عكس:ايسنا
آيدا آزاد
واقعيتش همين يك جمله است؛ اينكه فكر كني ما همه خوبيم و داريم زندگي مان را مي كنيم، اما بد نيست بداني كه وقتي يادت مي افتيم، حالمان از خوشي درمي آيد. براي همين مي گوييم خوبي حال ما را باور نكن. اين چند جمله را بايد خطاب به منوچهر نوذري بازيگر، دوبلور، كارگردان و مجري گفت كه نزديك دو ماه است پايش به بيمارستان باز شده و در اين مدت دوبار به بيمارستان رفته و اين بار آخر كه ملاقات ممنوع است و انگار حالا حالاها نمي خواهد بيرون بيايد. علت بستري شدنش بيماري ديابت است.
دور قبل هفته اول آبان مرخصش كردند؛ بعد از سه هفته. دور قبل مي گفتند كه از اواسط مهرماه و بعد از عارضه اي كه بعد از اجراي نمايشش در تئاتر گلريز پيش آمد به بخش ICU بيمارستان منتقل شد. خبرش را هفتم آبان مخابره كردند كه از بيمارستان مرخص شده، اما بعد از 20 روز دوباره مي گويند  حال منوچهر نوذري خوب نيست. مي گويند از بيستم آبان دوباره به بيمارستان رفته. مي گويند در بخش دياليز بيمارستان مدرس بستري ست. حالا ديگر اين روزها برخلاف قبلا كه نوذري در تلويزيون ظاهر مي شد، ملاقات ممنوع شده و هيچ كس نمي تواند او را ببيند. جمله عجيبي ست اينكه نوذري در آخرين جمله هايي كه به خبرنگار ايسنا گفته، از سابقه اش حرف زده. من اولين كسي بودم كه در تلويزيون ايران مقابل دوربين رفتم و گفتم تصوير من را در جعبه اي مي بينيد كه نامش تلويزيون است . و به همين ترتيب تلويزيون با منوچهر نوذري متولد شد.
در اين مدت كه حال نوذري بد است، خيلي  از روزنامه ها و مجلات از او نوشتند. خيلي ها هم ننوشتند. خيلي ها منتظر بودند بهبودي حاصل شود و بعد بنويسند. خيلي  ها هم به روي خودشان نياوردند. در اين شرايط موضع گيري و دوباره نوشتن از يك اتفاق دنباله دار سخت تر مي شود. نه قرار است آه و ناله داشته باشيم و نه قرار است خودزني كنيم. بهترين راه، پاك كردن گرد و غبار از روي خاطرات مشترك با منوچهر نوذري ست. شما چه چيزي يادتان مي آيد؟
كوچه اقاقيا ؟ صبح جمعه با شما ؟ ايوالله ؟ همه اينها متعلق به زمان هاي خودشان بوده اند و در زمانه خودشان خيلي سروصدا داشته و طرفدارهاي زيادشان معمولا اين سروصداها را به راه مي انداخته اند. منوچهر نوذري دي ماه سال 82 در گفت وگو با ايسنا حرف عجيبي زده كه با توجه به مرگ آن هنرمند بيشتر بهت زده مان مي كند. من كاشف آغاسي بودم و براي اولين بار او را وارد راديو و سينما وارد كردم. وقتي نقش اول ايوالله را به او دادم، تمام مدت تا وقتي كه فيلم اكران شد، هر كسي كه من را ديد ايراد گرفت كه چرا نقش اول فيلم را به او دادم . و بعد سر درد دلش باز مي شود و از خاطراتش با آغاسي مي گويد. اين طور كه خودش گفته، اولين فيلمش، فروش فوق العاده اي داشته كه بعد از آن در خيلي هم ممنون و خيالاتي ديگر اين موفقيت تكرار نشده.
حرف هايش درباره كوچه اقاقيا هم عجيب است. اينكه به خاطر اعتماد به فيلمنامه و خود رضا عطاران اولين و آخرين سريال را بازي مي كند. يا آنكه صبح جمعه با شما كه تا مدت ها اسمش را بر سر زبان ها انداخت. فراموش كردن مسابقه هفته يك بي انصافي محض است.
شاگردهايش - يا آنهايي كه به نوذري عشق مي و رزند- هميشه از تيزهوشي و اعتماد به نفسش مي گويند.
نوذري
هيچ وقت نرو توي دل آدمي كه جلويت نشسته ؛ به ما گفته اند كه اين از جمله هاي آموزشي نوذري ست. يا اينكه مي گويد: احترام مصاحبه شونده ات را حفظ كن . بعضي اوقات دوستان اين جملات را فراموش مي كنند. الان كه وقت اين حرف ها نيست. الان بايد بگوييم كه مديران سيما و رئيس دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي، چون خيلي معروفند در ملاقات ممنوع به عيادت نوذري رفته اند. دقيقا در همين شرايط فعلي ست كه مدير توليد دوبلاژ سيما، جملاتي را گفته كه به سر و سامان دادن به وضعيت دوبلورها برمي گردد.
مي توانيم احساس اميدواري كنيم. افرادي مثل منوچهر نوذري كه سابقه طولاني فعاليت در عرصه هنر را دارند، بايد مورد توجه مراكز مختلفي كه در آن فعال بوده اند، قرار گيرند و صدا و سيما نيز از پيشكسوتاني مثل او حمايت مادي و معنوي كند . اينها خبرهاي خوبي ست، ديگر. خبر بهتر مي خواهيد، نمازي بخوانيد و بعد، دعا كنيد كه از رختخواب بيرون بيايد و سرحال شود تا بتواند آن فيلمي كه مي خواست بسازد را بسازد.

۵۰سال آبرو
منوچهر نوذري، دهم ارديبهشت 1315 به دنيا آمده. از 17 سالگي وارد راديو شده و از همان حركت اول به جاي نقش دوم يك فيلم صبحت كرده وحالا بيشتر از 51 سال است كه در راديو، تلويزيون، دوبله، سينما و تئاتر ايران فعاليت مي كند. الان فيلم چند مي گيري گريه كني را آماده اكران دارد. بازي اش در اين فيلم و بازي اش در كوچه اقاقيا يك ويژگي داشته؛ بازي در فيلم كارگردان هاي جوان. اين را بگذاريم به حساب اعتماد به جوان ها؟ يا بگذاريم به حساب بي پولي؟ كه اگر از روي ناچاري بود، در سريال هايي بازي مي كرد كه با فيلمنامه  هايي شبيه به كوچه اقاقيا به او پيشنهاد شد. چرا در آنها بازي نكرد؟ خودش كه مي گويد نمي خواسته آبروي 50 سال زندگي در سينما و تئاتر و سريال را ببرد.

وقف در اسلام، سنت نيكو و حسنه  اي ست كه كمتر به سمت كارهاي فرهنگي سوق داده شده؛ اين در حالي ست كه در اين عرصه به دليل بسترسازي و افزودن بر دانش شهروندان و در نهايت رشد عقلي و فكري آنها، ثمرات و بركات بيشتري را مي  توان شاهد بود. اينكه كسي كتابخانه بزرگي داشته باشد وآن را وقف كند خيلي مردانگي مي خواهد، اما اينكه خود را نيز به همراه كتابخانه وقف ارتقاي سطح دانش كند، از خصلت بزرگان است.
۹ سال پيش در چنين روزهايي در شمال شرق شميران، كتابخانه  اي گشايش يافت كه با اين اقدام پسنديده، كمبود كتابخانه در اين منطقه از شميران را تا حدودي مرتفع كرد.
اين محدوده باتوجه به انبوه دانش  آموز ان دختر و پسر پشت كنكوري كه نياز مبرم به محل مناسبي كه مجهز به انواع كتب كمك درسي و تخصصي باشد داشتند، با گشايش اين كتابخانه گمشده خويش را يافت.
گزارش زير، معرفي مختصري ست از يك كار بزرگ فرهنگي كه 9 سال قبل از سوي آيت  الله حكيم- امام جماعت حصاربوعلي شميران - صورت گرفت؛ اختصاص و تبديل منزل مسكوني خود در شميران به كتابخانه  اي عمومي. اميد است كه ديگران هم وقف  هايي اين  چنين جهت كمك به گسترش فرهنگ كتاب و كتابخواني صورت دهند.
بنيانگذار كتابخانه، روحاني فرهيخته، استاد حوزه و دانشگاه، آيت  الله سيدمحمدتقي حكيم با اين اقدام پسنديده، كمبود كتابخانه در شمال شرق شميران را تا حدودي مرتفع كرد.
حضور دانشمندي مثل او در اين كتابخانه علاوه بر تشويق و ترغيب جوانان به سوي كتابخانه زمينه اي را براي رفع اشكالات ديني جوانان فراهم مي كند. او بهتر از هركسي مي داند كه آنچه جوانان ما زياد دارند سئوالات بي پاسخ است و كسي كه بتواند صادقانه به اين سئوالات جواب دهد.
كتابخانه علاوه بر وظايف مشخصي كه يك نهاد فرهنگي دارد، در روزهاي شنبه و دوشنبه كلاسي در زمينه آموزش فقه اسلامي ويژه بانوان داير كرده كه توسط آيت  الله حكيم تدريس مي  شود. ضمنا اعضاي كتابخانه اعم از پسر يا دختر هم مي  توانند هر روز اشكالات درسي خود را در زمينه ادبيات عرب، ادبيات فارسي، معارف اسلامي و فلسفه در حضور بنيانگذار كتابخانه در محل قرائتخانه رفع كنند. كتابخانه پس از مدتي به آستان قدس رضوي وابسته شد و با اين اقدام، خاطر واقف بعد از خودش، با وجود امانتداري مطمئن چون آستان قدس، آسوده شد.
آيت  الله حكيم معتقد است: در هر عصر و زماني به تناسب اوضاع و احوال آن، بايستي فعاليت  هاي ويژه داشته باشيم. در حال حاضر كه دشمنان اسلام، انقلاب و ايران كوشش مي  كنند فرهنگ غربي را به ما و جوانان تحميل كنند و جوانان ما را از فرهنگ اصيل و حتي خودمان منحرف كنند، وظيفه ما آن است كه مقابل آنها قيام و اقدامي داشته باشيم؛ چه اقدامي بهتر از اينكه دانشگاه و مدرسه تاسيس و كتابخانه  هاي مناسب ايجاد كنيم، براي اينكه جوانان ما هم به تحصيل مشغول باشند و در ضمن درس خواندن، از معارف اسلامي آگاهي پيدا كنند و اضافه بر آن تشويق شوند به كتاب خواندن در كتابخانه  ها و از كتب مختلف در زمينه  هاي گوناگون استفاده كنند و از راه مستقيم دين اسلام منحرف نشوند .
بدون شك راه  اندازي چنين كتابخانه  هاي محلي در نقاط پرجمعيت و مشتاق به مطالعه مي  تواند زمينه را براي ترويج فرهنگ كتابخواني در نسل نوجوان و جوان جامعه فراهم سازد.
اميد است كه مسئولان فرهنگي بتوانند با كمك  هاي معنوي و اهداي كتاب بر غناي هرچه بيشتر اين نوع كتابخانه  هاي عمومي و عام  المنفعه بيفزايند.
در شميران تنها ارگاني كه همواره از آغاز تاسيس، همكاري تنگاتنگي با كتابخانه داشت، معاونت اجتماعي- فرهنگي شهرداري منطقه يك بوده است.
آيت  الله حكيم در اين باره مي  گويد: بنده معتقدم هركس در حال حاضر امكاناتي برايش فراهم است، براي هدايت و ارشاد نسل جوان بايد خدمتي انجام دهد و اگر برايش امكانات فراهم نيست، اقلا كتاب  هايي به كتابخانه  هايي كه تاسيس مي  شود، اهدا كند يا حتي فقط كتابخواني را تشويق كند تا به وظيفه  اش عمل كرده باشد. زيبايي اين عمل در مردمي بودن آن است كه بدون دخالت ارگان  ها صورت گرفته است. اينگونه وقف  ها بي  نياز از كمك گرفتن نيستند، ليكن اگر كمكي نيز به آنها شود، از ارزش آن كاسته نمي  شود. اميدواريم در آينده شاهد چنين گشايش  هايي در منطقه باشيم .
كتابخانه از ساعت 8 صبح لغايت 8 شب يكسره در خدمت علاقه  مندان است و شماره تلفن 22281249 نيز پاسخگوي شهروندان خواهد بود و شماره 22835024 (فاكس كتابخانه) در طول شبانه  روز آماده دريافت پيام  هاي كتبي ست و دفتر آيت  الله حكيم نيز در ساعات كار كتابخانه پاسخگوي نيازهاي شرعي و اجتماعي ساكنان محترم شميران و تهران خواهد بود. در حال حاضر به دليل محدوديت مكاني، روزهاي زوج پسران و روزهاي فرد دختران از كتابخانه استفاده مي  كنند، وليكن اخيرا با خريداري خانه مجاور كتابخانه، انشاءالله بزودي كتابخانه گسترش خواهد يافت و هر روز آماده پذيرش دختران و پسران منطقه خواهد بود.
نشاني كتابخانه و دفتر آيت  الله حكيم: خيابان شهيد باهنر (نياوران)، خيابان سعيدي، پلاك 62

فرهنگسراي خانواده: همايشي با عنوان آيين گفتمان بين زوجين و زندگي آرام در فرهنگسراي خانواده برگزار مي شود. در اين همايش كه امروز از ساعت 12 تا 14 در سالن دادگاه قوه قضائي خانواده يك تهران برگزار مي شود، دكتر رجبي - مشاور و روان شناس- سخنراني مي كند. علاقه مندان جهت شركت در اين همايش مي توانند در تاريخ ياد شده به دادگاه قوه قضائي خانواده يك واقع در اتوبان شهيد محلاتي، خيابان نبرد جنوبي جنب آتش نشاني مراجعه كرده يا جهت كسب اطلاعات بيشتر با شماره تلفن 77844574 تماس حاصل فرمايند. همچنين نمايشگاهي از آثار خوشنويسي به هنرمندي علي اصغرقلعه نويي امروز از ساعت۱۶:30 تا 19:30 در نگارخانه فرهنگسراي خانواده افتتاح مي شود و تا 19 آذرماه ادامه دارد. اين هنرمند كه هفتمين نمايشگاه انفرادي و گروهي خود را برپا مي كند در آثار خود علاوه بر خوشنويسي از خط- نقاشي با بافت  شني نيز بهره گرفته است. علاقه مندان جهت بازديد از نمايشگاه فوق مي توانند در تاريخ ياد شده از ساعت 9صبح تا 19 به نگارخانه فرهنگسراي خانواده واقع در نارمك، ميدان هلال احمر، خيابان گلستان مراجعه كرده يا جهت كسب اطلاعات بيشتر با شماره تلفن 77819468 تماس حاصل فرمايند.
فرهنگسراي اقوام: داستان هايتان را در فرهنگسراي اقوام نقد و بررسي كنيد. كانون ادبي اين فرهنگسرا در ادامه سلسله جلسات داستان نويسي خود داستان نويسندگان جوان را نقد و بررسي مي كند. اين جلسات روزهاي دوشنبه ساعت۱۵:30 با حضور محمدرضاگودرزي(نويسنده و منتقد ادبي) برگزار مي شود.
همچنين كانون ادبي فرهنگسراي اقوام جلسات تفسير سوره مباركه آل عمران برگزار مي كند. اين جلسات روزهاي پنج شنبه هر هفته ساعت 14 با حضور
دكتر پرويز عباسي داكاني برگزار مي شود. كانون كوهنوردي فرهنگسراي اقوام نيز عضو مي پذيرد. جلسات حضوري اين كانون روزهاي سه شنبه(ساعت 18 ) و جلسات عملي آن روزهاي جمعه در ارتفاعات اطراف تهران در سطح حرفه اي و نيمه حرفه اي با حضور كارشناسان برگزار مي شود كه به آموزش كوهنوردي، سنگ نوردي، يخ و برف، صخره نوردي، غارنوردي و... مي پردازد.
علاقه مندان براي ثبت نام مي توانند تا 15 آذر ماه با در دست داشتن يك قطعه عكس 4*۳ و يك برگ فتوكپي شناسنامه به نشاني انتهاي اتوبان نواب، ميدان ابوذر، ميدان بهاران، فرهنگسراي اقوام مراجعه كرده يا جهت كسب اطلاعات بيشتر با شماره تلفن هاي 66237470-66306090 تماس حاصل فرمايند. كانون فيلم فرهنگسراي اقوام نيز سلسله جلسات نقد و بررسي فيلم برگزار مي كند. اين جلسات پانزدهم و سي ام هر ماه ساعت 14 با حضور علي اكبر كوهكي (كارشناس و عضو انجمن سينماگران و كارگردانان ايران) برگزار مي شود كه به نقد و بررسي فيلم از نظر محتوا، كارگرداني، فيلمنامه اي، بازيگري و توليد مي پردازد.
فرهنگسراي ملل: آخرين روز نمايشگاه طراحي و چاپ پارچه در فرهنگسراي ملل را از دست ندهيد.
در اين نمايشگاه تعداد 40 تابلو در رابطه با كارهاي چاپي به نمايش درآمده اند. شيرين نجمي مجموعه اي از آثار خود در تكنيك هاي چاپ سيلك، چاپ دستي، نقاشي باتيك و سوزن دوزي را با الهام از نقوش موجود در نگاره هاي شاهنامه شاه طهماسب در دوره صفويه، ارائه كرده است. علاقه مندان مي توانند جهت بازديد از اين نمايشگاه از ساعت 19 9 به نشاني ميدان پيروز، خيابان قيطريه،  پارك قيطريه، فرهنگسراي ملل (اميركبير) مراجعه كنند.
خانه فرهنگ فدك: كلاس هاي آموزشي قرآن مجيد با نقاشي برگزار مي شود. اين كار به منظور تشويق و ترغيب كودكان به يادگيري قرآن در سنين كودكي صورت مي گيرد. كلاس هاي فوق ويژه كودكان 6 3 ساله در 10 جلسه و با ميزان شهريه 40 هزار ريال به صورت ترمي و زير نظر مربيان مجرب نقاشي و استادان بزرگ قرآني برگزار خواهد شد. علاقه مندان مي توانند جهت ثبت نام كودكان خود به واحد آموزش خانه فرهنگ فدك، واقع در ميدان رسالت، خيابان  شهيد آيت الله مدني، بعد از تقاطع گلبرگ، كوچه پارك فدك مراجعه كرده يا جهت كسب اطلاعات بيشتر با شماره تلفن هاي 77810036 ، 77813002 و 77841224 تماس بگيرند.
نگارخانه سبز هاشم آباد: عظيم فلاح، هنرمند جوان و مستعد كشور در رشته خوشنويسي و طراحي، با الهام از فرهنگ ديني و طراحي گرافيكي اسما حضرت زهرا (س) و نمايش بيش از 30 طرح گرافيكي تحت عنوان جلوه هستي در نگارخانه هاشم آباد، گامي ديگر در پيوند خط و طراحي برداشته است. عظيم فلاح  متولد 1360 بوده و تاكنون در بيش از 16 جشنواره كشوري و منطقه اي و شهرستان مقام اول را در رشته خوشنويسي كسب كرده و در 15 نمايشگاه انفرادي و چندين نمايشگاه گروهي ديگر شركت داشته است. تمامي علاقه مندان جهت بازديد از نمايشگاه جلوه هستي مي توانند امروز از ساعت 9 صبح تا 19 به آدرس ميدان خراسان، خيابان خاوران، انتهاي خيابان هاشم آباد مراجعه كنند.
فرهنگسراي سالمند: كانون نجوم فرهنگسراي سالمند اقدام به تشكيل گروه هاي تخصصي نجومي كرده است. در اين كانون با ايجاد كارگاه هاي تخصصي با حضور استادان متخصص، به آموزش مقدماتي تا پيشرفته علم نجوم پرداخته مي شود. همچنين برگزاري نمايشگاه ها و همايش هاي نجومي، تورهاي نجوم، اجراي شامگاه هاي رصدي و تهيه ويژه نامه ها از ديگر برنامه هاي اين كانون خواهد بود. اين كانون هر هفته چهارشنبه ها از ساعت 17 الي 19 برگزار مي شود و حضور براي تمامي علاقه مندان آزاد است. همچنين واحد آموزش فرهنگسراي سالمند دوره هاي آموزش تجويد را برگزار كرده است. در اين دوره آموزشي قرآن آموزان با مخارج حروف آشنا مي شوند. علاقه مندان جهت ثبت نام يا كسب اطلاعات بيشتر مي توانند به نشاني ميدان امام حسين (ع)، خيابان 17 شهريور، خيابان خشكبارچي، پارك خيام مراجعه كرده يا با شماره تلفن هاي 9 33358688 تماس حاصل كنند.

علي تجويدي
گاهي چند شيء  بي جان ما را به ياد آدم ها مي اندازد؛ آدم هايي كه شمايل آنها ما را به پيچيده ترين دالان هاي ذهني مان مي كشاند. وقتي چراغ، آينه و ساعت را مي بينم، ياد استاد علي تجويدي مي افتم؛ مردي كه سال هاي درازي صبح زود از خواب بيدار مي شد، با يك چراغ نفتي به زيرزمين كوچك خانه اش مي رفت و در مقابل آينه همنوا با تيك تيك ساعت، ساز مي زد. نمي دانم ديگر در آن دست هاي خسته رمقي باقي مانده يا نه، انگشتاني كه روزي نزد سهراب سپهري ويولن مي نواخت و دوراني را در محضر استاد ابوالحسن صبا موسيقي تلمذ مي كرد. دست هاي استاد ديگر چروكيده شده و به جاي ساز، چرخ هاي ويلچر را مي نوازد. بيماري تنفسي و پوكي استخوان، تار و پودش را در هم پيچيده و ماه هاست كه او را خانه نشين كرده است. از سال گذشته تاكنون چندين بار در بخش ICU بيمارستان آراد بستري شده است. جايي گفته است: دلم براي خيلي ها تنگ شده، دوست دارم بيژن ترقي را ببينم، دوست دارم معيني كرمانشاهي را ببينم، چشم هايم نمي بيند كه كتاب بخوانم، دغدغه ام ناراحتي جسمي ست .
استاد مسلم موسيقي ايران خيلي دلتنگ است، چه روزهايي كه با سازش دل خيلي ها را نوازش مي داد. استاد علي تجويدي فرزند ري ست، در سال 1298 هجري شمسي. از همان كودكي هنر را نزد پدرش آموخت. پدرش هادي خان تجويدي ، خود هنرمندي بزرگ و از شاگردان استاد كمال الملك بود. پدرش، علي را با تار آشنا كرد و اولين درهاي موسيقي سنتي ايراني را به رويش گشود. او در سن 16 سالگي ابتدا ويولن را نزد سهراب سپهري آموخت و بعد به مدت 2 سال در محضر استاد حسين ياحقي به فراگرفتن رديف هاي موسيقي ايراني مشغول شد. علي، جوان بلند اقبالي بود كه به استاد ابوالحسن صبا معرفي شد. 8 سال را نزد استاد صبا به آموختن ويولن و سه تار پرداخت و بعد به توصيه صبا براي تكميل تكنيك هاي نواختن ويولن و آشنايي با موسيقي غرب، چند سالي را در محضر استاد مليك  آبراهيميان و بابگن تامبرازيان رفت تا براي استحكام انگشتانش چند سالي را با يك معلم اروپايي، متد موسيقي غربي را نيز فرا گيرد. بعد از درگذشت استاد صبا بود كه علي تجويدي آموزش موسيقي را آغاز كرد. او سال ها در سمت استاديار در هنرستان عالي موسيقي ملي، كار تعليم ويولن شاگردان را برعهده داشت. او يكي از بزرگان معاصر موسيقي ايران است. شاهكار هاي زيادي از او به جا مانده است. آتش كاروان و كودكي از آن دست آثار استاد است كه من آن را بسيار دوست مي دارم. او برگزيده چهارمين همايش چهره هاي ماندگار شد. اگر از ياد اهل هنر نرفته باشد، مردي در گوشه خانه اي در حوالي ميدان شيراز زندگي خاموشي را مي گذراند كه بسياري از آهنگ هايش، صدرنشين موسيقي ايراني بوده است.