Hamshahri Newspaper

علي علي اسلام
مايكل بلومبرگ، شهردار موفق نيويورك اخيرا طرحي را جهت بازيافت زباله  هاي اين كلانشهر ارائه داده كه با واكنش  هاي گوناگوني از سوي مسئولان ذي  ربط مواجه شده است. وي معتقد است كه طراحي و ساخت چند جايگاه بسيار وسيع كه قابليت جابه  جايي داشته باشد، مي  تواند راه حل مطمئني براي انتقال زباله  هاي نيويورك به مكان  هايي باشد كه عمليات اصلي انهدام زباله در آنجا صورت مي  پذيرد.
در اين ميان و با وجود دور از ذهن بودن روش انتقالي پيشنهاد شده، بسياري از مسئولان و طرفداران حفظ محيط زيست با حمايت از بخش اصلي اين طرح، بر مفيد بودن پيشنهاد جابه  جايي زباله  ها تاكيد مي  ورزند. اين در حاليست كه منتقدان بلومبرگ سعي دارند تا با بزرگ جلوه دادن ضعف بخش  هاي ديگر، به مخالفت با طرح پيشنهادي شهردار نيويورك بپردازند.
در حال حاضر شهروندان نيويوركي، روزانه
۵۰ هزار تن زباله توليد مي  كنند. از نظر تئوريك، افزايش ميزان توانايي شهرداري جهت بازيافت زباله  هاي اين كلانشهر، نظريه  اي مورد توافق تمام دست  اندركاران است، اما انجام عملي چنين كاري، به هيچ عنوان بسادگي نظريه  پردازي در مورد آن نيست. دستگاه  هاي اجرايي در حال حاضر حدود 20 درصد از زباله  هاي شهر نيويورك را بازيافت مي  كنند، اما با اقدام براي افزايش اين درصد از سوي مقامات شهري، بسياري از هنجارها در مناطق مسكوني تغيير مي  يابند. اغلب ساكنان نيويورك در خانه  هاي آپارتماني زندگي مي  كنند و اين به معناي كمبود فضا براي تعبيه ظروف گوناگون تخليه زباله است.
روند كنوني انهدام زباله
طبق آخرين نظرسنجي  ها۸۲، درصد از اهالي نيويورك، ميزان جداسازي زباله  هاي خود را جهت بازيافت با واژه غالب اوقات توصيف كرده و تنها 5 درصد از ساكنان ادعا مي  كنند كه هيچ  گاه زباله  هاي خود را بازيافت نمي  كنند.
56 درصد مي  گويند كه طي پنج سال اخير، تمايلشان براي بازيافت زباله بسيار افزايش يافته است.
۶۲ درصد ميزان آشنايي خود را با مقوله بازيافت، بسيار زياد توصيف مي  كنند، در حالي كه 15 درصد ديگر ادعا دارند كه هيچ آشنايي با عمليات بازيافت شهري ندارند.
اين تحقيقات همچنين حاكي از آن است كه 85 درصد از ساكنان شهر نيويورك بخوبي از قابل بازيافت بودن روزنامه  ها اطلاع دارند، در حالي كه كمتر از 50 درصد، از قابل بازيافت بودن قوطي  هاي اسپري و حدود 40 درصد از قابليت بازيافت انواع سيم  كشي  هاي الكترونيك خبر دارند. از سوي ديگر 40 درصد از اهالي نيويورك بخوبي از غيرقابل بازيافت بودن ظروف پلاستيكي نگهداري موادغذايي اطلاع دارند، در حالي كه تنها 20 درصد از جمعيت چندين ميليوني اين شهر از غيرقابل بازيافت بودن قوطي  هاي شامپو و مواد آرايشي مطلع هستند.
با اين وجود، بسياري از نيويوركي  ها هنوز هم در مورد اقلام قابل بازيافت دچار ترديد هستند. به عقيده عده كثيري از اين شهروندان، ابهام موجود، از عملكرد ضعيف دستگاه  هاي اجرايي در ارائه آموزش درست به ساكنان نيويورك نشأت مي  گيرد. طبق نظرسنجي  هاي به دست آمده، 66 درصد از نيويوركي  ها عملكرد دولت را در ارائه آموزش  هاي انهدام زباله ضعيف توصيف كرده  اند. اين افراد بر اين باورند كه دستگاه  هاي اجرايي به اندازه لازم به امر بازيافت زباله اهميت نمي  دهند، اين در حاليست كه تنها 11 درصد از شهروندان نيويوركي از نحوه عملكرد دولت در اين زمينه رضايت دارند.
در ميان اين آمار و ارقام، برخي از مسئولان معتقدند كه تركيبي از آموزش و اجبار اجتماعي مي  تواند تاثيري مثبت بر نرخ بازيافت داشته باشد.
طرح پيشنهادي شهردار نيويورك
بلومبرگ كه در سال 2002 با مشكل كمبود شديد بودجه شهري مواجه بود، با غيرضروري اعلام كردن جريان بازيافت زباله  هاي شهري، بخشي از اين فرآيند كه شامل برنامه  هاي بازيافت پلاستيك و شيشه بود را لغو كرد، اما طبق طرح پيشنهادي امسال او، شهروندان نيويوركي مي  بايستي زباله  هاي بسته  بندي شده خود را روي ريلي قرار مي  دادند كه به جايگاه  هاي متحرك انباشت زباله منتهي مي  شد.
اين جايگاه  ها پس از تكميل ظرفيت خود زباله  ها را از طريق مسير آبي به مكاني جهت انهدام منتقل مي  كردند. مشخص  ترين وجه تمايز اين روش، عدم استفاده از كاميون  هاي حمل زباله شهري بود كه امروزه و به صورت سنتي در تمام شهرهاي جهان در حال حركت هستند.طرفداران محيط زيست و آن دسته از فعالان در اين زمينه كه ساكن مناطق كم  درآمد نيويورك بودند، با استقبال از اين ايده، انجام چنين كاري را اقتصادي  تر مي  دانستند. به عقيده اين افراد، مديريت انتقال زباله باعث وارد آمدن فشار مالي كمتري به شهروندان مي  شود.از سوي ديگر، بلومبرگ در مورد اقلام قابل بازيافت زباله، مقصد معيني را در نظر گرفته است. وي در طرح خود با اختصاص سرمايه  اي
25 ميليون دلاري به شركت طرف قرارداد شهرداري نيويورك، قرارداد 20 ساله  اي را جهت انهدام اقلام قابل بازيافت با اين شركت منعقد خواهد كرد. با وجود اينكه طرح بلومبرگ سعي دارد تا از اختصاص يافتن بودجه سنگين به عمليات بازيافت زباله جلوگيري كند، اما منتقدان تاكيد دارند كه فقدان يك استراتژي مشخص در بازيافت زباله، مشكل بزرگي در انجام اين طرح است.
طرح شوراي شهر نيويورك
شوراي شهر، اهداف دقيق  تري را در رابطه با بازيافت زباله  هاي نيويورك در دستور كار دارد، در حالي كه بلومبرگ به بازيافت 26 درصد از زباله  هاي شهري تا سال 2010 و 33 درصد تا سال 2024 مي  انديشد، شوراي شهر قصد دارد تا با افزايش سهم بازيافت زباله، اين ميزان را به 20 تا 25 درصد در سال 2007 برساند.شوراي شهر همچنين اميدوار است تا در صورت تحقق اهداف كوتاه  مدت، موفق شود تا در سال 2015، مجموع ميزان بازيافت زباله  هاي خانه  هاي مسكوني و تجاري شهر نيويورك را به نرخ ايده  آل
70 درصد برساند.
اصولا بالا بودن ميزان بازيافت زباله نه تنها داراي فوايد طبيعي است، بلكه تاثير مثبتي نيز بر اقتصاد كلانشهري چون نيويورك دارد. در اين ميان، هرچه اطلاعات شهرنشينان از مقوله بازيافت زباله بيشتر باشد، عمليات صنعتي مربوط به آن ارزان  تر تمام خواهد شد.
مقايسه  اي منطقي
بلومبرگ در طرح خود اهميت چنداني به مقوله بازيافت زباله نداده بود، در عوض طرح شوراي شهر قصد دارد تا با آموزش جداسازي زباله  ها از يكديگر، برنامه بازيافت را به منزل تك  تك شهروندان نيويوركي بكشاند. اين طرح از سوي ديگر مي  كوشد تا با بالا بردن نرخ بازيافت زباله  هاي تجاري، روش  هايي را براي استفاده مجدد از مواد اوليه  اي به كار ببندد كه امروزه به صورت زباله  هاي غيرقابل بازيافت در محل  هاي دفن زباله از دور مصرف خارج مي  شوند.
به عقيده بسياري از ناظران امور شهري، اهدافي اينچنيني مي  بايستي ارائه  دهنده استانداردي مشخص براي تمام شهر باشد. بهترين روش براي نيل به اين مقصود، سپردن مسئوليت به يك واحد دست  اندركار در اين زمينه است. برخي از اين اهداف در كنفرانس اخير بازيافت زباله در شهر نيويورك مورد بررسي قرار گرفتند. در اين كنفرانس علمي، بيش از همه به طرح  ريزي برنامه  هايي توجه شده بود كه اهدافي بيش از مقوله  هاي معمول بازيافت دارند. با تحقق يافتن اينگونه برنامه  ها، دستگاه  هاي اجرايي مي  توانند با اجراي طرح جامع، ميزان بازگشت مواد اوليه را به چرخه صنعت افزايش داده و از اين طريق بر اقتصاد نيويورك تاثير بگذارند.با وجود نو بودن طرح بلومبرگ، به نظر مي  رسد وي شانس چنداني را براي عملي ساختن انديشه خود نداشته باشد. روند رو به رشد حفاظت از محيط زيست و استفاده كمتر از مواد اوليه، هر طرحي را كه در حيطه انباشت و انهدام زباله  هاي شهري باشد به سوي مقوله بازيافت زباله سوق مي  دهد.