|
خاطرات به يادماندني كشورها درنمايشگاه تمبرملل
اي تمبر كه مي روي به سويش...
شهره مهرنامي
ظهرها وقتي از كوچه عبور مي كنم، كفترهايش در اوج آسمان كوچه در پروازند و هنرشان را به نمايش گذاشته اند؛ خودش هم روي پشت بام خانه ايستاده و از غرور اينكه هيچ پرنده اي به پاي پرواز كفترهاي چندميليوني اش نمي رسد، سينه اش را جلو داده و دست بر پيشاني، آنها را تماشا مي كند. 40-30 كفتر دارد؛ رنگ و وارنگ. تمام زندگي اش كفترهايش هستند. او مجموعه اي از كفترهاي گرانقيمت دارد. خيلي ها هستند كه بزرگترين تفريحشان جمع كردن انواع مختلف يك شي يا يك چيز خاص است؛ بعضي ها قناري نگهداري مي كنند و بعضي ها همه نوع مرغ عشق را مي شناسند.
بعضي ها يك مجموعه از گربه ها دارند و گروهي پروانه جمع آوري مي كنند، برخي يك مجموعه از ماشين هاي كوچك دارند و همه جا به دنبال نمونه ديگرش مي گردند؛ حتي بچه ها ذوق جمع كردن پاكن ها را دارند، انواع و اقسام پاكن با رنگ و شكل و بوهاي مختلف و البته عده اي هم تمبر جمع مي كنند. كلكسيونرهاي بزرگ تمبري در دنيا هستند كه آلبوم هاي تمبر آنها ميليون ها دلار قيمت دارد.
تمبر، تنها گونه از اوراق بهادار بين المللي است كه در تمام دنيا خريدار دارد و از آنجا كه براحتي مي تواند وارد همه كشورها شود، مبلغ فرهنگ كشور مبدا است.
جالب است بدانيد كه سوژه هايي مثل عكس حيوانات و پرنده ها و حتي جانوران در حال انقراض، خريدارهاي خوبي دارند.
گفته مي شود كلكسيونرهاي بزرگ، به طور موضوعي، تمبر جمع آوري مي كنند و طالب همه انواع تمبر نيستند؛ بيشتر به يك موضوع خاص مي پردازند و مثلا فقط تمبر پرنده يا پروانه جمع آوري مي كنند.
آلبوم تمبرهايي ماندگار هستند و ارزش پيدا مي كنند كه موضوع خاص داشته باشند يا ارزشي جهاني يا ملي براي چاپ داشته باشند؛ براي مثال، عكس فلان فوتباليست به عنوان آقاي گل جهان. از آنجا كه تمبر جزو اوراق بهادار است، بعد از مدتي به قيمت آن اضافه مي شود و حتي مي توان در بيرون از يك كشور به قيمت بيشتر، آن را فروخت. معمولا يك تمبر عادي بعد از يك ماه، 25 درصد افزايش اسمي پيدا مي كند و گاهي اوقات، تا 200 درصد افزايش قيمت در يك ماه نيز پيدا مي كند؛ مثل تمبر ماهي ها يا گربه ها؛ تفريح جالبي است و علاوه بر تفريح، سودآوري هم مهم است.
علاوه بر اينها، اين رسانه كوچك، ارتباطي با پيام رساني گسترده، نقش تاثيرگذاري در نشر پيام هاي فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي و... در اقصي نقاط جهان دارد؛ اسنادي گويا و ماندگار كه در آنها رويدادها و حوادث مختلف و مهم به زبان تصوير، قابل انتقال به افراد است و به عنوان بازگوكننده هويت ملي و عامل تعيين كننده در برقراري ارتباط و تبادل فرهنگ و اطلاعات به حساب مي آيند و كوچكترين تابلوها و موجزترين كتاب ها در انتقال پيام ها در جهان مطرح هستند.
حال اين بار در آستانه روز پست، يعني 17 مهر براي اولين بار در سطح فرهنگسراهاي تهران، نمايشگاهي از تمبر ايران در 9 كشور جهان در فرهنگسراي ملل برگزار شد تا علاقه مندان بتوانند از اين طريق با اين صنعت و هنر بيشتر آشنا شوند؛ حتي كودكان و نوجوانان.
اين نمايشگاه با همكاري فرهنگسراي ملل و شركت پست جمهوري اسلامي ايران با حضور تمبرهايي از كشورهاي ليبي، ازبكستان، ويتنام، قطر، مكزيك، برزيل، كره شمالي، اسلواكي و تاجيكستان، از سال 1994 تا 2004 با حضور بيش از يكهزار و 500 تمبر كه در موزه ارتباطات نگهداري مي شده برگزار شد كه البته تمبرهاي به نمايش گذاشته شده از ايران به سالهاي 78 تا 94 بازمي گردد.محسن خوانساري، رئيس فرهنگسراي ملل، هدف از برگزاري اين نمايشگاه را
آشنا كردن مردم با فرهنگ و صنعت تمبر ياد كرده و مي گويد: صنعت تمبر در درون كشور بخصوص در قشر كودك ونوجوان ناشناخته مانده و حالا شايد جالب باشد كه بعد از مدت ها، تمبر از حوزه خواص خارج شده و به فرهنگسرايي آمده كه مخاطب عام دارد و اگر اين فرهنگ ادامه داشته باشد، مردم بيشتر با اين صنعت آشنا خواهند شد.
البته علت ديگر برگزاري اين نمايشگاه، روز جهاني پست، يعني 17 مهر است. خوانساري مي گويد : چون امسال اين روز با ماه رمضان تلاقي داشته، زمان آن را عقب كشيديم تا ميزبان بازديدكنندگان بيشتري باشيم .جالب است بدانيد كه بين 12 تا 19 شهريور ماه، هفته فرهنگ يا روز استقلال 9 كشوري بود كه در اين نمايشگاه شركت كرده اند و از اين لحاظ برايشان اهميت بسياري دارد.
كودكان و نوجوانان هم علاقه خود را با نقاشي هايشان با موضوع تمبر و پست در اين نمايشگاه به تصوير كشيدند و هدايايي گرفتند. براي جلب مردم به سمت نمايشگاه، هر روز موسيقي زنده هم جلوي در فرهنگسراي ملل برگزار شد و علاقه مندان بيشتر به سوي نمايشگاه فرا خوانده شد.
جالب است بدانيد تمبرهاي هر كشور حال و هواي خاص خود را داشتند. براي مثال بيشتر تمبرهاي كشور برزيل درباره فوتبال بود كه با تصاوير كارتوني ترسيم شده بود يا كره جنوبي بيشتر افرادي را نشان مي داد كه در حال نواختن ساز هستند و قطر هم با تصاوير روي تمبرهايش نشان داد كه چقدر مردم اين كشور به طلا و جواهرات اهميت مي دهند.
يك طراح تمبر دراين زمينه مي گويد: مسئله غالب در هر كشور به عنوان نمادي از آن كشور، در تمبرها متبلور شده و علاوه بر آن، گرافيك حاكم بر كشور را نيز نشان مي دهد و تمبرهاي هر سال نشان از آرامش يا تلاطم در آن كشور دارد؛ براي مثال ويتنام كشوري است كه تغييرات سال به سال در فرهنگشان در تمبرهايشان كاملا مشهود است و هر چه به عقب بازمي گرديم، كپي برداري از اروپا در آن بيشتر به چشم مي خورد كه البته بخش عمده آن به صنعت چاپ آنها بازمي گردد .
فاطمه بهرامي از تمبر به عنوان وسيله اي ياد مي كند كه كشورها با آن جنبه هاي جذاب كشور خود را معرفي مي كنند و كمتر پيش مي آيد كه در تمبر، فقرها و بدي به نمايش گذاشته شود.
او مي گويد: تغيير در تمبر ايران عمده بوده و شيوه كار و گرافيك حاكم بر آن بسيار تغيير كرده، اما هنوز جاي پيشرفت دارد و جاي خيلي از تمبرها در تمبرهاي ايران خالي است. محمدرضا عرب، مديركل روابط عمومي پست هم اعترافاتي در زمينه تمبر دارد كه خواندني است. او مي گويد: طراحي و صنعت چاپ درايران بسيار ضعيف است، چون ما شركت دولتي هستيم و پول خوبي به طراحان نمي دهيم، آنها هم نمي آيند تا تخصصي كار كنند .او اعتراف مي كند: ظرف سال گذشته در طرح هاي استادان بزرگ دست برده ايم و آنها با ما قهر كرده اند و ما آنها را از دست داده ايم و حالا مجبوريم با هنرمندان دست دوم و سوم كار كنيم .
عرب ادامه مي دهد: تمبر در ايران هنوز به طريقه هليوگرا ور چاپ مي شود؛ روشي كه در تمام دنيا به دليل قديمي بودن، از ميان رفته و چاپ افست يا چاپ ديگري جايگزين آن شده است. صنعت پروراژ يا دندانه دندانه كردن دور تمبرها در دنيا انواع مختلف دارد كه ما هنوز از طريقه اوليه آن استفاده مي كنيم و در حال حاضر هشت ماه است كه تمبري چاپ نكرده ايم .
به هر حال درحياط فرهنگسراي ملل بودند افرادي كه آلبوم هاي تمبر خصوصي خود را به معرض ديد عموم گذاشته بودند وهنوز بودند افرادي كه با علاقه به فرهنگسرا مي آمدند تا از اين صنعت و هنر بازديد كنند.
جالب است بدانيد كشوري كه بيشتر از همه در نمايشگاه مذكور تمبر داشت، ويتنام بود و كشور قطر، كمترين نمونه تمبر را به نمايش گذاشته بود.
تمبر چاپ دوم ندارد
خاطره ها، خاطره هايي كه تكرار نمي شوند و اين دغدغه كلكسيون كردن تكرار نشدني ها؛ نمي دانم جاذبه جادويي اين برگه هاي كوچك با آن دندانه موشي كنارشان چيست؟
يكي از فتح مي گويد و ديگري از استقلال، از روزهاي عزيز و به ياد ماندني و اتفاقات
تكرار نشدني؛ البته به طرزي منحصر به فرد. اين روزها مي گويند اداره پست تمبرهاي شخصي را هم چاپ و خاطراتي را كه مي خواهيد جاودانه كنيد، به درخواست شما به تمبر تبديل مي كند؛ لحظاتي كه تكرار نمي شوند، لحظاتي كه چاپ دوم ندارند....
|
