شنبه ۷ آبان ۱۳۸۴ - - ۳۸۳۶
علمي
Front Page

دامنه بلاياي طبيعي هر روز گسترده تر مي شود
اين سرنوشت محتوم ماست
004686.jpg
004665.jpg
مقابله با بحران
افزايش تعداد و شدت بلاياي طبيعي در چند سال گذشته باعث شده تا مسئولان و دانشمندان با چالش هاي جديدي مواجه شوند. اينكه چه عواملي مي توانند بر اين روند افزايشي موثر باشند، مي تواند كليد حل بسياري از پرسش هايي باشد كه در اين زمينه مطرح است، اما مسئله مهمتر نحوه برخورد و مقابله با اين بلاياست. برخي از دانشمندان در برخي موارد (به جز زلزله كه هنوز ماوراي دانش بشر سير مي كند) پيشنهاد مي كنند، اين بلايا را بايد در نطفه خفه كرد، اما اين راهكار چندان عملي به نظر نمي رسد. راهكار ديگر آمادگي در برابر اثرات مخرب اين بلاياست كه منطقي و بسيار ضروري به نظر مي رسد.
هر روز خبر تلخ جديدي از بلاياي طبيعي از سرتاسر دنيا مخابره مي شود. در شرق، زلزله ده ها هزار قرباني مي گيرد و در غرب بازهم داستان عادي و هميشگي توفان ها كه قسمتي از افكار ما را پريشان مي كند. در مورد زلزله ها كه كشور ما يكي از قربانيان بالقوه آن است هنوز به آن حد از دانش بشري نرسيده ايم كه بگوييم فعاليت هاي زيست محيطي مخرب ما بر وقوع يا شدت آن تاثير مي گذارد يا نه، اما در مورد توفان هاي استوايي نوك تيز پيكان اتهامات بر ما نشانه رفته است . همان طور كه مي دانيد اين توفان ها در فصل خاصي از سال تحت شرايط ويژه اي كه مهمترين آنها گرماي زياد و تبخير بيش از حد اقيانوس اطلس است، اتفاق مي افتد. گرماي بيش از حد ، اين عبارت چه چيز را در ذهن تداعي مي كند؟ گرماي جهاني ، پاسخ كوتاه است و عميق، به كوتاهي عمر نسيمي كه يكباره هولناك ترين توفان دنياي معاصر مي شود و به عمق دردي كه انسان ها بر اثر آن تحمل مي كنند. بشر در حال نابودي خويش است و در اين راه هيچ چيز جلودارش نيست. شايد روزي توفان ها به خرابكاري هاي او پايان دهند.
توفاني ديگر،ويلما
هنوز ساكنان حوزه درياي كارائيب و ايالات فلوريدا و تگزاس آمريكا آثار خسارات ناشي از توفان هاي استوايي كاترينا و ريتا را كاملا محو نكرده اند كه بايد براي مقابله با توفاني ديگر آماده شوند. ويلما اواسط هفته گذشته پس از چند روز يكه تازي در كوبا و مكزيك رو به سوي فلوريدا- ميعادگاه توفان هاي استوايي- نهاد. اين توفان ها اولين بار رسما در روز دوشنبه در فلوريدا مشاهده شد. سرعت آن در آن روز 23 مايل بر ساعت (37كيلومتر بر ساعت) بود. يك روز بعد ويلما به عنوان يك توفان استوايي نوع سوم با بادهايي به سرعت 125 مايل بر ساعت (200 كيلومتر بر ساعت) ثبت شد. اما اين ضعف موقتي ست، چون توفان هاي استوايي پس از رسيدن به خشكي كه ديگر منابع سرشار بخار در دسترس ندارند، ضعيف مي شوند، اما حركت دوباره آنان به سمت اقيانوس اطلس – جايي كه منابع بيكران بخار  آب وجود دارد – دوباره آنان را نيرومند مي كند. در مورد ويلما بايد گفت كه اين توفان بيش از حد نيرومند شد، چون در تاريخ 19اكتبر پس از رسيدن دوباره به اقيانوس اطلس به عنوان سومين توفان استوايي نوع پنج فصل 2005 با بادهايي به سرعت 175مايل بر ساعت
( 280كيلومتر برساعت) ثبت شد. پس از آن اين توفان هولناك همچون دو نمونه قبلي اين فصل (كاترينا و ريتا) به سوي مناطق ساحلي حركت كرد تا باز هم خسارات فراواني بر جاي بگذارد و خود را در تاريخ توفان هاي استوايي اقيانوس اطلس جاودانه كند.
اولين توفان الفبايي، آلفا
در همان حال كه ويلما در حال قدرت گرفتن بود، خبرهاي تكان دهنده ديگر به گوش مي رسيد. بيست و دومين توفان منطقه اي اقيانوس اطلس در فصل توفاني 2005 در نزديكي جزيره هيسپانيولا در كارائيب براي اولين بار ثبت شد. اين بار براي نامگذاري اين توفان ها قرار بر آن شد كه از حروف يوناني استفاده كنند و آلفا اولين توفان تاريخ لقب گرفت كه اسم آن از حروف يوناني اقتباس شده است. توفان هاي بعدي از اين نوع به ترتيب بتا، گاما و... نام خواهند گرفت. آلفا پس از جزيره هيسپانيولا به سمت هائيتي حركت كرد و تلفات سنگيني در آنجا برجاي گذاشت. هر چند مسئولان دولتي منطقه تدابير زيادي براي مقابله با آن درنظرگرفته بودند، با اين حال حداقل 10 كشته حاصل پرسه زني آلفا در هائيتي بود. از اقدامات امنيتي مسئولان محلي مي توان به قطع جريان برق حدود 3 ميليون نفر از ساكنان مناطق ساحلي اشاره كرد.
ركورد شكنان
ويلما و آلفا توفان هاي خاصي در تاريخ توفان ها به شمار مي روند و به نوعي هر كدام اولين در تاريخ هستند. همان طور كه پيشتر اشاره شد ويلما سومين توفان استوايي (معادل لغت Hurricane) نوع پنجم
فصل 2005 است و از سال 1928 كه ثبت توفان ها شروع شده، امسال اولين بار است كه سه توفان نوع پنج در يك سال ثبت مي شوند. همچنين اين توفان دوازدهمين توفان استوايي (Hurricane) فصل است كه از سال 1969 به بعد هيچ گاه 12 توفان استوايي در يك سال ثبت نشده بود. از سوي ديگر آلفا ركورد ثبت توفان هاي منطقه اي سال (توفان منطقه اي پس از توفان استوايي، پرقدرت ترين توفان اقيانوس اطلس به شمار مي رود) را شكست، چون بيست و دومين توفان منطقه اي بود كه ثبت شد.
اسماء توفاني
هر سال با آغاز فصل توفاني در اقيانوس اطلس،
21 اسم خاص و عمومي براي توفان ها انتخاب مي شود كه ترتيب اين اسامي براساس حروف الفباست. مثلا ريتا (Rita) هفدهمين اسم از اسامي مشخص شده بود و پس از آن چهار اسم ديگر باقي مي ماندند. پس از اينكه آخرين اسم از ليست اسامي با نام ويلما (Wilma)براي اين توفان انتخاب شد مسئولان با مشكل جديدي مواجه شدند؛ نامگذاري توفان ها . فرانك لپور- سخنگوي مركز ملي توفان هاي استوايي آمريكا- چاره كار را اينچنين عنوان مي كند: ما به سراغ حروف الفبا مي رويم . به اين ترتيب پس از ويلما اولين اسم، آلفا مشخص شد كه با بروز توفان ديگري پس از ويلما اين اسم براي آن انتخاب شد.
نامگذاري توفان هاي استوايي تاريخ طولاني و جالبي دارد. قرن هاي متمادي اسامي توفان هاي درياي كارائيب از اسم افراد مقدس كاتوليك كه روز پيدايش توفان ها به نام آنها بود، نامگذاري مي شدند. مثلا توفان سن فليپ در تاريخ 13 سپتامبر 1876 پورتوريكو را در نورديد، اما 50 سال بعد و دقيقا در همان تاريخ، توفان ديگري در پورتوريكو مشاهده شد. دانشمندان علاوه بر خود توفان با مشكل ديگري مواجه شدند و آن نام توفان بود. آنها اين مشكل را براحتي حل كردند، اما راه حل جديدي براي نامگذاري توفان ها ارائه نكردند. راه حل آنها اين بود كه نام توفان دوم را سن فليپ دوم نهادند. در حدود دو دهه بعد در جريان جنگ جهاني دوم، افسران هواشناسي ارتش آمريكا از روش جديدي براي نامگذاري توفان هاي استوايي استفاده كردند. آنها براي نامگذاري توفان ها از اسامي زنانه استفاده مي كردند. با پايان يافتن جنگ، دانشمندان هواشناسي به توافق رسيدند از سيستم نامگذاري الفبايي مشابهي بر پايه كدهاي راديويي ارتش استفاده كنند. در همين راستا در سال 1950 اولين توفان استوايي دنيا با استفاده از اين روش Able نام گرفت، اما چند سال بعد مسئولان مربوطه متوجه شدند اگر در تاريخ بيش از يك توفان Able پديد آيد، مشكلات زيادي به وجود خواهد آمد. به همين خاطر در سال 1953 يكسري از اسامي زنانه كه بايد به صورت چرخشي مورد استفاده قرار مي گرفت، تصويب شد به اين شرط كه اسامي برخي توفان هاي پرقدرت و خاص فقط يك بار استفاده شوند. در سال 1979 به اصرار گروه هاي فمينيستي اسم مردانه هم به اين ليست اضافه شد و از آنجا كه بسياري از ساكنان اين منطقه زبان فرانسوي و اسپانيولي داشتند، اسامي فرانسوي و اسپانيولي هم به آن اضافه شد.
۲۲ اسم اين ليست (از حروف q ، u ، x ، y و z در ليست استفاده نمي شود) هر شش سال يك بار تغيير مي يابند. (به جز اسامي توفان هاي خاص همانند هوگو و اندرو و احتمالا كاترينا ) و پس از آن سازمان بين المللي هواشناسي، اسامي بازنشسته را با اسامي جديد جايگزين مي كند. پيش از سال 2005 كه بيش از 21 توفان استوايي در آن رخ داده، تنها سال 1933 بوده است كه۲۱ توفان در آن اتفاق افتاده، اما در آن سال هنوز توفان ها به شيوه جديد نامگذاري نمي شده اند. در اينجا بايد به اين نكته اشاره كرد كه يافتن اسم جديد براي توفان بيست و دوم چندان غيرقابل پيش بيني نبوده است، چون از چند سال پيش حدس زده مي شد كه با افزايش گرماي جهاني توفان بيست و دومي هم در راه است!

پيشخوان
عرب نيوز
004641.jpg
روزنامه عرب نيوز موضوع اصلي خود را به گزارش دتلو مهليس، رئيس كميسيون تحقيق درباره مرگ رفيق حريري-نخست وزير اسبق لبنان- و همچنين واكنش مقامات سوري در اعتراض به اين گزارش اختصاص داده است.
در اعتراض به اين گزارش و در حمايت از دولت سوريه، شماري از دانشجويان، كارمندان و مردم عادي به تظاهرات در شهرهاي مختلف پرداختند. آنها در پلاكاردهايشان نوشته بودند: آقاي مهليس ما قاتل نيستيم .
اوژوردويي آن فرانس
004656.jpg
گزارش اصلي اين روزنامه گفت وگويي ست با نيكولا ساركوزي، نخست وزير فرانسه. وي كه چندي پيش اظهار داشته بود خارجيان مقيم فرانسه مي توانند در انتخابات شهرداري ها شركت كنند در اين گفت وگو علاوه بر اين مسئله در مورد لائيسيته و ساير مسائل روز در اين كشور توضيحاتي مي دهد.
به نظر مي رسد وي توانسته حمايت و رضايت همگاني را جلب و جايگاه خود در انتخابات آتي رياست جمهوري را محكم تر كند.

|  جهانشهر  |   خبرسازان   |   دخل و خرج  |   در شهر  |   طهرانشهر  |   علمي  |
|  شهر آرا  |

|   صفحه اول   |   آرشيو   |   بازگشت   |