هاي پوشيده از برفي تشكيل مي دهند كه از بازماندگان عصر يخبندان هستند. برن در كنار رودخانه آره ساخته شده است و در واقع زماني اين رودخانه، مرزي براي شهر به حساب مي آمده است، اما گسترش شهر در قرن نوزدهم باعث از بين رفتن اين مرز و ساخت و سازهاي جديد در آن سوي رودخانه شد.
سياست در برن
برن توسط يك هيات 80نفره قانونگذار و يك هيات پنج نفره اجرايي اداره مي شود. از آغاز سال 2005 ميلادي، نمايندگان حزب دموكرات برن، اكثريت مطلق را در هر دو هيات اجرايي و قانونگذار شهر به دست آورده اند و در مورد سياست هاي شهر تصميم گيري مي كنند، اما با اين حال به خاطر سياست هاي دموكراتيك دولت اين كشور، تمام تصميم گيري هاي مهم شهر با راي مستقيم مردم و از طريق برگزاري رفراندوم اتخاذ مي شود. برن، دو حزب مهم ديگر به نام هاي حزب مردمي سوئيس حزب محافظه كار- و حزب دموكراتيك آزاد دارد.
ديدني ها
تقريبا تمام قسمت مركزي برن بافتي قرون وسطايي دارد و از طرف يونسكو به عنوان يكي از ميراث هاي تاريخي جهان ثبت شده است. شايد معروف ترين جاي ديدني شهر، ساعت قديمي آن باشد كه روي برج نه چندان بلندي، مربوط به قرون وسطي نصب شده است. اين ساعت زيبا به خاطر عروسك هاي خيمه شب بازي اش معروف است. از ديگر ديدني هاي شهر مي توان به كليساي جامع برن و تالار بزرگ اين شهر اشاره كرد كه هر دو در قرن پانزدهم ميلادي ساخته شده اند. گورستان قديمي برن باغ رز نام دارد كه در بالاي تپه بلندي واقع شده است و از آنجا منظره زيبايي از مركز شهر پيش روي بازديدكنندگان است. اين قبرستان قديمي در سال 1913 به پارك تبديل شده است تا زنده ها هم بتوانند علاوه بر مرده ها از بودن در آن لذت ببرند!
جديدترين جاي ديدني برن مجموعه فواره هاي زيباي آن است كه در اول آگوست سال۲۰۰۴ ميلادي و به مناسبت تعطيلات ملي سوئيسي  ها افتتاح شده است.
فرهنگ در برن
برن براي علاقه مندان به فرهنگ و هنر، شهر ايده آلي است. اين شهر كه جمعيت اش حداكثر به 130 هزار نفر مي رسد، بيش از 20 سالن سينما و 4 سالن نمايش تئاتر دارد. تقريبا تمام فيلم ها در سينماهاي شهر با زبان اصلي شان پخش مي شوند و تنها زيرنويس آلماني يا فرانسوي روي آنها گذاشته مي شود و بندرت سينماهاي شهر، فيلم هاي دوبله شده را پخش مي كنند.
باشگاه قديمي ريت هال كه در گذشته از آن به عنوان مدرسه سواركاري استفاده مي شده، در حال حاضر محل برگزاري بسياري از كنسرت ها و بازارهاي موقتي است.
برن، چندين موزه بزرگ دارد كه از ميان آنها مي توان به موزه هنرهاي برن، تالار هنر ، موزه ارتباطات، موزه تاريخ برن، موزه تاريخ طبيعي، مجموعه جواهرات، موزه آلپ و خانه اينشتين اشاره كرد. دانشگاه برن در سال 2005، بيش از 13هزار نفر دانشجو پذيرفته است. اين دانشگاه بزرگ از ساختمان هاي متعددي تشكيل شده و شامل رشته هاي مختلفي از جمله پزشكي،حقوق، الهيات، دامپزشكي و تاريخ فلسفه مي شود. مدرسه علوم فني و مهندسي برن هم در رشته هاي علوم كامپيوتر، معماري، اقتصاد و كشاورزي پذيراي علاقه مندان است.
جابه جايي
فرودگاه نه چندان بزرگ برن، كمي خارج از شهر واقع شده است، اما مسافران مشكل چنداني براي دسترسي به مركز شهر ندارند، چرا كه تاكسي هاي فرودگاه هميشه منتظر تازه واردها هستند. برن از طريق سه بزرگراه A1، A6 و A12 به ديگر شهرهاي سوئيس متصل شده است. سيستم حمل ونقل داخل شهري برن، كاملا براي شهروندان آن كفايت مي كند. اين شهر كوچك سه خط مستقل راه آهن دارد كه هر سه به طور همزمان فعاليت مي كنند. همچنين برن چندين خط اتوبوسراني نيز دارد و با اين حال شهر با مسير ويژه قطارهاي برقي به طول 106 كيلومتر مجهز شده كه البته كوتاه ترين مسير قطارهاي برقي در ميان ديگر شهرهاي اروپاست. بعد از گسترش شهر به آن سوي رودخانه آره بتدريج پل هاي زيادي روي اين رودخانه ساخته شده است تا ارتباط بين دو بخش شهر را فراهم كنند.