شنبه ۳۰ مهر ۱۳۸۴ - - ۳۸۳۱
معلمي كه معتاد مي كند
004161.jpg
كامپيوتر، دستگاهي كه روزبه روز ارتقا مي يابد، با باز كردن پنجره دنيا به روي انسان، مفهوم زندگي را در همه جوانب آن تغيير داده است. از سلامتي جسماني گرفته تا روابط خانوادگي و جامعه پذيري، همگي تحت تاثير اين شبكه جهاني قرار گرفته اند. اگرچه هر يك از اين جوانب نيز به يكديگر وابسته و مرتبط هستند، اما گوشه اي از اثرات اينترنت بر زندگي انسان هاي امروز را مرور مي كنيم.
چاقي:كودكاني كه مدت طولاني در مقابل كامپيوتر مي  نشينند، فعاليت  هايشان از فعاليت  هاي موردنياز سلامتي (از قبيل ورزش) دور مي  شود، در نتيجه خطر چاقي افزايش پيدا مي  كند. براي به حداقل رساندن خطر چاقي توصيه مي  شود كه مدت استفاده از كامپيوتر به يك تا دو ساعت در روز محدود و بر فعاليت  هايي از قبيل ورزش تاكيد شود.
تشنج اپيلپتيك: تشنج به طور اوليه به وسيله شكل خاصي از اپي  لپسي ايجاد مي  شود. اپي  لپسي حساس به نور زماني ايجاد مي  شود كه كودك حساسيت بالايي به نورهاي لرزان دارد. در اين حالت زماني كه كودك در مقابل نورهاي درخشان كامپيوتر و فلاش  هاي ناشي از بازي  هاي رايانه  اي قرار مي  گيرد، تشنج آغاز مي  شود. علائم متنوع است كه شامل سردرد، تغيير در ميدان بينايي، سرگيجه، گيجي، كاهش آگاهي و تشنج است. به محض توقف استفاده از كامپيوتر، علائم ناپديد مي  شود.
اثر اينترنت بر مهارت  هاي اجتماعي:به رغم اينكه اينترنت به عنوان يك فن  آوري شگفت  آور معرفي شده است، بر مهارت  هاي اجتماعي افراد اثرات منفي دارد. بهترين راه براي كشف خود، زماني كه كودك در حال رشد و يادگيري ست، تعامل با ديگر كودكان است. يادگيري از طريق تجربه و تحريك حس  ها اتفاق مي  افتد كه زماني كه كودك از كامپيوتر استفاده مي  كند، كمتر اتفاق مي  افتد. كليك كردن بر موس و بازي  هاي رايانه  اي، پيشرفت مناسب مهارت  هاي اجتماعي كودك را به تاخير مي  اندازد. زماني كه كودك به اينترنت معتاد شد، انگيزه  اش براي تعامل با ديگران كم مي  شود كه خود اثرات منفي بر ارتباط شخصي و تعاملات اجتماعي دارد.مطالعات اخير نشان مي  دهد كه استفاده از اينترنت سبب ايجاد احساس بدبختي، تنهايي و به طور كلي كاهش سلامت رواني مي  شود. اشخاصي كه از اينترنت بيشتر استفاده مي  كنند، دوستي  ها را كمتر حفظ كرده، زمان كمتري با خانواده صحبت مي  كنند، استرسورهاي بيشتري را تجربه كرده  اند و احساس تنهايي و افسردگي مي  كنند.
اينترنت و خانواده:اينترنت، امروزه جايگاه ويژه  اي در ساختار زندگي خانواده  ها پيدا كرده است و كامپيوتر به عنوان يك وسيله اما با كاربردي متفاوت  تر، متنوع  تر و شخصي  تر وارد خانه شده و عرصه زندگي اجتماعي را دچار تغيير و تحول كرده و روابط اجتماعي جديدي با ويژگي  هاي نوين در جامعه حاكم مي  سازد.
دليل اصلي خانواده  ها براي خريد كامپيوتر و ارتباط با شبكه اينترنت در منزل، آموزش است. والدين اعتقاد دارند كه اين ابزار، نگرش كودك را به مدرسه بهبود مي  بخشد، اما با گسترش سريع استفاده از اين فن  آوري، سئوال مهمي كه ايجاد مي  شود، تاثير آن بر ارتباطات بين اعضاي خانواده است. استفاده از اينترنت به چند دليل بر روابط خانواده تاثير مي  گذارد:
- استفاده از اينترنت، يك فعاليت زمانگير است، پس مي  تواند مدت تعامل كودك با خانواده  اش را كاهش دهد. زمان اختصاص داده شده براي تعامل با يكديگر، پيش  شرط ارتباط با كيفيت است. در يك مطالعه، 50 درصد خانواده  ها بيان كردند كه مدت زماني كه آن لاين هستند، كمتر با هم صحبت مي  كنند و 41 درصد موافق يادگيري رفتارهاي ضد اجتماعي در اين مدت بودند.
- اينترنت كشمكش  هاي جديدي را در خانواده ايجاد مي  كند. وجود فقط يك كامپيوتر در منزل، رقابتي بين كودك و والدين براي استفاده از كامپيوتر ايجاد مي  كند كه گاهي سبب كشمكش مي  شود.
- استفاده از صفحات وبي كه از نظر محتويات، متناسب سن كودك نيست سبب بحث و كشمكش بين والدين و كودكان مي  شود.
- گاهي كشمكش ناشي از دستيابي كودكان به اطلاعات خصوصي والدين است.
- والدين نگران هستند كه اينترنت، كودك را از ساير فعاليت  ها منحرف كند و همچنين اثر ايزوله  كننده  اي بر او داشته باشد.

رابطه ارگانيك بين سازمان  هاي مرتبط با امور جوانان وجود ندارد
جواني در انتظار كارت ملي
004233.jpg
عكس: علي اكبر شيرژيان
بنيامين صدر
توزيع كارت ملي جوان كه قرار بود جوانان ايراني با دريافت آن، از امتيازهاي متعددي برخوردار شوند، همانند بسياري از برنامه  هاي نيمه  تمام ديگر كه پيش  تر براي افزايش سطح رفاه اجتماعي مطرح شده بود، در هاله  اي از سكوت و تعليق قرار دارد. برنامه توزيع اين كارت كه از آغاز و از سوي بانيانش در سازمان ملي جونان تنها براي ارائه به دانشجويان در نظر گرفته شده بود و زمزمه  هاي طراحي آن براي نخستين بار در دوران رياست مرتضي ميرباقري بر سازمان ملي جوانان به گوش رسيد، در روزهاي رياست رحيم عبادي نيز چند بار تاييد و تكذيب شد تا اينكه به امروز رسيد.
اين كارت كه در ابتدا با هدف ارتقاي هويت و منزلت اجتماعي جوانان و تسهيل امور اقتصادي آنان و كمك به آشنايي هرچه بيشترشان با فعاليت  هاي مختلف بانكي و اقتصادي و در راستاي افزايش كيفيت معيشتي جوانان طراحي شد، سرانجام در شهريورماه سال 82 در شوراي عالي جوانان تاييد و برنامه عملي اين كارت نيز در آبان  ماه همان سال در هيات دولت به تصويب رسيد.
به دنبال اين برنامه، سازمان ملي جوانان موضوع را براي اجرايي شدن و انتخاب بانك صادركننده كارت مورد پيگيري قرار داد و در ارديبهشت سال 83، بانك كشاورزي به عنوان بانك عامل انتخاب و براساس آن، نخستين مرحله انجام كار آغاز شد؛ در شرايطي كه ظرفيت  هاي موردنياز براي اجراي موفقيت  آميز اين طرح به شكل بين بخشي فراهم نبود. پس از آن، سازمان ملي جوانان و بانك كشاورزي با صدور فراخواني مشترك در دي  ماه 83 اعلام كردند كه تنها جوانان دانشجو در شهرهاي استان تهران مي  توانند با مراجعه به شعبه  هاي بانك كشاورزي، با دريافت كارت از امتيازهاي تعيين  شده برخوردار شوند. جالب اينجاست كه در ابتدا هيچ صحبتي پيرامون شهر تحصيل دانشجويان به ميان نيامده بود.
در همين حال و به اعتقاد كارشناسان، اجراي اينگونه طرح  ها بدون فراهم شدن ظرفيت  هاي اقتصادي موردنياز و بسترسازي مناسب، تنها به شكلي تشريفاتي و به دور از هرگونه كارايي دنبال مي  شود. به عنوان نمونه در اغلب كشورها دانشجويان با ارائه كارت دانشجويي بين  المللي به دانشجويان، مي  توانند در هنگام سفر از تخفيف  هاي ويژه پروازي و مراكز اقامتي برخوردار شوند، در صورتي كه در ايران اينگونه نيست و دارندگان كارت بين  المللي دانشجويي تنها از آن به عنوان يك نوع كارت شناسايي كه در كشورما نيز كاربرد چنداني ندارد، استفاده مي  كنند.
از سوي ديگر وزارتخانه  ها، نهادها و سازمان  هاي مرتبط با امور جوانان هيچ  گونه رابطه ارگانيك و منسجمي با يكديگر ندارند.
به اين ترتيب موانع اجراي طرح  هايي چون ارائه كارت ملي جوان در عمل با مشكلات متعددي روبه  رو مي  شود، مضاف بر اينكه تغيير مديريت  ها و به تبع آن سليقه  هاي جديد مديران تازه  وارد، موضوعي ست كه سبب مي  شود اغلب طرح  ها بدون رسيدن به سرانجام مشخصي به شكلي نيمه  كاره رها شود. در اين كشاكش، مسئولان سازمان ملي جوانان با بيان اينكه هنوز دستور جديدي براي ازسرگيري مراحل ارائه كارت ملي جوان از سوي مديريت جديد صادر نشده، مي  گويد: اين طرح در حال حاضر مسكوت است و هرگونه تصميم  گيري جديد منوط به نظر رياست جديد سازمان و مسئولان مستقيم پروژه كارت ملي جوان است.
صدور كارت ملي جوان كه قرار بود تنها با ارائه كارت معتبر دانشجويي و پرداخت 20 هزار ريال به عنوان حق عضويت انجام شود، داراي دو قابليت بود، به طوري كه فرد دارنده كارت مي  بايست از بخش مغناطيسي آن براي برداشت وجوه نقد با كمك خودپرداز و پايانه  هاي فروش (POS) استفاده كند و هم در قالب يك كارت هوشمند به عنوان كيف پول الكترونيكي از آن بهره گيرد.
تسهيلات كاربردهاي كارت ملي جوان قرار بود كه برخورداري از بيمه حوادث شركت سهامي بيمه ايران در مجموع تا سقف 12 ميليون ريال، بهره  مندي از وام قرض  الحسنه يك ميليون ريالي بانك كشاورزي با كارمزد 4 درصد، امكان خريد با تخفيف 10 تا 30درصدي از حدود 200مركز مشخص فروش كالاها و خدمات موردنياز دانشجويان ساكن در استان تهران و ... را شامل شود.
درواقع اين اقدام، آغازي براي ارائه خدمات الكترونيكي به جوانان تلقي مي  شود و انتظار مي  رفت كه سازمان  هاي مختلف دولتي و غير دولتي با معرفي محصولات و خدمات موردنياز جوانان و ارائه امتيازهاي لازم در اين طرح مشاركت كنند كه به دليل نبود هماهنگي لازم و مطالعه غيردقيق طرح، چنين نشد.
در همين حال يك منبع آگاه ادعاي آمادگي سازمان ملي جوانان مبني بر آغاز توزيع كارت ملي جوان در تهران را كه چندي پيش و در زمان رياست رحيم عبادي مطرح شده بود، تكذيب كرد.
اين منبع آگاه كه نخواست نامش فاش شود، به خبرنگار ضميمه ايرانشهر روزنامه همشهري گفت كه تا اين لحظه عمليات واگذاري كارت ملي جوان آغاز نشده و اين در شرايطي ست كه هنوز دستور جديدي نيز از سوي علي اكبري، رئيس جديد سازمان ملي جوانان صادر نشده است.كارت  هاي ملي جوان هم  اكنون چاپ و از سوي بانك كشاورزي ارائه شده است. از سوي ديگر خبرهاي ضد و نقيضي در ارتباط با اختلاف  نظر سازمان ملي جوانان با بانك كشاورزي بر سر چگونگي ارائه كارت ملي جوان به گوش مي  رسد.
گفته مي  شود سازمان ملي جوانان ميزان اعتبار تعيين شده را براي كارت ملي جوان در اختيار بانك كشاورزي قرار نداده و اين امر، مهمترين مانع واگذاري كارت  هاي جوان شده است.
رحيم عبادي، رئيس سابق سازمان ملي جوانان چندي پيش و در واپسين روزهاي رياستش اعلام كرده بود كارت ملي جوان در تهران ارائه شده و جوانان پنج استان ديگر ايران نيز از اين كارت بهره  مند خواهند شد.
خدمات الكترونيك
دانش آموزان و دانشجويان در اغلب كشورهاي توسعه يافته و حتي برخي كشورهاي هم سطح با ايران، از مزايا و امكانات بسياري در زندگي روزمره برخوردارند كه از سوي دولت براي آنها در نظر گرفته شده؛ امكاناتي از قبيل بليت رايگان وسايل نقليه عمومي، كارت هاي اعتباري مخصوص مراكز خريد، ارائه خدمات و تخفيف هاي ويژه مراكز تفريحي و سرگرمي مثل شهر بازي، استخر و پارك هاي تفريحي.
اين در شرايطي ست كه اغلب اين خدمات با به كارگيري كارت هاي الكترونيكي مشابه آنچه كه قرار بود با عنوان كارت ملي جوان به جوانان ايراني ارائه شود، صورت مي گيرد؛ خدماتي كه از آن به عنوان پيش زمينه دستيابي به رفاه الكترونيك ياد مي شود.

يادداشت
فرصت هاي مغتنم
عليرضا بهرمن- فرهنگ و ادبيات اين مرز و بوم مملو از حكايات و ضرب المثل هايي ست كه در نهايت شيريني و جذابيت هم براي سنين مختلف، بار معنايي ارزشمندي را در خود داراست. حكايت چوپان دروغگو و عمق پيامي كه اين داستان كوتاه قرار است در ذهن كودك دبستاني برجا گذارد، الزامي ست كه يك فرد در تمام عمر به آن محتاج است. اي كاش بيش از آنچه هست، انعكاس پيام اين حكايت را در جامعه تجربه مي كرديم. حكايت چوپان دروغگو نمونه اي از خروارها حكايت و ضرب المثل هاي غني فرهنگ ماست،  اما در مقابل تمثيل هايي هم وجود دارند كه اگر در روزگاري جايگاهي داشت، امروزه كمرنگ يا بي رنگ شده اند. نمونه اي از آن عبارت است از كماهي را هر وقت از آب بگيري تازه است.اين ضرب المثل در عرصه آموزش و تحصيل در شرايط كنوني، قابل استناد نيست.
در گذشته با توجه به حجم و نوع مطالب، ارتباط كم تحصيل با مشاغل آن روزگار، عدم رقابت و آزاد بودن اذهان به جهت حداقل بودن گرفتاري ها و درگيري ها كه طبعا از سادگي زندگي آن دوره ناشي شده بود، فرصت تحصيل و دانش آموزي را براي افراد، حتي در ميانسالي، ممكن مي نمود. البته از انصاف دور نشويم؛ مشكلاتي ديگر از قبيل اجبار در مسافرت از زادگاه به شهرهاي علمي و يافتن استاد و كتاب، آن هم با اسب و قاطر يا پاي پياده، بر دشواري تحصيل آن زمان سايه سنگيني انداخته بود كه غير عاشقان آموختن، علاقه مندان متوسط را از ميدان به در مي كرد و بي جهت نيست، در آن روزگار، اغلب كساني كه به دانش روي آوردند از خواص آن عصر و از افتخارات اين زمان محسوب مي شوند.
در مقابل درعصر ما، وابستگي اكثر مشاغل به تحصيل، حجم قابل ملاحظه مطالب و اطلاعات در هر يك از موضوعات و رشته ها، جمعيت قابل توجه از فارغ التحصيلان و در نتيجه رقابت دريافتن فرصت شغلي، امكان انتخاب زمان تحصيل را از افراد سلب كرده؛ كساني كه از قافله تحصيل، حتي براي زماني كوتاه جدا شوند، براي جبران اين غفلت ناچارند هزينه زيادي بپردازند، گو اينكه جاي تعجب نخواهد بود اگر هيچ گاه اين غفلت جبران نشود.در شرايط فعلي، جمعيت فارغ التحصيلان بيكار در تمامي رشته ها، اين امكان را به صاحبان مشاغل و به اصطلاح كارفرمايان داده است كه با قرار دادن شرايط فوق العاده خاص و بعضا در مواردي سليقه اي به گزينش كاركنان خود اقدام كنند و تازه اين شروع ماجراست و حفظ شغل به دست آمده حكايتي ست ديگر.
البته مي توان از نتايج مثبت اين وضعيت، ارائه چهره موفق و بنابراين سعي در شكوفا كردن استعدادها و خلاقيت ها را نام برد.
هرچند جاي نگراني ست كه در اين شرايط ناپايدار براي كساني كه فاقد استعداد و خلاقيت هستند، آنان را به شيوه هاي نامناسب براي ماندن و حفظ بقا، وسوسه مي كند.به عنوان نمونه در سيستم دولتي كه كاركنان خود را تثبيت شده در شغلشان مي بينند، نه تنها ازخلاقيت خبري نيست، حتي از استفاده بهينه از سخت افزارهاي تحت اختيار هم خبري نيست.
حال در چنين شرايط سختگيرانه در سپردن يك حرفه به يك شخص، كسي موفق تر است كه در دوران دانش آموزي، بي هيچ فوت زمان، درس خوانده، به دانشگاه رفته و در دانشگاه نيز به عنوان يك دانشجوي موفق كار خود را به پايان برساند.
پس دوستان دانش آموز، امروز كه امكان تحصيل مهيا و پدر و مادر در حد امكان، خود را سپر گرفتاري ها قرار داده اند و ذهنتان را از بار اضافي به دور داشته اند، شما نيز وقت را مغتنم شمرده و به دست خود انرژي قابل ملاحظه تان را با مسائل انحرافي و غيرضروري به هدر نداده و به جاي افسوس از نداشته ها، از داشته هايتان استفاده بهينه كنيد. باور كنيد در عرصه آموزش و تحصيل، كماهي را هر وقت از آب بگيري، تازه نيست.

مدرسه
آشتي اوليا با مدرسه
004242.jpg
زهــره رجـب نيا- 58سال پيش براي نخستين بار تحت تاثير طرحي از كشور فرانسه، طرح انجمن خانه و مدرسه در ايران فعاليت خود را با هدف آموزش اوليا براي تربيت فرزنداني صالح و مشاركت اولياي دانش  آموزان با متوليان مدرسه آغاز كرد. اين روند تا پيش از دهه 70 مبتني بر همين اهداف بود، اما در دهه 70 به دليل وجود دغدغه  هاي مالي وزارت آموزش و پرورش و ديدگاه متوليان آموزش كشور در هدايت اين وزارتخانه، به سمت جذب مشاركت  هاي والدين دانش  آموزان و تامين هزينه  هاي مالي آموزش و پرورش، گسست جبران  ناپذيري در تعامل اولياي دانش  آموزان و مدرسه به وجود آمد؛ فاصله  اي كه تاكنون به رغم تلاش  هاي مدارس هنوز جاي خالي آن كاملا مشهود است.
در اين خصوص حسن زارعيان، كارشناس مسئول انجمن اوليا و مربيان شهر تهران در پاسخ به اين سئوال مبني بر اينكه چه دلايلي سبب شده تا اولياي دانش  آموزان اشتياقي براي شركت در فعاليت انجمن اوليا و مربيان از خود نشان ندهند، مي  گويد: متاسفانه اوضاع نابسامان مالي آموزش و پرورش سبب شده تا طرحي كه با هدف مشاركت همه  جانبه اولياي دانش  آموزان با مدارس طراحي شده بود، از اهداف اوليه خود فاصله بگيرد و جاي خود را به تامين هزينه  هاي مالي مدارس بدهد؛ هدفي كه تنها بخشي از اهداف همه  جانبه اين طرح را دربرمي  گيرد.
او اضافه مي  كند: معمولا هنگامي كه از مشاركت والدين دانش  آموز با اولياي مدارس حرفي به ميان مي  آيد، ذهن خانواده  ها به دغدغه  هاي مالي مدارس سوق داده مي  شود و اين امر در انتها نتيجه منفي فعاليت انجمن اوليا و مربيان در دهه 70 است، زيرا آموزش و پرورش تنها چالش  هاي مادي خود را با مشاركت اوليا پر مي  كرده و مجموع اين مسائل سبب شده تا سابقه منفي از مشاركت با مدرسه در ذهن خانواده  ها به وجود آيد.
زارعيان معتقد است كه اين عامل سبب ضربه خوردن به روابط انجمن اوليا و مربيان اولياي مدارس شده است.
اين كارشناس انجمن اوليا و مربيان همچنين در پاسخ به اينكه چرا سطح مشاركت والدين در دبيرستان  ها كمرنگ  تر است، مي  گويد: دو عامل در اين امر دخيل هستند؛ نخست آنكه اوليا معمولا فكر مي  كنند فرزندان كوچك آنان نياز به مواظبت و دلسوزي بيشتري دارند، از همين رو در دوران تحصيل آنان در مقاطع پايين  تر معمولا مراقبت و مواظبت بيشتري به عمل مي  آورند و اين امر خصوصا زماني كه نخستين فرزند آنان به مدرسه مي  رود، تشديد مي  شود، حال آنكه با گذشت زمان و به مدرسه رفتن ديگر فرزندانشان از شدت اين مراقبت و دقت كاسته مي  شود. همين  طور با بزرگتر شدن فرزندان، آنان تمايل كمتري براي دخالت والدين در فعاليت  هايشان دارند و همين امر سبب مي  شود تا والدين نيز از دخالت يا مشاركت در فعاليت فرزندان بزرگتر خود چشم  پوشي كنند.
زارعيان همچنين پديده گسست نسل ها را از ديگر عواملي مي  داند كه در مقاطع بالاتر تحصيلي، حضور والدين دانش  آموزان را كمرنگ  تر كرده و در اين باره اضافه مي  كند: متاسفانه بحث امروز بين كارشناسان تربيتي آن است كه ما زبان گفت  وگو با فرزندان خود را نمي  دانيم و درواقع زبان مشتركي براي بيان مشكلاتمان با فرزندانمان نمي  شناسيم.
اين كارشناس انجمن اوليا و مربيان، تغيير ديدگاه  ها و بينش  هاي مديران مدارس، مشاركت اوليا و مربيان و دانش  آموزان در تصميم  گيري  هاي مدرسه، بهره  گيري از آئين  نامه  هايي كه انجمن  ها تاكنون تدوين كرده  اند، اجراي تعهدات و برنامه  هاي كوتاه  مدت در انجمن  ها و عدم برنامه  ريزي بلندمدت در انجمن و بالاخره داشتن روحيه صبر، بردباري و تحمل عقايد ديگران را از جمله راهكارهايي دانست كه مي  توان با كمك آنان فاصله به وجود آمده بين والدين دانش  آموزان و انجمن اوليا و مربيان مدارس را با آن پر كرد.
دكتر ابوالقاسم مهري  نژاد، عضو هيات علمي دانشگاه الزهرا نيز تغيير كاركردها و وظايف انجمن اوليا و مربيان و تغيير اعضاي انجمن  ها را در راستاي بهينه  سازي مناسبات انجمن  ها و اولياي دانش  آموزان مثمرثمر مي  داند.
او مي  گويد: اصولا همكاري فرد با افراد و گروه  ها، تابع يك اصل منفعت  طلبي و سود بردن است و متاسفانه اين انجمن  ها تاكنون در برقراري يك ارتباط خوب و سازنده كه دوطرفه باشد، ناموفق عمل كرده  اند.
در هر حال آشتي اوليا با مدرسه، كودكان را مستفيض مي كند. هر چه اين آشتي زودتر و بهتر انجام شود، كودكان نسل هاي بيشتري را پوشش مي دهد.

اين روزها مدارس شور و حال ويژه اي دارند. جشن افطاري
مدرسه از جشن هايي ست كه بچه ها را به شوق مي آورد.
004260.jpg
عكس ها: گلناز بهشتي

در شهر
جهانشهر
زيبـاشـهر
شهر آرا
|  جهانشهر  |  در شهر  |  زيبـاشـهر  |  شهر آرا  |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |